22 PAźDZIERNIKA

• 1924 / 100 lat

  W Warszawie zmarł Witold Jodko-Narkiewicz, działacz socjalistyczny, współzałożyciel Polskiej Partii Socjalistycznej i członek jej władz; jeden z założycieli Komisji Tymczasowej Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych (1912).

• 1914 / 110 lat

  W Warszawie z inicjatywy Józefa Piłsudskiego powstała Polska Organizacja Wojskowa (POW) – tajna organizacja zbrojna, tworzona od sierpnia 1914 r. w oparciu o członków Związku Walki Czynnej i Polskich Drużyn Strzeleckich.

• 2021 / 3 lata

  Zmarł aktor filmowy i teatralny Ryszard Filipski, znany z roli majora „Hubala” w filmie z 1973 r. oraz wachmistrza Soroki w „Potopie” Jerzego Hoffmana. Od drugiej połowy lat siedemdziesiątych był często krytykowany za sprzyjanie władzom komunistycznym i ataki na rodzącą się opozycję antykomunistyczną.

• 2020 / 4 lata

  Trybunał Konstytucyjny orzekł, że możliwość dokonania aborcji z powodu ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia dziecka w okresie prenatalnym albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu jest niezgodna z Konstytucją RP, co wywołało protesty lewicowych środowisk proaborcyjnych.

• 2009 / 15 lat

  W Warszawie zmarł Maciej Rybiński, dziennikarz, komentator polityczny, felietonista; współscenarzysta serialu „Alternatywy 4”.

• 2000 / 24 lata

  W Warszawie zakończył się XIV Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina; jego zwycięzcą został Yundi Li z Chin.

• 1999 / 25 lat

  Premiera filmu „Pan Tadeusz” w reżyserii Andrzeja Wajdy.

• 1995 / 29 lat

  W Warszawie zakończył się XIII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina; jury nie przyznało I nagrody.

• 1978 / 46 lat

  W Watykanie odbyła się uroczysta inauguracja pontyfikatu Jana Pawła II.

• 1971 / 53 lata

  W Algierii zmarł gen. Grzegorz Korczyński, działacz komunistyczny, od 1942 r. w GL, następnie AL. W latach 1965–1971 wiceminister obrony narodowej. W 1970 r. dowodził oddziałami pacyfikującymi robotnicze protesty na Wybrzeżu.

• 1964 / 60 lat

  Urodziła się Małgorzata Ostrowska-Królikowska, aktorka filmowa i teatralna.

• 1957 / 67 lat

  W „Świecie Młodych” ukazał się pierwszy odcinek komiksu „Tytus, Romek i A'Tomek” autorstwa Jerzego Chmielewskiego, znanego jako Papcio Chmiel.

• 1952 / 72 lata

  W Warszawie urodził się Andrzej Supron, zapaśnik, mistrz świata (1979), dwukrotny mistrz Europy (1975, 1982), srebrny medalista igrzysk olimpijskich w Moskwie w 1980 r.

• 1951 / 73 lata

  Dekret władz PRL o dowodach osobistych.

• 1949 / 75 lat

  W Starym Teatrze w Krakowie odbyła się premiera „Niemców” Leona Kruczkowskiego.

• 1948 / 76 lat

  W Warszawie zmarł prymas Polski kardynał August Hlond.

• 1946 / 78 lat

  W Zabrzu aresztowany został przez władze komunistyczne płk Franciszek Niepokólczycki, od 1945 r. prezes Zarządu Głównego Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość; w czasie II wojny światowej oficer ZWZ-AK; od 1943 r. zastępca komendanta Kierownictwa Dywersji KG AK.

• 1946 / 78 lat

  W Moskwie w więzieniu na Butyrkach zmarł Stanisław Jasiukowicz, członek Ligi Narodowej, działacz Narodowej Demokracji, w latach 1920–1935 poseł na Sejm; w czasie II wojny światowej zastępca Delegata Rządu na Kraj (1943–1945); w marcu 1945 r. aresztowany przez NKWD i sądzony w Moskwie w procesie przywódców Polskiego Państwa Podziemnego („proces szesnastu”), skazany na pięć lat więzienia.

• 1943 / 81 lat

  W Straconce koło Bielska-Białej urodziła się Urszula Dudziak, wokalistka jazzowa.

• 1940 / 84 lata

  W Wieliczce urodziła się Zofia Marcinkowska, aktorka, znana z filmów „Lunatycy” i „Nikt nie woła”.

• 1939 / 85 lat

  Na terenach polskich zagarniętych przez Związek Sowiecki, w atmosferze terroru i pod kontrolą NKWD, przeprowadzono „wybory” do Zgromadzenia Ludowego Zachodniej Białorusi i Zachodniej Ukrainy.

• 1923 / 101 lat

  W Radziszowie w Małopolsce urodził się Henryk Jaskuła, pierwszy Polak i trzeci żeglarz w historii, który samotnie, bez zawijania do portów, okrążył Ziemię; dokonał tego na „Darze Przemyśla” płynąc tzw. trasą z wiatrem, poczynając od Przylądka Dobrej Nadziei (RPA); rejs trwał 344 dni, zakończył się w Gdyni 20 maja 1980 r.

• 1914 / 110 lat

  Początek walk 1. pułku Legionów Polskich pod Laskami i Anielinem.

• 1909 / 115 lat

  Na Jasnej Górze w nocy z 22 na 23 października z obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej skradziono dwie złote korony podarowane przez papieża Klemensa XI.

• 1908 / 116 lat

  Premiera filmu „Antoś po raz pierwszy w Warszawie” w reżyserii Jerzego Meyera.

• 1907 / 117 lat

  Urodził się Zdzisław Rajewski, archeolog.

• 1885 / 139 lat

  W Rudzie koło Ropczyc urodził się Stanisław Kot, historyk kultury, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek Stronnictwa Ludowego; w latach 1941–1942 ambasador rządu RP na uchodźstwie w Związku Sowieckim, następnie minister informacji (1943–1944).

• 1870 / 154 lata

  Urodził się Tadeusz Cieślewski (ojciec), malarz, grafik, tworzył pejzaże, portrety, sceny rodzajowe, kompozycje figuralne.

• 1825 / 199 lat

  Urodził się Karol Miarka, pisarz, działacz społeczny na Górnym Śląsku. Inicjator utworzenia i organizator wielu polskich organizacji społecznych oraz gospodarczych. Przyczynił się do nawiązania kontaktów Śląska z innymi dzielnicami Polski.

• 1798 / 226 lat

  W Kairze w czasie arabskiego powstania przeciwko Francuzom zginął Józef Sułkowski, oficer polski i francuski; jakobin, uczestnik wojny polsko-rosyjskiej 1792 r. i Powstania Kościuszkowskiego; adiutant gen. Napoleona Bonaparte.

• 1732 / 292 lata

  Zmarł Augustyn Wincenty Locci, syn Augustyna Locciego, architekt, sekretarz i doradca artystyczny Jana III Sobieskiego. Największym dziełem Locciego - syna był pałac i park w Wilanowie, a także wilanowski kościół i karczma. Locci kierował pracami na Zamku Królewskim w Warszawie. Urodził się około 1640 roku.