Kalendarz historyczny
19 lutego
-
Oddział UPA dokonał zbrodni na około 60 polskich mieszkańcach wsi Podkamień położonej w powiecie rohatyńskim województwa stanisławowskiego. Według meldunku UPA wielu Polaków nie zdołano zabić, gdyż znaleźli schronienie u miejscowych Ukraińców.
-
W Paryżu urodził się Zygmunt Krasiński, poeta, dramatopisarz, prozaik, filozof; autor „Nie-Boskiej komedii”, zaliczany w XIX wieku obok Juliusza Słowackiego i Adama Mickiewicza do trójki polskich „wieszczów”.
-
W Warszawie zmarła Danuta Szaflarska, aktorka filmowa i teatralna znana z ról w filmach „Zakazane piosenki”, „Skarb”, „Pora umierać”, „Inny Świat” oraz wielu ról teatralnych.
-
W Tel Awiwie zmarł Samuel Willenberg, artysta rzeźbiarz, żołnierz kampanii obronnej 1939 r., w 1942 r. aresztowany i wysłany do niemieckiego obozu zagłady w Treblince; w sierpniu 1943 r. był uczestnikiem buntu, po ucieczce działał w konspiracji; uczestnik Powstania Warszawskiego; odznaczony orderem Virtuti Militari; autor książki „Bunt w Treblince”.
-
Podczas XXI Zimowych Igrzysk Olimpijskich w Vancouver Justyna Kowalczyk zdobyła brązowy medal w narciarskim biegu łączonym.
-
Decyzją Międzynarodowej Unii Chemii Czystej i Stosowanej pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 112 otrzymał na cześć Mikołaja Kopernika nazwę copernicium.
-
W Głownie zmarł Janusz Paluszkiewicz, aktor teatralny i filmowy, znany z filmów „Człowiek na torze”, „Awans”, „Znak orła” i roli Ignacego Gajdy w serialu Zbigniewa Chmielewskiego „Dyrektorzy”.
-
W Telewizji Polskiej wyemitowano pierwszy odcinek serialu kryminalnego „Na kłopoty... Bednarski” w reżyserii Pawła Pitery ze Stefanem Friedmannem w roli głównej.
-
Prezydent USA Ronald Reagan zniósł sankcje ekonomiczne wobec PRL-u.
-
W Żywcu urodzili się Łukasz i Paweł Golcowie, muzycy, założyciele grupy Golec uOrkiestra.
-
W Warszawie zmarł Leonard Buczkowski, reżyser m.in. „Zakazanych piosenek” – pierwszego powojennego polskiego filmu fabularnego, „Skarbu” oraz „Przygody na Mariensztacie”, która była pierwszym polskim kolorowym filmem fabularnym.
-
Przed Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym w Norymberdze zakończył się proces dowódców Wehrmachtu oskarżonych o zbrodnie popełnione w czasie II wojny światowej na Bałkanach.
-
Sejm uchwalił tzw. Małą Konstytucję.
-
Niemcy aresztowali Delegata Rządu RP na Kraj prof. Jana Piekałkiewicza; jego następcą został Jan Stanisław Jankowski.
-
W Grudziądzu urodziła się Stefania Toczyska, śpiewaczka operowa, mezzosopranistka.
-
Kierownictwo Walki Cywilnej skazało na kary infamii polskich aktorów występujących w niemieckim filmie propagandowym „Heimkehr” („Powrót do ojczyzny”).
-
Rozkaz Reichsfuehrera SS Heinricha Himmlera o przewiezieniu zakwalifikowanych do germanizacji polskich dzieci z domów sierot w Kraju Warty do niemieckich instytucji wychowawczych w Rzeszy.
-
W Warszawie urodził się Andrzej Strejlau, trener piłkarski, komentator sportowy; selekcjoner reprezentacji narodowej w latach 1989–1993; prowadził m.in. Legię Warszawa i grecki klub AE Larisa.
-
W Kościanie w niemieckim więzieniu zmarł Alfred Chłapowski, ziemianin, działacz polityczny, dyplomata; jeden z przywódców Chrześcijańskiego Związku Jedności Narodowej, poseł na Sejm; w latach 1924–1936 ambasador RP w Paryżu.
-
W Warszawie urodził się Krzysztof Karasek, poeta, eseista, krytyk literacki.
-
W Warszawie urodził się Bogusław Choiński, poeta, scenarzysta, autor tekstów popularnych piosenek, m.in. „Alabama”, „Jedziemy autostopem”, „W siną dal”.
-
W Warszawie urodził się Władysław Bartoszewski, pisarz, historyk, więzień KL Auschwitz, pracownik BIP KG AK, działacz Rady Pomocy Żydom „Żegota”, uczestnik Powstania Warszawskiego; po wojnie więziony przez władze komunistyczne; w niepodległej Polsce minister spraw zagranicznych, orędownik dialogu polsko-niemieckiego i polsko-żydowskiego.
-
W Paryżu podpisano polsko-francuską umowę polityczną oraz ściśle tajną konwencję wojskową, która zobowiązywała oba kraje do współdziałania na wypadek napaści ze strony Niemiec.
-
Powstały województwa poleskie i wołyńskie.
-
Powołano Polski Komitet Plebiscytowy z siedzibą w Bytomiu, pod kierownictwem Wojciecha Korfantego.
-
W Piotrkowie Trybunalskim urodził się Konrad Guderski, inżynier wodny; podporucznik WP; w czasie I wojny światowej członek Polskiej Organizacji Wojskowej; dowódca obrony Poczty Polskiej w Gdańsku – poległ 1 września 1939 r.
-
W Łodzi urodziła się Aniela Menkesowa, malarka, graficzka, członek komitetu redakcyjnego czasopisma „Forma”, zamordowana w 1941 roku po wkroczeniu Niemców do Lwowa.
-
We wsi Chłopy niedaleko Lwowa urodził się Maciej Rataj, przywódca ruchu ludowego, parlamentarzysta, marszałek Sejmu (1922–1928), prezes Stronnictwa Ludowego (1935–1939); współorganizator Polskiego Państwa Podziemnego; rozstrzelany przez Niemców w 1940 r. w Palmirach.
-
Manifest cara Aleksandra III zniósł poddaństwo chłopów w Cesarstwie Rosyjskim.
-
W Mińsku urodził się Konrad Prószyński, wydawca, działacz oświatowy, założyciel Towarzystwa Oświaty Narodowej; znany pod pseudonimem „Kazimierz Promyk”.
-
Liczący 1200 powstańców z Wielkopolski i Mazowsza oraz 500 żołnierzy regularnej armii oddział pod wodzą gen. Michała Sokolnickiego zaatakował w nocy z 18 na 19 lutego Słupsk, w celu zdławienia organizowanej tam pruskiej partyzantki. W walkach w mieście zginęło około 200 Polaków i 50 Prusaków.
-
W Uppsali król polski Zygmunt III Waza został koronowany na króla Szwecji.
-
W Toruniu urodził się Mikołaj Kopernik, astronom, kanonik, prawnik, matematyk, lekarz, ekonomista. Jego najważniejszym dziełem jest traktat „O obrotach sfer niebieskich”, w którym opisał heliocentryczną wizję wszechświata; teoria ta stała się jedną z najważniejszych rewolucji naukowych w dziejach ludzkości. Od 2020 r. rocznica jego urodzin obchodzona jest jako Dzień Nauki Polskiej.
-
Skierniewice otrzymały prawa miejskie.