26 KWIETNIA

• 1809 / 215 lat

  Wojna polsko-austriacka: zwycięstwo wojsk Księstwa Warszawskiego w bitwie pod Grochowem.

• 1794 / 230 lat

  Ukazało się pierwsze wydanie „Gazety Wolnej Warszawskiej”, oficjalnego organu władz Powstania Kościuszkowskiego.

• 2004 / 20 lat

  Producent filmowy Lew Rywin został skazany nieprawomocnie przez Sąd Okręgowy w Warszawie na 2,5 roku pozbawienia wolności oraz 100 tys. zł grzywny za oszustwo polegające na złożeniu oferty płatnej protekcji Adamowi Michnikowi.

• 2001 / 23 lata

  W Winnipeg zmarł Michał Maciejowski, pilot Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii, as myśliwski, autor około 10 zestrzeleń niemieckich samolotów w latach 1940–1943.

• 1996 / 28 lat

  Premiera filmu „Szabla od komendanta” w reżyserii Jana Jakuba Kolskiego.

• 1994 / 30 lat

  Prezydent Lech Wałęsa podpisał w czasie wizyty na Litwie traktat polsko-litewski „O przyjaznych stosunkach i dobrosąsiedzkiej współpracy”.

• 1988 / 36 lat

  Strajk w Hucie im. Lenina w Krakowie, poza postulatami płacowymi protestujący żądali ponownego przyjęcia do pracy zwolnionych działaczy Solidarności.

• 1986 / 38 lat

  Wybuch w elektrowni atomowej w Czarnobylu na Ukrainie; była to największa katastrofa w historii energetyki jądrowej.

• 1985 / 39 lat

  W Warszawie przywódcy partii komunistycznych Bułgarii, Czechosłowacji, NRD, Polski, Rumunii, Węgier i Związku Sowieckiego podpisali protokół przedłużający istnienie Układu Warszawskiego na kolejne 20 lat.

• 1977 / 47 lat

  W Katowicach w Areszcie Śledczym wykonano wyrok śmierci na Zdzisławie Marchwickim, „wampirze z Zagłębia”, który był skazany za zamordowanie 14 kobiet i usiłowanie zabójstwa siedmiu.

• 1971 / 53 lata

  W Nowym Dworze Mazowieckim urodziła się Elżbieta Urbańczyk-Baumann, kajakarka, wielokrotna medalistka mistrzostw świata, 43-krotna mistrzyni Polski.

• 1963 / 61 lat

  Premiera filmu „Czarne skrzydła” w reż. Ewy i Czesława Petelskich.

• 1959 / 65 lat

  W Żorach urodził się Stanisław Sojka, wokalista i kompozytor jazzowy, pianista, poeta.

• 1955 / 69 lat

  W Jenisejsku urodził się Tadeusz Słobodzianek, dramatopisarz, reżyser, krytyk teatralny; współzałożyciel Towarzystwa Wierszalin-Teatr; autor m.in. dramatów „Car Mikołaj”, „Turlajgroszek”, „Prorok Ilja”, „Merlin. Inna historia”, „Sen pluskwy” i „Nasza klasa”; od 2012 r. dyrektor warszawskiego Teatru Dramatycznego.

• 1952 / 72 lata

  W Warszawie urodziła się Ewa Podleś, śpiewaczka.

• 1950 / 74 lata

  Rozpoczęto budowę zakładów metalurgicznych „Nowa Huta”.

• 1950 / 74 lata

  W Gdańsku urodził się Piotr Szulkin, reżyser, scenarzysta, autor filmów „Golem”, „Wojna światów – następne stulecie”, „O-bi, o-ba. Koniec cywilizacji”, „Ga, ga. Chwała bohaterom” i „Ubu Król”.

• 1950 / 74 lata

  1 Maja ustanowiono świętem państwowym.

• 1944 / 80 lat

  Żołnierze oddziału „Pegaz” Kedywu Komendy Głównej AK zastrzelili w Warszawie na ul. Chocimskiej Erwina Groessera – pułkownika niemieckiej policji.

• 1944 / 80 lat

  Prezydent RP Władysław Raczkiewicz mianował Delegata Rządu na Kraj Jana S. Jankowskiego wicepremierem i podpisał dekret o tymczasowej organizacji władz na obszarze Rzeczypospolitej.

• 1943 / 81 lat

  W nocy z 26 na 27 kwietnia z niemieckiego obozu Auschwitz uciekł rtm. Witold Pilecki, współzałożyciel Tajnej Armii Polskiej, oficer KG AK; w 1940 r. dobrowolnie poddał się aresztowaniu i wywózce do Auschwitz, aby zdobyć informacje o obozie; uczestnik Powstania Warszawskiego; od 1945 r. w 2. Korpusie Polskim we Włoszech; po powrocie do Polski aresztowany przez władze komunistyczne, po brutalnym śledztwie skazany na śmierć i stracony.

• 1943 / 81 lat

  Powstanie w warszawskim getcie: na ulicach Warszawy pojawiły się obwieszczenia okupacyjnych władz niemieckich, przypominające o karze śmierci za pomoc Żydom.

• 1942 / 82 lata

  W Warszawie urodziła się Jadwiga Staniszkis, socjolog, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, członek Polskiej Akademii Nauk;. w czasie strajku w Stoczni Gdańskiej w sierpniu 1980 r. członek Komisji Ekspertów MKS; autorka wielu książek m.in. „Polska. Samoograniczająca się rewolucja”, „Ontologia socjalizmu”, „Postkomunistyczne państwo: w poszukiwaniu tożsamości”, „Postkomunizm: próba opisu”.

• 1937 / 87 lat

  W Warszawie urodził się Jan Pietrzak, aktor, satyryk, kierownik artystyczny warszawskich kabaretów „Hybrydy” i „Pod Egidą”.

• 1933 / 91 lat

  W nazistowskich Niemczech utworzono Gestapo (Geheime Staatspolizei), tajną policję polityczną III Rzeszy.

• 1923 / 101 lat

  W Suchej Beskidzkiej urodził się Andrzej Szczepkowski, aktor, reżyser teatralny, pedagog.

• 1921 / 103 lata

  W Radomsku urodził się Zbigniew Dłubak, teoretyk sztuki, malarz i fotograf; więzień niemieckich obozów Auschwitz i Mauthausen, gdzie organizował pokazy artystyczne.

• 1920 / 104 lata

  Wyprawa kijowska: wojska polskie zajęły Żytomierz i Berdyczów.

• 1902 / 122 lata

  W Warszawie urodził się Władysław Daniłowski, pianista, śpiewak, kompozytor, współzałożyciel i kierownik Chóru Dana.

• 1886 / 138 lat

  Uchwała sejmu pruskiego o powołaniu Komisji Kolonizacyjnej w celu wykupu własności ziemskiej z rąk Polaków i germanizacji tych obszarów.

• 1883 / 141 lat

  W Warszawie zmarł Napoleon Orda, malarz, muzyk; więzień carski, uczestnik Powstania Listopadowego; autor licznych akwareli i rysunków przedstawiających zabytki z terenów obecnej Białorusi, Ukrainy, Litwy i Polski.

• 1882 / 142 lata

  W Warszawie urodził się Stanisław Car, polityk obozu piłsudczykowskiego, prawnik, jeden z głównych twórców Konstytucji kwietniowej.

• 1871 / 153 lata

  W Warszawie urodził się Feliks Perl, działacz socjalistyczny, publicysta; współtwórca i jeden z głównych teoretyków PPS; więzień carski, członek PPS-Frakcji Rewolucyjnej; redaktor naczelny „Robotnika” (1915–1927).

• 1867 / 157 lat

  W siedzibie Towarzystwa Naukowego Krakowskiego odbył się pierwszy pokaz obrazu „Alchemik Sędziwój” autorstwa Jana Matejki.

• 1860 / 164 lata

  W Wilamowicach urodził się Józef Bilczewski, arcybiskup metropolita lwowski, teolog, profesor i rektor Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie; kanonizowany w 2005 r.