Kalendarz dat

1869

• 

  9.01

  W Warszawie urodził się Władysław Heinrich, psycholog, historyk filozofii, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, twórca pierwszej w Polsce Pracowni Psychologii Doświadczalnej.

• 

  15.01

  W Krakowie urodził się Stanisław Wyspiański, dramaturg, poeta, malarz, reformator teatru; autor „Wesela”, „Nocy Listopadowej”, „Wyzwolenia” i „Warszawianki”.

• 11.02

  W Rzymie zmarła Makryna Mieczysławska podająca się za przełożoną klasztoru bazylianek w Mińsku, znalazła się w Paryżu i Rzymie, wywierając znaczny wpływ na życie polityczne i religijne emigracji polskiej.

• 14.02

  W Krakowie urodził się Walenty Gumplowicz, polityk, dyplomata, geograf, działacz PPS, Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego i Wolnej Wszechnicy Polskiej.

• 

  15.03

  W Kaliszu urodził się Stanisław Wojciechowski, działacz spółdzielczy i polityczny, prezydent RP w latach 1922–1926.

• 

  19.03

  W Ropczycach urodził się Józef Mehoffer, malarz, grafik; jeden z najwybitniejszych twórców Młodej Polski.

• 

  18.04

  Na łamach warszawskiego „Przeglądu Tygodniowego Życia Społecznego, Literatury i Sztuk Pięknych” ukazał się debiut literacki Henryka Sienkiewicza – recenzja teatralna z występu Wincentego Rapackiego.

• 

  27.06

  W Warszawie urodził się Wacław Gąsiorowski, powieściopisarz, działacz społeczny, prezes Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej we Francji; autor powieści „Huragan”, „Rok 1809”, „Szwoleżerowie gwardii” i „Księżna Łowicka”.

• 

  8.07

  Na Wawelu w Krakowie odbył się powtórny pogrzeb szczątków króla Kazimierza III Wielkiego; uroczysta ceremonia przerodziła się w wielką manifestację patriotyczną.

• 

  11.09

  W Warszawie założona została firma cukiernicza Blikle.

• 

  1.10

  W wielkopolskiej wsi Polonisz urodziła się Stefania Sempołowska, działaczka społeczna i oświatowa, pedagog, publicystka, pisarka.

• 

  2.10

  W Porbandar w stanie Gudźarat urodził się Mahatma Gandhi, przywódca indyjskiego ruchu narodowego, prawnik.

• 8.10

  Zmarła pisarka i felietonistka Zofia Węgierska.

• 

  21.10

  W Łodzi zmarł Ludwik Geyer, przemysłowiec, działacz gospodarczy i społeczny.

• 

  30.10

  W Ostrowie Wielkopolskim urodził się Edmund Dalbor, arcybiskup metropolita gnieźnieński i poznański; od 1919 r. kardynał i pierwszy prymas Polski po odzyskaniu niepodległości.

• 17.11

  Uroczyste otwarcie Kanału Sueskiego dla żeglugi.

• 22.11

  W Paryżu urodził się Andre Gide, pisarz, autor „Lochów Watykanu”, „Fałszerzy” oraz „Dziennika”; laureat literackiej Nagrody Nobla (1947).

• 26.11

  W Krakowie urodził się Stanisław Estreicher, historyk prawa, bibliograf, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, w latach 1919–1921 jego rektor; po wybuchu II wojny światowej aresztowany przez Niemców podczas „Sonderaktion Krakau”; zmarł 28 grudnia 1939 r. w niemieckim obozie koncentracyjnym Sachsenhausen.

• 30.11

  Urodził się Stanisław Wyrzykowski, poeta, pisarz, tłumacz okresu Młodej Polski.

• 11.12

  W Teatrze Wielkim w Warszawie odbyła się premiera „Parii”, ostatniej opery Stanisława Moniuszki.

• 

  19.12

  Urodził się Antoni Abraham, pierwowzór postaci Bazylego Miotke, którego Janusz Gajos zagrał w filmie "Kamerdyner". Społecznik nazywany królem Kaszubów, propagator polskości Pomorza, szykanowany z tego powodu przez władze. W czasie I wojny światowej, choć miał już 47 lat, został wcielony do niemieckiego wojska. Wrócił w rodzinne strony z armią Hallera, zamieszkał w Gdyni, był rzecznikiem budowy portu w tym mieście.

• 

  23.12

  Zmarł Julian Fontana, pianista, przyjaciel Fryderyka Chopina (obaj byli uczniami Józefa Elsnera), a potem również jego agent. Po Powstaniu Listopadowym emigrował. Dał się też poznać jako kopista rękopisów Chopina i wydawca wielu jego utworów.

• 25.12

  Urodziła się Eugenia Lubliner, założycielka pierwszej na ziemiach polskich placówki dla dzieci niepełnosprawnych umysłowo. Utworzony w 1908 r. "Instytut Wychowawczo Naukowy dla dzieci mało zdolnych od lat 6 do 14" mieścił się w Warszawie przy ul. Sewerynów 5. Po wybuchu II wojny światowej Lubliner prowadziła szkołę na terenie warszawskiego getta, zmarła w 1940 r.

• 31.12

  W Le Cateau-Cambresis urodził się Henri Matisse, francuski malarz, grafik, rzeźbiarz; jeden z twórców fowizmu.