11 GRUDNIA

• 1994 / 30 lat

  W Edynburgu zmarł gen. Stanisław Maczek, dowódca 1. Polskiej Dywizji Pancernej, wsławionej walkami pod Falaise podczas inwazji sił alianckich w Normandii w 1944 r. i wyzwoleniem holenderskiej Bredy.

• 1909 / 115 lat

  Wybrany został pierwszy zarząd Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego. Prezesem został dr Kazimierz Dłuski, założyciel zakopiańskiego sanatorium (a prywatnie szwagier Marii Curie-Skłodowskiej). Naczelnikiem straży ratunkowej został Mariusz Zaruski, nie tylko taternik i grotołaz, ale żeglarz, w niedalekiej przyszłości generał i adiutant prezydenta Stanisława Wojciechowskiego. Zastępca Zaruskiego - przewodnik tatrzański Klemens Bachleda - kilka miesięcy później zginął w akcji na Małym Jaworowym Szczycie

   

• 2010 / 14 lat

  W Łodzi zmarła Urszula Modrzyńska, aktorka teatralna i filmowa, pamiętna odtwórczyni roli Jagienki w „Krzyżakach” (1960) w reżyserii Aleksandra Forda.

• 2008 / 16 lat

  W Krakowie zmarła Zofia Jarema, reżyserka teatralna, scenografka, współzałożycielka krakowskiego Teatru Laki, Maski i Aktora Groteska.

• 2005 / 19 lat

  W Warszawie zmarła Maria Kaniewska, reżyserka, scenarzystka, aktorka; autorka m.in. filmów „Niedaleko Warszawy”, „Awantura o Basię”, „Szatan z siódmej klasy”, „Poszukiwany poszukiwana”.

• 1995 / 29 lat

  W Warszawie zmarła Marta Fik, historyczka, krytyk teatralny, autorka m.in. „Kultura polska po Jałcie 1944-81”.

• 1994 / 30 lat

  Rosyjskie oddziały wkroczyły na terytorium Czeczenii; początek I wojny czeczeńskiej.

• 1985 / 39 lat

  W Nowym Jorku zmarła Renata Radojewska, aktorka międzywojenna.

• 1981 / 43 lata

  Premiera filmu „Wahadełko” w reżyserii Filipa Bajona.

• 1981 / 43 lata

  W warszawskim Teatrze Dramatycznym rozpoczął obrady Kongres Kultury Polskiej.

• 1981 / 43 lata

  Początek posiedzenia Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” w Gdańsku.

• 1976 / 48 lat

  Premiera serialu telewizyjnego „Daleko od szosy” w reżyserii Zbigniewa Chmielewskiego.

• 1973 / 51 lat

  Premiera filmu „Sanatorium pod klepsydrą” w reżyserii Wojciecha Jerzego Hasa.

• 1969 / 55 lat

  W Madras urodził się Viswanathan Anand, indyjski szachista, mistrz świata FIDE (2000–2002) oraz mistrz świata w latach 2007–2013.

• 1956 / 68 lat

  W Krakowie zmarł Kazimierz Szubert, aktor teatralny i filmowy.

• 1948 / 76 lat

  W Zakopanem funkcjonariusze komunistycznej bezpieki aresztowali Jerzego Bronisława Brauna, ostatniego delegata Rządu RP na Kraj (od czerwca 1945 r.), pisarza i krytyka literackiego, filozofa, instruktora harcerskiego.

• 1946 / 78 lat

  Powstał UNICEF (Fundusz Narodów Zjednoczonych na Rzecz Dzieci).

• 1946 / 78 lat

  Urodził się Marek Jackowski, muzyk rockowy, gitarzysta, kompozytor, współzałożyciel zespołu Maanam, a wcześniej zespołu Osjan, współpracownik Piwnicy pod Baranami.

• 1946 / 78 lat

  W Poznaniu urodził się Michał Globisz, trener piłkarski, selekcjoner reprezentacji młodzieżowych, zdobywca złotego medalu Mistrzostw Europy U-18 w 2001 roku.

• 1945 / 79 lat

  Pogrzeb sekretarza NKW PSL Bolesława Ściborka, zamordowanego 5 grudnia 1945 r. w Łodzi przez funkcjonariuszy UB. W uroczystościach wzięło udział około 25 tys. osób.

• 1944 / 80 lat

  W Lithonii w stanie Georgia urodziła się Brenda Lee, piosenkarka.

• 1942 / 82 lata

  Niemcy spacyfikowali wieś Kitów na Zamojszczyźnie zabijając jej 174 mieszkańców.

• 1941 / 83 lata

  Niemcy i Włochy wypowiedziały wojnę USA.

• 1941 / 83 lata

  Rząd polski wypowiedział wojnę Japonii, która nieformalnie odrzuciła ten akt.

• 1941 / 83 lata

  W Warszawie zmarł płk Bronisław Gembarzewski, historyk wojskowości, organizator i dyrektor Muzeum Narodowego w Warszawie (1916–1936) oraz Muzeum Wojska w Warszawie (1920–1939).

• 1936 / 88 lat

  W Genewie na forum Ligii Narodów przedstawiciel polskiego rządu potępił ochotników, którzy zamierzali walczyć w hiszpańskiej wojnie domowej.

• 1932 / 92 lata

  Urodził się Dariusz Fikus, dziennikarz; początkowo związany ze „Sztandarem Młodych” i „Expressem Wieczornym”, później przez 25 lat współtworzył tygodnik „Polityka”.

• 1930 / 94 lata

  W Piolenc urodził się Jean-Louis Trintignan, wybitny francuski aktor.

• 1927 / 97 lat

  Uruchomiono linię kolejową z Warszawy do Grodziska Mazowieckiego, zbudowaną przez spółkę akcyjną „Elektryczne Koleje Dojazdowe”; była to pierwsza normalnotorowa elektryczna kolej w Polsce.

• 1922 / 102 lata

  Gabriel Narutowicz został zaprzysiężony na prezydenta RP.

• 1921 / 103 lata

  Na warszawskim Żoliborzu założona została pierwsza w Polsce spółdzielnia osiedlowa budownictwa wielorodzinnego – Warszawska Spółdzielnia Mieszkaniowa. (WSM).

• 1921 / 103 lata

  Urodził się Tadeusz Bogucki, aktor. W czasie wojny uczestnik Powstania Warszawskiego.

• 1918 / 106 lat

  W Kisłowodzku w Kraju Stawropolskim urodził się Aleksander Sołżenicyn, rosyjski pisarz, więzień stalinowski, autor „Archipelagu Gułag”, laureat literackiej Nagrody Nobla w 1970 r.

• 1918 / 106 lat

  W Lublinie urodził się Zygmunt Kałużyński, publicysta, krytyk filmowy, popularyzator historii kina, przez wiele lat związany z tygodnikiem „Polityka”.

• 1908 / 116 lat

  W Wiedniu urodził się Amon Goeth, nazistowski zbrodniarz, komendant niemieckiego obozu koncentracyjnego KL Plaszow; w 1946 r. skazany na śmierć przez Najwyższy Trybunał Narodowy i stracony w krakowskim więzieniu przy ul. Montelupich.

• 1908 / 116 lat

  W Poznaniu urodził się Aleksander Janta-Połczyński,  poeta, prozaik, jeden z najwybitniejszych reportażystów lat międzywojennych.

• 1896 / 128 lat

  W Łupkowie urodził się Józef Garbień, żołnierz I Brygady Legionów, chirurg, piłkarz Pogoni Lwów, reprezentant Polski.

• 1883 / 141 lat

  Urodził się Stanisław Adamczewski, historyk literatury, krytyk literacki, wydawca, profesor Uniwersytetu Łódzkiego i członek Polskiej Akademii Umiejętności.

• 1876 / 148 lat

  W Wiszniewie na Litwie urodził się Mieczysław Karłowicz, kompozytor, dyrygent, pionier taternictwa i narciarstwa rekreacyjnego. Był reprezentantem idei artystycznych „Młodej Polski” w muzyce.

• 1869 / 155 lat

  W Teatrze Wielkim w Warszawie odbyła się premiera „Parii”, ostatniej opery Stanisława Moniuszki.

• 1866 / 158 lat

  W Warszawie uruchomiona została pierwsza linia tramwaju konnego. Sześciokilometrowa trasa łączyła leżący na lewym brzegu Wisły Dworzec Wiedeński z położonym na prawym brzegu Dworcem Petersburskim (dziś Wileński) oraz nowo otwartym Dworcem Terespolskim (Wschodnim).

• 1817 / 207 lat

  W Paryżu zmarła Maria Walewska, hrabina, kochanka cesarza Napoleona Bonaparte; z ich związku narodził się syn Aleksander Walewski, przyszły minister spraw zagranicznych Francji.

• 1811 / 213 lat

  W Wiedniu zmarł Seweryn Rzewuski, hetman polny koronny, jeden z liderów tzw. stronnictwa hetmańskiego, przeciwnik reform Sejmu Czteroletniego, współtwórca i przywódca konfederacji targowickiej.

• 1810 / 214 lat

  Urodził się Alfred de Musset, francuski pisarz i dramaturg epoki romantyzmu.

• 1792 / 232 lata

  Rewolucja Francuska: Konwent Narodowy postawił w stan oskarżenia zdetronizowanego Ludwika XVI. 

• 1618 / 406 lat

  W Dywilinie zawarto rozejm kończący trwającą od 1609 r. wojnę pomiędzy Rzeczpospolitą a Rosją.