> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz historyczny

18 października

  • Muzeum Więzienia Pawiak w Warszawie. Fot. PAP/L. Szymański

    W nocy z 17/18 października doszło do największej masakry na Pawiaku. Niemcy rozstrzelali z broni maszynowej ponad sześciuset więźniów.

  • Witold Ostoja-Gorczyński, dowódca Legionu Puławskiego. Fot. NAC

    Dowództwo rosyjskie wyraziło zgodę na tworzenie u boku armii rosyjskiej przez Witolda Gorczyńskiego ochotniczego oddziału polskiego, nazywanego później Legionem Puławskim lub Legionem Gorczyńskiego.

  • W Warszawie zmarł Stanisław Ciosek, działacz PZPR, ambasador Polski w ZSRS i Rosji w latach 1989-1996 oraz doradca prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego ds. międzynarodowych i polityki wschodniej.

  • Po raz pierwszy od 1927 roku przyznano honorowy stopień Harcmistrza Rzeczypospolitej pośmiertnie Tomaszowi Strzemboszowi. Wcześniej stopień ten nadano tylko raz 12 harcmistrzyniom i harcmistrzom ZHP.

  • Ola Kisio - filmowa Księżnczka, reżyser Piotr Trzaskalski i Henryk Gołębiewski - tytułowy bohater filmu "Edi", podczas uroczystej premiery obrazu. Warszawa, 17.10.2002. Fot. PAP/J. Turczyk

    Premiera filmu „Edi” w reżyserii Piotra Trzaskalskiego.

  • W Warszawie zmarł Leonard Andrzejewski, aktor.

  • Ministerstwo Łączności ogłosiło przetarg na budowę dwóch sieci komórkowych w standardzie cyfrowym GSM.

  • Prezydent Lech Wałęsa desygnował Waldemara Pawlaka na stanowisko premiera.

  • Jan Świderski. Fot. PAP/J. Morek

    W Warszawie zmarł Jan Świderski, aktor, reżyser teatralny, pedagog.

  • Stanisław Bareja. Fot. PAP/CAF/S. Kraszewski

    Premiera serialu telewizyjnego „Zmiennicy” w reżyserii Stanisława Barei.

  • Gen. Wilhelm Orlik-Rueckemann. Fot. CAW

    W Ottawie zmarł gen. Wilhelm Orlik-Rueckemann, oficer Legionów Polskich, członek Polskiej Organizacji Wojskowej; generał WP; w kampanii 1939 r. dowódca Korpusu Ochrony Pogranicza (KOP).

  • Gen. Wojciech Jaruzelski. Fot. PAP/CAF/T. Zagoździński

    Gen. Wojciech Jaruzelski zastąpił Stanisława Kanię na stanowisku I sekretarza KC PZPR.

  • Ogłoszenia i informacje Komitetu Założycielskiego NZS wywieszone na tablicach przed wejściem na dziedziniec UW. 09.1980. Fot. PAP/J. Morek

    W Warszawie przedstawiciele Komitetów Założycielskich NZS uchwalili statut i wybrali ogólnopolskie władze związku.

  • Zmarł Zbigniew Marian Ziembiński, reżyser, aktor, twórca nowoczesnego teatru w Brazylii.

  • Realizacja filmu „Brunet wieczorową porą”: z prawej reżyser Stanisław Bareja, z lewej aktorzy Janina Traczykówna, Krzysztof Kowalewski. Fot. PAP/CAF/W. Rozmysłowicz

    Premiera filmu „Brunet wieczorową porą” w reżyserii Stanisława Barei.

  • Pomnik Grunwaldzki. Kraków, 1982 r. Fot. PAP/J. Ochoński

    W Krakowie, po rekonstrukcji, odsłonięty został Pomnik Grunwaldzki, ufundowany w 1910 r. przez Ignacego Paderewskiego, zniszczony przez Niemców w czasie II wojny światowej.

  • Wojciech Kuczok. Fot. PAP/A. Grygiel

    W Chorzowie urodził się Wojciech Kuczok, prozaik, poeta, scenarzysta, krytyk filmowy.

  • Pomnik księcia Józefa Poniatowskiego. Fot. PAP/S. Pulcyn

    Pomnik ks. Józefa Poniatowskiego został przeniesiony z warszawskich Łazienek przed Pałac Namiestnikowski przy Krakowskim Przedmieściu.

  • W nocy z 18 na 19 października sowieckie wojska z Legnicy i Bornego-Sulinowa skierowały się w stronę Warszawy.

  • Sowieccy przywódcy, przeciwni objęciu władzy w Polsce przez Władysława Gomułkę, zażądali od Edwarda Ochaba odroczenia VIII plenum KC PZPR.

  • Gen. Mieczysław Norwid-Neugebauer. Fot. NAC

    W Toronto zmarł gen. Mieczysław Norwid-Neugebauer, współzałożyciel polskiego harcerstwa, oficer Legionów Polskich, generał WP.

  • Marek Kondrat. Fot. PAP/G. Michałowski

    W Krakowie urodził się Marek Kondrat, jeden z najpopularniejszych polskich aktorów, znany z ról w filmach „Zaklęte rewiry”, „C.K. Dezerterzy”, „Pułkownik Kwiatkowski”, „Dzień świra”, „Weiser”, a także serialu „Ekstradycja”.

  • Rząd polski uznał Niemiecką Republikę Demokratyczną.

  • Feldmarszałek Walter von Brauchitsch. Fot. NAC

    W Hamburgu zmarł Walter von Brauchitsch, niemiecki feldmarszałek, w latach 1938–1941 naczelny dowódca armii lądowej; dowodził m.in. kampaniami przeciwko Polsce, Francji i ZSRS.

  • Stanisław Nakoniecznikoff-Klukowski. Źródło: Wikimedia Commons

    W Częstochowie zastrzelony został płk Stanisław Nakoniecznikoff-Klukowski, ps. Kmicic, komendant główny Narodowych Sił Zbrojnych (1944); powodem zabójstwa był prawdopodobnie popierany przez niego plan podporządkowania NSZ Armii Krajowej.

  • Synagoga w Brześciu. Źródło: Wikimedia Commons

    Likwidacja getta w Brześciu nad Bugiem.

  • W Krakowie urodził się Tadeusz Kwinta, aktor, związany m.in. z krakowskim Teatrem Ludowym oraz Teatrem im. Juliusza Słowackiego; w latach 1986–1990 dyrektor artystyczny Teatru Bagatela.

  • Gen. Tadeusz Rozwadowski. Fot. PAP/CAF/Reprodukcja

    W Warszawie zmarł gen. Tadeusz Rozwadowski, generał armii austriackiej, szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w czasie wojny polsko-bolszewickiej; w latach 1921–1926 generalny inspektor kawalerii; podczas zamachu majowego w 1926 r. dowódca wojsk rządowych.

  • W Oleszycach na Podkarpaciu urodził się Olgierd Terlecki, pisarz, publicysta; w czasie II wojny światowej żołnierz II Korpusu Polskiego.

  • Marszałek Józef Piłsudski. 1920 r. Źródło: CBN Polona

    Zawieszenie broni w wojnie polsko-bolszewickiej; „Kraj, co w dwa lata potrafił wytworzyć takiego żołnierza, jakim wy jesteście, może spokojnie patrzeć w przyszłość” – pisał w rozkazie do polskich żołnierzy Józef Piłsudski.

  • Czesław Centkiewicz. Fot. NAC

    W Warszawie urodził się Czesław Centkiewicz, pisarz, podróżnik, reportażysta, autor książek dla dzieci i młodzieży, twórca tzw. nurtu polarnego w polskiej literaturze.

  • Edward Lipiński. Fot. PAP/T. Michalak

    W Nowym Mieście nad Pilicą urodził się Edward Lipiński, ekonomista, działacz PPS, członek PZPR; jeden z założycieli Komitetu Obrony Robotników.

  • W Dyneburgu urodził się Grzegorz Fitelberg, dyrygent, kompozytor, skrzypek.

  • Urodził się Bolesław Limanowski, polski historyk, socjolog, polityk, działacz socjalistyczny i niepodległościowy.

  • Car Mikołaj I wydał „Manifest do Rosjan i armii rosyjskiej z okazji zakończenia wojny przeciwko Polsce”, w którym określił powstańców jako „buntowników”.

  • Powstała Rzeczypospolita Krakowska – protektorat pod kontrolą Imperium Rosyjskiego, Królestwa Prus i Cesarstwa Austriackiego. Wolne Miasto stało się ostoją dla Polaków z ziem zaborów, miejscem pielęgnowania tradycji patriotycznych i polskiej kultury. Zlikwidowane zostało w 1846 roku w ramach represji za powstanie krakowskie.

  • Mitra unickich biskupów przemyskich. Źródło: CBN Polona

    Podczas synodu w Brześciu Litewskim doszło do założenia kościoła unickiego (tzw. Unia brzeska). Ruch ten miał na celu podporządkowanie kościoła prawosławnego jurysdykcji papieskiej na ziemiach Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Unici zobowiązali się uznać dogmaty Kościoła katolickiego i zwierzchnictwo papieża, w zamian za to zachowali swój obrządek, kalendarz juliański i organizację kościelną.

  • Zygmunt II August - cykl Jana Matejki „Poczet królów i książąt polskich”. Fot. PAP/Reprodukcja

    Na polecenie króla Zygmunta II Augusta Prosper Provano zorganizował pierwszą pocztę polską, łączącą Kraków z Wenecją.

  • Anna Jagiellonka. Źródło: CBN Polona

    W Krakowie urodziła się Anna Jagiellonka, królowa Polski w latach 1575–1596, żona króla Stefana Batorego.

  • W walce z Prusami zginął książę Henryk Sandomierski.