Kalendarz dat

1902

• 10.01

  W Varese (Włochy) urodził się Leon Rzewuski, poeta i kompozytor, żołnierz kampanii 1939, autor muzyki m.in. do „Walczyka Warszawy” oraz „Tramwajem do Nowej Huty”.

• 

  18.01

  W „Tygodniku Ilustrowanym” opublikowano pierwszy odcinek powieści „Chłopi” Władysława Reymonta.

• 

  2.02

  W Krakowie urodził się Szymon Datner, historyk; badał m.in. zbrodnie popełnione na Żydach podczas okupacji niemieckiej w Polsce.

• 

  6.02

  W Kłobucku urodził się Władysław Sebyła, poeta, redaktor i współwydawca pisma „Kwadryga”. Uczestnik kampanii polskiej 1939 r., więzień Starobielska, zamordowany przez NKWD w 1940 r. w Charkowie.

• 

  8.02

  W Odessie urodziła się Zofia Solarzowa (z domu Michałowska), działaczka społeczna i ludowa, organizatorka uniwersytetów ludowych.

• 9.02

  W Żbikowie pod Pruszkowem urodził się Kazimierz Lisiecki, wychowawca, pedagog, założyciel Towarzystwa Przyjaciół Dzieci Ulicy.

• 

  23.02

  W Warszawie urodził się Stefan Osiecki, filmowiec, grafik, alpinista, żołnierz kampanii wrześniowej; jego imieniem nazwano jeden ze szczytów w chilijskich Andach – Cerro Osiecki.

• 

  1.03

  W Wilnie urodził się Antoni Szacki, „Bohun”, „Dąbrowski”, pułkownik NSZ, dowódca Brygady Świętokrzyskiej (1944–1945).

• 

  3.03

  W Warszawie urodził się Władysław Daszewski, scenograf teatrów lwowskich i warszawskich, współpracownik Leona Schillera, w latach 1959–61 dyrektor Teatru Narodowego w Warszawie.

• 3.03

  W Przemyślu urodził się Józef Kondrat, aktor teatralny i filmowy, znany m.in. z filmów „Trójka hultajska”, „Strachy”, „Król Maciuś Pierwszy”; w 1943 roku skazany przez podziemne Kierownictwo Walki Cywilnej na karę infamii za udział w niemieckim filmie propagandowym „Heimkehr”.

• 

  5.03

  W Rzeżycy na Łotwie urodził się Tadeusz Manteuffel, historyk mediewista, kierownik studium historycznego tajnego Uniwersytetu Warszawskiego (1940–1944), prezes Polskiego Towarzystwa Historycznego (1950–1955), twórca i dyrektor Instytutu Historii PAN (1953–1970).

• 

  31.03

  W Żółkwi urodził się Zbigniew Burzyński, pilot, konstruktor balonowy, rekordzista świata i dwukrotny zdobywca pucharu Gordona Benetta.

• 

  1.04

  W Petersburgu urodził się Józef Mackiewicz, prozaik, publicysta, autor książek „Kontra”, „Droga donikąd”, „Nie trzeba głośno mówić”, „Lewa wolna”; w maju 1943 r., po odkryciu w Katyniu grobów oficerów polskich zamordowanych przez Sowietów, na zaproszenie niemieckie i za zgodą władz Polskiego Państwa Podziemnego, udał się do Katynia jako obserwator ekshumacji zwłok, opisał to w książce „Katyń: zbrodnia bez sądu i kary” (1944).

• 

  26.04

  W Warszawie urodził się Władysław Daniłowski, pianista, śpiewak, kompozytor, współzałożyciel i kierownik Chóru Dana.

• 

  16.05

  W Sosnowcu urodził się Jan Kiepura, światowej sławy śpiewak operowy – tenor, aktor, wystąpił m.in. w filmach „Kocham wszystkie kobiety”, „O czym się nie myśli”, „Neapol, śpiewające miasto” i „Zdobyć cię muszę”.

• 

  3.06

  W Grodzisku Mazowieckim zmarł Adolf Dygasiński, publicysta, pisarz, pedagog; uczestnik Powstania Styczniowego.

• 

  7.06

  Na łamach „Tygodnika Ilustrowanego” ukazał się pierwszy odcinek powieści historycznej „Popioły” Stefana Żeromskiego.

• 

  24.06

  W Tomaszowie Mazowieckim urodziła się Lidia Ciołkosz, z domu Cahn, historyczka, działaczka socjalistyczna, od 1979 r. przewodnicząca PPS na Obczyźnie.

• 22.07

  W Chłapowie koło Władysławowa urodził się Augustyn Necel, pisarz związany z Kaszubami, autor powieści historycznych.

• 

  22.07

  W Rzymie zmarł Mieczysław Ledóchowski, arcybiskup metropolita gnieźnieński i poznański, kardynał; więziony przez władze pruskie (1874–1876) i pozbawiony archidiecezji.

• 

  12.08

  We wsi Skalskie koło Olkusza urodził się Antoni Kocjan, konstruktor lotniczy, pilot; w czasie II wojny światowej w wywiadzie lotniczym ZWZ-AK; aresztowany i rozstrzelany przez Niemców w więzieniu na Pawiaku w 1944 r.

• 16.08

  We Włocławku urodził się Stefan Bolesław Poradowski, kompozytor, dyrygent, teoretyk muzyki, pedagog.

• 

  23.08

  W Strzałkowie koło Częstochowy zmarł Henryk Siemiradzki, malarz.

• 23.08

  W Warszawie zmarł Sokrates Starynkiewicz, rosyjski generał, prezydent Warszawy w latach 1875–1892, zasłużony dla rozwoju miasta, m.in. budową nowoczesnych wodociągów i kanalizacji.

• 

  30.08

  W Czuszowie koło Miechowa urodził się Józef Maria Bocheński, filozof, dominikanin, sowietolog. Ochotnik w wojnie polsko-bolszewickiej i kampanii polskiej 1939 r., uczestnik bitwy pod Monte Cassino.

• 

  17.09

  W Warszawie urodził się Adam Aston, aktor, wokalista; wykonawca piosenek „Warszawo, moja Warszawo”, „Ach, jak przyjemnie”, „Dlaczego właśnie dziś” i „Jak trudno zapomnieć”.

• 

  20.09

  W Mikułowicach w Świętokrzyskim urodził się Franciszek Kamiński, w okresie II wojny światowej komendant główny Batalionów Chłopskich, działacz ruchu ludowego.

• 

  25.09

  W Warszawie urodziła się Hanka Ordonówna, piosenkarka, aktorka, tancerka; jedna z największych gwiazd przedwojennych scen kabaretowych i teatralnych, jej szlagiery „Na pierwszy znak” czy „Miłość ci wszystko wybaczy” należą do klasyki polskiej muzyki.

• 

  2.10

  W Radogoszczu, obecnie w granicach Łodzi, urodził się Jerzy Zawieyski, pisarz, publicysta i działacz katolicki.

• 5.10

  W Połtawie urodził się Michał Kondracki, kompozytor i publicysta muzyczny.

• 

  9.10

  W Warszawie urodził się Jerzy Kreczmar, reżyser, teoretyk teatru, profesor warszawskiej PWST.

• 

  4.11

  W Warszawie urodziła się Irena Horecka, aktorka.

• 

  12.11

  Urodził się Jan Marcin Szancer, grafik, scenograf, malarz, ilustrator książek.

• 15.11

  Uruchomiono Kolej Warszawsko-Kaliską; linia była szerokotorowa (1535 mm), a jej długość wynosiła 252 km.

• 21.11

  W Rzymie zmarła Franciszka Siedliska, zakonnica, założycielka zgromadzenia nazaretanek; beatyfikowana w 1989 r.

• 

  21.11

  W Leoncinie na Mazowszu urodził się Isaac Bashevis Singer, pisarz żydowski tworzący w języku jidysz; autor m.in. „Sztukmistrza z Lublina”; laureat literackiej Nagrody Nobla w 1978 r.

• 

  8.12

  Urodziła się Zofia Chomętowska, fotografka. Wraz z Tadeuszem Przypkowskim była fotoserwisantką wystawy „Warszawa oskarża” (1945) – pierwszej powojennej polskiej wystawy fotograficznej pokazywanej w warszawskim Muzeum Narodowym.

• 

  29.12

  W Warszawie urodził się Henryk Wars (właściwie Henryk Warszawski), kompozytor, pianista, dyrygent, pionier jazzu w Polsce, autor muzyki do blisko 50 polskich filmów oraz wielu piosenek, które stały się przebojami m.in. „Umówiłem się z nią na dziewiątą” czy „Miłość ci wszystko wybaczy”.