„To jednak będziecie wieszać?” – rzucił z uśmiechem do oficjeli wręczających mu Order Orła Białego. 30 lat temu, 11 grudnia 1994 r. zmarł gen. Stanisław Maczek.
W Nowej Hucie, dzielnicy Krakowa, zdemontowany został pomnik Włodzimierza Lenina. Autorem największego w Polsce pomnika wodza bolszewickiej rewolucji był Marian Konieczny. Odlana z brązu figura miała 6,5 metra wysokości i ważyła 6,5 tony. Została wykonana w 1973 r. w Zakładach Urządzeń Technicznych w Gliwicach. Zdemontowanie pomnika było konsekwencją młodzieżowych protestów. Podczas jednego z nich pomnik oblano farbą i podpalono.
Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury odebrał Władysław Reymont.
W Paryżu zmarł Andrzej Wat, historyk sztuki, autor rozpraw naukowych i książek o Janie Lebensteinie, popularyzator twórczości Augusta Zamoyskiego, zesłaniec do Kazachstanu. Syn pisarza Aleksandra Wata i Pauliny Wat.
W Warszawie zmarł Adam Słodowy, popularyzator nauki i prowadzący program „Zrób to sam” w Telewizji Polskiej. Program nadawany był przez 24 lata między 1959 a 1983 r.
Olga Tokarczuk odebrała literacką Nagrodę Nobla za rok 2018.
Ruszyła Biełsat TV – satelitarny kanał Telewizji Polskiej nadawany w języku białoruskim.
W Poznaniu zmarł prof. Janusz Pajewski, historyk dziejów XIX wieku i międzywojnia, autor pierwszej w PRL wydanej legalnie monografii odbudowy państwa polskiego w 1918 r.
W Warszawie zmarła Maryna Zagórska, tłumaczka literatury pięknej, współpracowniczka Komitetu Obrony Robotników, żona poety Jerzego Zagórskiego; Sprawiedliwa wśród Narodów Świata.
Wisława Szymborska odebrała Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury.
Zmarła Krystyna Tustanowska, pseudonim Tina, żołnierka Armii Krajowej, uczestniczyła w wielu akcjach AK: w zamachu na Kutscherę i odbiciu „Rudego” pod Arsenałem.
Zmarł Ignacy Loga-Sowiński, polityk i działacz związkowy, od lat 30. związany z ruchem komunistycznym; w PRL m.in. członek KC PZPR i Rady Państwa.
W Maastricht w Holandii zakończył się szczyt 12 państw EWG, podczas którego uzgodniono traktat o unii gospodarczej i politycznej.
Telewizyjna premiera filmu „Dekalog I” w reżyserii Krzysztofa Kieślowskiego.
Lech Wałęsa powołał Komisję Interwencji i Praworządności NSZZ „Solidarność”, którą kierował Zbigniew Romaszewski.
Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło Konwencję w sprawie zakazu stosowania tortur.
Danuta Wałęsa wraz z synem odebrała w Oslo przyznaną Lechowi Wałęsie Pokojową Nagrodę Nobla.
W meczu koszykarskiej ekstraklasy Górnik Wałbrzych - Pogoń Szczecin zawodnik Górnika Mieczysław Młynarski zdobył 90 punktów. Do dziś wynik ten pozostaje rekordem polskiej ligi.
Przy Krajowej Komisji Porozumiewawczej NSZZ „Solidarność” powstał Komitet Obrony Więzionych za Przekonania.
Czesław Miłosz odebrał literacką Nagrodę Nobla.
W Pucku urodził się Daniel Pliński, siatkarz, pięciokrotny mistrz Polski, mistrz Europy z 2009 roku i wicemistrz świata z roku 2006.
Premiera filmu „Trzeba zabić tę miłość” w reżyserii Janusza Morgensterna.
Premiera filmu „Czyż nie dobija się koni?” w reżyserii Sydneya Pollacka.
Pierwszy album studyjny „Czerwonych Gitar” – „To właśnie my”.
W Londynie zmarł tragicznie Michał Grażyński, piłsudczyk, w trakcie III powstania śląskiego szef sztabu Grupy Wschód i od tamtej pory wróg Wojciecha Korfantego; w latach 1926–1939 wojewoda śląski, w pierwszych dniach II wojny światowej objął stanowisko ministra propagandy i zaraz potem z innymi członkami najwyższych władz wyjechał z kraju. Przez Władysława Sikorskiego został internowany razem z innymi politykami sanacyjnymi na Wyspie Węży. Po śmierci Sikorskiego odzyskał wolność, nie wrócił do Polski. Zginął pod kołami samochodu.
Światowa premiera filmu „Lawrence z Arabii” opowiadającego o losach Thomasa Edwarda Lawrence'a, brytyjskiego archeologa, podróżnika, żołnierza i agenta wywiadu, uczestnika I wojny światowej na Bliskim Wschodzie.
Zmarł Andrzej Sołtan, fizyk, twórca i pierwszy dyrektor Instytutu Badań Jądrowych.
Decyzją Rady Państwa Stalinogród powrócił do historycznej nazwy – Katowice.
W Szczecinie wybuchły antysowieckie zamieszki, zaatakowano m.in. budynek konsulatu ZSRS, komisariaty MO, Centralne Więzienie oraz Prokuraturę Wojewódzką.
W Warszawie zmarła Lucyna Messal (Messalka), aktorka, śpiewaczka, tancerka, primadonna operetki warszawskiej.
Zgromadzenie Ogólne ONZ uchwaliło Powszechną Deklarację Praw Człowieka.
W Zabrzu urodził się Jan Sawka, grafik, malarz. Zajmował się plakatem i grafiką ilustracyjną.
W Zamościu urodził się Marek Grechuta, piosenkarz, poeta, kompozytor, wykonawca przebojów „Dni, których nie znamy”, „Będziesz moją panią”, „Niepewność”, „Korowód”.
W Moskwie zmarł Alfred Lampe, działacz komunistyczny, członek KC KPP; współorganizator Związku Patriotów Polskich w Związku Sowieckim oraz 1 Dywizji Piechoty im. T. Kościuszki.
Nota ministra spraw zagranicznych RP Edwarda Raczyńskiego do rządów Narodów Zjednoczonych dotycząca niemieckich zbrodni na ludności żydowskiej w okupowanej Polsce.
W Białymstoku urodził się Aleksander Smolar, publicysta, w czasach PRL działacz opozycji demokratycznej, rzecznik Komitetu Obrony Robotników. Założyciel kwartalnika „Aneks”; w latach 1991–2020 prezes Fundacji im. Stefana Batorego.
W Lidzie urodził się Roman Załuski, reżyser i scenarzysta, autor filmów „Kardiogram” (1971), „Sekret” (1973), „Och, Karol” (1985), „Kogel-mogel” (1988).
W Warszawie zmarł Leon Wasilewski, działacz i teoretyk PPS, dyplomata, historyk i publicysta, ojciec Wandy Wasilewskiej, działaczki komunistycznej
W Genewie marszałek Józef Piłsudski wziął udział w sesji Rady Ligi Narodów poświęconej normalizacji stosunków polsko-litewskich.
W Krakowie urodził się Jerzy Turowicz, dziennikarz, publicysta, wieloletni redaktor naczelny „Tygodnika Powszechnego”.
Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii odebrała Maria Skłodowska-Curie.
W Niechanowie w pobliżu Gniezna urodził się Adam Borys, ps. Pług, podpułkownik WP, cichociemny; organizator i pierwszy dowódca batalionu „Parasol” Kierownictwa Dywersji KG AK.
Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury odebrał Henryk Sienkiewicz.
Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki odebrali Maria Skłodowska-Curie i jej mąż Pierre Curie.
W Sztokholmie po raz pierwszy wręczono Nagrody Nobla.
W Wilnie urodził się Henryk Niewodniczański, fizyk, członek PAN, twórca Instytutu Fizyki Jądrowej w Krakowie.
W San Remo we Włoszech zmarł Alfred Nobel, szwedzki naukowiec, wynalazca, fundator Nagrody Nobla.
W Dębnie urodził się Józef Janos, twórca ludowy, poeta i rzeźbiarz.
W Krakowie urodził się Jerzy Stempowski, eseista, krytyk literacki, epistolograf, publicysta.
Zakończono budowę New York World Building – pierwszego drapacza chmur w Nowym Jorku. Liczący 109 metrów wysokości budynek rozebrano w roku 1955.
We wsi Kłoda Mała koło Białej Podlaskiej, w proteście przeciw szykanom związanym z narzuceniem przez władze rosyjskie wyznania prawosławnego, dokonała samospalenia rodzina Koniuszewskich – rodzice z dwójką małych dzieci. Józef Koniuszewski za odmowę porzucenia grekokatolicyzmu miał zostać pobity, obciążony podatkami i zamknięty w areszcie. Desperacką decyzję podjął na wieść o przymusowym chrzcie córki w cerkwi prawosławnej.
W Bohdanowie urodził się Ferdynand Ruszczyc, malarz, grafik, rysownik.
Na tron Królestwa Belgii wstąpił Leopold II Koburg.
W Aleppo w Syrii zmarł Józef Bem, uczestnik wojny 1812–1813 i Powstania Listopadowego. W czasie Wiosny Ludów dowódca rewolucyjnego Wiednia. Podczas powstania węgierskiego (1848–1849) stał na czele wojsk w Siedmiogrodzie, a następnie był naczelnym wodzem armii węgierskiej. Po upadku powstania służył w armii tureckiej jako Murat Pasza.
Powstanie Listopadowe: Franciszek Ksawery Drucki-Lubecki i Jan Jezierski zostali wydelegowani przez dyktatora gen. Józefa Chłopickiego do Sankt Petersburga na rozmowy z carem Mikołajem I, które miały doprowadzić do kompromisowego zakończenia konfliktu.
W Zalesiu urodziła się Amelia z Ogińskich Załuska, kompozytorka, malarka, poetka, współzałożycielka uzdrowiska w Iwoniczu.
Car Rosji Paweł I ogłosił amnestię dla zesłanych na Syberię uczestników Powstania Kościuszkowskiego.
W Offenbach k. Frankfurtu n/Menem zmarł urodzony na Podolu Jakub Frank, przywódca oraz twórca żydowskiej sekty frankistów, cadyk, mistyk, samozwańczy prorok, astrolog i alchemik.
Urodziła się Antonina Campi-Miklasiewicz, śpiewaczka operowa.
Turcja wypowiedziała Rzeczpospolitej wojnę, żądając wycofania polskich wojsk z Podola i Ukrainy.
W Wittenberdze Marcin Luter publicznie spalił potępiającą go bullę „Exsurge Domine” („Powstań Panie”), wydaną przez papieża Leona X.
W Starym Sączu zmarła Jadwiga Bolesławówna, żona Władysława Łokietka, w latach 1320–1333 królowa Polski, matka Kazimierza III Wielkiego.
Jakie były przyczyny upadku komunizmu jesienią 1989 r. w Europie Wschodniej?
1 sierpnia 1944 r. wybuchło Powstanie Warszawskie - największa akcja zbrojna podziemia w okupowanej przez Niemców Europie. Przez 63 dni żołnierze Armii Krajowej prowadzili heroiczną i osamotnioną walkę, której celem była niepodległa Polska, wolna od niemieckiej okupacji i dominacji sowieckiej.
Zobacz rocznicę