Kalendarz historyczny
3 lutego
-
W Waszyngtonie zmarł Woodrow Thomas Wilson, w latach 1913–1921 prezydent Stanów Zjednoczonych z ramienia Partii Demokratycznej; w styczniu 1918 r. w orędziu do Kongresu, dotyczącym celów wojennych USA i warunków koniecznych do zawarcia trwałego pokoju na świecie, przedstawił postulat utworzenia niepodległego państwa polskiego.
-
W Paryżu podpisano polsko-czeską ugodę w sprawie Śląska Cieszyńskiego, wytyczono linię demarkacyjną, pozostawiając Czechom Zaolzie i Zagłębie Karwińskie („umowa paryska”).
-
W Tel Awiwie zmarł Szewach Weiss, obywatel II RP pochodzenia żydowskiego, uratowany z Holokaustu przez polskich sąsiadów, polityk izraelskiej Partii Pracy, poseł do Knesetu w latach 1981–1999 i jego przewodniczący (1992–1996), w latach 2001–2003 ambasador Izraela w Polsce, kawaler Orderu Orła Białego.
-
W Warszawie zmarł Jarosław Marek Rymkiewicz, poeta, eseista, dramaturg, autor m.in. „Kinderszenen”, „Samuela Zborowskiego”, „Reytan. Upadek Polski”, „Żmut”, „Baket”, „Kilka szczegółów”, „Do Snowia i dalej”, „Głowa owinięta koszulą”, „Adam Mickiewicz odjeżdża na żółtym rowerze”, „Juliusz Słowacki pyta o godzinę” i „Rozmowy polskie latem roku 1983”.
-
Weszła w życie przygotowana przez rząd premiera Donalda Tuska ustawa o zmianach w systemie emerytalnym na mocy której przekazano do ZUS skarbowe papiery wartościowe posiadane przez Otwarte Fundusze Emerytalne, a następnie je umorzono.
-
W Krakowie zmarł Andrzej Szczeklik, lekarz, rektor Akademii Medycznej w Krakowie, członek Papieskiej Akademii Nauk, autor wielu publikacji naukowych i popularyzatorskich, m.in. „Kore – O chorych, chorobach i poszukiwaniu duszy medycyny”.
-
W Paryżu zmarł Walerian Borowczyk, reżyser filmów fabularnych i animowanych, plastyk, pisarz. Wyreżyserował m.in. „Dzieje grzechu”, „Bestię”, „Heroiny zła”.
-
W Warszawie zmarł Arnold Mostowicz, lekarz, dziennikarz, pisarz, redaktor „Szpilek”, w czasie II wojny światowej kronikarz łódzkiego getta, więzień KL Auschwitz i innych niemieckich obozów koncentracyjnych.
-
Powołano Narodowy Instytut Fryderyka Chopina w Warszawie.
-
W Łowiczu zmarł Roman Artymowski, malarz, grafik, pedagog; w czasie II wojny światowej żołnierz ZWZ-AK.
-
Artur Hajzer i Jerzy Kukuczka dokonali pierwszego zimowego wejścia na ośmiotysięcznik Annapurna.
-
Stan wojenny: Przed Sądem Marynarki Wojennej w Gdyni zapadł wyrok w procesie oskarżonych o zorganizowanie strajku w Wyższej Szkole Morskiej: Ewę Kubasiewicz skazano na 10 lat więzienia, Jerzego Kowalczyka i Władysława Trzcińskiego na 9 lat, pozostałym wymierzono kary od 3 do 6 lat pozbawienia wolności.
-
W Suresnes urodził się Stephane Antiga, siatkarz francuski, siedmiokrotny mistrz Francji, czterokrotny mistrz Polski, dwukrotny mistrz Hiszpanii, dwukrotny wicemistrz Europy; trener siatkarskiej reprezentacji Polski, którą poprowadził do tytułu mistrzów świata w roku 2014.
-
W Nowym Jorku zmarł płk Adam Koc, oficer I Brygady Legionów Polskich, komendant naczelny POW okupacji niemieckiej; w czasie wojny polsko-bolszewickiej dowódca dywizji ochotniczej; działacz BBWR; założyciel i red. naczelny „Gazety Polskiej”; poseł, senator; organizator i szef Obozu Zjednoczenia Narodowego (OZN) w latach 1937–1938.
-
Premiera filmu Stanisława Jędryki „Powrót na ziemię”.
-
Powstało Państwowe Muzeum im. Przypkowskich w Jędrzejowie, prezentujące zbiory astronomiczne i gnomoniczne (zegary i przyrządy do wykreślania zegarów słonecznych)
-
Władze PRL zamknęły Klub Krzywego Koła – krytyczny wobec działań władz PRL-u klub dyskusyjny, należeli do niego m.in. Władysław Bartoszewski, Stefan Kisielewski, Leszek Kołakowski, Maria i Stanisław Ossowscy, Karol Modzelewski, Adam Michnik, Jacek Kuroń.
-
Do Polski powróciła część skarbów dziedzictwa narodowego, wywiezionych w 1939 r. i zdeponowanych w Kanadzie; wśród nich Szczerbiec – miecz koronacyjny królów polskich.
-
W Łodzi urodził się Piotr Sobociński, operator filmowy, nominowany do Oscara za zdjęcia do filmu „Trzy kolory. Czerwony” w reżyserii Krzysztofa Kieślowskiego.
-
W Białymstoku powstała Akademia Medyczna.
-
Zapadł wyrok w procesie przywódców Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość (WiN): płk Jan Rzepecki 8 lat więzienia, Marian Gołębiowski – kara śmierci, Kazimierz Leski i Henryk Żuk – 12 lat, Ludwik Muzyczka i Józef Rybicki – 10 lat, Jan Szczurek-Cergowski – 7 lat, Antoni Sanojca – 6 lat, Tadeusz Jachimek – 4 lata i Emilia Malessa – 2 lata.
-
Przebywający w opactwie Hautecombe we Francji prymas Polski kard. August Hlond został aresztowany przez gestapo, a następnie przewieziony do Paryża; po dwóch miesiącach internowania uwolniły go wojska amerykańskie.
-
W Londynie pod przewodnictwem Stanisława Grabskiego reaktywowana została Rada Narodowa – polski parlament emigracyjny.
-
W ramach akcji „T4” (mordowania osób niepełnosprawnych) Niemcy rozpoczęli eksterminację pacjentów szpitala psychiatrycznego w Gostyninie.
-
We Lwowie zmarł Maksymilian Matakiewicz, inżynier hydrotechnik, profesor i rektor Politechniki Lwowskiej.
-
W Warszawie urodził się Andrzej Szczypiorski, prozaik, publicysta; autor powieści „Msza za miasto Arras”, „Początek”, „Noc, dzień i noc”, „Autoportretu z kobietą”, a także zbiorów opowiadań – m.in. „Amerykańska whisky” oraz dziennika „Z notatnika stanu wojennego”.
-
W Równem na Wołyniu urodziła się Zofia Terne, piosenkarka, aktorka, artystka kabaretów Qui Pro Quo i Cyrulik Warszawski oraz zespołu artystycznego II Korpusu; po II wojnie światowej związana z polonijnymi teatrami londyńskimi i Sekcją Polską Radia Wolna Europa.
-
W Kielcach doszło do strajku młodzieży gimnazjalnej domagającej się wprowadzenia nauczania w języku polskim.
-
W Krakowie zmarł Juliusz Kossak, malarz, ilustrator; autor wielu obrazów przedstawiających sceny historyczne i batalistyczne, m.in. „Sobieskiego pod Wiedniem”, „Bitwy pod Raszynem”, „Odsieczy smoleńskiej”.
-
We Florencji zmarł Teofil Lenartowicz, etnograf, poeta, rzeźbiarz, autor poematów „Bitwa Racławicka” i „Wanda”.
-
We Lwowie urodził się Eugeniusz Mikołaj Romer, geograf, twórca nowoczesnej kartografii polskiej.
-
W Zabrzegu koło Czechowic urodził się Józef Londzin, ksiądz, działacz narodowy na Śląsku Cieszyńskim, historyk; w latach 1918–1920 przewodniczący Polskiej Rady Narodowej na Śląsku Cieszyńskim, poseł na Sejm, senator; część źródeł jako datę urodzenia Londzina podaje 3 lutego 1862 r.
-
Powstanie Styczniowe: zwycięskie starcie wojsk powstańczych z siłami rosyjskimi pod Węgrowem.
-
W Londynie zmarł Stanisław Worcell, działacz polityczny, żołnierz Powstania Listopadowego, kawaler krzyża Virtuti Militari, członek Towarzystwa Demokratycznego Polskiego, współzałożyciel Gromad Ludu Polskiego.
-
W Warszawie zmarł Abraham Stern, wynalazca, samouk, konstruktor mechanicznych maszyn liczących, maszyn rolniczych i urządzeń geodezyjnych.
-
W Warszawie zmarł płk Jan Leon Hipolit Kozietulski, uczestnik wojen napoleońskich, dowódca szwadronu pułku szwoleżerów gwardii, który wsławił się w ataku na przełęcz Somosierra.
-
W Dubiecku koło Przemyśla urodził się Ignacy Krasicki, biskup warmiński i arcybiskup gnieźnieński, poeta, prozaik, autor satyrycznych wierszy, fraszek i poematów m.in. „Myszeis”, „Monachomachia”.
-
W Moguncji zmarł Johannes Gutenberg, drukarz, wynalazca metalowej czcionki ruchomej i autor zasad składu tekstu.
-
Król Bolesław I Chrobry ożenił się z Odą Miśnieńską, córką margrabiego miśnieńskiego Ekkeharda I.