Kalendarz historyczny
15 maja
-
Na polecenie Józefa Stalina rozwiązany został Komintern – III Międzynarodówka Komunistyczna; działając od 1919 r. była narzędziem sowieckiej polityki.
-
Powstanie Styczniowe: w Płocku rozstrzelany został przez władze rosyjskie Zygmunt Padlewski, członek Komitetu Centralnego Narodowego, naczelnik warszawskiej organizacji miejskiej oraz Powstania w guberni płockiej.
-
Zmarł aktor teatralny i filmowy, reżyser i scenarzysta Ignacy Gogolewski, niezapomniany Antek Boryna z „Chłopów” Jana Rybkowskiego, występował na deskach stołecznego Teatru Polskiego, Dramatycznego, Współczesnego i Narodowego. Kierował Teatrem Śląskim im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach, Teatrem im. Juliusza Osterwy w Lublinie oraz Teatrem Rozmaitości w Warszawie. W latach 2005-2006 był prezesem ZASP-u.
-
Zmarł Stanisław Kulon, rzeźbiarz, nauczyciel akademicki, profesor sztuk plastycznych, autor m.in. monumentalnego Pomnika Chwała Sapera w Warszawie oraz serii obrazów upamiętniających sowieckie deportacje obywateli II RP z Kresów.
-
Zmarł Jerzy Trela, aktor teatralny i filmowy oraz profesor krakowskiej Akademii Sztuk Teatralnych. Zagrał około 350 ról teatralnych i filmowych. Na dużym ekranie zagrał m.in. męża Ireny w "Kobiecie samotnej" (Agnieszka Holland, 1981); Hiszpana w "Matce Królów" (Janusz Zaorski); Pana Bronka w "Trzech kolorach. Białym" (Krzysztof Kieślowski) i Podkomorzego w "Panu Tadeuszu" (Andrzej Wajda).
-
W Warszawie zmarł Andrzej Drawicz, pisarz, krytyk literacki, tłumacz, znawca literatury rosyjskiej i problematyki wschodniej, prezes Komitetu ds. Radia i Telewizji w latach 1989–1991.
-
Premiera filmu „Kolejność uczuć” w reżyserii Radosława Piwowarskiego.
-
W Warszawie zmarł Andrzej Kuśniewicz, prozaik, eseista, poeta; autor „Lekcji martwego języka”, „Króla Obojga Sycylii”, „Mieszanin obyczajowych”.
-
Premiera filmu „Podwójne życie Weroniki” w reżyserii Krzysztofa Kieślowskiego.
-
W Nowej Hucie kard. Karol Wojtyła konsekrował kościół p.w. Matki Boskiej Królowej Polski.
-
W Krakowie po śmierci Stanisława Pyjasa studenci Uniwersytetu Jagiellońskiego powołali Studencki Komitet Solidarności – pierwszą niezależną organizację studencką w PRL.
-
Stanisław Królak, jako pierwszy polski kolarz, wygrał Wyścig Pokoju.
-
W Rabce urodził się Janusz Stokłosa, kompozytor, muzyk.
-
W Krakowie urodził się Jan Frycz, aktor; występował w Teatrze im. Słowackiego w Krakowie i Starym Teatrze, obecnie w zespole Teatru Narodowego w Warszawie; zagrał m.in. w filmach „Pożegnanie jesieni”, „Zwolnieni z życia”, „Dwa księżyce”, „Dama kameliowa”, „Pestka”, „Egoiści”, „Tam i z powrotem”, „Pornografia”, „Pręgi”, „Nigdy w życiu!”, „Komornik”, a także w serialu „Tajemnica twierdzy szyfrów”.
-
Na konferencji prasowej zorganizowanej przez Kongres Wolności Kultury w Paryżu Czesław Miłosz ogłosił decyzję o pozostaniu na emigracji.
-
Władze komunistyczne aresztowały gen. Mariana Spychalskiego, bliskiego współpracownika Władysława Gomułki.
-
Władze komunistyczne zlikwidowały Związek Harcerstwa Polskiego i rozpoczęły tworzenie Organizacji Harcerskiej w ramach ZMP.
-
Heinz Auerswald został mianowany komisarzem warszawskiego getta.
-
Gen. Felicjan Sławoj Składkowski objął funkcję premiera i ministra spraw wewnętrznych; na stanowisku tym zasiadał do końca września 1939 r., będąc tym samym szefem najdłużej urzędującego gabinetu II RP.
-
W wyniku zamachu stanu na Łotwie władzę przejął Karlis Ulmanis, sprawujący autorytarne rządy do 1940 r.
-
W Warszawie urodził się Andrzej Walicki, filozof, historyk idei.
-
W USA odbyła się premiera filmu rysunkowego „Plane Crazy”, pierwszego, w którym wystąpiła postać Myszki Miki.
-
Zamach majowy: marszałek Sejmu Maciej Rataj, który po ustąpieniu prezydenta Stanisława Wojciechowskiego pełnił obowiązki głowy państwa, powołał nowy rząd z Kazimierzem Bartlem na czele.
-
W Modlnicy koło Krakowa urodził się Tadeusz Bartosik, aktor, dyrektor i kierownik artystyczny Teatru im. Adama Mickiewicza w Częstochowie; wystąpił m.in. w filmach „Zezowate szczęście”, „Historia współczesna”, a także w serialach „Stawka większa niż życie” i „Doktor Murek”.
-
W Genewie podpisana została tzw. konwencja górnośląska pomiędzy Polską a Niemcami.
-
W Moskwie urodził się Jerzy Duszyński, aktor, wielki amant polskiego kina, odtwórca niezapomnianych ról w „Zakazanych piosenkach” i „Skarbie”; wystąpił również w filmach „Awantura o Basię” i „Śmierć prezydenta”.
-
W Krakowie założono Akademicki Związek Sportowy.
-
W Suchej Beskidzkiej urodził się Ferdynand Goetel, pisarz i publicysta. W 1943 r. w porozumieniu z Delegaturą Rządu RP na Kraj był członkiem delegacji zaproszonej przez władze niemieckie do Katynia.
-
W Dąbrowie koło Tarnowa urodził się Marian Kukiel, historyk wojskowości, minister obrony narodowej w rządzie RP na uchodźstwie (1942–1949).
-
Angielski inżynier William Lindley przedłożył władzom Warszawy projekt sieci wodociągowej.
-
W Paryżu urodził się Pierre Curie, fizyk, członek francuskiej Akademii Nauk, mąż Marii Skłodowskiej-Curie, z którą w 1903 r. otrzymał Nagrodę Nobla za prace nad promieniotwórczością.
-
Książę Antoni Henryk Radziwiłł został namiestnikiem Wielkiego Księstwa Poznańskiego, powołanego przez króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III.
-
Pod Szczawienkiem w pobliżu Wałbrzycha polscy ułani nadwiślańscy pod dowództwem mjr. Piotra Świderskiego odnieśli zwycięstwo nad pruską kawalerią.
-
Zmarł Feliks Kazimierz Potocki, hetman wielki koronny, zwycięzca w bitwie z Tatarami pod Podhajcami w 1698 r.
-
Książę Władysław Łokietek zajął Wawel, jednak sam Kraków pozostał wierny Czechom, aż do śmierci króla Wacława III w sierpniu tego samego roku.