> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz historyczny

11 października

  • Edyta Stein – św. Teresa Benedykta od Krzyża. Źródło: Wikimedia Commons

    W Rzymie kanonizowana została przez papieża Jana Pawła II Edyta Stein; niemiecka filozofka i teolożka, pochodzenia żydowskiego, karmelitanka; zamordowana w niemieckim obozie zagłady Auschwitz-Birkenau w 1942 r.

  • Teren niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz. Fot. PAP/J. Bednarczyk

    W KL Auschwitz Niemcy dokonali egzekucji 54 więźniów; w grupie rozstrzelanych byli Polacy, wybitni wojskowi, działacze społeczni i polityczni, wśród nich ppłk Juliusz Gilewicz, mjr Kazimierz Gilewicz, mjr Zygmunt Bończa-Bohdanowski, ppłk lotnictwa Teofil Dziama, Jan Mosdorf, kpt. Tadeusz Paolone-Lisowski i ppłk Kazimierz Stamirowski.

  • W Warszawie zmarł Paweł „Kelner” Rozwadowski, wokalista, gitarzysta i autor tekstów, współzałożyciel zespołów Izrael oraz Deuter. Był jedną z czołowych postaci polskiego punk rocka.

  • W rozegranym na Stadionie Narodowym w Warszawie meczu eliminacyjnym do piłkarskich Mistrzostw Europy Polska pokonała Irlandię 2:1 i awansowała do turnieju finałowego we Francji.

  • Polscy piłkarze odnieśli pierwsze w historii zwycięstwo nad Niemcami. W meczu eliminacji Euro 2016 na Stadionie Narodowym w Warszawie pokonali mistrzów świata 2:0 po golach Arkadiusza Milika i Sebastiana Mili.

  • Papież Benedykt XVI kanonizował Zygmunta Szczęsnego Felińskiego, arcybiskupa metropolitę warszawskiego, który po wybuchu Powstania Styczniowego protestował przeciwko carskim represjom; w konsekwencji skazany został na 20-letnie zesłanie do Jarosławia nad Wołgą.

  • Zmarł Dariusz Siatkowski, aktor filmowy, znany z roli Pawła w komedii Romana Załuskiego „Kogel mogel”.

  • Krzysztof Chamiec. Fot. PAP/T. Gzell

    W Warszawie zmarł Krzysztof Chamiec, aktor; wystąpił m.in. w filmach „Pierwszy dzień wolności”, „Kamienne tablice” i „Gwiezdny pył” oraz serialu „Stawka większa niż życie”; popularność przyniosły mu także role w telewizyjnych teatrach Sensacji i „Kobra”.

  • W Warszawie zmarł prof. Stanisław Tołpa, botanik, specjalista w dziedzinie torfów.

  • Premiera filmu „Kroll” w reżyserii Władysława Pasikowskiego.

  • W Warszawie zmarła Janina Romanówna, aktorka teatralna i filmowa, wykładowczyni warszawskiej PWST.

  • Niezależne Zrzeszenie Studentów. Fot. PAP/PAI/C. Słomiński

    Na terenie całego kraju zorganizowano wiece, w czasie których studenci domagali się rejestracji Niezależnego Zrzeszenia Studentów (NZS).

  • Andrzej Szalawski jako Ferdynand Kokl w sztuce "Henryk VI na łowach" Teatru Narodowego w Warszawie. 1958 r. Fot. NAC

    W Warszawie zmarł Andrzej Szalawski, aktor, znany m.in. z roli Juranda ze Spychowa w filmie Aleksandra Forda „Krzyżacy” oraz z „Ziemi obiecanej” Andrzeja Wajdy, w której zagrał Hermana Bucholca. W 1939 r. uczestnik kampanii polskiej. Podczas okupacji niemieckiej grał w jawnych teatrach Warszawy, był również lektorem hitlerowskiej kroniki filmowej. Jesienią 1941 r. podjął współpracę z kontrwywiadem ZWZ-AK; był członkiem wydziału śledczego Komisji Walki Podziemnej na Warszawę. Po wojnie na kilka lat odsunięty od pracy aktorskiej. Aresztowany i oskarżony w 1948 r. „o działanie na szkodę narodu polskiego” został skazany na 4 lata więzienia. Po wyjściu na wolność w 1952 r. związany był ze scenami łódzkimi i warszawskimi.

  • Milicyjny SKOT. Gdańsk, 12.10.1982. Fot. PAP/W. Kryński

    Stan wojenny: początek trzydniowych demonstracji Solidarności; do starć z ZOMO doszło w Gdańsku, Nowej Hucie i we Wrocławiu.

  • Anna Dymna. Fot. PAP/CAF/M. Sochor

    W Starym Teatrze w Krakowie rolą Isi w „Weselu” Stanisława Wyspiańskiego i reżyserii Lidii Zamkow zadebiutowała Anna Dziadyk (późn. Dymna).

  • Gen. Kazimierz Sosnkowski. Fot. NAC

    W Arudel w Kanadzie zmarł gen. Kazimierz Sosnkowski, szef sztabu I Brygady Legionów Polskich, minister spraw wojskowych oraz inspektor armii; Komendant Główny ZWZ (1939–1940); Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych w latach 1943–1944.

  • Fragment książki Haliny Poświatowskiej (na zdjęciu) „Ogień zielonych księżyców" na wystawie w Muzeum Literackim im. H. Sienkiewicza w Poznaniu. 1999 r. Fot. PAP/R. Sikora

    W Warszawie zmarła Halina Poświatowska, poetka, autorka m.in. zbiorów wierszy „Hymn bałwochwalczy”, „Dzień dzisiejszy”, „Oda do rąk”.

  • Papież Jan XXIII. Fot. PAP/CAF/Archiwum

    Papież Jan XXIII otworzył obrady Soboru Watykańskiego II; w jego ramach dokonano wielkiej reformy Kościoła katolickiego; m.in. otwierając go na dialog z innymi religiami i wyznaniami, także zmieniając liturgię.

  • Jerzy Illg. Fot. PAP/J. Kaczmarczyk

    W Poznaniu urodził się Jerzy Illg, filolog, krytyk literacki i wydawca, redaktor w Społecznym Instytucie Wydawniczym „Znak” w Krakowie.

  • Kazimierz Bagiński. Lata 30. Fot. NAC

    W Warszawie władze komunistyczne aresztowały działacza PSL Kazimierza Bagińskiego.

  • W Krakowie zmarł Józef Kałuża, piłkarz, trener, działacz sportowy, 16-krotny reprezentant Polski, trener reprezentacji olimpijskiej z 1936 roku.

  • Muzeum i Miejsce Pamięci w Bełżcu. Fot. PAP/W. Jargiło

    Z getta w Lubartowie Niemcy wywieźli do obozów zagłady w Bełżcu, Sobiborze i na Majdanku około 3 tys. Żydów; od 300 do 500 osób rozstrzelali na miejscowym kirkucie.

  • Ukazał się pierwszy numer gadzinowego „Nowego Kuriera Warszawskiego”. Swoją nazwą dziennik nawiązywał do Kuriera Warszawskiego – jednej z najważniejszych i najdłużej (od 1821 r.) wydawanych gazet w kraju.

  • Kard. Zenon Grocholewski. Fot. PAP/R. Guz

    W Bródkach koło Nowego Tomyśla urodził się Zenon Grocholewski, kardynał, prefekt watykańskiej Kongregacji Wychowania Katolickiego.

  • Prezydent Ignacy Mościcki. Fot. PAP/CAF

    Dekret prezydenta RP Ignacego Mościckiego o zjednoczeniu Zaolzia z Polską.

  • W Warszawie urodził się Andrzej Szajewski, aktor teatralny i filmowy.

  • W Krakowie założono Polski Związek Lekkiej Atletyki.

  • Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie w okresie międzywojennym. Dziedziniec Piotra Skargi. Źródło: NAC

    Józef Piłsudski jako Naczelny Wódz wojsk polskich podpisał akt otwarcia Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie.

  • Antoni Heda "Szary". 1995 r. Fot. PAP/J. Mazur

    W Małomierzycach koło Iłży urodził się Antoni Heda „Szary”, dowódca oddziału partyzanckiego Armii Krajowej, w sierpniu 1945 r. dowodził akcją rozbicia więzienia Urzędu Bezpieczeństwa w Kielcach.

  • We wsi Wrzawy pod Tarnobrzegiem urodził się Julian Kawalec, prozaik, publicysta, poeta.

  • Odbył się pogrzeb Marii Konopnickiej. Był jedną z największych i najważniejszych uroczystości żałobnych w dziejach Lwowa. Wzięło w nim udział ponad 50 tys. ludzi.

  • Urodziła się Jadwiga Chojnacka – polska aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna, wieloletnia pedagożka Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej w Łodzi, reżyserka i dyrektorka teatru.

  • W Kijowie urodził się Tadeusz Bocheński, pierwszy spiker Polskiego Radia (od 1926 r.), piosenkarz, autor wspomnień „Znam tylko Twoje listy”. Podczas okupacji niemieckiej występował w teatrze podziemnym. Od 1946 r. należał do Związku Artystów Scen Polskich.

  • W Suwałkach urodził się Alfred Wierusz-Kowalski, malarz; tematem jego dzieł były głównie sceny rodzajowe, często z motywami koni i wilków; autor obrazów „W pościgu za Tatarem”, „W polu”, „Na tropie” i „Nocna jazda”.

  • Weszła w życie reforma podziału administracyjnego Królestwa Polskiego. Zakładała ona likwidację powiatów i powołanie obwodów. Jej celem było zbliżenie systemu administracyjnego Królestwa do reszty Imperium Rosyjskiego.

  • Fryderyk Chopin. Źródło: CBN Polona

    W Warszawie odbył się pożegnalny koncert Fryderyka Chopina przed jego wyjazdem do Wiednia i Paryża; okazał się on ostatnim koncertem Chopina w Warszawie, do której kompozytor już nigdy nie powrócił.

  • Kazmierz Pułaski. Źródło: PAP

    W wyniku ran odniesionych w bitwie pod Savannah zmarł gen. Kazimierz Pułaski, jeden z dowódców konfederacji barskiej, bohater walk o niepodległość Stanów Zjednoczonych.

  • W Přibyslaviu zmarł Jan Żiżka, wódz, wybitny strateg, przywódca taborytów – radykalnego odłamu husytów; uczestnik bitwy pod Grunwaldem; czeski bohater narodowy.