23 GRUDNIA

• 1919 / 106 lat

  Urodził się Antoni Bieniaszewski, podczas okupacji niemieckiej żołnierz Kedywu Armii Krajowej, a w trakcie Powstania Warszawskiego dowódca jednego z plutonów Batalionu Kiliński - walczył w rejonie Alei Jerozolimskich. Przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

• 1884 / 141 lat

  W krakowskim „Czasie” ukazał się pierwszy odcinek powieści „Potop” Henryka Sienkiewicza; dzień później publikację powieści rozpoczęło warszawskie „Słowo”.

• 1869 / 156 lat

  Zmarł Julian Fontana, pianista, przyjaciel Fryderyka Chopina (obaj byli uczniami Józefa Elsnera), a potem również jego agent. Po Powstaniu Listopadowym emigrował. Dał się też poznać jako kopista rękopisów Chopina i wydawca wielu jego utworów.

• 2016 / 9 lat

  W Warszawie zmarł Stanisław Wielanek, instrumentalista, członek Kapeli Czerniakowskiej, autor piosenek warszawskiego folkloru.

• 2013 / 12 lat

  W Iżewsku zmarł Michaił Kałasznikow, sowiecki konstruktor broni strzeleckiej, w tym najpopularniejszego w świecie karabinu automatycznego AK-47.

• 2012 / 13 lat

  W Krakowie zmarł Michał Bobrowski, satyryk scenarzysta, reżyser, autor popularnego cyklu telewizyjnego „Spotkania z balladą”.

• 2008 / 17 lat

  W Poznaniu zmarł Wacław Wilczyński, ekonomista, publicysta, żołnierz AK, podharcmistrz Szarych Szeregów.

• 2005 / 20 lat

  Prezydent RP Lech Kaczyński złożył przed Zgromadzeniem Narodowym przysięgę na wierność Konstytucji.

• 2005 / 20 lat

  Działalność zakończyła Sekcja Polska BBC.

• 2001 / 24 lata

  W Santa Monica w Kalifornii zmarł prof. Jan Kott, krytyk literacki i teatralny, eseista, tłumacz.

• 2000 / 25 lat

  Wybrany na drugą kadencję prezydent RP Aleksander Kwaśniewski złożył przed Zgromadzeniem Narodowym przysięgę na wierność Konstytucji.

• 1995 / 30 lat

  Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski złożył przed Zgromadzeniem Narodowym przysięgę na wierność Konstytucji.

• 1993 / 32 lata

  Zmarła Barbara Rachwalska, aktorka, znana m.in. z roli Marii Talar w serialu "Dom".

• 1992 / 33 lata

  W Warszawie zmarła Jadwiga Chojnacka, aktorka, pedagog; stworzyła niezapomniane kreacje w filmach „Skarb”, „Kamienne niebo” i „Chłopi”.

• 1991 / 34 lata

  Sejm powołał rząd Jana Olszewskiego.

• 1988 / 37 lat

  Sejm przyjął ustawy zwiększające swobodę działań gospodarczych; m.in. tzw. ustawę Wilczka (Mieczysława Wilczka – min. przemysłu) o działalności gospodarczej oraz ustawę o działalności gospodarczej z udziałem podmiotów zagranicznych.

• 1988 / 37 lat

  W Warszawie zmarł Kazimierz Tarwid, ekolog, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, powstaniec warszawski.

• 1987 / 38 lat

  W Sopocie zmarł Seweryn Pollak, poeta, filolog, tłumacz, powstaniec warszawski, współzałożyciel Towarzystwa Kusów Naukowych.

• 1983 / 42 lata

  W Łodzi zmarł Antoni Dmochowski, biochemik, specjalista w dziedzinie chemii kwasów nukleinowych.

• 1982 / 43 lata

  Rada Ministrów PRL podjęła uchwałę w sprawie budowy I linii metra w Warszawie.

• 1982 / 43 lata

  Stan wojenny: ośrodki internowania zostały zamknięte, zwolniono wszystkich internowanych z wyjątkiem siedmiu członków władz NSZZ „Solidarność”: Andrzeja Gwiazdy, Mariana Jurczyka, Jana Rulewskiego, Seweryna Jaworskiego, Karola Modzelewskiego, Grzegorza Palki i Andrzeja Rozpłochowskiego.

• 1981 / 44 lata

  Stan wojenny: prezydent Stanów Zjednoczonych Ronald Reagan ogłosił sankcje gospodarcze wobec PRL.

• 1981 / 44 lata

  Stan wojenny: pacyfikacja strajku w Hucie Katowice przy wsparciu czołgów i desantu ze śmigłowców.

• 1979 / 46 lat

  Urodził się Szczepan Twardoch, pisarz, publicysta; autor powieści „Wieczny Grunwald”, „Morfina”, „Drach”, „Król”.

• 1978 / 47 lat

  W Warszawie zmarł Mieczysław Pawlikowski, aktor, odtwórca m.in. roli Zagłoby w filmie Jerzego Hoffmana „Pan Wołodyjowski”; w czasie II wojny światowej służył w Dywizjonach 300 i 301 Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii.

• 1973 / 52 lata

  Premiera serialu telewizyjnego „Czarne chmury” w reżyserii Andrzeja Konica.

• 1970 / 55 lat

  Sejm dokonał zmian na najwyższych stanowiskach państwowych. Dotychczasowy premier Józef Cyrankiewicz został powołany na zwolnione przez Mariana Spychalskiego stanowisko przewodniczącego Rady Państwa. Nowym szefem rządu został Piotr Jaroszewicz.

• 1960 / 65 lat

  W Warszawie zmarł Piotr Wilniewczyc, inżynier, konstruktor broni strzeleckiej, współtwórca m.in. pistoletu 9 mm Vis i pistoletu maszynowego PM-63 RAK.

• 1959 / 66 lat

  Premiera filmu „Cafe pod Minogą” w reżyserii Bronisława Broka.

• 1950 / 75 lat

  W Salamance urodził się Vincente del Bosque González, hiszpański piłkarz i trener, selekcjoner reprezentacji Hiszpanii, z którą zdobył mistrzostwo świata (2010) i Europy (2012).

• 1949 / 76 lat

  W Łodzi urodziła się Ewa Lemańska, aktorka, odtwórczyni m.in. roli Maryny w serialu telewizyjnym „Janosik”.

• 1947 / 78 lat

  W Warszawie urodził się Tomasz Zygadło, reżyser, twórca filmów „Ćma”, „Odwet”, „Sceny dziecięce z życia prowincji”.

• 1944 / 81 lat

  Niemcy dokonali masakry wsi Ochotnica Dolna koło Nowego Targu; w czasie tzw. krwawej Wigilii zginęło 56 osób, w tym wiele kobiet i dzieci.

• 1942 / 83 lata

  W Poznaniu urodziła się Krystyna Kofta, pisarka, dziennikarka.

• 1937 / 88 lat

  W Warszawie urodziła się Maja Komorowska, aktorka, znana m.in. z ról w filmach Krzysztofa Zanussiego „Życie rodzinne”, „Za ścianą”, „Bilans kwartalny”, „Cwał” oraz filmów Andrzeja Wajdy „Panny z Wilka”, „Wesele” i „Katyń”. 

• 1921 / 104 lata

  W Krakowie urodziła się Helena Rakoczy, gimnastyczna, dwukrotna olimpijka, czterokrotna złota medalistka mistrzostw świata w Bazylei w 1950 roku.

• 1920 / 105 lat

  Sejm Rzeczpospolitej uchwalił ustawę, reorganizującą podział administracyjny dawnego zaboru austriackiego i utworzył województwa: krakowskie, lwowskie, stanisławowskie i tarnopolskie.

• 1918 / 107 lat

  Z połączenia jednostek rzecznych pozostałych po zaborcach powstała nowa formacja polskiej Marynarki Wojennej – Flotylla Wiślana.

• 1915 / 110 lat

  Urodził się Mieczysław Pszon, dziennikarz, polityk, więzień czasów stalinowskich, publicysta „Tygodnika Powszechnego”, zwolennik i współtwórca powojennego dialogu polsko-niemieckiego.

• 1910 / 115 lat

  W Wilnie urodził się Seweryn Butrym, aktor teatralny i filmowy.

• 1903 / 122 lata

  Urodził się Bolesław Kominek, inicjator wysłania w 1965 r. do Episkopatu Niemiec „Orędzia biskupów polskich" (z historycznymi słowami: przebaczamy i prosimy o przebaczenie). Pod koniec zycia wyniesiony do godności metropolity wrocławskiego i kardynała.

• 1903 / 122 lata

  W Krakowie zmarł Mieczysław Gwalbert Pawlikowski, pisarz, działacz polityczny, taternik.

• 1901 / 124 lata

  W Warszawie urodził się Jakub Berman, członek KPP, działacz Związku Patriotów Polskich i Centralnego Biura Komunistów Polski. W latach 1948–1956 członek Biura Politycznego PZPR, nadzorujący m.in. stalinowski aparat bezpieczeństwa.

• 1898 / 127 lat

  W Łodzi ruszyła pierwsza linia tramwaju elektrycznego.

• 1896 / 129 lat

  W Palermo urodził się Giuseppe Tomasi di Lampedusa, pisarz włoski, autor powieści „Lampart”.

• 1887 / 138 lat

  W Stetkowcach na Wołyniu zmarł Leonard Sowiński, poeta, historyk literatury, autor „Rysu dziejów literatury polskiej”.

• 1863 / 162 lata

  W Radomiu na mocy wyroku rosyjskiego sądu wojskowego rozstrzelany został Zygmunt Chmieleński, żołnierz, uczestnik Powstania Styczniowego, naczelnik wojsk województwa krakowskiego, szef sztabu generała Józefa Hauke-Bosaka.

• 1831 / 194 lata

  Koło Kopciowa na Litwie zmarła Emilia Plater, uczestniczka Powstania Listopadowego; pochowana została na miejscowym cmentarzu; jej postać stała się symbolem walki o niepodległość.

• 1830 / 195 lat

  W Warszawie urodził się Adam Muenchheimer, kompozytor, dyrygent i pedagog, dyrektor Teatru Wielkiego w Warszawie, współzałożyciel Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego.

• 1815 / 210 lat

  W Uładówce na Podolu zmarł Jan Nepomucen Potocki, pisarz, archeolog, historyk, poseł na Sejm Czteroletni; autor „Rękopisu znalezionego w Saragossie” i „Parad”.

• 1790 / 235 lat

  W Figeac we Francji urodził się Jean-Francois Champollion, językoznawca, filolog, który w 1822 r. odczytał hieroglify egipskie.

• 1777 / 248 lat

  W Petersburgu urodził się Aleksander I Romanow, car Rosji od 1801 r., tytularny król Polski w latach 1815–1825.

• 1750 / 275 lat

  W Dreźnie urodził się Fryderyk August I, elektor saski, król Saksonii, książę warszawski w latach 1807–1815.