> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

12 MAJA

  • 1970 / 55 lat
    Gen. Władysław Anders. Fot. NAC

    W Londynie zmarł gen. Władysław Anders, organizator i dowódca Armii Polskiej w ZSRR, a następnie 2. Korpusu Polskiego; od lutego do maja 1945 r. pełnił obowiązki Naczelnego Wodza; pochowany na cmentarzu Monte Cassino.

  • 1935 / 90 lat
    Marszałek Józef Piłsudski. Fot. PAP/Reprodukcja

    Zmarł Józef Piłsudski, jeden z ojców polskiej niepodległości, Naczelnik Państwa Polskiego w latach 1918-1922, ponownie doszedł do władzy w 1926 r. w wyniku zamachu stanu.

  • 1890 / 135 lat
    Michał Grażyński. Fot. NAC

    Urodził się Michał Grażyński, szef sztabu grupy "Wschód" (największego zgrupowania wojskowego) w III powstaniu śląskim, wywołał bunt przeciwko Wojciechowi Korfantemu. Po zamachu majowym został wojewodą śląskim.We wrześniu 1939 r. uciekł przez Zaleszczyki z kraju. Zmarł na emigracji.

  • 1670 / 355 lat
    August II Mocny - cykl Jana Matejki „Poczet królów i książąt polskich”. Fot. PAP/Reprodukcja

    W Dreźnie urodził się przyszły król Polski August II Mocny z dynastii Wettinów.

  • 2016 / 9 lat

    W Warszawie zmarła Maria Czubaszek, pisarka, satyryk, autorka tekstów piosenek, scenarzystka, felietonistka, dziennikarka.

  • 2011 / 14 lat

    W Warszawie zmarł Piotr "Stopa" Żyżelewicz, perkusista, członek zespołów Armia, Izrael, Voo Voo i 2Tm2,3, Brygada Kryzys, Moskwa.

  • 2008 / 17 lat
    Irena Sendlerowa. Źródło: Wikimedia Commons

    W Warszawie zmarła Irena Sendlerowa, działaczka społeczna, w czasie II wojny światowej szefowa wydziału dziecięcego Rady Pomocy Żydom „Żegota”; udzieliła pomocy 2,5 tys. dzieci żydowskich, wywożąc je z warszawskiego getta i ukrywając w polskich rodzinach, w sierocińcach oraz klasztorach.

  • 2006 / 19 lat

    Sejm przyjął ustawę powołującą Centralne Biuro Antykorupcyjne.

  • 1994 / 31 lat
    Krzysztof Kieślowski. Fot. PAP/CAF/S. Kraszewski

    Premiera filmu „Trzy kolory. Czerwony” w reżyserii Krzysztofa Kieślowskiego.

  • 1992 / 33 lata
    Wanda Rutkiewicz. Fot. PAP/CAF/Reprodukcja

    W Himalajach zaginęła Wanda Rutkiewicz, wybitna himalaistka, która jako trzecia kobieta i pierwsza Europejka stanęła na wierzchołku najwyższego szczytu świata – Mount Everest.

  • 1990 / 35 lat
    Przewodniczący PC Jarosław Kaczyński (2P) podczas I Kongresu Porozumienia Centrum na Politechnice Warszawskiej. 03.1991. Fot. PAP/CAF/D. Kwiatkowski

    Powstało Porozumienie Centrum; przewodniczącym partii wybrany został Jarosław Kaczyński.

  • 1985 / 40 lat

    W Warszawie zmarł Bohdan Wodiczko, dyrygent, pedagog; kierownik artystyczny i pierwszy dyrygent Filharmonii Narodowej w Warszawie; kierownik artystyczny filharmonii w Rejkiawiku; dyrektor artystyczny i pierwszy dyrygent Opery Warszawskiej; dyrygent Wielkiej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia i Telewizji w Katowicach; dyrektor i kierownik artystyczny Teatru Wielkiego w Łodzi.

  • 1983 / 42 lata
    Plan filmu "Pan Tadeusz" Andrzeja Wajdy: Zosia - Alicja Bachleda-Curuś. Fot. PAP/R. Pietruszka

    W Tampico w Meksyku urodziła się Alicja Bachleda-Curuś, aktorka, wystąpiła m.in. w filmach „Syzyfowe prace”, „Pan Tadeusz”, „Wrota Europy” i „Bitwa pod Wiedniem”.

  • 1983 / 42 lata
    Grzegorz Przemyk. Fot. Archiwum IPN

    19-letni maturzysta Grzegorz Przemyk został zatrzymany przez funkcjonariuszy MO, a następnie brutalnie pobity w komisariacie na warszawskim Starym Mieście. Dwa dni później w wyniku odniesionych obrażeń zmarł w szpitalu. Była to jedna z najgłośniejszych zbrodni aparatu władzy PRL.

  • 1981 / 44 lata
    Rejestracja w Sądzie Wojewódzkim NSZZ RI „Solidarność”: m.in. Piotr Baumgart (1L), Jan Antoł (2L), Tadeusz Jedynak (3L), przewodniczący NSZZ RI Jan Kułaj (w środku z uniesioną ręką). Fot. PAP/CAF/M. Belina - Brzozowski

    Sąd Wojewódzki w Warszawie zarejestrował NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność”.

  • 1971 / 54 lata
    Gdańskie pięcioraczki. Fot. PAP/J. Uklejewski

    W Gdańsku urodziły się pięcioraczki.

  • 1968 / 57 lat

    W Drezdenku urodził się Jacek Braciak, aktor, wystąpił m.in. w filmach „Edi”, „Róża”, „Drogówka”, „Pod Mocnym Aniołem”, „Wołyń”, a także w serialach „Glina” i „Rodzinka.pl”.

  • 1967 / 58 lat

    W Warszawie urodził się Paweł Althamer, rzeźbiarz, performer, autor instalacji i filmów wideo.

  • 1967 / 58 lat

    Zmarł Wojciech Zamecznik, grafik, autor plakatów, fotografik.

  • 1948 / 77 lat
    Ppłk. Stanisław Kasznica. Fot. PAP/CAF

    W więzieniu mokotowskim w Warszawie władze komunistyczne wykonały wyrok śmierci na ppłk. Stanisławie Kasznicy, ostatnim komendancie głównym NSZ.

  • 1946 / 79 lat
    Daniel Libeskind. Fot. PAP/T. Gzell

    W Łodzi urodził się Daniel Libeskind, architekt, autor m.in. projektu Muzeum Żydowskiego w Berlinie, Muzeum Felixa Nussbauma, Imperial War Museum North w Manchesterze, a także wieżowca Złota 44 w Warszawie.

  • 1946 / 79 lat
    Prymas Stefan Wyszyński. Fot. PAP/CAF/Z. Wdowiński

    Konsekracja Stefana Wyszyńskiego na biskupa lubelskiego.

  • 1943 / 82 lata
    Szmul Zygielbojm. Źródło: Wikimedia Commons

    W proteście przeciwko obojętności świata wobec Zagłady narodu żydowskiego członek Rady Narodowej RP w Londynie Szmul Zygielbojm popełnił samobójstwo.

  • 1943 / 82 lata

    W nocy z 12 na 13 maja miał miejsce sowiecki nalot na Warszawę. Według komunikatu niemieckiego zginęło około 150 osób.

  • 1942 / 83 lata
    Adam Bujak. Fot. PAP/M. Obara

    W Krakowie urodził się Adam Bujak, fotografik, autor licznych albumów zdjęciowych poświęconych papieżowi Janowi Pawłowi II.

  • 1942 / 83 lata
    Teren byłego niemieckiego obozu Auschwitz II-Birkenau. Fot. PAP/Ł. Gągulski

    W KL Auschwitz II-Birkenau Niemcy zamordowali 1500 Żydów z Sosnowca.

  • 1940 / 85 lat
    Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu. 2018 r. Fot. PAP/W. Pacewicz

    Zbrodnia katyńska: wyruszyły ostatnie transporty śmierci oficerów polskich z Kozielska do Katynia i ze Starobielska do Charkowa.

  • 1936 / 89 lat
    Grobowiec matki Józefa Piłsudskiego - Marii i jego serca na Cmentarzu na Rossie. Fot. PAP/J. Undro

    W Wilnie na cmentarzu na Rossie, w kwaterze wojskowej z wojny polsko-bolszewickiej, pochowano sprowadzone z Sugint na Litwie prochy Marii z Billewiczów Piłsudskiej – matki marszałka Józefa Piłsudskiego oraz jego serce.

  • 1935 / 90 lat
    Marszałek Edward Rydz-Śmigły. Fot. NAC

    Gen. Edward Śmigły-Rydz objął stanowisko generalnego inspektora Sił Zbrojnych.

  • 1933 / 92 lata
    Zofia Kucówna. Fot. PAP/G. Jakubowski

    W Warszawie urodziła się Zofia Kucówna, aktorka, pedagog, autorka wspomnień; występowała m.in. w warszawskim Teatrze Powszechnym, Teatrze Ateneum, Teatrze Narodowym i Teatrze Współczesnym; znana również jako wykonawczyni piosenek Agnieszki Osieckiej oraz piosenek z „Kabaretu Starszych Panów”, m.in. „Kaziu, zakochaj się”.

  • 1926 / 99 lat
    Marszałek Józef Piłsudski na moście ks. Józefa Poniatowskiego w Warszawie przed rozmową z prezydentem Stanisławem Wojciechowskim. 12.05.1926. Fot. NAC

    Początek zamachu majowego; spotkanie marszałka Józefa Piłsudskiego z prezydentem RP Stanisławem Wojciechowskim na moście ks. Józefa Poniatowskiego w Warszawie.

  • 1920 / 105 lat
    Generał Władysław Anders ze swoją żoną Ireną (z prawej) i córką Anną Marią na kilka tygodni przed śmiercią. 1970 r. Fot. NAC

    W mieście Bruntal na Śląsku Czeskim urodziła się Irena Anders, ps. artystyczny Renata Bogdańska, aktorka, artystka rewiowa, pieśniarka, działaczka polonijna w Wielkiej Brytanii; żona gen. Władysława Andersa.

  • 1919 / 106 lat

    W Warszawie rozpoczęła działalność Francuska Szkoła Pilotów, jedna z pierwszych wojskowych szkół lotniczych w Polsce.

  • 1834 / 191 lat
    Joachim Lelewel. Źródło: CBN Polona

    W Bernie powstała Młoda Polska, organizacja niepodległościowa, głosząca hasła wolności, równości i braterstwa.

  • 1817 / 208 lat

    W Warszawie otwarta została pierwsza na ziemiach polskich Giełda Papierów Wartościowych.

  • 1781 / 244 lata

    Wmurowano kamień węgielny pod budowę greckokatolickiej cerkwi i monasteru Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny w Warszawie.

  • 1364 / 661 lat
    Kazimierz III Wielki. Poczet królów Polski Jana Matejki. Fot. PAP/Reprodukcja

    Król Kazimierz III Wielki ogłosił akt fundacyjny Akademii Krakowskiej – najstarszej polskiej uczelni, w 1817 r. przemianowanej na Uniwersytet Jagielloński.

Ranking Królów Polski
WYDARZENIE HISTORYCZNE ROKU

 

Newsletter

Rocznica

  • 18.04.1025

    1025. Milenium pierwszych królów Polski

    Miejsce i data koronacji królewskiej Bolesława Chrobrego nie są pewne. Bezdyskusyjne jest jednak to, że owo zdarzenie miało olbrzymie znaczenie: Polska stała się pełnoprawnym członkiem rodziny państw europejskich.

    Zobacz rocznicę
MKiDN
  • Instytut Pamięci Narodowej
  • Wojskowe Biuro Historyczne
  • Ministerstwo Edukacji Narodowej
  • Narodowe Archiwum Cyfrowe
  • Ośrodek Karta
  • Biblioteka narodowa
  • Żydowski Instytut Historyczny
  • Ośrodek pamięć i Przyszłość
  • Polski Instytut Sztuki Filmowej
  • Filmoteka Szkolna
  • Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą  POLONIKA
  • Archiwum Akt Nowych

  • Muzeum Powstania Warszawskiego
  • Magazyn Historyczny Mówią wieki