3 LISTOPADA

• 1845 / 180 lat

  W Kamionce Podlaskiej urodził się Zygmunt Gloger, historyk, archeolog, etnograf, folklorysta, krajoznawca; dzieło jego życia to „Encyklopedia staropolska ilustrowana”.

• 2021 / 4 lata

  W Taillet we Francji zmarła Joanna Bruzdowicz-Tittel, polska kompozytorka, pianistka i krytyk muzyczny.

• 2014 / 11 lat

  W Nowym Jorku otwarto wieżowiec 1 World Trade Center zbudowany w miejscu bliźniaczych wież WTC zniszczonych w wyniku zamachu terrorystycznego z 11 września 2001 r.

• 2013 / 12 lat

  Na cmentarzu w podwarszawskich Laskach odbył się pogrzeb Tadeusza Mazowieckiego, działacza opozycji demokratycznej, redaktora naczelnego „Tygodnika Solidarność”; pierwszego po II wojnie światowej niekomunistycznego premiera w Polsce (1989–1991).

• 2013 / 12 lat

  W Chorzowie zmarł Gerard Cieślik, piłkarz; zawodnik Ruchu Chorzów (1948–59); w I lidzie rozegrał 237 spotkań, zdobywając 167 goli; w reprezentacji Polski zagrał 45 razy, strzelając 27 bramek.

• 2007 / 18 lat

  Zmarł Wojciech Mazurkiewicz, dziennikarz, poeta, autor skeczy radiowych, programów telewizyjnych i estradowych.

• 1991 / 34 lata

  W Warszawie zmarł Roman Wilhelmi, aktor, znany m.in. z ról w serialach „Czterej pancerni i pies”, „Alternatywy 4”, „Kariera Nikodema Dyzmy” oraz filmach „Zaklęte rewiry”, „Widziadło”, „Ćma”.

• 1984 / 41 lat

  W Warszawie odbył się pogrzeb księdza Jerzego Popiełuszki, zamordowanego przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa.

• 1976 / 49 lat

  W katastrofie kolejowej w Juliance koło Częstochowy zginęło 25 osób, a ponad 60 zostało rannych.

• 1970 / 55 lat

  Zmarł Władysław Jan Grabski (syn Władysława Grabskiego), polski pisarz, publicysta i poeta.

• 1959 / 66 lat

  Premiera filmu „Awantura o Basię” w reżyserii Marii Kaniewskiej.

• 1949 / 76 lat

  W Cuthbert w stanie Georgia urodził się Larry Holmes, amerykański bokser, najdłużej panujący mistrz kategorii ciężkiej (1978–1985); ostatnią walkę stoczył mając 53 lata; jego ringowy bilans to 69 wygranych i sześć porażek.

• 1948 / 77 lat

  KC PPR i CKW PPS na wspólnym posiedzeniu podjęły decyzję o zwołaniu kongresu zjednoczeniowego i przyjęły projekt statutu partii.

• 1947 / 78 lat

  W Łodzi urodził się Jacek Koprowicz, reżyser i scenarzysta filmowy.

• 1946 / 79 lat

  Ukazał się pierwszy numer „Stolicy”, warszawskiego tygodnika ilustrowanego.

• 1943 / 82 lata

  W ramach tzw. akcji „Erntefest” („Dożynki”) Niemcy zamordowali około 42 tys. Żydów z dystryktu lubelskiego; ponad 18 tys. z nich zginęło w obozie koncentracyjnym na Majdanku.

• 1942 / 83 lata

  Główna Kwatera Harcerzy „Pasieka” podjęła decyzję o podziale Szarych Szeregów na trzy grupy wiekowe: chłopców w wieku 12–14 lat, tzw. Zawiszaków, szkolono w ratownictwie i łączności; starsi, w wieku 15–17 lat, tworzyli Bojowe Szkoły (BS), w których prowadzono szkolenie wojskowe oraz przygotowywano do służby w oddziałach rozpoznawczych, zwiadowczych i łączności, harcerze BS brali udział w akcjach Organizacji Małego Sabotażu Wawer; młodzież powyżej 18 lat tworzyła Grupy Szturmowe (GSz) pełniące służbę dywersyjną.

• 1939 / 86 lat

  W lasach piaśnickich koło Wejherowa Niemcy rozstrzelali co najmniej 82 Polaków.

• 1936 / 89 lat

  Rozpoczęła się emisja pierwszej polskiej powieści radiowej; była nią książka „Dni powszednie państwa Kowalskich” Marii Kuncewiczowej.

• 1932 / 93 lata

  W Rudzie Śląskiej urodził się Ernest Pohl, piłkarz, zawodnik m.in. Górnika Zabrze i Legii Warszawa; najskuteczniejszy strzelec w historii ekstraklasy z dorobkiem 186 goli; w latach 1955–1964 wystąpił w 46 meczach reprezentacji Polski, w których zdobył 39 goli.

• 1929 / 96 lat

  W Warszawie zmarł Jan Ignacy Niecisław Baudouin de Courtenay, językoznawca; w 1922 r. wysunięty przez mniejszości narodowe, jako kandydat w wyborach prezydenta RP.

• 1927 / 98 lat

  W Kniażach koło Stanisławowa urodził się Zbigniew Cybulski, aktor, w historii polskiego kina zapisał się rolami w filmach „Popiół i diament” Andrzeja Wajdy, „Salto” Tadeusza Konwickiego, „Do widzenia, do jutra” i „Jowita” Janusza Morgensterna, „Rękopis znaleziony w Saragossie” i „Jak być kochaną” Wojciecha Jerzego Hasa.

• 1926 / 99 lat

  W Warszawie urodził się Andrzej Micewski, historyk, działacz katolicki, publicysta.

• 1921 / 104 lata

  W Warszawie zmarł Andrzej Niemojewski, pisarz, wolnomyśliciel, redaktor „Myśli Niepodległej”.

• 1920 / 105 lat

  W Drohobyczu urodził się Maciej Dawidowski, ps. Alek, instruktor harcerski, żołnierz Szarych Szeregów, jeden z bohaterów „Kamieni na szaniec” Aleksandra Kamińskiego.

• 1914 / 111 lat

  Urodził się Juliusz Bardach, historyk ustroju i prawa, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, członek Polskiej Akademii Nauk, autor prac z zakresu ustroju i prawa dawnej Litwy, parlamentaryzmu polskiego, historii porównawczej prawa.

• 1901 / 124 lata

  Urodził się Stanisław Tołpa, botanik, torfoznawca, profesor Uniwersytetu Lwowskiego i Wrocławskiego.

• 1894 / 131 lat

  W Poznaniu powstała niemiecka organizacja nacjonalistyczna Deutscher Ostmarkenverein, nazywana Hakatą (od nazwisk organizatorów: Hansemann, Kennemann i Tiedemann).

• 1877 / 148 lat

  W Rybnej koło Krakowa urodził się Karol Hubert Rostworowski, dramatopisarz, poeta, publicysta; związany z Obozem Wielkiej Polski i Stronnictwem Narodowym.

• 1867 / 158 lat

  W Przyłbicach koło Jaworowa urodził się Stanisław Szeptycki, dowódca III Brygady Legionów Polskich, następnie komendant Legionów; szef Sztabu Generalnego WP (1918–1919), w czasie wojny polsko-bolszewickiej dowódca Frontu Litewsko-Białoruskiego, od marca 1920 r. dowódca 4 Armii.

• 1848 / 177 lat

  W Krakowie ukazał się pierwszy numer konserwatywnego dziennika „Czas”.

• 1771 / 254 lata

  Król Stanisław August Poniatowski został w Warszawie porwany przez grupę konfederatów barskich. Zamierzali go zmusić do abdykacji lub do przyłączenia się do ich ruchu. Po kilku godzinach z powodu nieudolności porywaczy król odzyskał wolność. Zamieszany w porwanie Kazimierz Pułaski uciekł do Ameryki, a główni sprawcy zostali skazani przez sąd sejmowy. 

• 1534 / 491 lat

  Król Anglii Henryk VIII Tudor został uznany przez parlament za głowę Kościoła Anglii.

• 1443 / 582 lata

  Wojska króla Polski i Węgier Władysława III pokonały Turków w bitwie pod Aleksinacem w Serbii. Było to pierwsze starcie w jego krucjacie przeciwko Turcji.