Kalendarz dat

1961

• 4.01

  W Wiedniu zmarł Erwin Schroedinger, fizyk, laureat Nagrody Nobla w 1933 roku, autor eksperymentu myślowego znanego jako „kot Schroedingera”.

• 

  15.01

  W Warszawie zmarł Andrzej Pronaszko, malarz, scenograf teatralny.

• 

  16.01

  Do Polski powróciła z Kanady druga część bezcennych zbiorów wawelskich, wśród nich 132 arrasy i liczne militaria.

• 20.01

  W czasie obrad VII Plenum KC PZPR podjęto decyzję o wprowadzeniu ośmioletniej szkoły podstawowej oraz czteroletniego liceum ogólnokształcącego.

• 

  7.02

  W Łodzi urodziła się Maria Probosz, aktorka teatralna i filmowa; odtwórczyni roli Gośki w filmie „Czas dojrzewania” i Julki w „Punktach za pochodzenie”.

• 

  9.02

  Premiera filmu „Matka Joanna od Aniołów” w reżyserii Jerzego Kawalerowicza.

• 

  11.02

  W Warszawie zmarł Andrzej Wierzbicki, działacz gospodarczy i polityczny, współzałożyciel i dyrektor Lewiatana, od 1932 r. prezes Zarządu Centralnego Związku Przemysłu Polskiego.

• 

  26.02

  W Ustrzykach Dolnych urodził się Eugeniusz Olejarczyk, ps. „Siczka”, gitarzysta, kompozytor, autor tekstów, lider punkowego zespołu KSU.

• 

  1.03

  W Gorlicach urodził się Mirosław Czyżykiewicz, poeta, kompozytor, bard, przedstawiciel nurtu tzw. poezji śpiewanej, autor m.in. piosenek „Jednym szeptem” i „Ave”.

• 3.03

  Premiera komedii Haliny Bielińskiej i Włodzimierza Haupe „Szczęściarz Antoni” z Czesławem Wołłejko w roli tytułowej.

• 

  15.03

  W Brukseli zmarł Akiba Rubinstein, jeden z najlepszych polskich szachistów, członek polskiej reprezentacji, która zdobyła złoty medal na III Olimpiadzie Szachowej w Hamburgu (1930).

• 22.03

  W Inowrocławiu urodził się Robert Janowski, piosenkarz, aktor, prezenter telewizyjny.

• 23.03

  Premiera filmu „Rozstanie” w reżyserii Wojciecha Jerzego Hasa.

• 

  31.03

  Zmarł Paul Landowski, francuski rzeźbiarz polskiego pochodzenia, syn powstańca styczniowego, autor m.in. pomnika Chrystusa Odkupiciela w Rio de Janeiro.

• 

  1.04

  W Zduńskiej Woli urodził się Paweł Królikowski, aktor, znany m.in. z seriali „Pitbull” i „Ranczo”; odtwórca głównej roli w filmie „Hel”.

• 4.04

  Premiera komedii „Mąż swojej żony” w reżyserii Stanisława Barei.

• 

  6.04

  W Londynie zmarła Stefania Zahorska, literatka, krytyczka sztuki, tłumaczka, autorka m.in. dramatu „Smocza 13” i książek „Ziemia pojona gniewem”, „Stacja Abbesses”; po II wojnie światowej działała i tworzyła na emigracji.

• 9.04

  W Grudziądzu urodził się Mariusz Czajka, aktor teatralny i filmowy; wystąpił w filmach „Chłopaki nie płaczą”, „Ekstradycja” oraz w przedstawieniu „Złe zachowanie” w reżyserii Andrzeja Strzeleckiego.

• 

  11.04

  W Izraelu rozpoczął się proces nazistowskiego zbrodniarza Adolfa Eichmanna, szefa wydziału żydowskiego w Głównym Urzędzie Bezpieczeństwa Rzeszy (RSHA), „mordercy zza biurka”, odpowiedzialnego za śmierć milionów Żydów; w wyniku procesu Eichmann został skazany na karę śmierci, wyrok wykonano 31 maja 1962 r.

• 

  12.04

  Z terenu Kazachstanu w Związku Sowieckim wystrzelono statek kosmiczny „Wostok 1" z kosmonautą Jurijem Gagarinem na pokładzie; był to pierwszy lot człowieka w kosmos, trwał 108 minut.

• 21.04

  Premiera filmu „Odwiedziny prezydenta” w reżyserii Jana Batorego.

• 

  3.05

  Film Jerzego Kawalerowicza „Matka Joanna od Aniołów” otrzymał Nagrodę Specjalną Jury na Festiwalu Filmowym w Cannes.

• 11.05

  Premiera filmu „Ludzie z pociągu” w reżyserii Kazimierza Kutza.

• 20.06

  W Nowym Targu urodził się Piotr Cyrwus, aktor, występował w Starym Teatrze w Krakowie, od 2012 r. w Teatrze Polskim w Warszawie; w 1989 r. zagrał główną rolę w przedstawieniu Teatru Telewizji „Do piachu” w reżyserii Kazimierza Kutza; znany m.in. z serialu „Klan”.

• 23.06

  Początek obowiązywania traktatu antarktycznego – międzynarodowej umowy regulującej polityczno-prawny status Antarktydy; jego głównym celem jest zapewnienie wykorzystania Antarktydy jedynie do celów pokojowych.

• 

  26.06

  W Gwatemali zmarł Andrzej Bobkowski, pisarz, autor dziennika „Szkice piórkiem”; nazywany „chuliganem wolności” po tym, jak napisał: „Człowiek wolny, intelektualista, pisarz i poeta naprawdę wolny, który chce być wolny, będzie do końca tego świata miał coś z chuligana”.

• 

  26.06

  W Warszawie urodziła się Maria Pomianowska, multiinstrumentalistka (gra m.in. na sarangi, suce biłgorajskiej), wokalistka, kompozytorka i pedagog; prowadzi studia nad unikatowymi technikami gry na instrumentach muzycznych Azji i Europy; tworzy zespół muzyki indyjskiej Raga Sangit.

• 

  28.06

  W Ostródzie urodziła się Maria Ciunelis, aktorka, scenarzystka.

• 3.07

  Urodził się trzydziestomilionowy obywatel PRL.

• 14.07

  Sejm uchwalił ustawę „o ewidencji i kontroli ruchu ludności”, której przepisy wprowadzały ścisły obowiązek meldunkowy.

• 

  15.07

  Sejm przyjął ustawę o nowym systemie oświaty i wychowania, która usunęła ze szkół naukę religii; reforma wprowadzała też ośmioklasową szkołę podstawową.

• 17.07

  W Tatrach odkryto Jaskinię Czarną, o głębokości 241,5 metra.

• 

  17.07

  W Brzezinach koło Łodzi urodził się Zbigniew Zamachowski, aktor teatralny i filmowy, związany z Teatrem Narodowym, znany m.in. z ról w „Wielkiej majówce”, „Zabij mnie, glino”, „Trzy kolory” i „Szczęśliwego Nowego Jorku”.

• 

  20.07

  Początek wizyty w Polsce radzieckiego kosmonauty Jurija Gagarina.

• 10.08

  Zdzisław Krzyszkowiak na zawodach w Wałczu ustanowił rekord świata w biegu na 3 km z przeszkodami: 8:30,4 min.

• 

  13.08

  Początek budowy muru berlińskiego.

• 

  14.08

  W Wojcieszowie urodził się Maciej Maleńczuk, wokalista i gitarzysta rockowy, poeta.

• 22.08

  W Brzegu Dolnym urodził się Cezary Żak, aktor, znany m.in. z seriali „Ranczo”, „Miodowe lata”, „Ludzie Chudego” i „Tajemnica twierdzy szyfrów”.

• 25.08

  W Hali Stoczni Gdańskiej rozpoczął się I Międzynarodowy Festiwal Piosenki.

• 

  2.09

  W Chicago zmarł Tadeusz Faliszewski, piosenkarz, aktor.

• 

  4.09

  Premiera filmu „Dziś w nocy umrze miasto” w reżyserii Jana Rybkowskiego.

• 

  12.09

  Początek działalności Warszawskiej Opery Kameralnej.

• 

  20.09

  W wypadku samochodowym zginął Andrzej Munk, reżyser, twórca filmów „Eroica”, „Zezowate szczęście”, „Pasażerka”.

• 30.09

  Rozpoczęła działalność Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD).

• 5.10

  Premiera filmu Blake’a Edwardsa „Śniadanie u Tiffany’ego” wg noweli Trumana Capote z Audrey Hepburn w roli głównej.

• 6.10

  W Toruniu z powodu zamknięcia przez władze komunistyczne Zakonnego Niższego Seminarium Duchownego doszło do manifestacji i starć z milicją.

• 

  10.10

  W Sierakowicach na Kaszubach urodziła się Danuta Stenka, aktorka; od 2003 r. związana z Teatrem Narodowym w Warszawie; znana m.in. z ról w filmach „Chopin. Pragnienie miłości” (otrzymała za nią w 2003 r. nagrodę Orła), „Katyń”, „Nigdy w życiu!” oraz serialu „Boża podszewka”.

• 12.10

  Premiera filmu „Ogniomistrz Kaleń” w reżyserii Ewy i Czesława Petelskich.

• 

  31.10

  Z Mauzoleum Lenina usunięto ciało Józefa Stalina.

• 

  5.11

  W wypadku samochodowym w okolicach Błonia zginęła Ludmiła Jakubczak, piosenkarka, tancerka.

• 13.11

  W Poznaniu urodził się Lech Piasecki, kolarz, mistrz świata amatorów w indywidualnym wyścigu szosowym w 1985 r.

• 24.11

  W Warszawie urodził się Kuba Sienkiewicz, muzyk, lider zespołu „Elektryczne gitary”.

• 

  30.11

  W Warszawie zmarł Stanisław Kazuro, kompozytor, dyrygent, pedagog muzyczny.

• 

  3.12

  W Sosnowcu-Zagórzu elektryk Stanisław Jaros podjął nieudaną próbę zamachu bombowego na ówczesnego I sekretarza KC PZPR Władysława Gomułkę. W wyniku utajnionego procesu zamachowca skazano na karę śmierci i stracono na szubienicy.

• 5.12

  Premiera filmu „Zaduszki” w reżyserii Tadeusza Konwickiego.

• 13.12

  W basenie portowym Stoczni Gdańskiej doszło do pożaru na M/S Maria Konopnicka. Zginęło 21 osób.

• 

  15.12

  Sąd w Jerozolimie skazał na karę śmierci Adolfa Eichmanna, szefa wydziału żydowskiego w Głównym Urzędzie Bezpieczeństwa Rzeszy, „mordercy zza biurka”, odpowiedzialnego za śmierć milionów Żydów.

• 21.12

  W Warszawie w niejasnych okolicznościach zginął Henryk Holland, działacz komunistyczny, socjolog, dziennikarz. Aresztowany pod zarzutem szpiegostwa i poddany wielogodzinnym przesłuchaniom, wypadł z okna własnego mieszkania podczas rewizji prowadzonej przez Służbę Bezpieczeństwa. Część historyków nie wyklucza, że był to mord polityczny SB.

• 

  22.12

  W Gliwicach urodził się Dariusz Dusza, gitarzysta, kompozytor, autor tekstów, twórca zespołów Śmierć Kliniczna i Absurd.

• 

  24.12

  W Lublinie urodził się Marcin Świetlicki, poeta, prozaik, wokalista zespołów Świetliki oraz Czarne Ciasteczka.

• 

  28.12

  Premiera filmu „Historia żółtej ciżemki” w reżyserii Sylwestra Chęcińskiego.