> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz historyczny

25 stycznia

  • Reżyser Leon Buczkowski na planie filmu „Przygoda na Mariensztacie”. Fot. PAP/CAF

    Premiera pierwszego pełnometrażowego kolorowego filmu polskiego „Przygoda na Mariensztacie” w reżyserii Leonarda Buczkowskiego.

  • Budynek RWPG w Moskwie. Fot. PAP/G. Rogiński

    W Moskwie opublikowano komunikat o utworzeniu Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej. W skład RWPG weszły: Bułgaria, Czechosłowacja, Polska, Rumunia, Węgry i Związek Sowiecki.

  • W Warszawie zmarł Przemysław Górny, działacz opozycji antykomunistycznej, więzień polityczny PRL.

  • Bohdan Poręba. Fot. PAP/A. Zbraniecki

    W Warszawie zmarł Bohdan Poręba, reżyser, publicysta, polityk; twórca filmów „Hubal”, „Jarosław Dąbrowski”, „Katastrofa w Gibraltarze” i „Polonia Restituta”; członek PZPR, Patriotycznego Ruchu Ocalenia Narodowego, współzałożyciel Zjednoczenia Patriotycznego „Grunwald”.

  • Ukazało się pierwsze wydanie tygodnika "Do Rzeczy".

  • W Warszawie zmarł Andrzej Szypulski, pisarz i scenarzysta, współautor scenariusza popularnych seriali „Stawka większa niż życie”, „Dyrektorzy”, „Ślad na ziemi”, „Życie na gorąco”.

  • Stan wojenny: z okazji rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja 1791 r. w wielu miastach odbyły się manifestacje uliczne, brutalnie tłumione przez ZOMO. Szczecin, 03.05.1982. Fot. PAP/J. Undro

    Sejm uchwalił ustawę „o szczególnej regulacji prawnej w okresie stanu wojennego” i zatwierdził dekret o stanie wojennym.

  • W Siedlcach urodziła się Lidia Chojecka, lekkoatletka, wielokrotna medalista halowych mistrzostw Europy, trzykrotna uczestniczka Igrzysk Olimpijskich.

  • Minister obrony narodowej Wojciech Jaruzelski (CP), Edward Gierek (w płaszczu). Gdańsk, 25.01.1971. Fot. PAP/CAF/J. Uklejewski

    Kilkugodzinne spotkanie ze stoczniowcami z Gdańska I sekretarz KC PZPR Edward Gierek zakończył słynnym pytaniem: „Pomożecie?”.

  • Leonid Teliga na pokładzie jachtu "Opty". Fot PAP/CAF/J. Uklejewski

    Z portu w Casablance w samotny rejs dookoła świata na jachcie „Opty” wypłynął kapitan Leonid Teliga. Podróż zakończył 30 kwietnia 1969 roku.

  • Premiera filmu „Podhale w ogniu” w reżyserii Jana Batorego i Henryka Hechtkopfa, opowiadającego o XVII-wiecznym powstaniu ludowym pod wodzą Aleksandra Kostki-Napierskiego.

  • Fabryka Samochodów Osobowych w Warszawie i Gorkowskij Awtomobilnyj Zawod zawarły porozumienie, na mocy którego w Polsce miała rozpocząć się produkcja samochodu GAZ-M20 Pobieda. Samochód został wprowadzony na rynek pod nazwą „Warszawa”.

  • W Katowicach urodził się Sławomir Idziak, operator i reżyser filmowy; autor zdjęć m.in. do filmów: „Dyrygent” Andrzeja Wajdy, „Constans” Krzysztofa Zanussiego, „Krótki film o zabijaniu”, „Podwójne życie Weroniki” i „Trzy kolory. Niebieski” Krzysztofa Kieślowskiego, „Helikopter w ogniu” Ridleya Scotta – za zdjęcia do tego filmu Idziak otrzymał nominację do Oscara.

  • Płk Jan Karcz. 1933 r. Fot. NAC

    W KL Auschwitz Niemcy rozstrzelali 52 polskich więźniów podejrzanych o prowadzenie działalności konspiracyjnej w obozie, wśród rozstrzelanych był płk Jan Karcz, dowódca Mazowieckiej Brygady Kawalerii w kampanii 1939 r., jeden z przywódców tajnej organizacji obozowej.

  • Minister spraw zagranicznych RP Józef Beck (P) i szef MSZ Niemiec Joachim von Ribbentrop. Warszawa, 25.01.1939. Fot. NAC

    Początek wizyty ministra spraw zagranicznych III Rzeszy Joachima von Ribbentropa w Warszawie.

  • Mieczysław Wilczek. Fot. PAP/G. Rogiński

    W Komorowicach Bielskich urodził się Mieczysław Wilczek, przedsiębiorca, działacz gospodarczy, polityk, w latach 1988–89 minister przemysłu w rządzie Mieczysława Rakowskiego, autor „ustawy o działalności gospodarczej” z 23 grudnia 1988 r.

  • W Parczewie urodził się Jan Weber, dziennikarz, muzykolog, popularyzator muzyki klasycznej, autor wielu programów muzycznych Polskiego Radia.

  • W Warszawie urodził Edmund Zientara, piłkarz, trener.

  • Robert Stiller. Fot. PAP/A. Rybczyński

    W Warszawie urodził się Robert Stiller, pisarz, poliglota, wybitny tłumacz literatury anglojęzycznej, m.in. dzieł Vladimira Nabokova, Anthony Burgessa, Lewisa Carolla, Iana Fleminga.

  • Metropolita Mediolanu kardynał Achille Ratti, były nuncjusz apostolski w Polsce i późniejszy papież Pius XI, został odznaczony Orderem Orła Białego przez Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego.

  • Witold Lutosławski. Fot. PAP/S. Dąbrowiecki

    W Warszawie urodził się Witold Lutosławski, jeden z najwybitniejszych kompozytorów XX wieku, dyrygent; międzynarodową sławę przyniosły mu takie dzieła jak „Muzyka żałobna”, „Gry weneckie”, „Kwartet smyczkowy”, „Preludia i fuga”.

  • Marian Brandys. Fot. PAP/CAF/T. Michalak

    W Wiesbaden, według innych źródeł w Łodzi, urodził się Marian Brandys, dziennikarz, reportażysta i pisarz, autor m.in. książek „Kozietulski i inni” oraz „Koniec świata szwoleżerów”.

  • W Płocku urodził się Stefan Themerson, pisarz, fotografik, filmowiec, artysta awangardowy, autor książek „Pan Tom buduje dom”, „Wykład profesora Mma”. „Euklides był osłem”, mąż Franciszki Themerson.

  • Gen. Emil Przedrzymirski-Krukowicz. Źródło: CAW

    W Niemirowie urodził się Emil Przedrzymirski-Krukowicz, generał WP, w czasie kampanii polskiej 1939 r. dowódca Armii „Modlin”, a następnie tzw. armii gen. Przedrzymirskiego, którą dowodził w bitwie pod Tomaszowem Lubelskim.

  • We Lwowie urodził się Zygmunt Rozwadowski, malarz, scenograf, współautor Panoramy Racławickiej, autor Panoramy Siedmiogrodzkiej, żołnierz Legionów Polskich, autor projektu rogatywki 1 Pułku Ułanów.

  • Józef Neumann. Fot. NAC

    Urodził się Józef Neumann, drukarz, polityk. Członek Naczelnego Komitetu Narodowego. Uczestnik walk o polskość Lwowa w 1918 roku, prezydent Lwowa w latach 1911–1915, 1918–1927.

  • Car Mikołaj I Romanow. Źródło: Wikimedia Commons

    Powstanie Listopadowe: Sejm uchwalił detronizację cara Mikołaja I jako króla Polski.

  • Dekret Komisji Rządzącej o utworzeniu trzech legii wojska polskiego.

  • We wsi Terchova na Słowacji urodził się Juraj Janosik, zbójnik tatrzański, bohater ludowych podań i pieśni.

  • W Gross-Montau (dziś Mątowy Wielkie) pod Malborkiem urodziła się Dorota Schwartze, zakonnica, stygmatyczka, błogosławiona Kościoła katolickiego, znana jako Dorota z Mątowów.