Kalendarz dat

2012

• 11.1

  W Warszawie zmarła prof. Hanna Świda-Ziemba, socjolog, wykładowca akademicki, działaczka opozycyjna w czasach PRL.

• 12.1

  

  Sąd Okręgowy w Warszawie wydał wyrok, w którym uznał, że stan wojenny w grudniu 1981 r. nielegalnie wprowadziła tajna grupa przestępcza pod kierunkiem Wojciecha Jaruzelskiego w celu likwidacji Solidarności, zachowania ówczesnego ustroju oraz osobistych pozycji we władzach.

• 13.1

  W Warszawie zmarł Zbigniew Wegehaupt, kontrabasista jazzowy, kompozytor.

• 21.1

  

  W Warszawie zmarła Irena Jarocka, piosenkarka, wykonawczyni przebojów "Motylem jestem", "Kocha się raz", "Odpływają kawiarenki", "Wymyśliłam Cię”.

• 27.1

  

  W Oświęcimiu zmarł Kazimierz Smoleń, współtwórca i wieloletni dyrektor Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau; więzień niemieckich obozów koncentracyjnych, m.in. KL Auschwitz.

• 29.1

  

  Koncertem pod hasłem "Oto jestem" zainaugurował działalność Stadion Narodowy w Warszawie.

• 1.2

  

  W Krakowie zmarła Wisława Szymborska, poetka, eseistka; zadebiutowała w 1945 r. wierszem "Szukam słowa", jej pierwszy tomik wierszy to "Dlatego żyjemy"; kolejne tomy jej wierszy to: "Sól", "Sto pociech", "Wszelki wypadek", "Wielka liczba", "Ludzie na moście", "Koniec i początek", "Chwila", "Dwukropek" i "Tutaj"; po śmierci poetki ukazał się tomik "Wystarczy"; laureatka literackiej Nagrody Nobla w 1996 r.

• 3.2

  W Krakowie zmarł Andrzej Szczeklik, lekarz rektor Akademii Medycznej w Krakowie, członek Papieskiej Akademii Nauk, autor wielu publikacji naukowych i popularyzatorskich, m.in. „Kore – O chorych, chorobach i poszukiwaniu duszy medycyny”.

• 13.2

  Z Centrum Kosmicznego w Gujanie Francuskiej został wystrzelony pierwszy polski sztuczny satelita PW-Sat.

• 20.2

  W Zakopanem zmarł Józef Uznański, przewodnik tatrzański w czasie II wojny światowej kurier ZWZ-AK, po wojnie ratownik górski, jeden z pierwszych ratowników pracujących z psem specjalnie przeszkolonym do odnajdowania ofiar lawin.

• 23.2

  W Warszawie zmarł Kazimierz Żygulski, socjolog kultury, działacz polityczny, więzień sowieckich łagrów, minister kultury w latach 1982-1986.

• 27.2

  W Warszawie zmarł Piotr Pawłowski, aktor teatralny i filmowy, znany z filmów "Zbrodniarz i panna", "Twarzą twarz", "Potop" (rola króla Jana II Kazimierza Wazy) oraz dubbingowej kreacji w serialu "17 mgnień wiosny".

• 28.2

  W Karaczi zmarła Zofia Turowicz, pilotka, żołnierka kampanii 1939 r., po wojnie przebywała na emigracji w Pakistanie, szkoląc pilotów i prowadząc kursy szybowcowe.

• 29.2

  

  Na Stadionie Narodowym w Warszawie odbył się pierwszy mecz reprezentacji Polski. Przeciwnikiem „biało-czerwonych” była reprezentacja Portugalii, a mecz zakończył się bezbramkowym remisem. Spotkanie obejrzało 53 179 widzów.

• 3.3

  W Warszawie zmarł Jan Maj, działacz studencki i sportowy, prezes Polskiego Związku Piłki Nożnej w latach 1973-76.

• 3.3

  W katastrofie kolejowej pod Szczekocinami zginęło 16 osób, a 57 zostało rannych.

• 4.3

  

  W Warszawie zmarł Michał Issajewicz "Miś", żołnierz ZWZ-AK, członek Zgrupowania Agat i Batalionu "Parasol"; uczestniczył w akcji wykonania wyroku na gen. Franzu Kutscherze, dowódcy SS i policji Dystryktu Warszawa; więzień KL Stutthof.

• 7.3

  

  W Aleksandrowie Łódzkim zmarł Włodzimierz Smolarek, piłkarz, wielokrotny reprezentant Polski; wspólnie z drużyną narodową wywalczył trzecie miejsce na Mistrzostwach Świata w Hiszpanii w 1982 r.; z zespołem Widzewa dwa razy zdobywał tytuł mistrza Polski (1981, 1982).

• 9.3

  Adam Bielecki i Janusz Gołąb dokonali pierwszego zimowego wejścia na ośmiotysięcznik Gaszerbrum I.

• 11.3

  

  W Zgierzu zmarł Bogusław Mec, piosenkarz, kompozytor, artysta plastyk; do jego największych przebojów należą piosenki "Jej portret", "Na pozór", "Z wielkiej nieśmiałości", "Mały, biały pies".

• 16.3

  

  W Warszawie zmarł Zygmunt Broniarek, dziennikarz, publicysta, korespondent "Trybuny Ludu", autor kilkunastu książek.

• 17.3

  

  W Bad Feilnbach w Bawarii zmarł w wieku 91 lat John Demjaniuk, strażnik w niemieckim obozie zagłady w Sobiborze, skazany w 2011 r. przez monachijski sąd na karę pięciu lat więzienia za udział w zamordowaniu 28 tys. Żydów.

• 16.4

  W Toruniu zmarł Marian Biskup, historyk, badacz dziejów Pomorza, zakonu krzyżackiego i Torunia.

• 22.4

  

  W Warszawie zmarł Jan Suzin, wieloletni prezenter telewizji polskiej.

• 29.4

  

  W Warszawie zmarł Wiesław Chrzanowski, prawnik, żołnierz AK, uczestnik Powstania Warszawskiego; w 1948 r. aresztowany przez władze komunistyczne za próbę "obalenia siłą ustroju Polski Ludowej", skazany na osiem lat więzienia; w latach 1989-1994 przewodniczący Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego; minister sprawiedliwości (1991), marszałek Sejmu (1991-1993), senator (1997-2001).

• 9.5

  

  W Warszawie zmarł Andrzej Czeczot, grafik, autor rysunków satyrycznych, twórca filmów animowanych.

• 6.6

  Urna z prochami Kazimierza Deyny spoczęła na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Legendarny piłkarz zginął w 1989 roku w wypadku samochodowym w USA. 

• 8.6

  

  W Warszawie otwarto XIV Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej; w inauguracyjnym meczu na Stadionie Narodowym reprezentacja Polski zremisowała 1:1 z Grecją.

• 15.6

  

  W Puszczykowie pod Poznaniem zmarł prof. Stefan Stuligrosz, dyrygent, kompozytor, pedagog, twórca i wieloletni dyrygent Chóru Chłopięcego i Męskiego Filharmonii Poznańskiej "Poznańskie Słowiki".

• 16.6

  

  W Warszawie zmarł gen. bryg. Sławomir Petelicki – twórca i dwukrotny dowódca jednostki wojskowej GROM - Grupy Reagowania Operacyjno Mobilnego przygotowanej do prowadzenia operacji specjalnych oraz misji antyterrorystycznych.

• 21.6

  

  W Warszawie zmarł Henryk Bereza, krytyk literacki, odkrywca Marka Hłaski i Edwarda Stachury, redaktor miesięcznika "Twórczość".

• 13.7

  

  W Warszawie zmarł Jerzy Kulej, bokser, mistrz olimpijski z Tokio (1964) i Meksyku (1968), dwukrotny mistrz Europy.

• 21.7

  

  W Warszawie zmarł Andrzej Łapicki, aktor, reżyser teatralny; wieloletni wykładowca warszawskiej PWST, jej rektor w latach 1981-1987 i 1994-1996; prezes ZASP (1989-1996); dyrektor Teatru Polskiego w Warszawie (1996-1998), poseł na Sejm (1989-1991).

• 27.7

  W Londynie odbyła się ceremonia otwarcia XXX Letnich Igrzysk Olimpijskich. Polscy sportowcy zdobyli na nich 10 medali – 2 złote, 2 srebrne i 6 brązowych.

• 29.7

  

  W Oświęcimiu zmarł August Kowalczyk, aktor, reżyser teatralny; więzień niemieckiego obozu Auschwitz, z którego uciekł w 1942 r., żołnierz Armii Krajowej; znany m.in. z ról w serialach „Stawka większa niż życie”, „Chłopi” i „Sekret Enigmy”.

• 2.8

  W Piasecznie pod Warszawą zmarł Tomasz Szukalski - saksofonista jazzowy, kompozytor, członek zespół Zbigniewa Namysłowskiego i Tomasza Stańko, lider grupy The Quartet.

• 5.8

  

  W Sitkówce koło Kielc zmarł Ignacy Skowron, ostatni z żyjących żołnierzy Wojska Polskiego, którzy we wrześniu 1939 r. bronili Westerplatte.

• 5.8

  

  W Warszawie zmarł Erwin Axer, reżyser teatralny, eseista, pedagog; wieloletni dyrektor stołecznego Teatru Współczesnego.

• 6.8

  Zmarł prof. Karol Gruenberg, historyk, naukowiec Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, autor wielu publikacji poświęconych problematyce nazizmu.

• 9.8

  

  W High Falls w stanie Nowy Jork zmarł Jan Sawka, grafik, scenograf i architekt.

• 2.9

  

  W Grodzisku Mazowieckim zmarł Waldemar Kocoń, piosenkarz, autor tekstów piosenek.

• 4.9

  

  W Tatrach zginął Józef Szaniawski, politolog, sowietolog, publicysta, dziennikarz; w latach 1970-1985 redaktor PAP; od 1973 r. współpracował z Radiem Wolna Europa; aresztowany za działalność niepodległościową w 1985 r. i skazany przez sąd wojskowy na 10 lat więzienia; uniewinniony przez Sąd Najwyższy, wyszedł na wolność w grudniu 1989 r.

• 7.9

  

  W Kielcach zmarł Leszek Drogosz, bokser, trzykrotny mistrz Europy, brązowy medalista olimpijski z Rzymu (1960).

• 10.9

  W Nowym Jorku zmarł Eli Zborowski, wiceprezes Światowej Federacji Żydów Polskich oraz przewodniczący Międzynarodowego Stowarzyszenia Yad Vashem; pochodził z Żarek w pow. myszkowskim.

• 13.9

  Polska przystąpiła do Europejskiej Agencji Kosmicznej - jednej z głównych agencji kosmicznych na świecie.

• 5.10

  W Opolu zmarł Stefan Leletko, sztangista, mistrz świata i Europy, rekordzista świata, dwukrotny olimpijczyk.

• 9.10

  Pakistańska działaczka na rzecz dostępu do edukacji kobiet Malala Yousafzai została postrzelona w zamachu przeprowadzonym przez talibów. Za swoją działalność Yousafzai w 2014 r. została uhonorowana Pokojową Nagrodę Nobla.

• 10.10

  

  W Warszawie zmarł Jerzy Jarocki, jeden z najwybitniejszych polskich reżyserów teatralnych; do jego najwybitniejszych spektakli należą inscenizacje dramatów Tadeusza Różewicza: "Wyszedł z domu", "Stara kobieta wysiaduje", "Na czworakach", "Pułapka"; do kanonu przeszły również reżyserowane przez niego sztuki Witkacego: "Matka" i "Szewcy" oraz Sławomira Mrożka: "Tango", "Rzeźnia", "Garbus", "Pieszo", "Portret".

• 20.10

  

  W Warszawie zmarł Przemysław Gintrowski, pieśniarz, kompozytor, współtwórca „Murów”, nieformalnego hymnu Solidarności.

• 23.10

  

  W Żywcu zmarł Wilhelm Brasse, były więzień Auschwitz, fotograf, który wykonywał obozowe zdjęcia więźniów.

• 6.11

  Prezydent USA Barack Obama po raz drugi zwyciężył w wyborach prezydenckich pokonując kandydata Partii Republikańskiej Mitta Romneya.

• 9.11

  Premiera filmu „Pokłosie” w reżyserii Władysława Pasikowskiego.

• 13.11

  

  W Warszawie zmarł Erazm Ciołek, fotografik, fotoreporter; zasłynął zdjęciami dokumentującymi działalność opozycji demokratycznej lat 80., pokazującymi m.in. entuzjazm pierwszych strajków w Stoczni Gdańskiej i powstanie Solidarności.

• 29.11

  

  W Warszawie zmarł Jacek Woźniakowski, historyk sztuki, pisarz, publicysta, współzałożyciel Wydawnictwa Znak.

• 2.12

  

  W Warszawie zmarła Maria Fołtyn, śpiewaczka, reżyser operowa, propagatorka twórczości Stanisława Moniuszki.

• 3.12

  W Zakopanem zmarł Władysław Trebunia-Tutka, artysta plastyk, malarz, muzyk, członek zespołu folkowego Trebunie-Tutki.

• 5.12

  W Rio de Janeiro zmarł Oscar Niemeyer, uznawany za jednego z najwybitniejszych architektów modernistycznych XX wieku. Najsłynniejszymi z jego projektów są budynki w nowej stolicy Brazylii – miasta Brasília.

• 16.12

  

  W Warszawie zmarł Andrzej Dłużniewski, malarz, rysownik, twórca instalacji artystycznych, pisarz, profesor warszawskiej ASP.

• 23.12

  W Krakowie zmarł Michał Bobrowski, satyryk scenarzysta, reżyser, autor popularnego cyklu telewizyjnego "Spotkania z balladą".

• 25.12

  W Krakowie zmarł Jerzy Bereś, rzeźbiarz i performer, uczeń Xawerego Dunikowskiego, autor wielu manifestacji artystycznych.

• 29.12

  

  W Przemyślu zmarł Ignacy Tokarczuk, arcybiskup metropolita przemyski; w czasach PRL wspierał działania opozycji antykomunistycznej, m.in. KOR, ROPCiO, a następnie Solidarności; wielokrotnie szykanowany przez Służbę Bezpieczeństwa.

• 29.12

  W Mielcu zmarł Andrzej Wilkosz, polski brydżysta, arcymistrz światowy, autor konwencji „dwóch karo Wilkosza”.