> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz historyczny

27 września

  • Zofia Kossak-Szczucka. Fot. NAC

    Delegatura Rządu powołała z inicjatywy Zofii Kossak i Wandy Krahelskiej-Filipowicz Tymczasowy Komitet Pomocy Żydom im. Konrada Żegoty, przekształcony 4 grudnia 1942 r. w Radę Pomocy Żydom „Żegota”.

  • Niemieckie bombowce nad Warszawą. 09.1939. Fot. NAC

    Kampania polska: dowództwo obrony Warszawy podjęło decyzję o poddaniu miasta.

  • We Wrocławiu zmarła Zofia Teliga-Mertens, Sybiraczka, działaczka społeczna i charytatywna, zaangażowana w repatriację polskich rodzin z Kazachstanu, Dama Orderu Orła Białego (2017).

  • Uroczystość odsłonięcia Panteonu-Mauzoleum na Łączce na Wojskowych Powązkach. Fot. PAP/R. Guz

    W Warszawie odbyły się uroczystości odsłonięcia Panteonu-Mauzoleum na Łączce na Wojskowych Powązkach, poświęconego Żołnierzom Wyklętym i innym ofiarom powojennego reżimu komunistycznego.

  • W Berlinie premier Marek Belka i kanclerz Gerhard Schroeder stwierdzili, że dla roszczeń reparacyjnych pomiędzy Polską i Niemcami nie ma miejsca „ani pod względem prawnym, ani pod względem politycznym”.

  • Janusz Śniadek został wybrany na nowego przewodniczącego NSZZ „Solidarność”, zastępując na tym stanowisku Mariana Krzaklewskiego.

  • Eryk Lipiński. Fot. PAP/H. Rosiak

    W Warszawie zmarł Eryk Lipiński, grafik, karykaturzysta, współzałożyciel i redaktor tygodnika „Szpilki”, organizator Muzeum Karykatury w Warszawie.

  • Stefan Kisielewski. Fot. PAP/CAF/W. Rozmysłowicz

    W Warszawie zmarł Stefan Kisielewski, pisarz, kompozytor, krytyk muzyczny i felietonista m.in. „Tygodnika Powszechnego”.

  • Uroczystość zaprzysiężenia na Urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Wałęsy przed Zgromadzeniem Narodowym. Warszawa, 22.12.1990. Fot. PAP/S. Kraszewski

    Sejm dokonał nowelizacji Konstytucji i przyjął ustawę o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej; zgodnie z ustawą wybór prezydenta odbywa się w głosowaniu powszechnym.

  • Mieczysław F. Rakowski. Fot. PAP/G. Rogiński

    Mieczysław F. Rakowski objął stanowisko prezesa Rady Ministrów.

  • Przebywający w Polsce z oficjalną wizytą wiceprezydent USA George Bush spotkał się z Lechem Wałęsą.

  • Proces czterech działaczy KSS "KOR" - Adama Michnika, Jacka Kuronia, Zbigniewa Romaszewskiego i Henryka Wujca przed Sądem Warszawskiego Okręgu Wojskowego. Warszawa 13.07.1984. Fot. PAP/PAI/W. Kryński

    Prokuratura Wojskowa skierowała do sądu akt oskarżenia przeciwko członkom Komitetu Samoobrony Społecznej „KOR”: Jackowi Kuroniowi, Adamowi Michnikowi, Zbigniewowi Romaszewskiemu i Henrykowi Wujcowi.

  • Bronisław Malinowski. Fot. PAP/CAF/M. Kłoś

    W Grudziądzu w wypadku samochodowym zginął Bronisław Malinowski, lekkoatleta, mistrz olimpijski z Moskwy.

  • Kazimierz Moczarski. Źródło: Wikimedia Commons

    W Warszawie zmarł Kazimierz Moczarski, żołnierz AK, więzień stalinowski, dziennikarz, autor „Rozmów z katem”, opisujących 255 dni, które spędził w jednej celi z Juergenem Stroopem, niemieckim zbrodniarzem, oprawcą warszawskiego getta.

  • Agata Kulesza. Fot. PAP/S. Leszczyński

    W Szczecinie urodziła się Agata Kulesza, aktorka; znana m.in. z kreacji w filmach „Róża” Wojciecha Smarzowskiego oraz „Ida” Pawła Pawlikowskiego, za które w 2012 i 2014 r. otrzymała Polską Nagrodę Filmową – Orła w kategorii najlepsza główna rola kobieca.

  • Kadr z filmu "Lotna" w reż. Andrzeja Wajdy. Fot. PAP/CAF

    Premiera filmu „Lotna” w reżyserii Andrzeja Wajdy.

  • Jeden z pokazowych procesów po Poznańskim Czerwcu '56 - tzw. proces dziewięciu. Poznań 27.09.1956. Fot. PAP/CAF/W. Kondracki

    Początek pokazowych procesów uczestników Poznańskiego Czerwca '56.

  • Pomnik "Mokotów Walczący 1944" w stołecznym parku im. gen. Gustawa Orlicz-Dreszera. Fot. PAP/R. Pietruszka

    Kapitulacja powstańców warszawskich walczących na Mokotowie.

  • Niemcy, Włochy i Japonia podpisały pakt trójstronny, w którym Japonia uznała prawo Niemiec i Włoch do budowy nowego ładu w Europie; z kolei Niemcy i Włochy zaakceptowały prawo Japonii do ustanowienia nowego ładu w Azji.

  • Bitwa o Anglię: Zginął por. Ludwik Witold Paszkiewicz, pilot Dywizjonu 303, as myśliwski.

  • Gen. Michał Karaszewicz-Tokarzewski. Źródło: IPN

    W Warszawie powstała konspiracyjna Służba Zwycięstwu Polski, na czele której stanął gen. Michał Karaszewicz-Tokarzewski; SZP stanowiła zalążek przyszłego Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej.

  • Szare Szeregi. Fot. PAP/T. Gzell

    W Warszawie powołano Szare Szeregi, konspiracyjną organizację Związku Harcerstwa Polskiego; Szare Szeregi były najliczniejszą młodzieżową organizacją konspiracyjną, która w połowie 1944 r. skupiała ponad 15 tys. członków, w tym ok. 7 tys. harcerek.

  • Lucjan Kaszycki. Fot. PAP/CAF/E. Radoch

    W Krakowie urodził się Lucjan Marian Kaszycki, kompozytor, aranżer, pedagog, publicysta.

  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości. Źródło: Wikimedia Commons

    Ustanowiono Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości przyznawany obywatelom, którzy w okresie od 11 listopada 1918 roku do 11 listopada 1928 roku pełnili nienagannie służbę państwową.

  • Rada Najwyższa Konferencji Pokojowej podjęła decyzję o przeprowadzeniu plebiscytu narodowościowego na Śląsku Cieszyńskim, Spiszu i Orawie, który nie doszedł do skutku z powodu fatalnej sytuacji na froncie wojny z bolszewikami.

  • Stanisłąw Pigoń - w stroju akademickim. Źródło: NAC

    W Komborni koło Krosna urodził się Stanisław Pigoń, historyk literatury, edytor; profesor Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, w latach 1927–1928 jego rektor; od 1931 r. na Uniwersytecie Jagiellońskim; zajmował się m.in. epoką romantyzmu i twórczością Adama Mickiewicza.

  • W Czernowej, obecnie dzielnica Rużomberku, urodził się Andrej Hlinka, katolicki ksiądz, działacz narodowy, organizator i ideolog Słowackiej Partii Ludowej.

  • Michał Kajka. Fot. PAP/Reprodukcja

    W Skomacku Wielkim urodził się Michał Kajka, poeta ludowy, działacz mazurski.

  • W Rzymie zmarł papież Innocenty XII (1691–1700).

  • Ks. Piotr Skarga. Źródło: Wikimedia Commons

    W Krakowie zmarł Piotr Skarga, jezuita, teolog, pisarz, nadworny kaznodzieja króla Zygmunta III Wazy; pierwszy rektor Akademii Wileńskiej (1579–1584); zdecydowany przeciwnik reformacji, współtwórca unii brzeskiej z 1596 r.; autor „Kazań sejmowych” i „Żywotów świętych”.

  • Pod Kircholmem w okolicach Rygi polsko-litewskie wojska dowodzone przez hetmana Jana Karola Chodkiewicza pokonały armię szwedzką króla Karola IX Sudermańskiego.

  • W Rzymie po 12 dniach od wyboru na papieża zmarł Urban VII.

  • Papież Paweł III zatwierdził regułę zakonu jezuitów.

  • Stefan Batory – cykl obrazów olejnych Jana Matejki pt. Poczet królów i książąt polskich. Fot. PAP/Reprodukcja

    W siedmiogrodzkim zamku Somlyo urodził się Stefan Batory, król Polski w latach 1576–1586.

  • Władysław Jagiełło. Fot. PAP/J. Bednarczyk

    Nad jeziorem Melno koło Grudziądza Polska i Litwa zawarły pokój z Zakonem Krzyżackim.

  • We Lwowie hospodar Mołdawii Piotr I Muszatowicz złożył hołd lenny królowi Władysławowi Jagielle i Jadwidze Andegaweńskiej.

  • „Bitwa pod Płowcami” Juliusza Kossaka. Źródło: Wikimedia Commons

    Pod Płowcami wojska króla Władysława Łokietka pokonały oddziały Zakonu Krzyżackiego.

  • Wacław II – cykl obrazów olejnych Jana Matejki pt. Poczet królów i książąt polskich. Fot. PAP/Reprodukcja

    W Pradze urodził się Wacław z dynastii Przemyślidów, władca Czech, książę krakowski, w latach 1300–1305 król Polski.