> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz historyczny

21 czerwca

  • Zamek Królewski w Warszawie. 1916 r. Źródło: CBN Polona

    Na Zamku Królewskim w Warszawie odbyło się inauguracyjne posiedzenie Rady Stanu.

  • Edward Abramowski. Fot. NAC

    W Warszawie zmarł Edward Abramowski, socjolog, psycholog, działacz społeczny, teoretyk spółdzielczości; członek II Proletariatu, współzałożyciel PPS.

  • Henryk Bereza. Fot. PAP/L. Szymański

    W Warszawie zmarł Henryk Bereza, krytyk literacki, odkrywca Marka Hłaski i Edwarda Stachury, redaktor miesięcznika „Twórczość”.

  • W Kalifornii w USA zmarł John Lee Hooker, gwiazda muzyki bluesowej, twórca takich przebojów jak „Boom boom”, „Chill out”.

  • W warszawskim kinie Capitol po raz pierwszy przyznano Orły – Polskie Nagrody Filmowe.

  • W Warszawie zmarł Leon Jeannot, reżyser, scenarzysta, autor filmów „Człowiek z M-3”, „Bumerang” i „Zawiłości uczuć”.

  • W wyniku trzęsienia ziemi o sile 7,7 w skali Richtera na północy Iranu, w prowincji Gilan, zginęło około 40 tys. ludzi.

  • Przejście graniczne w Zgorzelcu: mieszkańcy NRD na zakupach w Polsce. 11.1990. Fot. PAP/A. Hawałej

    Parlamenty RFN i NRD uznały nienaruszalność zachodniej granicy Polski.

  • Juliusz Mieroszewski. Fot. PAP/CAF/Reprodukcja

    W Londynie zmarł Juliusz Mieroszewski, dziennikarz, publicysta, pisarz, korespondent i współpracownik paryskiej „Kultury”.

  • Tomasz Karolak. Fot. PAP/S. Leszczyński

    W Radomiu urodził się Tomasz Karolak, aktor, znany m.in. z seriali „Mamuśki”, „39 i pół”, „Rodzinka.pl”, „Piąty stadion”, „Baron24”, a także z filmów „Ciało”, „Rezerwat”, „Tylko mnie kochaj”, „Testosteron”, „Milion dolarów”, „Ciacho” i „Wyjazd integracyjny”; od 2010 r. dyrektor artystyczny teatru IMKA w Warszawie.

  • Na Stadionie Azteków w Meksyku w finałowym meczu IX mistrzostw Świata w Piłce Nożnej Brazylia pokonała 4:1 Włochy.

  • W Dżakarcie zmarł Sukarno, współzałożyciel i jeden z liderów Indonezyjskiej Partii Narodowej (1927); pierwszy prezydent niepodległej Indonezji 1945–1967.

  • W Chicago urodziła się Lana Wachowski, reżyserka, scenarzystka i producentka, realizująca filmy wspólnie z bratem Andym Wachowskim, m.in. „Matrix”, „Atlas chmur” – razem z Tomem Tykwerem, „Jupiter: Intronizacja”.

  • Podczas konklawe zwołanego po śmierci Jana XXIII włoski kardynał Giovanni Battista Montini został obrany papieżem i przyjął imię Paweł VI. 

  • Medal pamiątkowy z okazji 75. rocznicy powstania Polskiej Akademii Umiejętności. Kraków, 1948 r. Fot. PAP/CAF

    W Krakowie zlikwidowana została Polska Akademia Umiejętności.

  • Marszałkowska Dzielnica Mieszkaniowa, pl. Konstytucji. Warszawa, 1953. Fot. PAP/CAF/Archiwum

    W Warszawie na Konferencji Architektów Partyjnych ogłoszono, że realizm socjalistyczny będzie obowiązującą doktryną w architekturze; zgodnie z proklamacją rozpoczęto prace nad budową m.in. MDM i pl. Konstytucji w Warszawie oraz Nowej Huty.

  • Andrzej Sapkowski. Fot. PAP/P.Kula

    W Łodzi urodził się Andrzej Sapkowski, autor powieści i opowiadań fantasy.

  • Proces niemieckiego zbrodniarza Arthura Greisera (C). Poznań, 21.06.1946. PAP/CAF/J. Żyszkowski

    W Poznaniu rozpoczął się proces Arthura Greisera, niemieckiego nazistowskiego zbrodniarza, w czasie II wojny światowej gauleitera tzw. Kraju Warty (Warthegau).

  • Gen. Leopold Okulicki przed Kolegium Wojskowego Sądu Najwyższego ZSRS. Źródło: IPN

    Kolegium Wojskowe Sądu Najwyższego ZSRS w Moskwie ogłosiło wyrok w sprawie aresztowanych przez NKWD przywódców Polskiego Państwa Podziemnego, których oskarżono o działania przeciwko Armii Czerwonej i ZSRS oraz współpracę z Niemcami; trzech spośród skazanych zmarło w sowieckich więzieniach: ostatni dowódca AK gen. Leopold Okulicki „Niedźwiadek”, wicepremier i delegat Rządu na Kraj Jan Stanisław Jankowski oraz Stanisław Jasiukowicz, członek Rady Ministrów na Kraj ze Stronnictwa Narodowego.

  • II wojna światowa: Wojska amerykańskie zdobyły Okinawę.

  • Prezydent Czechosłowacji Edvard Beneš wydał dekret o konfiskacie i parcelacji ziemi należącej do Niemców, Węgrów i kolaborantów.

  • Adam Zagajewski. Fot. PAP/G. Jakubowski

    We Lwowie urodził się Adam Zagajewski, poeta, prozaik, eseista, krytyk, tłumacz; współzałożyciel „Zeszytów Literackich”, autor takich prac jak „Płótna”, „Ziemia Ognista”, „Ciepło, zimno”, „Cienka kreska”, „Solidarność i samotność”.

  • Wojska niemieckie zajęły Tobruk. 

  • Gen. Bronisław Duch. Fot. NAC

    Walcząca we Francji w okrążeniu 1 Dywizja Grenadierów została na rozkaz dowódcy gen. Bronisława Ducha rozwiązana.

  • W Cajarc urodziła się Francoise Sagan, francuska pisarka, autorka powieści „Witaj smutku”.

  • Bp Alojzy Orszulik. Fot. PAP/W. Stein

    W Baranowicach Śląskich urodził się biskup Alojzy Orszulik; od 1980 r. sekretarz Komisji Wspólnej przedstawicieli Rządu PRL i Episkopatu Polski; uczestnik rozmów przygotowujących Okrągły Stół; od 1989 do 1994 r. zastępca sekretarza Episkopatu Polski; w latach 1992–2004 pierwszy biskup diecezji łowickiej.

  • W Wiedniu zmarła Bertha von Suttner, pisarka, dziennikarka, działaczka pacyfistyczna, pierwsza kobieta uhonorowana Pokojową Nagrodą Nobla.

  • Hanna Malewska. Fot. NAC

    W Jordanowicach urodziła się Hanna Malewska, pisarka, autorka powieści historycznych, w latach 1957–1973 redaktorka pisma katolickiego „Znak”.

  • Jean Paul Sartre. Fot. PAP/CAF/Archiwum

    W Paryżu urodził się Jean-Paul Sartre, filozof, jeden z czołowych przedstawicieli egzystencjalizmu, pisarz, krytyk literacki, zwolennik marksizmu; autor prac „Byt i nicość”, „Egzystencjalizm jest humanizmem”, a także powieści „Mdłości” i „Drogi do wolności”; w 1964 r. przyznano mu literacką Nagrodę Nobla, której nie przyjął.

  • W Warszawie urodził się Stanisław Strumph-Wojtkiewicz, pisarz, publicysta; w czasie II wojny światowej żołnierz PSZ na Zachodzie.

  • Cesarz Wilhelm II dokonał uroczystego otwarcia Kanału Kilońskiego.

  • Janusz Jędrzejewicz. Fot. NAC

    We wsi Spiczyńce urodził się Janusz Jędrzejewicz, żołnierz Legionów Polskich i POW, pułkownik WP, działacz BBWR, poseł na Sejm (1928–1935), senator (1935–1938); minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego (1931–1934); premier RP w latach 1933–1934.

  • Ludwik Kolankowski. Źródło: Wikimedia Commons

    W Pniowie koło Stanisławowa urodził się Ludwik Kolankowski, historyk, badacz epoki Jagiellonów, profesor Uniwersytetu Wileńskiego i Uniwersytetu Lwowskiego; po II wojnie światowej organizator i pierwszy rektor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

  • W Krakowie urodził się Ludwik Puget, rzeźbiarz, malarz, historyk sztuki. 

  • Piotr Szembek na obrazie Józefa Ignacego Łukaszewicza. Źródło: Wikimedia Commons

    W Siemianicach w Wielkopolsce zmarł gen. Piotr Szembek, jeden z dowódców polskich w Powstaniu Listopadowym.

  • W Warszawie urodził się Stefan Barszczewski, pisarz, autor powieści podróżniczo-przygodowych i fantastycznych dla młodzieży, publicysta.

  • Francja wypowiedziała wojnę Rosji.

  • Car Aleksander I Romanow podpisał w Taurogach zawieszenie broni, które poprzedziło traktat pokojowy z Napoleonem Bonaparte z Tylży. W rezultacie tego porozumienia powstało Księstwo Warszawskie.

  • Powołano Komisję Policji Obojga Narodów, której zadaniem było nadzorowanie miast królewskich w imieniu Sejmu i Straży Praw.

  • Rzeź w Humaniu. Źródło: CBN Polona

    W czasie kozacko-chłopskiego powstania na Ukrainie, zwanego koliszczyzną, doszło do rzezi w Humaniu, w wyniku której powstańcy zamordowali co najmniej kilka tysięcy szlachty, Żydów i księży unickich.

  • Niccolo Machiavelli. Źródło: CBN Polona

    We Florencji zmarł Niccolo Machiavelli – myśliciel polityczny, historyk, dyplomata, autor traktatów „Książę” oraz „Rozważania nad pierwszym dziesięcioksięgiem historii Rzymu Liwiusza”; wprowadził realizm do badań nad polityką, pisząc, że władca powinien być wprawdzie wcieleniem cnót i honoru, ale sukces odnosi ten, który podejmuje skuteczne działania nie licząc się z konwencjonalną moralnością.

  • W Pradze zmarł Wacław II z dynastii Przemyślidów, król czeski i polski.