> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz historyczny

1 marca

  • Łukasz Ciepliński. Źródło: IPN

    W więzieniu mokotowskim w Warszawie władze komunistyczne wykonały wyroki śmierci na siedmiu żołnierzach powojennego podziemia niepodległościowego z IV Zarządu Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość. Straceni zostali: ppłk Łukasz Ciepliński, mjr Adam Lazarowicz, mjr Mieczysław Kawalec, kpt. Franciszek Błażej, kpt. Józef Rzepka, por. Karol Chmiel i por. Józef Batory. Rocznica tej komunistycznej zbrodni obchodzona jest od 2011 r. jako Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych.

  • Wojciech Bogusławski. Źródło: CBN Polona

    W Warszawie w Teatrze Narodowym odbyła się premiera pierwszej polskiej opery Wojciecha Bogusławskiego i Jana Stefaniego „Cud mniemany, czyli krakowiacy i górale”; dzieło zaginęło i zostało odnalezione dopiero w 1929 r. przez Leona Schillera, który okrzyknął je „polską operą narodową”.

  • Danuta Siedzikówna „Inka”. Źródło: IPN

    IPN ogłosił nazwiska kolejnych zidentyfikowanych ofiar komunizmu: Danuty Siedzikówny „Inki”, Edwarda Pytki, Józefa Kozłowskiego, Mariana Kaczmarka i Stanisława Kutryba.

  • Żołnierze Wyklęci. Źródło: IPN
  • W Warszawie w niewyjaśnionych okolicznościach zginęła Jolanta Brzeska, działaczka społeczna zaangażowana w obronę lokatorów eksmitowanych na skutek dzikiej reprywatyzacji.

  • Powołano Instytut Adama Mickiewicza, którego celem jest promowanie kultury polskiej za granicą i inicjowanie międzynarodowej współpracy kulturalnej.

  • Rozpoczął działalność portal internetowy Yahoo!.

  • Waldemar Pawlak. Fot. PAP/B. Zborowski

    Premier Waldemar Pawlak złożył na ręce prezydenta Lecha Wałęsy dymisję swojego rządu.

  • Uczestnicy warszawskiego szczytu państw CEFTA. 2000 r. Fot. PAP/R. Pietruszka

    Weszło w życie porozumienie o wolnym handlu między Polską, Czechami, Słowacją i Węgrami (CEFTA).

  • Stan wojenny: początek dwudniowej wizyty w Moskwie gen. Wojciecha Jaruzelskiego.

  • Stan wojenny: szef MSW gen. Czesław Kiszczak poinformował, że od 13 grudnia 1981 r. do 26 lutego 1982 r. internowano 6647 osób.

  • Produkcja filmu „Vabank”: Jan Machulski (C) jako Kwinto i Zofia Charewicz (P) jako żona Kwinty. Fot. PAP/CAF/W. Rozmysłowicz

    Premiera filmu „Vabank” w reżyserii Juliusza Machulskiego.

  • Stan wojenny: zniesiono ograniczenia w poruszaniu się obywateli polskich po obszarze państwa.

  • W Wodzisławiu Śląskim urodził się Leszek Blanik, gimnastyk sportowy, mistrz olimpijski z Pekinu (2008), brązowy medalista igrzysk w Sydney (2000), medalista mistrzostw świata i Europy.

  • Warszawa 223 z 1970 roku i Warszawa M20 z 1955 roku (P). Fot. PAP/A. Ciereszko

    W warszawskiej FSO zakończono produkcję samochodu „Warszawa”.

  • Dziennikarz i prezenter radiowy Antoni Mielniczuk (L) oraz dziennikarz, prezenter radiowy i telewizyjny Tadeusz Sznuk (P) prowadzą audycję Sygnały dnia nadawaną w Programie 1 Polskiego Radia. 1983 r. Fot. PAP/M. Belina Brzozowski

    Na antenie Programu I Polskiego Radia ukazało się pierwsze wydanie audycji „Sygnały Dnia”.

  • Strajk w Zakładach Przemysłu Bawełnianego im. Juliana Marchlewskiego. Łódź, 10.02.1971. Fot. PAP/CAF/W. Rozmysłowicz

    Po strajku w Łodzi władze wycofały się z grudniowej podwyżki cen.

  • Mirosław Czyżykiewicz. Fot. PAP/T. Żmijewski

    W Gorlicach urodził się Mirosław Czyżykiewicz, poeta, kompozytor, bard, przedstawiciel nurtu tzw. poezji śpiewanej, autor m.in. piosenek „Jednym szeptem” i „Ave”.

  • Protest komunistycznych władz polskich przeciw działaniom powołanej w USA Komisji Śledczej Kongresu do Zbadania Zbrodni Katyńskiej; pod przewodnictwem prawnika i kongresmena Raya Johna Maddena opublikowała ona raport, który jednoznacznie wskazał na odpowiedzialność władz sowieckiej Rosji za zbrodnię katyńską.

  • List papieża Piusa XII do niemieckich biskupów, dotyczący m.in. polskich granic zachodnich i wysiedleń niemieckiej ludności z Polski.

  • Pod Borujskiem, podczas walk o przełamanie Wału Pomorskiego, 1. Warszawska Samodzielna Brygada Kawalerii przeprowadziła udaną szarżę na niemieckie pozycje.

  • Główni działacze Związku Patriotów Polskich - od lewej: Wanda Wasilewska, Alfred Lampe i gen. Zygmunt Berling. Fot. PAP/CAF

    W Związku Sowieckim polscy komuniści powołali Związek Patriotów Polskich.

  • Muzeum Byłego Obozu Zagłady w Sobiborze, oddział Państwowego Muzeum na Majdanku. Fot. PAP/W. Pacewicz

    W ramach „Akcji Reinhardt”, której celem była zagłada ludności żydowskiej, Niemcy rozpoczęli budowę obozu zagłady w Sobiborze.

  • Władysław Grabski. Fot. PAP/CAF/Archiwum

    W Warszawie zmarł Władysław Grabski, polityk, ekonomista, poseł na Sejm, minister skarbu, premier (1920, 1923–1925), autor reformy walutowej i gospodarczej, rektor SGGW.

  • Polskie Radio rozpoczęło stałą emisję II programu warszawskiego (Warszawa II).

  • W Warszawie urodził się Andrzej Urbańczyk, żeglarz, podróżnik, pisarz, autor m.in. „Tratwą przez Atlantyk”, „Wyprawa Nord III” i „Myszołów, kot wspaniały”.

  • Ernest Bryll. Fot. PAP/T. Gzell

    W Warszawie urodził się Ernest Bryll, poeta, prozaik, dramaturg, tłumacz, krytyk filmowy.

  • Budowa magistrali kolejowej Śląsk-Gdynia. Fot. NAC

    Otwarto ostatni fragment magistrali kolejowej łączącej górnośląskie kopalnie z portem w Gdyni.

  • W Nowym Targu urodził się Józef Fryźlewicz, aktor teatralny i filmowy, znany m.in. dzięki rolom w filmach: „Dyrygent”, „Polonia Restituta”, „Tumor Witkacego”.

  • Stanisław Szwarc Bronikowski. Fot. PAP/R. Sikora

    W Górkach koło Klimontowa urodził się Stanisław Szwarc-Bronikowski, podróżnik, publicysta, filmowiec. 

  • Krystyna Feldman. Fot. PAP/A. Ciereszko

    We Lwowie urodziła się Krystyna Feldman, aktorka, uznawana za mistrzynię drugiego planu; w tytułowej roli wystąpiła w filmie Krzysztofa Krauzego „Mój Nikifor”, otrzymała za nią wiele prestiżowych nagród, m.in. na festiwalu w Gdyni i w Karlovych Varach.

  • Ina Benita. Fot. NAC

    W Kijowie urodziła się Ina Benita (właśc. Janina Ferow-Bułhak), aktorka teatralna i filmowa, znana m.in. z filmów „Doktor Murek”, „Sportowiec mimo woli”; zginęła w czasie Powstania Warszawskiego.

  • Ludwik Starski. Fot. PAP/CAF

    W Łodzi urodził się Ludwik Starski, scenarzysta, autor tekstów piosenek, autor scenariusza m.in. do filmów „Pieśniarz Warszawy”, „Piętro wyżej”, „Zapomniana melodia”, „Zakazane piosenki”, „Skarb”, „Hallo, Szpicbródka”.

  • Antoni Szacki. Źródło: IPN

    W Wilnie urodził się Antoni Szacki, „Bohun”, „Dąbrowski”, pułkownik NSZ, dowódca Brygady Świętokrzyskiej (1944–1945).

  • W Lęborku urodził się Erich von dem Bach-Zelewski, generał SS, dowódca niemieckich oddziałów tłumiących Powstanie Warszawskie; zbrodniarz wojenny.

  • W Poechlarn w Austrii urodził się Oskar Kokoschka, malarz, grafik i poeta, przedstawiciel ekspresjonizmu.

  • W Genewie zmarł Antoni Patek, uczestnik Powstania Listopadowego, zegarmistrz, wspólnie z Adrienem Philippe`em założył istniejącą do dziś firmę produkującą ekskluzywne zegarki.

  • W Bergamo urodził się Francesco Nullo, pułkownik armii włoskiej, przyjaciel Giuseppe Garibaldiego, powstaniec styczniowy; poległ w bitwie z Rosjanami pod Krzykawką 5 maja 1863 r.

  • W Jabłonnie koło Lublina urodził się Władysław Taczanowski, ornitolog, autor prac opisujących ptaki Królestwa Polskiego, Syberii i Peru.

  • Fryderyk Chopin w wieku młodzieńczym wg portretu olejnego pędzla Miroszewskiego. Źródło: CBN Polona

    W Żelazowej Woli urodził się Fryderyk Chopin – jeden z najwybitniejszych artystów wszech czasów, którego koncerty, nokturny czy polonezy na trwałe weszły do kanonu światowej muzyki. W metryce jego chrztu, sporządzonej w kościele w Brochowie, datą urodzin jest 22 lutego, jednak sam kompozytor podając dzień swoich urodzin wskazywał na 1 marca.

  • W Krakowie urodził się Władysław II Jagiellończyk, król Czech i Węgier.