Kalendarz historyczny
20 stycznia
-
Podczas konferencji w Wannsee pod Berlinem Główny Urząd Bezpieczeństwa Rzeszy (RSHA) przedstawił plan „ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej” (Endloesung der Judenfrage), który dotyczył zagłady 11 milionów Żydów.
-
Ukazało się „Rozporządzenie prezydenta Rzeczypospolitej w przedmiocie systemu monetarnego”, w którym stwierdzano, że nową jednostką monetarną w Rzeczypospolitej Polskiej jest „złoty”.
-
Zmarł Maciej Geller, fizyk, działacz opozycji antykomunistycznej, popularyzator nauki, dyrektor Warszawskiego Festiwalu Nauki.
-
W Krakowie zmarła Bogusława Czuprynówna, aktorka Teatru Rapsodycznego i Teatru Ludowego w Nowej Hucie, więźniarka niemieckich obozów koncentracyjnych w Auschwitz-Birkenau i Ravensbrück.
-
W Warszawie zmarł Jan Nowak Jeziorański, żołnierz Armii Krajowej, legendarny „kurier z Warszawy”, wieloletni dyrektor sekcji polskiej Radia Wolna Europa, dziennikarz, pisarz, publicysta.
-
W Warszawie zmarł Józef Cyrankiewicz – najdłużej urzędujący premier PRL, sprawujący swoją funkcję 21 lat; współodpowiedzialny za stalinowski terror, a także krwawe represje wobec protestujących robotników w 1956 r. i w 1970 r.
-
Rząd podjął decyzję o budowie pierwszej w Polsce elektrowni atomowej w Żarnowcu.
-
Biuro Polityczne KC PZPR podjęło decyzję o odbudowie Zamku Królewskiego w Warszawie, finansowanej ze składek społecznych.
-
W setną rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego otwarto Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej.
-
W czasie obrad VII Plenum KC PZPR podjęto decyzję o wprowadzeniu ośmioletniej szkoły podstawowej oraz czteroletniego liceum ogólnokształcącego.
-
Premiera filmu „Pętla” w reżyserii Wojciecha Jerzego Hasa.
-
Odbyły się wybory do Sejmu PRL.
-
W Kielcach funkcjonariusze UB aresztowali biskupa Czesława Kaczmarka, ordynariusza kieleckiego.
-
W Szczecinie rozpoczął się IV Walny Zjazd Związku Zawodowego Literatów Polskich, na którym oficjalnie ogłoszono program realizmu socjalistycznego w literaturze polskiej.
-
Władysław Gomułka został zdymisjonowany ze stanowisk ministra Ziem Odzyskanych i wicepremiera w pierwszym rządzie Józefa Cyrankiewicza.
-
W Zakopanem na podstawie wyroku podziemnego sądu oddział Armii Krajowej powiesił Wacława Krzeptowskiego – szefa Goralenvolku, organizacji na Podhalu kolaborującej z okupacyjnymi władzami niemieckim.
-
W Warszawie zmarł Kazimierz Porębski, wiceadmirał, pierwszy dowódca Marynarki Wojennej RP w okresie międzywojennym.
-
W Warszawie urodził się Janusz Przymanowski, pisarz, publicysta, autor m.in. powieści dla młodzieży „Czterej pancerni i pies”.
-
W Villmanstrand w Finlandii urodził się Jan Kajus Andrzejewski „Broda”, harcmistrz, uczestnik kampanii polskiej 1939 r.; żołnierz ZWZ-AK, major WP; w czasie Powstania Warszawskiego dowódca pułku „Broda”; poległ 31 sierpnia 1944 r. w czasie nieudanej próby przebicia się ze Starówki do Śródmieścia.
-
W Petersburgu urodził się Marian Walentynowicz, architekt, rysownik, autor ilustracji do „Przygód Koziołka Matołka” Kornela Makuszyńskiego; korespondent wojenny.
-
W Krakowie urodził się Józef Hofmann, pianista, kompozytor, wynalazca.
-
W Gdowie koło Wieliczki urodził się Ludwik Solski, aktor, reżyser, dyrektor Teatru Miejskiego w Krakowie (1905–1913) oraz Teatru Narodowego w Warszawie (1931–1932 i 1936–1938).
-
Gen. Michał Gedeon Radziwiłł został naczelnym wodzem Siły Zbrojnej Narodowej w Powstaniu Listopadowym; funkcję naczelnego wodza pełnił do 26 lutego 1831 r.
-
W Warszawie zmarł Stanisław Staszic, działacz oświeceniowy, pisarz, publicysta, filozof, geograf, geolog; autor „Uwag nad życiem Jana Zamoyskiego”, także „Przestróg dla Polski”.
-
Król Jan II Kazimierz Waza podniósł do rangi uniwersytetu działające we Lwowie Kolegium Jezuitów; 22 listopada 1919 r. rząd RP nadał uczelni nazwę Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie.
-
W Wiśniczu urodził się Jerzy Sebastian Lubomirski, marszałek wielki koronny, hetman polny koronny, przywódca rokoszu.
-
W katedrze na Wawelu odbyła się koronacja królewska Władysława I Łokietka.