> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz historyczny

28 kwietnia

  • Adolf Hitler. Fot. PAP/CAF

    W przemówieniu wygłoszonym w Reichstagu Adolf Hitler wypowiedział polsko-niemiecką deklarację o nieagresji z 1934 r. oraz brytyjsko-niemiecki układ o ograniczeniu zbrojeń morskich z 1935 r.

  • Stanisław Karpiński - pierwszy prezes Banku Polskiego SA. Fot. NAC

    W Warszawie otwarto Bank Polski SA, który rozpoczął emisję nowej waluty – złotego polskiego.

  • Karol Modzelewski. Fot. PAP/A. Rybczyński

    W Warszawie zmarł Karol Modzelewski, historyk mediewista, dysydent, więzień polityczny, jeden z liderów opozycji demokratycznej w okresie PRL, więzień polityczny, kawaler Orderu Orła Białego.

  • Stefania Grodzieńska. Fot. PAP/L. Szymański

    W Skolimowie zmarła Stefania Grodzieńska, pisarka, aktorka estradowa, tancerka, satyryk.

  • Władysław Bartoszewski. Fot. PAP/P. Walczak

    W Bonn minister spraw zagranicznych RP Władysław Bartoszewski z okazji rocznicy zakończenia II wojny światowej wygłosił przemówienie na uroczystym posiedzeniu obu izb parlamentu RFN.

  • Weszła w życie ustawa znosząca obchodzone 22 lipca Narodowe Święto Odrodzenia Polski i przywracająca Święto Narodowe Trzeciego Maja.

  • Pierwsza audycja Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” w Polskim Radiu.

  • Płk Jan Rzepecki. Fot. PAP/CAF/J. Baranowski

    W Warszawie zmarł płk Jan Rzepecki, szef Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej AK, komendant Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”.

  • Premiera filmu „W środku lata” w reżyserii Feliksa Falka.

  • Na zjeździe w Warszawie ZMS i ZSMW powołały „wspólną organizację młodzieży pracującej” – Związek Socjalistycznej Młodzieży Polskiej (ZSMP).

  • Pokazowy proces generałów, w ławach oskarżonych siedzą, w pierwszym rzędzie (od lewej): gen. brygady Stanisław Tatar, płk Marian Utnik, płk Stanisław Nowicki; w drugim rzędzie (od lewej): mjr Władysław Roman, płk Marian Jurecki; w trzecim rzędzie (od lewej): gen. brygady Franciszek Herman, mjr Szczepan Wacek, gen. Stefan Mossor. Warszawa, 1951 r. Fot. PAP/CAF/S. Wdowiński

    Komunikat o uchyleniu przez Najwyższy Sąd Wojskowy wyroków w tzw. procesie generałów. Skazani zostali zrehabilitowani.

  • W Nowym Jorku zmarł Stanisław Sielański, aktor, artysta kabaretowy; wystąpił m.in. w filmach „Manewry miłosne”, „Pan Twardowski”, „Dorożkarz nr 13”, „Książątko”, „Trójka hultajska”, „Królowa przedmieścia” i „Szczęśliwa trzynastka”.

  • Franciszek Skibiński. Fot. CAW. Źródło: Wikimedia Commons

    Najwyższy Sąd Wojskowy wydał wyrok w tzw. sprawie kierownictwa konspiracji wojskowej. Oskarżonymi byli płk Franciszek Skibiński oraz czterej inni oficerowie. Wszyscy oni w wyniku brutalnych metod śledztwa „przyznali się do winy” i skazani zostali na karę śmierci.

  • Prezydium Rządu powołało Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

  • Gen. Stefan Mossor, dowódca Grupy Operacyjnej "Wisła". Fot. PAP/CAF

    Grupa Operacyjna „Wisła” rozpoczęła wysiedlanie ludności ukraińskiej z południowo-wschodniej Polski; w ciągu trzech miesięcy na tzw. Ziemie Zachodnie i Północne przymusowo przesiedlono ponad 140 tys. Ukraińców.

  • Bolesław Bierut, prezydent KRN (1944–1947). Fot. PAP/CAF/J. Baranowski

    Krajowa Rada Narodowa uchwaliła ustawę o obywatelstwie państwa polskiego oraz narodowości polskiej ludności mieszkającej na Ziemiach Odzyskanych. Ustawa przyznawała polskie obywatelstwo wszystkim Polakom zamieszkującym ten obszar przed 1 stycznia 1945 r.

  • O godzinie 14:15 wyznaczony przez rząd tymczasowy urbanista Piotr Zaremba przejął od dowódców sowieckich administrację w zajętym dwa dni wcześniej Szczecinie i został pierwszym polskim prezydentem miasta.

  • Ferenc Orsos w rozmowie ze świadkiem zbrodni katyńskiej Parfemonem Kisielewem. 30.04.1943. Fot. Imperial War Museum. Źródło: Wikimedia Commons

    Do Katynia na zaproszenie władz niemieckich przybyła grupa międzynarodowych ekspertów medycyny sądowej i kryminologii, pod przewodnictwem dr. Ferenca Orsosa.

  • Zaprzysiężenie 14. Dywizji Grenadierów Waffen SS "Galizien". 04.1943. Fot. NAC

    Ogłoszona została informacja o tworzeniu Dywizji SS-Galizien; zgłosiły się do niej tysiące ukraińskich ochotników. Jednostka ta uczestniczyła w masakrach polskiej ludności. 28 lutego 1944 r., złożony z ukraińskich ochotników do dywizji SS Galizien, 4 pułk policji SS, dokonał pacyfikacji Huty Pieniackiej niedaleko Lwowa, mordując 850–900 osób.

  • W Stanisławowie urodził się Daniel Passent, dziennikarz, publicysta, od 1958 r. związany z tygodnikiem „Polityka”; w latach 1997–2001 ambasador RP w Chile.

  • Premiera filmu „Za grzechy” („Ał chet”) w reżyserii Aleksandra Martena.

  • Uroczystość otwarcia portu lotniczego na Okęciu w Warszawie. Fot. NAC

    W Warszawie odbyła się uroczystość otwarcia nowego cywilnego lotniska na Okęciu; wcześniej samoloty lądowały na aerodromie na Polach Mokotowskich.

  • Wanda Warska. Fot. PAP/P. Kula

    W Poznaniu urodziła się Wanda Warska, piosenkarka, wokalistka jazzowa.

  • Mirosława Dubrawska. Fot. PAP/A. Rybczński

    W Warszawie urodziła się Mirosława Dubrawska, aktorka.

  • Oskar Schindler. Fot. Yad Vashem. Źródło: Wikimedia Commons

    W Svitavach na Morawach urodził się Oskar Schindler, niemiecki przemysłowiec; podczas II wojny światowej uratował przed zagładą ponad tysiąc pracujących u niego Żydów; po wojnie otrzymał tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata; jego grób znajduje się na górze Syjon w Jerozolimie.

  • Jan Sztaudynger. Fot. PAP/CAF/G. Puciato

    W Krakowie urodził się Jan Sztaudynger, poeta, fraszkopisarz, satyryk, tłumacz literatury niemieckiej oraz redaktor pism poświęconych lalkarstwu.

  • Prof. Stanisław Lorentz. Fot. PAP/CAF/E. Uchymiak

    W Radomiu urodził się Stanisław Lorentz, historyk sztuki, muzeolog, wieloletni dyrektor Muzeum Narodowego w Warszawie (1935–1982).

  • Teatr Wielki w Warszawie. Źródło: CBN Polona

    We Florencji zmarł Antonio Corazzi, architekt, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli późnego klasycyzmu; działając w Warszawie zaprojektował i zrealizował m.in. Pałac Staszica, Pałac Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu oraz budynek Teatru Wielkiego.

  • W Romanówce niedaleko Brodów urodził się Piotr Bieńkowski, archeolog, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, organizator pierwszej w Polsce katedry archeologii klasycznej.

  • Powstanie poznańskie: w bitwie pod Grodziskiem Wielkopolskim polscy kosynierzy przegrali bitwę z Prusakami; w tym samym dniu po walce dwudziestu mieszkańców miasta zostało zamordowanych przez pruskich żołnierzy. 

  • Król Zygmunt Stary wydał w Toruniu ordynację obrony kresów, która dotyczyła rozmieszczenia oddziałów obrony potocznej, broniących południowo-wschodnich granic Rzeczypospolitej, zwłaszcza przed najazdami tatarskimi.

  • Hetman Mikołaj Kamieniecki. Źródło: CBN Polona

    W bitwie pod Wiśniowcem wojska polsko-litewskie, dowodzone przez hetmanów Mikołaja Kamienieckiego i Konstantego Ostrogskiego, pokonały Tatarów.