> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz historyczny

25 lutego

  • Marmurowa gitara, upamiętniająca pierwszy koncert rock & rollowy w Polsce zespołu Rythm&Blues przy legendarnym Rudym Kocie w Gdańsku. Fot. PAP/A. Warżawa

    W Czarnkowie urodził się Leszek Bogdanowicz, kompozytor, dyrygent, gitarzysta; w 1959 r. współtwórca pierwszego polskiego zespołu rock-and-rollowego „Rythm and Blues”.

  • Mapa Cieszyna i okolic. Wojskowy Instytut Geograficzny, 1934. Źródło: CBN Polona

    Polsko-czechosłowacki konflikt graniczny: obie strony podpisały w Cieszynie porozumienie, na mocy którego ustalono tymczasowe strefy wpływów.

  • W południowokoreańskim Pjongczangu zakończyły się 23. Zimowe Igrzyska Olimpijskie. W ich trakcie Polska zdobyła dwa medale (złoty i brązowy).

  • W Warszawie zmarł Zbigniew Pawlicki, muzykolog, publicysta, organizator festiwali muzycznych, powstaniec warszawski.

  • W Wałbrzychu zmarł Marian Szeja, piłkarz, bramkarz reprezentacji Polski, Zagłębia Wałbrzych i AJ Auxerre.

  • Antoni Krauze na planie filmu „Czarny Czwartek”. Fot. PAP/A. Warżawa

    Premiera filmu „Czarny czwartek. Janek Wiśniewski padł” w reżyserii Antoniego Krauzego.

  • Realizacja zdjęć do filmu fabularnego „Twarz anioła” w reżyserii Zbigniewa Chmielewskiego (L); aktor Jiri Vrstala (C) jako Augustin, Marek Dudek (P) jako Tadek Raniecki. Łódź, 02.1970. Fot. PAP/W. Rozmysłowicz

    W Łodzi zmarł Zbigniew Chmielewski, reżyser, scenarzysta; autor seriali „Daleko od szosy” i „Blisko, coraz bliżej”.

  • Wanda Jakubowska. Fot. PAP/CAF

    W Warszawie zmarła Wanda Jakubowska, reżyserka i scenarzystka filmowa; więźniarka niemieckich obozów Auschwitz i Ravensbrueck; autorka filmu „Ostatni etap”.

  • Władysław Siła-Nowicki. Fot. PAP/J. Mazur

    W Warszawie zmarł Władysław Siła-Nowicki, adwokat, żołnierz ZWZ-AK, członek Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość; więziony przez władze komunistyczne (1947–1956); członek opozycji antykomunistycznej i obrońca w procesach politycznych; prezes Chrześcijańsko-Demokratycznego Stronnictwa Pracy (1990–1992); poseł (1991–1993).

  • Obrady okrągłego stołu. Fot. PAP/PAI/J. Bogacz

    W Jastrzębiu odbył się Kongres Opozycji Antyustrojowej, w którym uczestniczyli przeciwnicy negocjacji z władzami komunistycznymi, m.in. przedstawiciele KPN, PPS-Rewolucja Demokratyczna, Solidarności Walczącej, Ruchu „Wolność i Pokój” oraz Grupy Roboczej Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”; ponad 120 uczestników spotkania zatrzymała SB.

  • Mieczysław Gil. 03.1981. Fot. PAP/CAF/S. Momot

    Stan wojenny: w Krakowie Mieczysław Gil i Edward Nowak zostali skazani na 4 oraz 3,5 roku więzienia za kierowanie w grudniu 1981 r. strajkiem w Hucie im. Lenina.

  • Film „Człowiek z marmuru”: Krystyna Janda i Jerzy Radziwiłowicz. Fot. PAP/CAF/Reprodukcja

    Premiera filmu „Człowiek z marmuru” w reżyserii Andrzeja Wajdy.

  • Jerzy Iwanow-Szajnowicz. Fot. dzieje.pl

    Premiera filmu „Agent nr 1” w reżyserii Zbigniewa Kuźmińskiego, opowiadającego historię urodzonego w Warszawie Jerzego Iwanowa-Szajnowicza, asa dywersji, który podczas II wojny światowej działał jako agent brytyjskiego wywiadu w okupowanej przez Niemców Grecji.

  • Prof. Hugo Steinhaus. Fot. Muzeum Narodowe w Warszawie/PAP/W. Prażuch

    We Wrocławiu zmarł Hugo Steinhaus, matematyk, jeden z twórców lwowskiej szkoły matematycznej.

  • Małgorzata Bogdańska. Fot. PAP/G. Michałowski

    W Otwocku urodziła się Małgorzata Bogdańska, aktorka.

  • Urodził się Wojciech Pogorzelski, gitarzysta, kompozytor, producent, lider zespołu Oddział Zamknięty.

  • Sejm podjął uchwałę w sprawie obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego w latach 1960–1966; państwowe obchody były propagandowo wykorzystywane przeciwko Milenium Chrztu Polski, które organizował Kościół katolicki.

  • W Warszawie urodził się Mirosław Zbrojewicz, aktor. 

  • Nikita Chruszczow na XX Zjeździe KPZR. Fot. PAP/CAF

    Na zamkniętym posiedzeniu XX Zjazdu KPZS Nikita Chruszczow odczytał tajny referat „O kulcie jednostki i jego następstwach”, ujawniający zbrodnie popełnione w czasach Józefa Stalina i będący krytyką jego rządów.

  • Premiera filmu Jana Rybkowskiego „Autobus odjeżdża 6:20”.

  • Danuta Wałęsa (P) z dziećmi: Anną (na rękach u mamy), Bogdanem (3P), Jarosławem (4P). 05.1981. Fot. PAP/CAF/S. Kraszewski

    W Kolonii Krypy w woj. mazowieckim urodziła się Danuta Wałęsa (z domu Gołoś), żona przywódcy Solidarności Lecha Wałęsy, w imieniu którego w 1983 r. odebrała Pokojową Nagrodę Nobla w Oslo; pierwsza dama Polski w latach 1990–1995.

  • Uczestniczka ogólnokrajowego kursu świetlicowego dla dziewcząt, zorganizowanego w ramach prac przygotowawczych SP. 1948 r. Fot. PAP/CAF

    Władze komunistyczne powołały Powszechną Organizację „Służba Polsce”, która miała charakter paramilitarny i prowadziła wśród młodzieży obowiązkowe przysposobienie zawodowe oraz wojskowe, a także indoktrynację ideologiczną. 

  • Dekret Alianckiej Komisji Kontroli o likwidacji państwa pruskiego.

  •  W Międzychodzie urodził się Włodzimierz Matuszczak, aktor. 

  • Ćwiczenia 1 Dywizji Pancernej przed inwazją na kontynent – gen. Stanisław Maczek w środku. 1944 r. Fot. NAC

    Gen. Stanisław Maczek rozpoczął w Szkocji formowanie 1. Dywizji Pancernej; w składzie 1. Armii Kanadyjskiej odegrała znaczącą rolę w bitwie pod Falaise, zamykając okrążenie wokół niemieckich 7. Armii i 5. Armii Pancernej w tzw. kotle; marsz dywizji wiódł przez północną Francję, Belgię i Holandię aż po bazę niemieckiej marynarki wojennej w Wilhelmshaven.

  • Gen. Maria Wittek - od X 1939 do I 1945 na czele Wojskowej Służby Kobiet w KG SZP-ZWZ-AK. Fot. CAW/WBH. Źródło: Wikimedia Commons

    Komendant Główny Armii Krajowej powołał Wojskową Służbę Kobiet (WSK).

  • Feliks Falk. Fot. PAP/R. Guz

    W Stanisławowie urodził się Feliks Falk, reżyser, scenarzysta, dramatopisarz; twórca filmów „Wodzirej”, „Bohater roku”, „Był jazz”, „Samowolka” i „Komornik”.

  • Barbara Piasecka-Johnson. Fot. PAP/S. Kraszewski

    W Staniewiczach urodziła się Barbara Piasecka-Johnson, kolekcjonerka sztuki, filantropka.

  • Wiesław Dymny. Fot. PAP/M. Sochor

    W Połoneczce urodził się Wiesław Dymny, aktor, poeta, prozaik, satyryk, scenarzysta, plastyk, współtwórca krakowskiej „Piwnicy pod Baranami”, autor tomu opowiadań „Słońce wschodzi raz na dzień”, powieści „Droga na dziki zachód” i scenariuszy do filmów „Pięć i pół bladego Józka”, „Chudy i inni”.

  • W Chodowie koło Miechowa urodził się Władysław Machejek, pisarz, dziennikarz, polityk, poseł na Sejm PRL, w latach 1952–1989 redaktor naczelny krakowskiego „Życia Literackiego”.

  • W Wilnie urodził się Antoni Gołubiew, pisarz, autor cyklu powieściowego „Bolesław Chrobry”.

  • W Kosowie Podlaskim urodziła się Helena Kowalczykowa, aktorka. 

  • Wojciech Gerson. Źródło: CBN Polona

    W Warszawie zmarł Wojciech Gerson, malarz, historyk sztuki, pedagog; współzałożyciel Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie.

  • W Węglewie koło Gniezna urodził się Józef Kostrzewski, muzeolog, współtwórca uniwersytetu w Poznaniu; kierował m.in. badaniami w Biskupinie.

  • We Lwowie zmarł Seweryn Goszczyński, pisarz, poeta, publicysta, działacz społeczny, uczestnik Powstania Listopadowego.

  • Stanisław Głąbiński. Fot. NAC

    W Skolem na Ukrainie urodził się Stanisław Głąbiński, prawnik, ekonomista, jeden z przywódców Narodowej Demokracji; poseł i senator RP; członek Rady Obrony Państwa w 1920 r.; we wrześniu 1939 r. aresztowany przez NKWD, zmarł w więzieniu sowieckim w Charkowie.

  • Pod Grochowem w czasie bitwy z wojskami rosyjskimi poległ gen. Franciszek Żymirski, dowódca 2. Dywizji Piechoty; żołnierz Legionów Polskich, uczestnik wojen napoleońskich.

  • Obraz Wojciecha Kossaka „Olszynka Grochowska”, 1931 (replika obrazu z 1886) w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie. Fot. PAP/Reprodukcja

    Bitwa pod Grochowem; bohaterski bój polskich wojsk o Olszynkę Grochowską z wojskami rosyjskimi feldmarszałka Iwana Dybicza; w wyniku walk, w których zginęło ponad 9 tys. żołnierzy rosyjskich i około 7 tys. polskich, armia rosyjska została zatrzymana i nie zdołała zająć z marszu Warszawy.