> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz historyczny

22 marca

  • Uroczystość nadania stołecznemu skwerowi imienia prof. Zbigniewa Wójcika. Warszawa, 16.06.2023. Fot. PAP/A. Lange

    Zmarł Zbigniew Wójcik, historyk, badacz dziejów XVI–XVII w.; żołnierz Armii Krajowej.

  • Jerzy Janeczek. Fot. PAP/Afa Pixx/Z. Żyburtowicz

    W Itzehoe (Niemcy) urodził się Jerzy Janeczek, aktor teatralny i filmowy, odtwórca roli Witii Pawlaka w serii filmów Sylwestra Chęcińskiego „Sami swoi”, „Nie ma mocnych”, „Kochaj albo rzuć”.

  • We Wrocławiu zmarł Ignacy Rutkiewicz, dziennikarz, w latach 1982–1990 redaktor naczelny miesięcznika „Odra”, w latach 1990–94 prezes Polskiej Agencji Prasowej, prezes Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich.

  • Edward Moskal. Fot. PAP/T. Gzell

    W Chicago zmarł Edward Moskal, przedsiębiorca, prezes Kongresu Polonii Amerykańskiej w latach 1988–2005.

  • Jakub Karpiński. Fot. PAP/A. Rybczyński

    W Warszawie zmarł Jakub Karpiński, socjolog, historyk, politolog, działacz opozycji antykomunistycznej, członek Towarzystwa Kursów Naukowych.

  • Postała Fundacja ITAKA, organizacja pozarządowa zajmująca się poszukiwaniem osób zaginionych.

  • Premiera filmu „Faustyna” w reżyserii Jerzego Łukaszewicza.

  • Sejm przyjął ustawę „Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi i funduszach powierniczych”, tworząc ramy prawne dla rynku kapitałowego w Polsce.

  • Sejm przyjął ustawę o likwidacji Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej „Prasa-Książka-Ruch”.

  • Premiera filmu Jerzego Passendorfera „Zerwany most”.

  • Katarzyn Figura. Fot. PAP/W. Stein

    W Warszawie urodziła się Katarzyna Figura, aktorka, gwiazda polskiego kina, znana m.in. z filmów „Pociąg do Hollywood”, „Kingsajz”, „Ajlawiu”, „Historie miłosne”, „Ubu król”, „Żurek”, „Panie Dulskie”.

  • W Inowrocławiu urodził się Robert Janowski, piosenkarz, aktor, prezenter telewizyjny.

  • Jacek Kaczmarski (P) i Przemysław Gintrowski. XIX Krajowy Festiwal Polskiej Piosenki w Opolu. 06.1981. Fot. PAP/CAF/K. Świderski

    W Warszawie urodził się Jacek Kaczmarski, poeta, pieśniarz, bard „Solidarności”, członek popularnego trio z Przemysławem Gintrowskim i Zbigniewem Łapińskim.

  • Nowe tablice na gmachach publicznych w Katowicach, które po śmierci Stalina przemianowano na Stalinogród. 25.03.1953. Fot. PAP/CAF/K. Seko

    Sejm zatwierdził dekret o przywróceniu nazwy miastu Katowice i województwu katowickiemu. Po śmierci Stalina w marcu 1953 r. Rada Państwa podjęła decyzję o przemianowaniu Katowic na Stalinogród.

  • Sejm uchwalił ustawę o utworzeniu Wojskowej Akademii Technicznej oraz ustawę o utworzeniu Akademii Wojskowo-Politycznej. 

  • Mjr Henryk Floyar-Rajchman. Lata międzywojenne. Fot. NAC

    W Nowym Jorku zmarł Henryk Floyar-Rajchman, działacz niepodległościowy, polityk, dyplomata, major Wojska Polskiego, członek rządów Leona Kozłowskiego i Walerego Sławka, współorganizator ewakuacji rezerw złota Banku Polskiego w 1939 roku.

  • Gen. Tadeusz Ludwik Piskor. Fot. NAC

    W Londynie zmarł gen. Tadeusz Ludwik Piskor, w latach 1926–1931 szef Sztabu Generalnego (od 1928 r. Sztabu Głównego). W czasie kampanii 1939 r. dowódca Armii „Lublin”, w połowie września podporządkowano mu również Armię „Kraków”.

  • W Piotrkowie Trybunalskim urodził się Bogusław Wołoszański, dziennikarz, popularyzator historii, autor cyklu programów „Sensacje XX wieku”.

  • W Warszawie urodził się Marek Bliziński, gitarzysta jazzowy, kompozytor; grał w zespołach m.in. Michała Urbaniaka, Jana Ptaszyna Wróblewskiego.

  • W Warszawie ukazał się pierwszy numer „Słowa Powszechnego”, dziennika PAX.

  • Początek kilkudniowych zamieszek antyżydowskich na ulicach Warszawy; w czasie rozruchów inspirowanych przez Niemców rabowano żydowskie mieszkania, sklepy, bito przechodniów – Żydów.

  • Prof. Ewa Łętowska. Fot. PAP/G. Rogiński, J. Bogacz

    W Warszawie urodziła się Ewa Łętowska, prawniczka, specjalistka w zakresie prawa cywilnego, profesor Instytutu Nauk Prawnych PAN; rzecznik praw obywatelskich (1987–1992), sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego (1999–2002) oraz Trybunału Konstytucyjnego (2002–2011).

  • Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny Dachau. Źródło: IPN

    W Dachau pod Monachium powstał pierwszy niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny; w ciągu 12 lat przez KL Dachau i jego podobozy przeszło łącznie ponad 200 tys. osób z całej okupowanej przez III Rzeszę Europy, w tym z Polski; do wyzwolenia obozu przez Amerykanów 29 kwietnia 1945 r. śmierć poniosło w nim – według danych muzeum Dachau – 41 500 osób.

  • Rozporządzenie prezydenta RP o utworzeniu państwowego przedsiębiorstwa „Polska Poczta, Telegraf i Telefon”.

  • Grób Nieznanego Żołnierza w Łodzi. Źródło: CBN Polona

    W Łodzi odsłonięto Grób Nieznanego Żołnierza.

  • W Krakowie urodziła się Marta Stebnicka, aktorka, piosenkarka, reżyserka, wykładowca krakowskiej PWST.

  • W Nervi we Włoszech zmarł Julian Marchlewski, współorganizator SDKPiL (1893) i Związku Spartakusa w Niemczech (1916). Od 1918 r. w Rosji sowieckiej, jeden z założycieli Międzynarodówki Komunistycznej, w czasie wojny polsko-bolszewickiej w 1920 r. przewodniczący Tymczasowego Komitetu Rewolucyjnego Polski w Białymstoku.

  • Wojciech Ziembiński. Fot. PAP/F. Miller

    W Gniewie na Pomorzu urodził się Wojciech Ziembiński, działacz niepodległościowy, współzałożyciel Komitetu Obrony Robotników; od 1977 r. członek Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela;  w czasie stanu wojennego aresztowany; w 1983 r. założyciel Kongresu Solidarności Narodu, przekształconego w 1989 r. w Stronnictwo Wierności Rzeczypospolitej – KSN; inicjator i przewodniczący Rady Fundacji Poległym i Pomordowanym na Wschodzie.

  • Halina Mikołajska. Fot. PAP/T. Michalak

    W Krakowie urodziła się Halina Mikołajska, aktorka teatralna i filmowa, pedagog, członek KSS KOR; znana m.in. z ról w filmach „Nikt nie woła”, „Drugi brzeg”, „Bilans kwartalny”; po 1976 represjonowana przez władze PRL, internowana w stanie wojennym.

  • W Zakopanem uroczyście otwarta została Wielka Krokiew, największa skocznia narciarska w Polsce.

  • I wojna światowa: Kapitulacja austriackiej załogi Twierdzy Przemyśl; do rosyjskiej niewoli dostało się 120 tys. żołnierzy.

  • W Woli Duchackiej pod Krakowem urodził się Stefan Janus, pilot, major WP i podpułkownik RAF, dowódca 315 dywizjonu myśliwskiego i 1 Polskiego Skrzydła Myśliwskiego (dywizjony 303, 316, 317), więzień Stalagu Luft III w Żaganiu.

  • Bogusław Miedziński. Fot. NAC

    W Miastkowie koło Garwolina urodził się Bogusław Miedziński, żołnierz Legionów Polskich, podpułkownik WP, polityk, publicysta, bliski współpracownik Józefa Piłsudskiego, poseł na Sejm RP (1922–1938), senator i marszałek Senatu (1938–1939).

  • Józef Piłsudski. 1899 r. Fot. PAP/Archiwum

    Władze carskie aresztowały w Wilnie Józefa Piłsudskiego, a następnie przewiozły go do twierdzy pietropawłowskiej w Petersburgu. Piłsudski w Wilnie związał się z konspiracyjną grupą, która współdziałała z frakcją terrorystyczną „Narodnej Woli”. Nie mając świadomości, iż planuje ona zamach na cara Aleksandra III, został zamieszany w jego przygotowanie.

  • Konstanty Kalinowski. Źródło: Wikimedia Commons

    W Wilnie powieszony został przez władze carskie Konstanty „Kastuś” Kalinowski, jeden z przywódców Powstania Styczniowego, komisarz Rządu Narodowego na Litwę.

  • Joachim Lelewel. Źródło: CBN Polona

    W Warszawie urodził się Joachim Lelewel, historyk, bibliograf, numizmatyk, działacz niepodległościowy, członek Rządu Narodowego w czasie Powstania Listopadowego; „Nauka była zatrudnieniem całego mego życia, jest ona moją drugą ojczyzną” – mawiał o sobie.

  • Jan Kazimierz. Fot. wikipedia

    W Krakowie urodził się przyszły król Polski Jan II Kazimierz Waza. 

  • Urodził się Krzysztof Radziwiłł, od 1615 roku hetman polny litewski, od 1633 wojewoda wileński, od 1635 roku hetman wielki litewski, dowódca wojskowy w czasie wojen szwedzkich 1617–1629 oraz w wojnie smoleńskiej z Rosją.

  • Abp Henryk Kietlicz. Źródło: Wikimedia Commons

    Zmarł Henryk Kietlicz, arcybiskup gnieźnieński od 1199 r.; zwolennik reform gregoriańskich i uniezależnienia Kościoła od władzy świeckiej.