Kalendarz historyczny
29 stycznia
-
Sekretarz Generalny NATO Javier Solana wystosował do Polski, Czech i Węgier formalne zaproszenia do przystąpienia do Traktatu Północnoatlantyckiego.
-
W Grodkowicach pod Krakowem oddziały Kedywu Armii Krajowej dokonały nieudanego zamachu na pociąg generalnego gubernatora Hansa Franka.
-
W Katowicach zmarł Jan Skrzek, muzyk i kompozytor bluesowy.
-
Koncertem pod hasłem „Oto jestem” zainaugurował działalność Stadion Narodowy w Warszawie.
-
Uczestnicy XI Zjazdu PZPR, odbywającego się w Sali Kongresowej w Warszawie, przyjęli uchwałę o zakończeniu działalności partii; PZPR przez ponad 40 lat sprawowała w Polsce najpierw totalitarną, a następnie autorytarną władzę.
-
W Bydgoszczy urodziła się Roma Gąsiorowska, aktorka, wystąpiła m.in. w filmach „Sala samobójców” i „Wojna polsko-ruska”.
-
W Warszawie zmarł Stanisław Dygat, pisarz, autor powieści „Jezioro Bodeńskie”, „Pożegnania”, „Disneyland”, „Dworzec w Monachium”.
-
W Bydgoszczy zmarł Adam Grzymała-Siedlecki, krytyk teatralny i literacki, dramaturg.
-
W Krakowie zmarł Adam Krzyżanowski, ekonomista, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego; poseł na Sejm z list BBWR; więzień KL Sachsenhausen (1939–1940); poseł do Krajowej Rady Narodowej i Sejmu Ustawodawczego (1945–1947).
-
W Sulechowie w woj. lubuskim urodziła się Olga Tokarczuk, prozaiczka, eseistka; laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 2018; autorka powieści „Księgi Jakubowe”, za którą dostała Literacką Nagrodę Nike, a także m.in. „Prawiek i inne czasy”, „Dom dzienny, dom nocny”, „Bieguni”, „Prowadź swój pług przez kości umarłych”.
-
We Wrocławiu urodził się Jan Jakub Kolski, reżyser, scenarzysta; twórca takich filmów jak „Jańcio Wodnik”, „Cudowne miejsce”, „Historia kina w Popielawach”, „Pornografia”, „Las, 4 rano”.
-
W Częstochowie urodził się Jan Pospieszalski, muzyk zespołów Czerwone Gitary, Woo Boo Doo i Voo Voo, dziennikarz telewizyjny.
-
W Zabrzu urodziła się Halina Golanko, aktorka, odtwórczyni roli Ałły w serialu „Kolumbowie” i Kasi w filmie „Uciec jak najbliżej”.
-
Powstało państwowe przedsiębiorstwo połowów dalekomorskich „Dalmor”.
-
Powstała niepodległościowa organizacja konspiracyjna „Nie”, na czele której stanął gen. August Emil Fieldorf „Nil”.
-
Armia Czerwona zajęła Nowy Targ i Zakopane.
-
Początek walk 1 Armii Wojska Polskiego o przełamanie Wału Pomorskiego – systemu niemieckich umocnień.
-
W Bytomiu urodził się Henryk Apostel, piłkarz, trener, w latach 1993–95 selekcjoner reprezentacji Polski.
-
W Chlewie (Wielkopolska) urodził się Jacek Nieżychowski, dziennikarz, aktor i dyrektor Operetki Śląskiej w Gliwicach, członek Silnej Grupy Pod Wezwaniem.
-
Stany Zjednoczone uznały niepodległość Polski.
-
W Warszawie zmarł Jan August Kisielewski, dramatopisarz, eseista, krytyk teatralny, współtwórca kabaretu Zielony Balonik.
-
W Warszawie z inicjatywy Arnolda Szyfmana otwarty został Teatr Polski; przedstawieniem inaugurującym jego działalność była premiera „Irydiona” Zygmunta Krasińskiego.
-
We Lwowie zmarł Władysław Bełza, poeta, autor utworów patriotycznych, m.in. „Katechizmu polskiego dziecka”; współzałożyciel Macierzy Szkolnej i Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza.
-
W Warszawie zmarł Wacław Nałkowski, geograf, pedagog i działacz społeczny.
-
W Spiczyńcach na Ukrainie urodził się Wacław Jędrzejewicz, żołnierz Legionów Polskich i POW, dyplomata, minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego (1934–1935); współzałożyciel Instytutu Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku; autor prac historycznych i wspomnień.
-
W Warszawie urodził się Roman Umiastowski, żołnierz, historyk wojskowości, pisarz science-fiction.
-
W Brzeźnicy w powiecie wadowickim urodził się Jan Piwowarczyk, ksiądz, etyk, publicysta, działacz Chrześcijańskiej Demokracji; rektor seminarium duchownego w Krakowie (1939–1944); współzałożyciel „Tygodnika Powszechnego”, wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego.
-
W Oświęcimiu urodził się Tadeusz Makowski, malarz, grafik; przedstawiciel Ecole de Paris, większość swojego życia tworzył w Paryżu.
-
W Wierzbnie urodził się Adam Grzymała-Siedlecki, dramatopisarz, krytyk literacki.
-
W Brzeżanach na Ukrainie urodził się Aleksander Brueckner, filolog slawista, historyk kultury, autor m.in. „Dziejów literatury polskiej w zarysie”, „Dziejów kultury polskiej”, „Dziejów języka polskiego” i „Encyklopedii Staropolskiej”.
-
W Broniszowie Tarnowskim urodził się Karol Olszewski, fizyk, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, pionier polskiej rentgenografii, w 1883 r. współautor (z Zygmuntem Wróblewskim) skroplenia tlenu i azotu.
-
Powstanie Listopadowe: Sejm powołał Rząd Narodowy Królestwa Polskiego z księciem Adamem Jerzym Czartoryskim jako prezesem.
-
Dekretem cara Mikołaja I z funduszy państwowych utworzono w Warszawie Bank Polski – centralną instytucję finansową Królestwa Polskiego.
-
Pod Witebskiem urodził się Franciszek Bohomolec, jezuita, pisarz, wydawca, współtwórca polskiego oświecenia.
-
Pod Ochmatowem doszło do bitwy pomiędzy wojskami polskimi, wspieranymi przez Tatarów, a armią kozacko-rosyjską.