Kalendarz dat

1956

• 1.01

  W Tuszynie powstało Studio Filmów Lalkowych, późniejsze Studio Filmowe Se-Ma-For.

• 5.01

  W Warszawie zainaugurował działalność Klub Krzywego Koła, krytyczny wobec działań władz PRL-u klub dyskusyjny, należeli do niego m.in. Władysław Bartoszewski, Stefan Kisielewski, Leszek Kołakowski, Maria i Stanisław Ossowscy, Karol Modzelewski, Adam Michnik, Jacek Kuroń.

• 5.01

  W Warszawie urodził się Krzysztof Dowhań, bramkarz, trener piłkarski.

• 9.01

  W Mysłowicach urodziła się Lucyna Langer-Kałek (z domu Błotko), lekkoatletka, płotkarka, medalistka Igrzysk Olimpijskich i Mistrzostw Europy.

• 14.01

  Utworzono Ojcowski Park Narodowy.

• 18.01

  Urodził się Janusz Panasewicz, wokalista, autor tekstów, członek zespołu Lady Pank.

• 23.01

  Powołane zostało przedsiębiorstwo „Totalizator Sportowy”.

• 25.01

  Premiera filmu „Podhale w ogniu” w reżyserii Jana Batorego i Henryka Hechtkopfa, opowiadającego o XVII-wiecznym powstaniu ludowym pod wodzą Aleksandra Kostki-Napierskiego.

• 

  29.01

  We Wrocławiu urodził się Jan Jakub Kolski, reżyser, scenarzysta; twórca takich filmów jak „Jańcio Wodnik”, „Cudowne miejsce”, „Historia kina w Popielawach”, „Pornografia”, „Las, 4 rano”.

• 31.01

  W Bydgoszczy urodził się Stefan Majewski, piłkarz, srebrny medalista mistrzostw świata w Hiszpanii (1982), trener, działacz sportowy.

• 4.02

  W Paryżu zmarł Ksawery Tartakower, szachista polski pochodzenia żydowskiego, sześciokrotny reprezentant Polski na olimpiadach szachowych, członek „złotej” drużyny polskiej na olimpiadzie w 1930 roku; od II wojny światowej pozostawał na emigracji.

• 

  5.02

  We włoskiej miejscowości Cortina d’Ampezzo zakończyły się VII Zimowe Igrzyska Olimpijskie. Polska zdobyła na nich jeden medal – brąz w kombinacji norweskiej wywalczył Franciszek Gąsienica Groń.

• 5.02

  W Nowej Rudzie urodził się Krzysztof Tyniec, aktor, znany m.in. z telewizyjnego kabaretu Olgi Lipińskiej, także z seriali „Boża podszewka”, „Daleko od noszy”.

• 6.02

  Emisja premierowego spektaklu telewizyjnego w Teatrze Sensacji „Kobra”.

• 10.02

  W Warszawie zmarł Aleksander Osiński, generał-major armii Cesarstwa Rosyjskiego i generał dywizji odrodzonego Wojska Polskiego, senator II RP, prezes Polskiego Czerwonego Krzyża.

• 13.02

  W Dublinie zmarł Jan Łukasiewicz, logik, matematyk, minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego w rządzie Ignacego Jana Paderewskiego, rektor Uniwersytetu Warszawskiego.

• 

  14.02

  W Moskwie rozpoczął się XX Zjazd KPZR, podczas którego Nikita Chruszczow wygłosił tajny referat „O kulcie jednostki i jego następstwach”, odsłaniający kulisy rządów Józefa Stalina.

• 

  25.02

  Na zamkniętym posiedzeniu XX Zjazdu KPZS Nikita Chruszczow odczytał tajny referat „O kulcie jednostki i jego następstwach”, ujawniający zbrodnie popełnione w czasach Józefa Stalina i będący krytyką jego rządów.

• 

  3.03

  W Bydgoszczy urodził się Zbigniew Boniek, piłkarz, wielokrotny reprezentant Polski, zdobywca trzeciego miejsca na Mistrzostwach Świata w Hiszpanii w 1982 r.; zawodnik m.in. Widzewa Łódź, Juventusu Turyn, z którym zdobył Puchar Europy (1985), a także AS Roma; trener; od 2012 r. prezes PZPN.

• 9.03

  Postanowieniem Najwyższego Sądu Wojskowego z więzienia zwolniony został gen. Marian Spychalski. 

• 

  11.03

  W „Po prostu” ukazał się artykuł Jerzego Ambroziewicza, Walerego Namiotkiewicza i Jana Olszewskiego „Na spotkanie ludziom z AK”. Tekst wzywał do rehabilitacji żołnierzy Armii Krajowej i włączenia ich do środowisk kombatanckich zdominowanych przez byłych funkcjonariuszy AL i Armii Berlinga; artykuł przeszedł do historii jako jeden z najważniejszych symboli odwilży.

• 12.03

  W Zębie urodził się Stanisław Bobak, skoczek narciarski, dwukrotny olimpijczyk.

• 

  12.03

  W Moskwie zmarł I sekretarz KC PZPR Bolesław Bierut; w okresie międzywojennym członek KPP i WKP(b), funkcjonariusz Międzynarodówki Komunistycznej; w latach 1944–1956 członek BP PPR, a następnie PZPR; od 1948 do 1954 r. przewodniczący, później (1954–1956) I sekretarz KC PZPR; prezydent KRN (1944–1947); w latach 1947–1952 prezydent RP; bezpośrednio odpowiedzialny za zbrodnie komunistycznego aparatu bezpieczeństwa.

• 16.03

  W Warszawie odbył się pogrzeb I sekretarza KC PZPR Bolesława Bieruta.

• 

  17.03

  W Paryżu zmarła Irene Joliot-Curie, francuska fizykochemiczka, laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie chemii w roku 1935, działaczka socjalistyczna, córka Marii Skłodowskiej i Piotra Curie.

• 18.03

  W Sianowie koło Koszalina urodził się Edward Żentara, aktor teatralny i filmowy, znany m.in. z filmów „Siekierezada”, „Karate po polsku” i roli o. Maksymiliana Kolbe w filmie Krzysztofa Zanussiego „Życie za życie”.

• 19.03

  W Toruniu zmarł prof. Ludwik Kolankowski, historyk, pierwszy rektor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. 

• 20.03

  Podczas obrad VI Plenum KC PZPR, w obecności Nikity Chruszczowa, Edward Ochab wybrany został I sekretarzem KC PZPR. 

• 24.03

  W Warszawie urodził się Wiesław Weiss, dziennikarz muzyczny, redaktor naczelny miesięczników „Tylko Rock” i „Teraz Rock”, autor „Rock. Encyklopedii” i książek o tematyce muzycznej m.in. „Pink Floyd. Szyderczy śmiech i krzyk rozpaczy”.

• 26.03

  Telewizja Polska wyemitowała pierwszy odcinek programu „Tele-Echo”, pierwszego polskiego programu o charakterze talk-show.

• 1.04

  W Świerku pod Warszawą rozpoczęto budowę ośrodka badań jądrowych.

• 5.04

  W Warszawie rozpoczął działalność klub studencki „Stodoła”.

• 7.04

  Premiera filmu „Sprawa pilota Maresza” w reżyserii Leonarda Buczkowskiego.

• 

  21.04

  Sąd Najwyższy wznowił proces w sprawie Kazimierza Moczarskiego i uchylił wydany na niego w 1952 r. wyrok śmierci (zamieniony na karę dożywotniego więzienia). Trzy dni później Moczarski został zwolniony z więzienia we Wronkach.

• 23.04

  Sejm uchwalił ustawę o amnestii, obejmującą m.in. przestępstwa polityczne.

• 23.04

  Aresztowano byłego wiceministra bezpieczeństwa publicznego Romana Romkowskiego i byłego dyrektora X Departamentu MBP Anatola Fejgina; postawiono im zarzuty pozbawiania wolności wielu osób, a także stosowania niedozwolonych metod śledczych.

• 

  27.04

  Sejm PRL uchwalił ustawę o amnestii, na mocy której więzienia opuściło ponad 35 tys. osób, głównie więźniów skazanych przez komunistyczne władze za działalność niepodległościową.

• 

  28.04

  Komunikat o uchyleniu przez Najwyższy Sąd Wojskowy wyroków w tzw. procesie generałów. Skazani zostali zrehabilitowani.

• 30.04

  Otwarto Warszawski Ośrodek Telewizyjny i stację nadawczą na Pałacu Kultury i Nauki. Tego samego dnia Telewizja Polska rozpoczęła emisję swego pierwszego programu informacyjnego „Wiadomości Dnia”, zastąpionego w 1958 r. przez „Dziennik Telewizyjny”.

• 1.05

  Premiera filmu Jerzego Kawalerowicza „Cień”.

• 4.05

  W czasie obrad Biura Politycznego KC PZPR Jakub Berman złożył rezygnację z funkcji wicepremiera i członka Biura.

• 

  15.05

  Stanisław Królak, jako pierwszy polski kolarz, wygrał Wyścig Pokoju.

• 

  26.05

  W Krakowie oficjalnie otwarto Piwnicę pod Baranami, którą założył Piotr Skrzynecki i studenci krakowskich uczelni.

• 

  8.06

  W Nowym Jorku zmarł Jan Lechoń, poeta, współzałożyciel grupy poetyckiej „Skamander”; eseista, tłumacz, krytyk teatralny i literacki; autor zbiorów poezji „Karmazynowy poemat”, „Srebrne i czarne”, a także „Dziennika” z lat 1949–1956.

• 13.06

  W Białymstoku urodził się Ryszard Woźniak, malarz, performer, autor instalacji, teoretyk sztuki, pedagog.

• 

  14.06

  Do Polski powrócił z emigracji Stanisław Cat-Mackiewicz; publicysta, pisarz, polityk konserwatywny; założyciel i redaktor naczelny wileńskiego „Słowa”, poseł z list BBWR (1928–1930); następnie działacz opozycji, więzień Berezy Kartuskiej; na emigracji członek Rady Narodowej (1940–1941); przeciwnik polityki gen. Władysława Sikorskiego; premier rządu RP na emigracji (1954–1955); w 1956 r. wrócił do Polski; negocjując swój powrót nawiązał współpracę ze służbami specjalnymi PRL.

• 

  15.06

  W Warszawie urodził się Henryk Gołębiewski, aktor, znany m.in. z seriali przygodowych „Wakacje z duchami”, „Podróż za jeden uśmiech” i „Stawiam na Tolka Banana”, a także z filmu „Edi”.

• 

  28.06

  W Poznaniu doszło do robotniczych protestów, które przerodziły się w trwające trzy dni walki uliczne, do ich stłumienia władze komunistyczne użyły wojska; śmierć poniosło co najmniej 58 osób, rannych zostało ok. 600.

• 

  29.06

  W przemówieniu radiowym, po pacyfikacji robotniczych protestów w Poznaniu, premier Józef Cyrankiewicz stwierdził: „Każdy prowokator czy szaleniec, który odważy się podnieść rękę przeciw władzy ludowej, niech będzie pewien, że mu tę rękę władza odrąbie w interesie klasy robotniczej, w interesie chłopstwa pracującego i inteligencji”.

• 

  2.07

  W Giżycku urodziła się Maria Pakulnis, aktorka, przez wiele lat związana z warszawskim Teatrem Ateneum; wystąpiła w filmach „Dolina Issy”, „Jezioro Bodeńskie”, „Zabij mnie glino”, „Dekalog III”, „Obywatel Piszczyk”, „Oszołomienie”, „Konsul”, „Pożegnanie jesieni”, „Pajęczarki”, a także w serialu „Ekstradycja”.

• 

  15.07

  We Wrocławiu odsłonięto pochodzący ze Lwowa pomnik Aleksandra Fredry.

• 18.07

  W Warszawie rozpoczęły się obrady VII Plenum KC PZPR, w czasie których dyskutowano m.in. nad czerwcowymi wydarzeniami w Poznaniu.

• 22.07

  Do Polski przyjechała delegacja z ZSRS z premierem Nikołajem Bułganinem na czele. Delegacja wyraziła zaniepokojenie „liberalizacją” w Polsce.

• 

  22.07

  Otwarto Stadion Śląski w Chorzowie.

• 

  12.08

  W Kokawie w pow. częstochowskim urodził się Artur Barciś, aktor, reżyser, przez wiele lat związany z warszawskim Teatrem Ateneum; znany m.in. z ról w serialach „Miodowe lata”, „Ranczo” i „Doręczyciel”, wystąpił w filmach „Znachor”, „Kramarz”, „Braciszek”, a także w cyklu „Dekalog” Krzysztofa Kieślowskiego. 

• 13.08

  W Grodzisku Mazowieckim urodził się Marian Woronin, lekkoatleta, sprinter, wicemistrz olimpijski z Moskwy (1980) i rekordzista Europy w biegu na 100 m.

• 19.08

  Legia Warszawa odniosła najwyższe zwycięstwo w historii swoich występów w I lidze, pokonując na Stadionie Wojska Polskiego Wisłę Kraków 12:0.

• 

  26.08

  W Częstochowie na Jasnej Górze odnowiono Śluby Jasnogórskie, według tekstu prymasa kard. Stefana Wyszyńskiego.

• 5.09

  Początek obrad Sejmu, w czasie których uchylono przepisy o socjalistycznej dyscyplinie pracy oraz zmieniono ustawę o szkolnictwie wyższym, zwiększającą prawa szkół wyższych.

• 

  7.09

  W Chorzowie urodził się Ryszard Riedel, wokalista, lider zespołu „Dżem”.

• 

  7.09

  W Krakowie urodził się Tadeusz Isakowicz-Zaleski, duchowny archidiecezji krakowskiej, duszpasterz Ormian w Polsce południowej; autor publikacji historycznych, m.in. książki "Księża wobec bezpieki", działacz ruchu na rzecz upamiętnienia ofiar ludobójstwa Polaków na Wołyniu, Podolu i w Galicji.

• 

  27.09

  Początek pokazowych procesów uczestników Poznańskiego Czerwca '56.

• 28.09

  W Zakopanem urodził się Waldemar Dziki, reżyser, producent filmowy.

• 2.10

  Władze sowieckie przekazały Polsce ponad 12 tys. dzieł sztuki, które od czasu II wojny światowej znajdowały się na terenie ZSRS.

• 

  10.10

  W Warszawie rozpoczął się I Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”.

• 

  13.10

  Premier Józef Cyrankiewicz wydał zarządzenie dotyczące zaprzestania gromadzenia przez działy personalne poufnych informacji na temat pracowników.

• 18.10

  W nocy z 18 na 19 października sowieckie wojska z Legnicy i Bornego-Sulinowa skierowały się w stronę Warszawy.

• 18.10

  Sowieccy przywódcy, przeciwni objęciu władzy w Polsce przez Władysława Gomułkę, zażądali od Edwarda Ochaba odroczenia VIII plenum KC PZPR.

• 19.10

  Do Warszawy przyleciała sowiecka delegacja na czele z Nikitą Chruszczowem. Początek obrad VIII plenum KC PZPR, które wybrało Władysława Gomułkę na stanowisko I sekretarza KC PZPR.

• 20.10

   W Warszawie urodził się Krzysztof Gosztyła, aktor filmowy i teatralny. Grał w filmach „Dziki”, „Ogniem i mieczem”, „Pułkownik Kwiatkowski”, „Jezioro Bodeńskie”, „Kobieta w kapeluszu”, „Dolina Issy”, „Przesłuchanie”.

• 

  21.10

  W czasie VIII Plenum I sekretarzem KC PZPR wybrany został Władysław Gomułka.

• 

  23.10

  W Warszawie utworzono Ogólnopolski Klub Postępowej Inteligencji Katolickiej, późniejszy Klub Inteligencji Katolickiej.

• 

  23.10

  Na Węgrzech wybuchło powstanie przeciwko komunistycznemu reżimowi. Początkiem stała się w Budapeszcie manifestacja solidarności z „polskim październikiem”. Powstanie zostało krwawo stłumione 4 listopada po wkroczeniu wojsk sowieckich. 23 października jest świętem narodowym Węgier.

• 

  24.10

  W Warszawie na placu Defilad odbył się wiec z udziałem Władysława Gomułki, w którym uczestniczyło około 400 tys. osób. Podczas przemówienia Gomułka potępił stalinizm i zapowiedział szerokie reformy.

• 

  26.10

  Prymas kardynał Stefan Wyszyński został zwolniony z internowania w Komańczy.

• 

  28.10

  Do Warszawy powrócił uwolniony przez władze komunistyczne prymas Stefan Wyszyński.

• 29.10

  Premiera filmu „Nikodem Dyzma” w reżyserii Jana Rybkowskiego.

• 1.11

  Rząd Węgier ogłosił neutralność kraju i wystąpienie z Układu Warszawskiego; premier Imre Nagy o uznanie neutralności Węgier poprosił ONZ.

• 1.11

  W czasie spotkania w Brześciu sowiecki przywódca Nikita Chruszczow poinformował Władysława Gomułkę o podjęciu decyzji dotyczącej drugiej interwencji Armii Czerwonej na Węgrzech.

• 

  4.11

  Armia Czerwona rozpoczęła drugą interwencję na Węgrzech, która stłumiła węgierskie powstanie.

• 4.11

  Inauguracja działalności Wrocławskiego Teatru Pantomimy.

• 

  8.11

  Początek prac Komisji Wspólnej Episkopatu i Rządu.

• 10.11

  Wojska sowieckie ostatecznie stłumiły powstanie węgierskie, które wybuchło 23 października 1956 r.

• 

  13.11

  Konstanty Rokossowski został odwołany ze stanowiska ministra obrony narodowej.

• 

  13.11

  Sejm zlikwidował Komitet ds. Bezpieczeństwa Publicznego, w jego miejsce powołano Służbę Bezpieczeństwa.

• 15.11

  Początek wizyty I sekretarza KC PZPR Władysława Gomułki w Moskwie, w czasie której ustalono m.in. status wojsk sowieckich stacjonujących w Polsce oraz zasady repatriacji Polaków z ZSRS.

• 16.11

  Zmarł Józef Poznański, komandor, specjalista w zakresie prawa morskiego, logistyk, współtwórca polskiej gospodarki morskiej.

• 18.11

  W Bydgoszczy doszło do starć tłumu z milicją i zniszczenia stacji radiowej zagłuszającej audycje nadawane z Zachodu.

• 29.11

  W Warszawie rozpoczął obrady Walny Zjazd Delegatów Związku Literatów Polskich, który wybrał na prezesa Antoniego Słonimskiego.

• 3.12

  W Skaryszewie urodziła się Ewa Kopacz, lekarka, polityk; od listopada 2014 r. do stycznia 2016 r. p.o. przewodniczącej Platformy Obywatelskiej; posłanka na Sejm od 2001 r.; minister zdrowia (2007–2011); w latach 2011–2014 marszałek Sejmu; premier RP od września 2014 r. do listopada 2015 r.; eurodeputowana od 2019 r.

• 

  4.12

  Władze reaktywowały Związek Harcerstwa Polskiego.

• 4.12

  Na tzw. Ziemiach Odzyskanych Kościół katolicki mianował biskupów, rządców diecezjalnych w miejsce dotychczasowych wikariuszy kapitulnych.

• 

  5.12

  W Zabrzu urodził się Krystian Zimerman, pianista, zwycięzca IX Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina (1976).

• 9.12

  Po pięciu latach funkcjonowania pod nazwą „Sekcja Piłki Nożnej Głównego Urzędu Kultury Fizycznej i Sportu” Polski Związek Piłki Nożnej powrócił do swojej tradycyjnej, używanej od 1919 roku nazwy.

• 

  9.12

  W Łodzi w czasie ogólnopolskiego zjazdu działaczy harcerskich podjęto decyzję o reaktywowaniu rozwiązanego w 1950 r. Związku Harcerstwa Polskiego; przewodniczącym Rady Naczelnej ZHP został Aleksander Kamiński.

• 

  10.12

  Decyzją Rady Państwa Stalinogród powrócił do historycznej nazwy – Katowice.

• 

  10.12

  W Szczecinie wybuchły antysowieckie zamieszki, zaatakowano m.in. budynek konsulatu ZSRS, komisariaty MO, Centralne Więzienie oraz Prokuraturę Wojewódzką.

• 11.12

  W Krakowie zmarł Kazimierz Szubert, aktor teatralny i filmowy.

• 12.12

  W Warszawie zmarł Jerzy Nel (właśc. Jerzy Zyms), scenarzysta, autor tekstów piosenek (m.in. „Już taki jestem zimny drań”, „Baby, ach te baby”); uczestnik bitwy pod Kockiem, żołnierz AK, uczestnik Powstania Warszawskiego.

• 

  15.12

  Polskie Radio nadało pierwszy odcinek słuchowiska „Matysiakowie”.

• 

  16.12

  W krakowskiej „Piwnicy pod Baranami” odbyła się premiera pierwszego piwnicznego kabaretu, zatytułowanego „Polska Stajnia Narodowa”.

• 17.12

  W Pobiedziskach w Wielkopolsce urodził się Andrzej Pieczyński, aktor, reżyser teatralny.

• 17.12

  Władze PRL i ZSRS podpisały umowy o repatriacji Polaków ze Związku Sowieckiego oraz statusie wojsk sowieckich stacjonujących w Polsce.

• 

  24.12

  Rada Ministrów przyjęła uchwałę o utworzeniu ZOMO – Zmotoryzowanych Odwodów Milicji Obywatelskiej.

• 

  25.12

  W Krakowie ponownie zaczął ukazywać się „Tygodnik Powszechny” pod redakcją Jerzego Turowicza.

• 

  28.12

  Najwyższy Sąd Wojskowy uchylił wyrok z 1953 r. w sprawie biskupa Czesława Kaczmarka.

• 28.12

  W Brighton w Wielkiej Brytanii urodził się Nigel Kennedy, skrzypek, znany m.in. z brawurowego wykonania „Czterech pór roku” Antonio Vivaldiego.

• 

  30.12

  W Warszawie urodził się Jacek Wszoła, lekkoatleta, mistrz (1976) i wicemistrz (1980) olimpijski w skoku wzwyż.

• 31.12

  Ustroń otrzymał prawa miejskie.