Kalendarz historyczny
21 stycznia
-
Na plebanii kościoła św. Karola Boromeusza w Warszawie odnaleziono zwłoki zamordowanego księdza proboszcza Stefana Niedzielaka – związanego z opozycją, byłego kapelana Armii Krajowej, a następnie Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, twórcy Narodowego Sanktuarium Pomordowanych na Wschodzie na Powązkach, współzałożyciela i opiekuna wspólnoty Rodzina Katyńska; sprawcy zbrodni pozostali nieznani.
-
W Krakowie urodziła się Anna Polony, aktorka teatralna i filmowa, reżyser, przez wiele lat związana z krakowskim Starym Teatrem; pedagog Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie; znana m.in. z roli Anieli Dulskiej w filmie Andrzeja Wajdy „Z biegiem lat, z biegiem dni”.
-
W Katowicach zmarł Erwin Sówka, górnik, malarz prymitywista, współtwórca grupy janowskiej, malarz krajobrazów katowickich dzielnic - Nikiszowca i Janowa.
-
W Warszawie zmarł Bogusław Kaczyński – popularyzator opery, operetki i muzyki poważnej w Polsce, krytyk i publicysta muzyczny, konferansjer, teoretyk muzyki i pianista.
-
W Warszawie zmarła Irena Jarocka, piosenkarka, wykonawczyni przebojów „Motylem jestem”, „Kocha się raz”, „Odpływają kawiarenki”, „Wymyśliłam Cię”.
-
Adam Małysz wygrał ostatni konkurs Pucharu Świata w skokach narciarskich w karierze na Wielkiej Krokwi w Zakopanem.
-
Premiera filmu „Ręce do góry” w reżyserii Jerzego Skolimowskiego.
-
Andrzej Czok i Jerzy Kukuczka dokonali pierwszego zimowego wejścia na Dhaulagiri (8167 m) w Himalajach.
-
W Łodzi rozpoczął się strajk studentów, zakończony 17 lutego po rejestracji NZS.
-
Premiera filmu „Bilans kwartalny” w reżyserii Krzysztofa Zanussiego.
-
W Warszawie zmarł Stanisław Grzesiuk, pisarz, pieśniarz, „bard z Czerniakowa”; w czasie II wojny światowej więzień niemieckich obozów koncentracyjnych Dachau i Mauthausen-Gusen; autor książek „Boso, ale w ostrogach”, „Pięć lat kacetu”, „Na marginesie życia”.
-
W Krakowie urodził się Jacek Wójcicki, aktor, piosenkarz, związany z Piwnicą pod Baranami.
-
W Warszawie zmarł Stanisław Młodożeniec, poeta, prozaik, współtwórca polskiego futuryzmu.
-
W Krakowie rozpoczął się tzw. proces krakowskiej Kurii Metropolitarnej, w którym na ławie oskarżonych zasiadło siedem osób, w tym czterech księży, oskarżonych przez władze komunistyczne m.in. o szpiegostwo; zapadły trzy wyroki śmierci i kary długoletniego więzienia; po kilku miesiącach Rada Państwa zamieniła kary śmierci na kary dożywotniego więzienia.
-
W Tomaszowie Mazowieckim urodził się Bogusław Mec, piosenkarz, kompozytor, artysta plastyk; do jego największych przebojów należą piosenki „Jej portret”, „Na pozór”, „Z wielkiej nieśmiałości”, „Mały, biały pies”.
-
W nocy z 21 na 22 stycznia na Podolu w okupowanym przez ZSRS Czortkowie wybuchło antysowieckie powstanie; jego uczestnicy po opanowaniu miasta zamierzali przedostać się do Rumunii.
-
Premiera filmu „Pani minister tańczy” w reżyserii Juliusza Gardana.
-
W Tomaszowie Mazowieckim urodził się Lechosław Goździk, I sekretarz Komitetu Zakładowego PZPR w Fabryce Samochodów Osobowych na Żeraniu w Warszawie, legendarny przywódca strajków w październiku 1956 r.
-
W Wilnie urodził się Tadeusz Łepkowski, historyk, badacz dziejów Ameryki Łacińskiej i historii Polski XVIII-XIX wieku.
-
W Gorkach pod Moskwą zmarł Lenin, właściwie Władimir Iljicz Uljanow, założyciel partii bolszewickiej, organizator i pierwszy przywódca totalitarnego państwa sowieckiego, odpowiedzialnego za represje i śmierć milionów ludzi.
-
Odbyło się zebranie organizacyjne Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego, organizacji oświatowej związanej z Polską Partią Socjalistyczną. Przewodniczyli mu działacze niepodległościowi senator Bolesław Limanowski i poseł Ignacy Daszyński.
-
Rozkaz Naczelnego Wodza Józefa Piłsudskiego o zaliczeniu do szeregów Wojska Polskiego wszystkich weteranów Powstania Styczniowego.
-
W Chicago urodził się Alfred Szklarski, pisarz, autor m.in. cyklu powieści przygodowych dla młodzieży o Tomku Wilmowskim.
-
W Krakowie urodziła się Wanda Wasilewska, działaczka socjalistyczna, komunistyczna, pisarka; członek Rady Naczelnej PPS (1934–1937); po wybuchu II wojny światowej przebywała we Lwowie, a następnie w Moskwie; od 1941 r. w WKP(b); w latach 1943–1946 przewodnicząca Związku Patriotów Polskich, organizacji powołanej przez komunistów polskich w ZSRS; wiceprzewodnicząca PKWN (1944).
-
W Warszawie urodził się Janusz Meissner, pilot, pisarz, autor książek o tematyce lotniczej.
-
W Saint-Martin-Lautosque we Francji urodził się Włodzimierz Zagórski, szef sztabu Komendy Legionów Polskich, generał WP; w czasie zamachu majowego stał po stronie rządu; aresztowany 15 maja 1926 r.; po zwolnieniu z więzienia w 1927 r. zaginął w niewyjaśnionych do dziś okolicznościach.
-
W Wierzchosławicach koło Tarnowa urodził się Wincenty Witos, przywódca ruchu ludowego, trzykrotny premier II RP, jeden z przywódców Centrolewu, więzień brzeski.
-
Walcząc po stronie Francji w wojnie z Prusami zginął gen. Józef Hauke-Bosak; w czasie Powstania Styczniowego naczelnik sił zbrojnych województw krakowskiego i sandomierskiego.
-
W Paryżu zmarł Aleksander Hercen, rosyjski pisarz, myśliciel, działacz polityczny i społeczny, wydawca słynnego pisma rewolucyjnego „Kołokoł” („Dzwon”), współorganizator tajnej organizacji rewolucyjnej Ziemla i Wola; orędownik sprawy polskiej w okresie Powstania Styczniowego.
-
W Maluszynie koło Radomska urodził się Józef Ostrowski, ziemianin, członek Stronnictwa Polityki Realnej; poseł do rosyjskiej Dumy (1906–1910); w latach 1917–1918 w składzie Rady Regencyjnej.