> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz dat

1887

  • Zygmunt Balicki, założyciel Związku Młodzieży Polskiej „Zet”. Źródło: Wikimedia Commons

    W Krakowie powstał Związek Młodzieży Polskiej „Zet”, będący konspiracyjną organizacją działająca w środowisku akademickim.

  • W Jaśle urodził się Hugo Steinhaus, matematyk, jeden z twórców lwowskiej szkoły matematycznej.

  • W Krakowie urodził się Karol Stryjeński, architekt, grafik; współorganizator i pierwszy dyrektor działającego od 1930 r. Instytutu Propagandy Sztuki w Warszawie.

  • W Paryżu rozpoczęła się budowa Wieży Eiffla, która zakończyła się w marcu 1889 r., tuż przed otwarciem Wystawy Światowej; miała być rozebrana po 20 latach, z czasem stała się symbolem Francji i jej stolicy.

  • Artur Rubinstein. Źródło: CBN Polona

    W Łodzi urodził się Artur Rubinstein, pianista, zaliczany do najwybitniejszych muzyków XX wieku; ceniony szczególnie za interpretacje muzyki Fryderyka Chopina.

  • Zmarł Włodzimierz Bonawentura Krzyżanowski, amerykański generał pochodzenia polskiego, uczestnik antypruskiego powstania w Wielkopolsce (1846) i amerykańskiej wojny secesyjnej, w tym bitwy pod Gettysburgiem.

  • Piotr Wilniewczyc. Źródło: Wikimedia Commons

    W guberni irkuckiej urodził się Piotr Wilniewczyc, inżynier, konstruktor broni strzeleckiej, współtwórca m.in. pistoletu Vis i pistoletu maszynowego Mors; po II wojnie światowej zaprojektował pistolety Wir i RAK.

  • W Rostowie na Donem urodził się Ksawery Tartakower, prawnik, szachista, arcymistrz, sześciokrotny reprezentant Polski na olimpiadach szachowych, zdobywca 5 medali, w tym złotego w roku 1930; od 1939 roku przebywał na emigracji.

  • W Kamionce Strumiłowej urodził się Stefan Grabiński, pisarz, przedstawiciel nurtu literatury fantastycznej z pogranicza horroru, autor m.in. „Demona ruchu”, „Szalonego pątnika” oraz powieści „Salamandra” i „Cień Bafometa”.

  • Leon Schiller. Fot. PAP/Reprodukcja

    W Krakowie urodził się Leon Schiller, reżyser, krytyk i teoretyk teatru, wybitny interpretator twórczości klasyków literatury romantycznej.

  • Józef Ignacy Kraszewski. Źródło: CBN Polona

    W Genewie zmarł Józef Ignacy Kraszewski, pisarz, publicysta, wydawca, historyk, działacz społeczny i polityczny; autor ponad 600 książek, w tym 232 powieści, wśród nich wielu historycznych, takich jak „Stara baśń” czy „Za Sasów”.

  • Józef Piłsudski. 1899 r. Fot. PAP/Archiwum

    Władze carskie aresztowały w Wilnie Józefa Piłsudskiego, a następnie przewiozły go do twierdzy pietropawłowskiej w Petersburgu. Piłsudski w Wilnie związał się z konspiracyjną grupą, która współdziałała z frakcją terrorystyczną „Narodnej Woli”. Nie mając świadomości, iż planuje ona zamach na cara Aleksandra III, został zamieszany w jego przygotowanie.

  • W Hołowli na Wołyniu urodził się Stefan Frankowski, komandor, w czasie kampanii polskiej w 1939 r. dowódca Morskiej Obrony Wybrzeża.

  • W Warszawie urodził się Konrad Tom, właściwie Konrad Runowiecki, aktor, piosenkarz, autor tekstów kabaretowych i piosenek, scenarzysta filmów „Antek policmajster”, „Czy Lucyna to dziewczyna?”, „Manewry miłosne”, „Ada to nie wypada”.

  • Józef Piłsudski. 1899 r. Fot. PAP/Archiwum

    Józef Piłsudski został skazany przez władze carskie na pięć lat zesłania do wschodniej Syberii za współdziałanie z grupą konspiracyjną przygotowującą zamach na cara Aleksandra III, a jego brat Bronisław na 15 lat katorgi na Syberii.

  • Juliusz Ordon. Źródło: Wikimedia Commons

    We Florencji zmarł Juliusz Ordon, oficer, uczestnik Powstania Listopadowego, w czasie którego dowodził obroną reduty na Woli, opisaną przez Adama Mickiewicza w utworze „Reduta Ordona”.

  • Gen. Marian Langiewicz. Źródło: CBN Polona

    W Stambule zmarł gen. Marian Langiewicz, dyktator Powstania Styczniowego.

  • W leśniczówce w Piersławku niedaleko Mrągowa urodził się Ernst Wiechert, niemiecki pisarz.

  • W Zagłębiu Dąbrowskim urodził się Henryk Strasburger, prawnik, ekonomista, minister przemysłu i handlu (1921–1923), generalny komisarz RP w Gdańsku w latach 1924–1932; od 1932 r. prezes Centralnego Związku Polskiego Przemysłu, Górnictwa, Handlu i Finansów. W czasie II wojny światowej minister skarbu w rządzie gen. Władysława Sikorskiego.

  • Ludwik Zamenhof. Fot. NAC

    W Warszawie wydana została pierwsza książka do nauki języka esperanto „Język międzynarodowy”, jej autorem był Ludwik Zamenhof.

  • Ludwik Zamenhof. Fot. NAC

    Ludwik Zamenhof wydał w Warszawie pierwszy podręcznik do nauki języka esperanto „Unua libro”.

  • Sam Warner. Źródło: Wikimedia Commons

    W Krasnosielcu, obecnie w woj. mazowieckim, urodził się Sam Warner, współzałożyciel i dyrektor wytwórni filmowej Warner Bros.

  •  W Warszawie urodził się Stefan Stanisław Jackowski, rzeźbiarz, autor m.in. pomnika Jana Kilińskiego w Warszawie.

  • Nad Polską miało miejsce całkowite zaćmienie Słońca, które zainspirowało Bolesława Prusa przy pisaniu „Faraona”.

  • W Warszawie urodził się Wacław Piotrowski, malarz, portrecista, pejzażysta i rysownik.

  • Bolesław Prus. Źródło: CBN Polona

    W warszawskim „Kurierze Codziennym” ukazał się pierwszy odcinek powieści „Lalka” Bolesława Prusa.

  • Bibianna Moraczewska. Fot. Muzeum Narodowe w Poznaniu. Źródło: Wikimedia Commons

    W Poznaniu zmarła Bibianna Moraczewska, pisarka, działaczka niepodległościowa, kulturalna i społeczna, zaangażowana w działalność Entuzjastek, pierwszego polskiego środowiska feministycznego.

  • W La Chaux-de-Fonds w Szwajcarii urodził się Le Corbusier, właściwie Charles Edouard Jeanneret, architekt i teoretyk architektury, urbanista, malarz, rzeźbiarz.

  • Karol Popiel. Fot. NAC

    W Rzochowie koło Mielca urodził się Karol Popiel, współtwórca Polskich Drużyn Strzeleckich, żołnierz Legionów Polskich; przywódca Narodowej Partii Robotniczej, poseł na Sejm (1922–1927); działacz Centrolewu, więzień brzeski; przywódca Stronnictwa Pracy (1937). W czasie II wojny światowej minister w rządzie RP na uchodźstwie. Po wojnie poseł do KRN (1945–1946). W 1947 r. wyemigrował do USA.

  • Emil Berliner opatentował w Stanach Zjednoczonych gramofon.

  • W Głogowie urodził się Arnold Zweig, niemiecki pisarz.

  • Bernard L. Montgomery. Fot. Imperial War Museums. Źródło: Wikimedia Commons

    W Londynie urodził się Bernard L. Montgomery, brytyjski dowódca wojskowy, marszałek, dowódca operacji „Overlord”.

  • W Berlinie urodził się Erich von Manstein, feldmarszałek niemiecki, w kampanii polskiej 1939 r. szef sztabu Grupy Armii „Południe”; walczył we Francji i Związku Sowieckim; w 1949 r. skazany za zbrodnie wojenne Wehrmachtu, w 1953 r. zwolniony.

  • W Monachium urodził się Ernst Roehm, jeden z przywódców ruchu nazistowskiego; w latach 1930-1934 szef SA (Oddziałów Szturmowych NSDAP); zamordowany w 1934 r. w czasie "nocy długich noży".

  • W Stetkowcach na Wołyniu zmarł Leonard Sowiński, poeta, historyk literatury, autor „Rysu dziejów literatury polskiej”.

  • Gen. Jan Chmurowicz. Fot. NAC

    W Przeworsku urodził się Jan Chmurowicz, generał WP, w czasie kampanii polskiej 1939 r. dowodził obroną Przemyśla.