> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz historyczny

1 sierpnia

  • Pomnik Powstania Warszawskiego na pl. Krasińskich. Fot. PAP/J. Kamiński

    W Warszawie na placu Krasińskich odsłonięto Pomnik Powstania Warszawskiego.

  • Gen. Stanisław Maczek. 1944. Fot. NAC

    1. Dywizja Pancerna gen. Stanisława Maczka wylądowała we Francji.

  • Zmarł Józef Wiłkomirski, dyrygent i kompozytor, założyciel i wieloletni dyrektor Filharmonii Sudeckiej w Wałbrzychu, uczestnik Powstania Warszawskiego.

  • Podczas Festiwalu Rzutów im. Kamili Skolimowskiej w Cetniewie Anita Włodarczyk ustanowiła wynikiem 81,08 metra rekord świata w rzucie młotem, jako pierwsza kobieta przekraczając granicę 80 m.

  • W Warszawie zmarł Stanisław Jopek, śpiewak (tenor) Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca „Mazowsze”.

  • Sejm przyjął ustawę o Trybunale Konstytucyjnym.

  • Budynek Sejmu. Fot. PAP/L. Szymański

    Sejm przyjął projekt ustawy konstytucyjnej, tzw. Małej Konstytucji.

  • Kartki na mięso z 1988 r. Fot. PAP/A. Rybczyński

    Na terenie całej Polski zniesiono kartki na mięso i jego przetwory.

  • Pola Negri. Fot. NAC

    W San Antonio w Teksasie zmarła Pola Negri (właściwie: Apolonia Chałupiec), polska aktorka, gwiazda niemieckiego i amerykańskiego kina niemego; grała m.in. w filmach Maxa Reinhardta i Ernsta Lubitscha.

  • Aktorzy Jacek Fedorowicz (L), Kalina Jędrusik (2L) i Mieczysław Czechowicz (P w tle) oraz reżyser Jan Batory (3L) na planie filmu „Lekarstwo na miłość”. 10.1965. Fot. PAP/CAF/W. Rozmysłowicz

    W Warszawie zmarł Jan Batory, reżyser, scenarzysta, autor filmów „Podhale w ogniu”, „O dwóch takich, co ukradli księżyc”, „Lekarstwo na miłość”, „Con amore” i „Karino”.

  • Warszawski Krzyż Powstańczy. Fot. PAP/M. Obara

    Po raz pierwszy powstańców warszawskich odznaczono Warszawskimi Krzyżami Powstańczymi.

  • W hotelu Victoria w Warszawie doszło do próby zamachu na przebywającego w Polsce Abu Dauda, działacza terrorystycznej organizacji Czarny Wrzesień.

  • Do Warszawy przyłączony został Ursus, który stał się częścią dzielnicy Ochota.

  • W Helsinkach podpisano Akt Końcowy Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie.

  • Autobus "Berliet" na ulicach Warszawy. 1980 r. Fot. PAP/J. Morek

    Dla Jelczańskich Zakładów Samochodowych zakupiono licencję na produkcję francuskich autobusów „Berliet”.

  • Leon Kruczkowski. Fot. PAP/CAF

    W Warszawie zmarł Leon Kruczkowski, prozaik, dramaturg, publicysta; członek Krajowej Rady Narodowej, KC PZPR i Rady Państwa; od 1947 r. poseł na Sejm; prezes Związku Literatów Polskich w latach 1946–1956, autor powieści „Kordian i cham”, dramatu „Niemcy”.

  • Sejm uchwalił ordynację wyborczą, zgodnie z którą liczba kandydatów miała być równa liczbie mandatów poselskich.

  • Część załogi trałowca marynarki wojennej ORP „Żuraw” sterroryzowała dowództwo i uprowadziła okręt do Ystad w Szwecji. 12 członków załogi wystąpiło o azyl polityczny, a okręt z resztą załogi powrócił do kraju 3 sierpnia.

  • Marszałkowska Dzielnica Mieszkaniowa (MDM). Nz. Plac Konstytucji. Warszawa, 1953 r. Fot. PAP/CAF/Archiwum

    Początek budowy MDM w Warszawie.

  • Jacek Kleyff. Fot. PAP/CAF/A. Piotrowski

    W Warszawie urodził się Jacek Kleyff, poeta, bard, kompozytor, malarz, współtwórca kabaretu „Salon Niezależnych”.

  • 1. numer pisma „Film”. Źródło: Wikimedia Commons

    Ukazał się pierwszy numer pisma „Film”, na jego okładce znalazło się zdjęcie aktorki Danuty Szaflarskiej; pismo wydawane było do 2013 r.

  • Powstańcza barykada. Warszawa, 1944 r. Fot. PAP/Reprodukcja

    W Warszawie na rozkaz Komendanta Głównego AK gen. Tadeusza Komorowskiego „Bora” wybuchło powstanie. Przez 63 dni powstańcy prowadzili z wojskami niemieckimi heroiczną i osamotnioną walkę, której celem była niepodległa Polska, wolna od niemieckiej okupacji i dominacji sowieckiej.

  • PKWN przeniósł się z Chełma do Lublina.

  • Maciej Pietrzyk. Fot. PAP/A. Rybczyński

    W Warszawie urodził się Maciej Pietrzyk, aktor, malarz, poeta, satyryk; wykonawca i autor niezależnych piosenek, uczestnik strajku w Stoczni Gdańskiej w sierpniu 1980 r., w czasie którego skomponował muzykę do „Piosenki do córki”.

  • Miejsce pamięci po getcie na placu Bohaterów Getta w Będzinie. Źródło: Google Maps - Street View

    Na rozpoczęcie przez Niemców ostatecznej akcji likwidacyjnej gett w Będzinie i Sosnowcu żydowscy bojownicy odpowiedzieli zbrojnym oporem. Wydarzenie to jest znane jako powstanie będzińsko-sosnowieckie.

  • Generalne Gubernatorstwo – mapa z 1943 r. Źródło: CBN Polona

    II wojna światowa: utworzony przez władze niemieckie okręg-dystrykt Galicja został wcielony do Generalnego Gubernatorstwa.

  • Budowa kolejki linowej z Kuźnic na Kasprowy Wierch. 1935 r. Fot. NAC

    Rozpoczęła się budowa kolejki linowej na Kasprowy Wierch.

  • Jan Kasprowicz. Fot. PAP/Archiwum

    W Zakopanem zmarł Jan Kasprowicz, poeta, dramaturg, krytyk literacki i tłumacz; jeden z głównych przedstawicieli Młodej Polski, piewca przyrody tatrzańskiej, autor poematu „Miłość” i tomów „Krzak dzikiej róży”, „Ginącemu światu”, „Księga ubogich”.

  • Brześć nad Bugiem. Brama wjazdowa fortu. Źródło: NAC

    Wojna polsko-bolszewicka: Armia Czerwona zdobyła Brześć nad Bugiem.

  • Order Virtuti Militari. Fot. PAP/G. Jakubowski

    Sejm RP uchwalił ustawy o godłach i barwach Rzeczypospolitej oraz orderze Virtuti Militari.

  • W Wilnie urodził się Stefan Kryński, lekarz, bakteriolog, specjalista w dziedzinie badań nad zakażeniami, żołnierz Armii Krajowej.

  • W Krzyżu urodził się Henryk Worcell (właściwie: Tadeusz Kurtyka), polski pisarz, autor powieści „Zaklęte rewiry”.

  • Wilhelm Orlik-Rueckemann. Fot. NAC

    We Lwowie urodził się Wilhelm Orlik-Rueckemann, oficer Legionów Polskich, członek Polskiej Organizacji Wojskowej, generał WP; od sierpnia 1939 r. dowódca Korpusu Ochrony Pogranicza (KOP).

  • W Krakowie zmarł Alojzy Rafał Estreicher, botanik, entomolog, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, dyrektor krakowskiego ogrodu botanicznego.

  • W Warszawie urodziła się Jadwiga Łuszczewska, poetka i pisarka epoki romantyzmu, publikująca pod pseudonimem „Deotyma”, animatorka jednego z najważniejszych warszawskich salonów kulturalnych.

  • Na Helu została uruchomiona pierwsza latarnia morska.

  • Pod Słonimem koło Grodna rozpoczęła się dwudniowa bitwa pomiędzy wojskami Insurekcji Kościuszkowskiej dowodzonymi gen. Karola Sierakowskiego a wojskami rosyjskimi, zakończona zwycięstwem Polaków i Litwinów.

  • Rewolucyjna Francja: Konwent Narodowy wprowadził system metryczny.

  • François Grenier – ilustracja do „Pamiętników” Jana Chryzostoma Paska. Źródło: CBN Polona

    W Niedzieliskach zmarł Jan Chryzostom Pasek, szlachcic, żołnierz, autor „Pamiętników”, w których opisywał swą służbę Rzeczpospolitej oraz życie codzienne szlachty; „Pamiętniki” zawierające rubaszne gawędy, mowy, pieśni i przyśpiewki, paszkwile, makaronizmy, weszły do kanonu polskiej literatury.

  • Zygmunt II August - cykl Jana Matejki „Poczet królów i książąt polskich”. Fot. PAP/Reprodukcja

     W Krakowie urodził się przyszły król Polski Zygmunt II August.