16 CZERWCA

• 1895 / 130 lat

  Urodził się Antoni Chruściel, w czasie II wojny światowej oficer ZWZ i AK z doświadczeniem wieloletniej służby w Wojsku Polskim. Formalnie był dowódcą całości sił w Powstaniu Warszawskim, w rzeczywistości nie miał jednak łączności z większością z nich. Po kapitulacji aż do końca wojny przebywał w niemieckiej niewoli. Zmarł na emigracji, ale w 60. rocznicę PW jego szczątki zostały pochowane na Powązkach.

• 2023 / 2 lata

  W Warszawie zmarła Hanna Zembrzuska, aktorka filmowa i teatralna. Grała na deskach teatrów warszawskich: Ateneum (1957-59), Narodowego (1959-69), Polskiego (1969-75), Na Woli (1983-86) oraz Teatru Kwadrat (dwukrotny angaż w latach 1976-83 i 1986- 2012). Zagrała w 20 spektaklach Teatru Telewizji i wielu słuchowiskach Teatru Polskiego Radia.

• 2017 / 8 lat

  W Międzyrzecu Podlaskim zmarł Mieczysław Kalenik, aktor znany najbardziej z roli Zbyszka z Bogdańca w filmie „Krzyżacy” Aleksandra Forda. Grał w stołecznych teatrach m.in: Powszechnym (1958-59), Narodowym (1959-75), Nowym (1975-81) i Polskim (1981-2000).

• 2012 / 13 lat

  W Warszawie zmarł gen. bryg. Sławomir Petelicki – twórca i dwukrotny dowódca jednostki wojskowej GROM - Grupy Reagowania Operacyjno Mobilnego przygotowanej do prowadzenia operacji specjalnych oraz misji antyterrorystycznych.

• 2006 / 19 lat

  W Warszawie zmarł Igor Śmiałowski, aktor, przez wiele lat występował na scenach Teatru Narodowego w Warszawie, następnie w Teatrze Komedia i Teatrze Polskim; zagrał w filmach „Miasto nieujarzmione”, „Młodość Chopina”, „Znachor”, a także w serialach „Stawka większa niż życie”, „Chłopi” i „Kariera Nikodema Dyzmy”.

• 2002 / 23 lata

  Papież Jan Paweł II kanonizował ojca Pio z Pietrelciny, franciszkanina, stygmatyka.

• 2000 / 25 lat

  Premiera filmu „To ja, złodziei” w reżyserii Jacka Bromskiego.

• 1999 / 26 lat

  W Starym Sączu papież Jan Paweł II kanonizował księżnę Kingę, żonę księcia krakowskiego Bolesława Wstydliwego.

• 1983 / 42 lata

  Rozpoczęła się druga pielgrzymka papieża Jana Pawła II do Polski (16–23 czerwca).

• 1980 / 45 lat

  Premiera filmu „Sowizdrzał Świętokrzyski” w reżyserii Henryka Kluby.

• 1953 / 72 lata

  Protesty i demonstracje w Berlinie Wschodnim oraz w wielu innych miastach NRD; ogłoszono strajk generalny, który objął około 600 zakładów pracy w całym kraju; do żądań cofnięcia zwiększonych norm wydajności pracy dołączono postulaty polityczne m.in. ustąpienia rządu i szefa partii oraz zwolnienia więźniów politycznych i przeprowadzenia demokratycznych wyborów.

• 1947 / 78 lat

  W Warszawie urodziła się Małgorzata Niemirska, aktorka, wystąpiła m.in. w filmach „Indeks”, „Spotkanie na Atlantyku”, a także w serialu „Czterej pancerni i pies”.

• 1946 / 79 lat

  W Krakowie zmarł Józef Feldman, historyk, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego.

• 1944 / 81 lat

  W Jewłaszach nad Niemnem w walce z Niemcami poległ Jan Piwnik „Ponury” – cichociemny, oficer „Wachlarza”, szef Kedywu Okręgu Radomsko-Kieleckiego Armii Krajowej, dowódca partyzanckich zgrupowań walczących w Górach Świętokrzyskich i oddziału dywersyjnego na Nowogródczyźnie.

• 1943 / 82 lata

  Niemcy zakończyli ostatnią akcję wysiedleńczą w getcie lwowskim, mordując lub wywożąc do obozów pracy ponad 20 tys. Żydów; w czasie trwania akcji doszło do zbrojnego wystąpienia żydowskiego ruchu oporu.

• 1931 / 94 lata

  W Warszawie urodził się Andrzej Ostoja-Owsiany, działacz opozycyjny, członek Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, NSZZ „Solidarność” oraz Konfederacji Polski Niepodległej. W latach 1993–1997 poseł, przewodniczący Klubu Parlamentarnego KPN.

• 1924 / 101 lat

  We Lwowie urodził się Adam Hanuszkiewicz, reżyser, aktor, współtwórca i pierwszy reżyser naczelny Teatru Telewizji; dyrektor teatrów warszawskich: Powszechnego, Narodowego i Nowego.

• 1923 / 102 lata

  Urodził się Henryk Czyż, dyrygent czołowych polskich orkiestr symfonicznych, a podczas II wojny światowej żołnierz AK, po akcji „Burza” aresztowany i wywieziony do obozu w Kałudze.

• 1910 / 115 lat

  W Sopocie naprzeciwko molo otwarto Dom Zdrojowy (Kurhaus). Ze względu na rozmach i luksus był reklamowany jako Monte Carlo Północy. W 1945 r. został podpalony przez czerwonoarmistów. Zbudowany po 2006 r. nowy Dom Zdrojowy nawiązuje architektonicznie do jego kształtu.

• 1898 / 127 lat

  W Krakowie odsłonięto pomnik Adama Mickiewicza.

• 1835 / 190 lat

  W Tarnowie urodził się Józef Szujski, współtwórca krakowskiej szkoły historycznej, publicysta, polityk, jeden z przywódców krakowskich konserwatystów – stańczyków; był posłem na galicyjski Sejm Krajowy oraz posłem do austriackiej Rady Państwa.

• 1792 / 233 lata

  Z powodu wojny polsko-rosyjskiej przerwano trwające od kilku tygodni prace przy budowie Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie.

• 1383 / 642 lata

  Na zjeździe możnowładztwa w Sieradzu arcybiskup gnieźnieński Bodzanta podjął nieudaną próbę przeforsowania kandydatury księcia mazowieckiego Siemowita IV na męża Jadwigi Andegaweńskiej i króla Polski.