> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

1 LIPCA

  • 1980 / 45 lat
    Zakłady Mechaniczne Ursus. Fot. PAP/L. Łożyński

    Podwyżka cen mięsa i jego przetworów; konsekwencją były strajki protestacyjne m.in. w Mielcu, Ursusie, Poznaniu, Sanoku i Tarnowie.

  • 1945 / 80 lat
    Monument - symbol Polski Walczącej na Kopcu Powstania Warszawskiego w Warszawie. Fot. PAP/M. Obara

    Rada Jedności Narodowej ogłosiła przesłanie Polskiego Państwa Podziemnego, nazywane Testamentem Polski Walczącej.

  • 2019 / 6 lat
    Bogusław Schaeffer. Fot. PAP/P. Polak

    W Salzburgu zmarł Bogusław Schaeffer, kompozytor, muzykolog, dramaturg i pedagog. Skomponował prawie 500 utworów muzycznych, napisał także 40 sztuk teatralnych. Wiele tekstów dramatycznych autora ma strukturę opartą na konstrukcji utworu muzycznego.

  • 2004 / 21 lat
    Marlon Brando w scenie z filmu „Ojciec chrzestny”. Fot. PAP/EPA

    W Los Angeles zmarł Marlon Brando, jeden z najwybitniejszych aktorów w historii kina, reżyser; dwukrotny laureat Oscara: za rolę w „Na nabrzeżach” (1954) w reżyserii Elii Kazana oraz „Ojcu Chrzestnym” (1972) Francisa F. Coppoli.

  • 2003 / 22 lata

    W Berlinie zmarła Dora Kacnelson, polska historyk pochodzenia żydowskiego, badaczka dziejów Kresów Wschodnich, polskich zesłańców i stosunków polsko-żydowskich. 

  • 2002 / 23 lata

    W Hadze rozpoczął funkcjonowanie Międzynarodowy Trybunał Karny.

  • 2001 / 24 lata
    Halina Czerny-Stefańska. Fot. PAP/T. Zagoździński

    W Krakowie zmarła Halina Czerny-Stefańska, pianistka; w 1949 r. ex aequo z Bellą Dawidowicz zdobyła pierwszą nagrodę w Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina.

  • 2001 / 24 lata

    Utworzono Park Narodowy „Ujście Warty”.

  • 1998 / 27 lat

    W Warszawie zmarła Barbara Orwid, aktorka.

  • 1996 / 29 lat

    Utworzono Narwiański Park Narodowy i Park Narodowy „Bory Tucholskie”.

  • 1994 / 31 lat
    Helena Grossówna. 1933 r. Fot. NAC

    W Warszawie zmarła Helena Grossówna, jedna z najpopularniejszych przedwojennych aktorek, tancerka; wystąpiła w filmach „Dodek na froncie”, „Mały Marynarz”, „Dwa dni w raju”, „Straszny dwór”, „Piętro wyżej”, „Królowa przedmieścia”, „Szczęśliwa trzynastka”, „Zapomniana melodia”, „Paweł i Gaweł”; żołnierz AK, uczestniczka Powstania Warszawskiego; po wojnie związana z Teatrem Syrena.

  • 1991 / 34 lata
    Podpisanie dokumentów o rozwiązaniu Układu Warszawskiego. Praga 01.07.1991. Fot. PAP/D. Kwiatkowski

    W Pradze podpisany został protokół o likwidacji Układu Warszawskiego.

  • 1990 / 35 lat
    Iwan Sierow. Źródło: Wikimedia Commons

    Zmarł Iwan Sierow, jedna z najważniejszych osób w strukturach NKWD za czasów Stalina i Berii, zaś za Chruszczowa szef wywiadu wojskowego oraz KGB. W historii Polski zapisał się jako organizator deportacji Polaków z zajętych w 1939 r. przez ZSRR polskich kresów. Na Łubiance torturował gen. Okulickiego, w marcu 1945 r. podstępnie aresztował przywódców Polskiego Państwa Podziemnego (osądzonych później w Moskwie).

  • 1983 / 42 lata
    Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa w Łazienkach Królewskich. Fot. PAP/T. Prażmowski

    Na terenie Łazienek Królewskich w Warszawie utworzono Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa.

  • 1976 / 49 lat

    W Poznaniu urodził się Szymon Ziółkowski, lekkoatleta, młociarz, złoty medalista olimpijski z Sydney (2000), dwukrotny mistrz świata.

  • 1971 / 54 lata
    Słuchacze „Lata z radiem”. 1976 r. Fot. PAP/CAF/J. Klejn

    Polskie Radio rozpoczęło nadawanie audycji „Lato z radiem”.

  • 1953 / 72 lata
    Zespół Pieśni i Tańca "Śląsk". 1954 r. Fot. PAP/CAF

    Powstał Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk”.

  • 1949 / 76 lat

    W Świdwinie urodził się Janusz Wiśniewski, reżyser teatralny; w latach 2003–2011 dyrektor Teatru Nowego im. Tadeusza Łomnickiego w Poznaniu.

  • 1947 / 78 lat
    Redakcja "Po prostu". 11.1956. Fot. PAP/CAF/T. Kubiak

    W Warszawie wydano pierwszy numer „Po Prostu”, studenckiego pisma społeczno-kulturalnego, które od końca 1948 r. było oficjalnym organem Związku Młodzieży Polskiej.

  • 1944 / 81 lat
    Prezydent USA Franklin Delano Roosevelt. Fot. NAC

    W Bretton Woods w stanie New Hampshire rozpoczęła się konferencja monetarno-finansowa, w której uczestniczyli przedstawiciele 44 państw alianckich; efektem konferencji było powołanie Międzynarodowego Funduszu Walutowego i Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju.

  • 1943 / 82 lata
    Marian Glinka. Fot. PAP/K. Świderski

    W Warszawie urodził się Marian Glinka, aktor, trzykrotny mistrz Polski w kulturystyce.

  • 1942 / 83 lata
    Bolesław Wieniawa-Długoszowski. Fot. NAC

    W Nowym Jorku popełnił samobójstwo Bolesław Wieniawa-Długoszowski, osobisty adiutant Józefa Piłsudskiego, „pierwszy ułan II Rzeczypospolitej”, generał WP, dyplomata; po internowaniu prezydenta Ignacego Mościckiego w Rumunii we wrześniu 1939 r. wyznaczony na jego następcę, nie objął jednak urzędu ze względu na sprzeciw Francji.

  • 1942 / 83 lata
    Tadeusz Pruszkowski. 1932 r. Fot. NAC

    W Warszawie podczas próby ucieczki z konwoju na Pawiak zastrzelony został przez Niemców Tadeusz Pruszkowski, malarz, pedagog, profesor ASP w Warszawie, żołnierz Legionów Polskich; część źródeł jako datę jego śmierci podaje 30 czerwca 1942 r.

  • 1932 / 93 lata
    Adam Harasiewicz. Fot. PAP/CAF/Reprodukcja

    W Chodzieży urodził się Adam Harasiewicz, pianista, zwycięzca Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w 1955 r.

  • 1930 / 95 lat
    Józef Stojanowski, dyrektor AAN w latach 1930–44. Fot. NAC

    Zarządzeniem Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w miejsce Archiwum Wojskowego powołano do życia Archiwum Akt Nowych.

  • 1925 / 100 lat
    Port morski w Nicei: wyładunek polskiego węgla. 1925–1935. Fot. NAC

    Początek tzw. wojny celnej pomiędzy Polską a Niemcami.

  • 1921 / 104 lata
    Jerzy Stefan Stawiński. Fot. PAP/T. Gzell

    W Zakręcie koło Otwocka urodził się Jerzy Stefan Stawiński, scenarzysta, reżyser, prozaik, współtwórca polskiej szkoły filmowej; żołnierz AK, uczestnik Powstania Warszawskiego; autor powieści „Młodego warszawiaka zapiski z urodzin”.

  • 1921 / 104 lata
    Michalina Wisłocka. Fot. PAP/G. Rogiński

    W Łodzi urodziła się Michalina Wisłocka, ginekolog, cytolog i seksuolog; autorka pierwszych polskich popularnonaukowych książek dotyczących seksuologii.

  • 1920 / 105 lat
    Józef Piłsudski. Fot. PAP/CAF/Reprodukcja

    Wojna polsko-bolszewicka: Sejm Ustawodawczy powołał Radę Obrony Państwa, pod przewodnictwem Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego.

  • 1916 / 109 lat

    I wojna światowa: początek trwającej do listopada 1916 r. bitwy nad Sommą; straty brytyjskie – ponad 420 tys. ofiar; francuskie – ponad 200 tys. ofiar; niemieckie – co najmniej 465 tys. ofiar.

  • 1839 / 186 lat

    Na zesłaniu w Tobolsku zmarł Seweryn Krzyżanowski, podpułkownik wojsk polskich, uczestnik wojen napoleońskich; w latach 1822–1826 przywódca Towarzystwa Patriotycznego; aresztowany i uwięziony przez władze carskie.

  • 1831 / 194 lata
    Wojciech Gerson. Źródło: CBN Polona

    W Warszawie urodził się Wojciech Gerson, malarz, historyk sztuki, pedagog.

  • 1812 / 213 lat

    Kampania 1812: W Wilnie na rozkaz Napoleona Bonaparte utworzony został Tymczasowy Rząd Litewski. 

  • 1804 / 221 lat

    W Paryżu urodziła się George Sand, właściwie Aurore Dudevant, powieściopisarka, eseistka, autorka dramatów; przyjaciółka i towarzyszka życia Fryderyka Chopina.

  • 1794 / 231 lat
    „Gazeta Rządowa” z 1 lipca 1794 r. Źródło: Wikimedia Commons

    Ukazało się pierwsze wydanie „Gazety Rządowej”, oficjalnego organu prasowego władz Insurekcji Kościuszkowskiej.

  • 1656 / 369 lat

    Potop szwedzki: Polskie wojska koronne oraz masy chłopskie odebrały Warszawę Szwedom.

  • 1578 / 447 lat
    Plan Zamościa z XVII w. Źródło: CBN Polona

    Kanclerz wielki koronny Jan Zamoyski i włoski architekt Bernardo Morando podpisali we Lwowie umowę dotyczącą zaprojektowania Zamościa. 

  • 1569 / 456 lat
    Portret Zygmunta II Augusta. Grafika Antoniego Oleszczyńskiego (1794-1879). Źródło: BN Polona

    Senatorowie oraz posłowie Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego potwierdzili i uroczyście zaprzysięgli Unię Lubelską.

  • 1506 / 519 lat

    W Budzie urodził się Ludwik II Jagiellończyk, król Czech i Węgier; zginął w 1526 r. w bitwie z Turkami pod Mohaczem.

Ranking Królów Polski
WYDARZENIE HISTORYCZNE ROKU

 

Newsletter

Rocznica

  • 18.04.1025

    1025. Milenium pierwszych królów Polski

    Miejsce i data koronacji królewskiej Bolesława Chrobrego nie są pewne. Bezdyskusyjne jest jednak to, że owo zdarzenie miało olbrzymie znaczenie: Polska stała się pełnoprawnym członkiem rodziny państw europejskich.

    Zobacz rocznicę
MKiDN
  • Instytut Pamięci Narodowej
  • Wojskowe Biuro Historyczne
  • Ministerstwo Edukacji Narodowej
  • Narodowe Archiwum Cyfrowe
  • Ośrodek Karta
  • Biblioteka narodowa
  • Żydowski Instytut Historyczny
  • Ośrodek pamięć i Przyszłość
  • Polski Instytut Sztuki Filmowej
  • Filmoteka Szkolna
  • Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą  POLONIKA
  • Archiwum Akt Nowych

  • Muzeum Powstania Warszawskiego
  • Magazyn Historyczny Mówią wieki