> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz historyczny

30 października

  • Wincenty Witos. Źródło: CBN Polona

    Polska Komisja Likwidacyjna w Krakowie przejęła władzę nad Zachodnią Małopolską.

  • Gen. Jan Henryk Dąbrowski. Źródło: CBN Polona

    Po śmierci Józefa Poniatowskiego, który poległ w bitwie pod Lipskiem, naczelnym wodzem wojsk polskich Księstwa Warszawskiego został gen. Jan Henryk Dąbrowski.

  • W Warszawie zmarła Agnieszka Fatyga, aktorka teatralna i telewizyjna, śpiewaczka i pianistka. Występowała w teatrach Narodowym, Ateneum i Operetce Warszawskiej.

  • Zmarł Ryszard Czekała, reżyser i scenarzysta filmów animowanych.

  • W Tel Awiwie zmarł Artur Eisenbach, historyk, znawca dziejów ludności żydowskiej w Polsce; dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego w latach 1966–1968.

  • Premiera filmu „300 mil do nieba” w reżyserii Macieja Dejczera.

  • Zmarł Andrzej Markowski, kompozytor, dyrygent, organizator orkiestry kameralnej w Krakowie, jeden z inicjatorów zorganizowania festiwalu „Vratislavia Cantans”.

  • W pożarze w kopalni „Silesia” w Czechowicach-Dziedzicach zginęło 22 górników.

  • W Polsce utworzono parki narodowe: Tatrzański, Babiogórski, Pieniński.

  • Pałac Staszica na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie - siedziba PAN. Fot. PAP/A. Rybczyński

    Uchwalono ustawę o powołaniu Polskiej Akademii Nauk.

  • W Łodzi urodził się Andrzej Rybiński, piosenkarz, gitarzysta i kompozytor, wokalista i gitarzysta popularnego w latach 70. zespołu Andrzej i Eliza.

  • Krzysztof Daukszewicz. Fot. PAP/M. Kaliński

    W Wichrowie koło Dobrego Miasta urodził się Krzysztof Daukszewicz, satyryk, poeta, kompozytor, piosenkarz.

  • Dekret PKWN „O ochronie państwa”, przewidujący wysokie kary m.in. karę śmierci dla „wrogów demokratycznego ustroju”.

  • IG-Farbenwerke Auschwitz. Fot. Bundesarchiv. Źródło: Wikimedia Commons

    Przy budowanej przez IG Farbenindustrie fabryce kauczuku syntetycznego powstał podobóz Buna, przemianowany następnie na Auschwitz III – Monowitz.

  • Wacław Gąsiorowski. Fot. NAC

    W Konstancinie pod Warszawą zmarł Wacław Gąsiorowski, powieściopisarz, działacz społeczny, prezes Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej we Francji; autor powieści „Huragan”, „Rok 1809”, „Szwoleżerowie gwardii” i „Księżna Łowicka”.

  • Heinrich Himmler. Fot. NAC

    Zarządzenie Reichsfuehrera SS Heinricha Himmlera o przesiedleniu do Generalnego Gubernatorstwa ludności polskiej i żydowskiej z ziem polskich włączonych do Rzeszy.

  • Ferdynand Ruszczyc. Fot. NAC

    W Bohdanowie (dawne woj. nowogródzkie) zmarł Ferdynand Ruszczyc, malarz, grafik, scenograf, jeden z najwybitniejszych twórców okresu Młodej Polski, wielki promotor Wilna w Europie.

  • Po śmierci marszałka Józefa Piłsudskiego decyzją Walerego Sławka rozwiązano Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem (BBWR).

  • W Sopocie urodził się Tadeusz Chyła, piosenkarz, kompozytor, znany przede wszystkim z twórczości kabaretowej i estradowej, autor ballad o „Cysorzu, co ma klawe życie” czy „Złotej karocy”.

  • Wacław Bojarski. Źródło: Wikimedia Commons

    W Warszawie urodził się Wacław Bojarski, publicysta i krytyk literacki, poeta pokolenia Kolumbów.

  • Car Mikołaj II wydał manifest zapowiadający przyznanie ludności „niewzruszonych swobód obywatelskich” oraz zwołanie Dumy, posiadającej uprawnienia ustawodawcze.

  • Urodził się Alfred Gradstein, kompozytor.

  • Pomnik Adama Mickiewicza we Lwowie. Źródło: Wikimedia Commons

    We Lwowie odsłonięto pomnik Adama Mickiewicza.

  • Maria Kuncewiczowa. Fot. NAC

    W Samarze w Rosji urodziła się Maria Kuncewiczowa, pisarka, eseistka, autorka powieści „Cudzoziemka”.

  • Aleksander Czekanowski. Źródło: CBN Polona

    W Petersburgu zmarł Aleksander Czekanowski, geolog, geograf, badacz Syberii, na którą trafił jako zesłaniec po Powstaniu Styczniowym; na jego cześć jedno z górskich pasm w Jakucji nazwano Górami Czekanowskiego.

  • Urodził się Franciszek Lilpop, architekt, prezes Warszawskiego Koła Architektów i przedstawiciel pierwszej generacji modernistów. Zaprojektował wiele budynków w Warszawie, m.in.: szkołę Ronthalera przy ul. Śniadeckich, gmach Instytutu Higieny Dziecięcej przy ul. Litewskiej, Dom Towarowy Braci Jabłkowskich oraz Zakłady Mechaniczne „Ursus”.

  • Abp Edmund Dalbor. Fot. NAC

    W Ostrowie Wielkopolskim urodził się Edmund Dalbor, arcybiskup metropolita gnieźnieński i poznański; od 1919 r. kardynał i pierwszy prymas Polski po odzyskaniu niepodległości.

  • Reprodukcja fotografii Fryderyka Chopina z 1848 r. Fot. PAP/CAF

    W Paryżu, po uroczystościach żałobnych w kościele św. Magdaleny, na cmentarzu Pere Lachaise odbył się pogrzeb Fryderyka Chopina; jego serce zostało przewiezione do Polski i umieszczone w kościele św. Krzyża w Warszawie.

  • W Mery-sur-Cher we Francji urodził się Cyprian Godebski, rzeźbiarz, autor pomnika Adama Mickiewicza w Warszawie.

  • W Radzyniu Podlaskim urodził się Karol Lipiński, wirtuoz skrzypiec, kompozytor, nazywany „polskim Paganinim”.