> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz historyczny

26 sierpnia

  • Narodowe Siły Zbrojne. Fot. PAP/D. Delmanowicz

    Pod Ożarowem w zasadzce zorganizowanej przez oddział Narodowych Sił Zbrojnych pod dowództwem plut. Tomasza Wójcika ps. Tarzan zginął gen. Kurt Renner.

  • Kazimierz Pużak. Fot. NAC

    W Tarnopolu urodził się Kazimierz Pużak, więzień carski, członek władz PPS, poseł na Sejm (1919–1935); podczas II wojny światowej jeden z przywódców PPS-WRN, komendant Gwardii Ludowej WRN, przewodniczący Rady Jedności Narodowej (1944–1945); aresztowany przez NKWD i sądzony w Moskwie w procesie przywódców Polskiego Państwa Podziemnego; zmarł w 1950 r. w komunistycznym więzieniu w Rawiczu.

  • We Wrocławiu zmarł Adam Wójcik, wielokrotny reprezentant Polski w koszykówce, ośmiokrotny mistrz Polski, przez 20 sezonów występował w polskiej ekstraklasie; zdobył 10087 punktów.

  • We Wrocławiu zmarł Józef Łukaszewicz, wybitny matematyk, uczeń Hugo Steinhausa, żołnierz 7. Wileńskiej Brygady Armii Krajowej, rektor Uniwersytetu Wrocławskiego, działacz opozycji antykomunistycznej.

  • Maria Ginter. Fot. PAP/A. Rybczyński

    W Warszawie zmarła Maria Ginter, pisarka, rzeźbiarka, malarka, sportsmenka; żołnierz Armii Krajowej, uczestniczka Powstania Warszawskiego.

  • „Przegląd Sportowy” opublikował tzw. Listę Fryzjera. Publikacja rozpoczęła wielką aferę korupcyjną w środowisku polskiej piłki nożnej.

  • Wojciech Żukrowski. Fot. PAP/H. Rosiak

    W Warszawie zmarł Wojciech Żukrowski, prozaik, poeta, eseista; autor „Kamiennych tablic”, „Skąpanych w ogniu”, opowiadań wojennych „Z kraju milczenia”, a także książek dla dzieci.

  • Flagi Litwy i Polski. Fot. PAP/V. Doveiko

    Polska uznała niepodległość Litwy.

  • Papież Jan Paweł II mianował biskupa Józefa Kowalczyka nuncjuszem apostolskim w Polsce. Był to pierwszy po II wojnie światowej tej rangi przedstawiciel Stolicy Apostolskiej w Polsce.

  • W Gdańsku zmarła Teresa Iżewska, aktorka.

  • Anna German. Fot. PAP/CAF/M. Szyperko

    W Warszawie zmarła Anna German, piosenkarka, kompozytorka, autorka tekstów; wykonawczyni piosenek „Tańczące Eurydyki”, „Szedł Atanazy do Anny”, „List do Chopina”, „Bal u Posejdona”, „Człowieczy los”.

  • Adam Kreczmar. Źródło: Wikimedia Commons

    W Warszawie zmarł Adam Kreczmar, poeta, satyryk. 

  • Prymas Polski kard. Stefan Wyszyński wygłosił kazanie na Jasnej Górze, które zostało w ocenzurowanej formie wyemitowane przez media.

  • Gen. Roman Abraham. Fot. NAC

    W Warszawie zmarł Roman Abraham, generał WP; w czasie kampanii polskiej w 1939 r. dowódca Wielkopolskiej Brygady Kawalerii i grupy operacyjnej kawalerii.

  • Charles Lindbergh. Fot. NAC

    Na hawajskiej wyspie Maui zmarł Charles Lindbergh, amerykański lotnik, który jako pierwszy w samotnym locie pokonał Atlantyk – wystartował 19 maja 1927 r. z Nowego Jorku i po 33 godzinach wylądował w Paryżu.

  • W Gdańsku urodził się Tomasz Lipnicki, wokalista i gitarzysta rockowy.

  • Marian Walentynowicz w mundurze 1 Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka. Warszawa, 1947 r.  Fot. PAP/CAF

    W Warszawie zmarł Marian Walentynowicz, architekt, rysownik, autor ilustracji m.in. do „Przygód Koziołka Matołka” Kornela Makuszyńskiego; korespondent wojenny.

  • W Koszalinie urodził się Mariusz Bonaszewski, aktor Teatru Narodowego w Warszawie; wystąpił m.in. w filmach „Deszczowy żołnierz”, „Matka Teresa od kotów”, „Wenecja”, „Daas”, a także w serialach „Sława i chwała” oraz „Marszałek Piłsudski”.

  • Biskup Czesław Kaczmarek. Fot. PAP/CAF/Reprodukcja

    W Lublinie zmarł biskup Czesław Kaczmarek, w latach 20. duszpasterz polski we Francji, od 1938 r. biskup kielecki; w latach 1951–1956 więziony przez władze komunistyczne.

  • Prymas Polski kard. Stefan Wyszyński. Fot. PAP/CAF/Z. Wdowiński

    W Częstochowie na Jasnej Górze odnowiono Śluby Jasnogórskie, według tekstu prymasa kard. Stefana Wyszyńskiego.

  • Bożena Dykiel. Fot. PAP/L. Szymański

    W Grabowie urodziła się Bożena Dykiel, aktorka, wystąpiła w filmach „Awans”, „Ziemia obiecana”, „Miłość ci wszystko wybaczy”, „Znachor”, „Wyjście awaryjne”, a także w serialach „Dom”, „Alternatywy 4” i „Na Wspólnej”.

  • Tadeusz Nalepa. Fot. PAP/M. Wychowaniec

    W Zgłobniu niedaleko Rzeszowa urodził się Tadeusz Nalepa, gitarzysta i wokalista, legenda polskiego bluesa.

  • Sztandar oddziału Armii Krajowej por. Antoniego Burzyńskiego „Kmicica” przekazany do Muzeum Wojska Polskiego. 22.08.2018. Fot. PAP/R. Pietruszka

    Oddział partyzancki Okręgu Wileńskiego AK ppor. Antoniego Burzyńskiego „Kmicica" został podstępnie rozbity nad jez. Narocz przez partyzantkę sowiecką; Sowieci rozstrzelali „Kmicica”, 56 partyzantów oraz 20 członków konspiracji terenowej.

  • Mosty na Zaolziu. Źródło: CBN Polona

    Niemiecka grupa dywersyjna, nie poinformowana przez dowództwo o zmianie terminu agresji na Polskę, przeprowadziła atak na stację kolejową w Mostach koło Jabłonkowa na Zaolziu; atak dywersantów został odparty.

  • Film „Barbara Radziwiłłówna”: adwiga Smosarska jako Barbara Radziwiłłówna i Witold Zacharewicz jako Zygmunt August. Fot. NAC

    W Warszawie eksperymentalna stacja telewizyjna w budynku Prudential wyemitowała pierwszy film – „Barbarę Radziwiłłównę” w reżyserii Józefa Lejtesa.

  • Teodor Axentowicz w swojej pracowni. Fot. NAC

    W Krakowie zmarł Teodor Axentowicz, malarz, pedagog.

  • Wojciech Stpiczyński. Fot. NAC

    W Paryżu zmarł Wojciech Stpiczyński, polityk, publicysta, jeden z przywódców radykalnego skrzydła piłsudczyków; redaktor naczelny „Głosu Prawdy” i „Kuriera Porannego”; prezes Związku Strzeleckiego.

  • Stefan Stuligrosz w otoczeniu Chóru Poznańskie Słowiki. 1972 r. Fot. PAP/J. Grelowski

    W Poznaniu urodził się Stefan Stuligrosz, dyrygent, kompozytor, pedagog; twórca i wieloletni dyrygent Chóru Chłopięcego i Męskiego Filharmonii Poznańskiej „Poznańskie Słowiki”.

  • Witold Zacharewicz. Fot. NAC

    W Płocku urodził się Witold Zacharewicz, aktor filmowy i teatralny; zamordowany w KL Auschwitz w 1943 r.

  • Bohdan Pniewski. Fot. NAC

    W Warszawie urodził się Bohdan Pniewski, architekt; profesor Politechniki Warszawskiej i Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie; projektował m.in. hotel Patria w Krynicy, gmachy Sądów Grodzkich w Warszawie, Ministerstwa Komunikacji i Narodowego Banku Polskiego; autor rozbudowy zespołu budynków Sejmu oraz gmachu Teatru Wielkiego.

  • W Paryżu zmarł Philippe de Girard, inżynier, wynalazca i konstruktor maszyny do mechanicznego przędzenia lnu; założyciel fabryki wyrobów lnianych w Rudzie Guzowskiej – nazwanej od jego nazwiska Żyrardowem.

  • Przechodząca przez Kraków fala powodziowa na Wiśle zalała Stradom, Kazimierz i Podgórze, zerwała Most Karola i Most Stradomski. Była to największa powódź w historii miasta.

  • Rewolucja francuska: Zgromadzenie Narodowe uchwaliło Deklarację Praw Człowieka i Obywatela.

  • W Paryżu zmarł Antoni Kazimierz Ostrowski, arcybiskup gnieźnieński, prymas Polski (1777–1784).

  • Załoga twierdzy w Kamieńcu Podolskim, po kilkunastu dniach oblężenia, skapitulowała przed armią turecką.