Kalendarz historyczny
31 marca
-
W Warszawie został zastrzelony przez żołnierzy Referatu 993/W Armii Krajowej płk Mychajło Pohotowko, szef kolaborującego z Niemcami Ukraińskiego Komitetu Centralnego. Podczas akcji zginęło też kilku innych działaczy ukraińskich.
-
Premier Wielkiej Brytanii Neville Chamberlain podczas posiedzenia rządu, a następnie w Izbie Gmin, zadeklarował, że rząd Wielkiej Brytanii „będzie uważał się za zobowiązany do okazania rządowi polskiemu całkowitego poparcia, jakiegokolwiek będzie w stanie udzielić”.
-
Zamknięto ostatnią w Europie regularną linię (Wolsztyn-Leszno) zwykłego ruchu pasażerskiego obsługiwaną przez parowozy.
-
Cała czteroosobowa załoga zginęła w katastrofie należącego do Brygady Lotnictwa Marynarki Wojennej samolotu Bryza na lotnisku wojskowym w Gdyni-Babich Dołach.
-
W Toruniu zmarł prof. Jerzy Serczyk, historyk.
-
Polska rozpoczęła negocjacje akcesyjne z Unią Europejską.
-
Nadawanie zainaugurował kanał satelitarny TVP Polonia, kierowany do Polaków na świecie.
-
Na podstawie protokołu podpisanego 25 lutego 1991 r. w Budapeszcie rozwiązane zostały wojskowe struktury Układu Warszawskiego.
-
Premiera filmu „Piłkarski poker” w reżyserii Janusza Zaorskiego.
-
Podziemny „Tygodnik Mazowsze” opublikował artykuł Jacka Kuronia „Tezy o wyjściu z sytuacji bez wyjścia”, wzywający do strajku generalnego, który zmusi władze komunistyczne do zawarcia kompromisu ze społeczeństwem.
-
W Krakowie urodził się Borys Lankosz, reżyser, scenarzysta; twórca filmów „Rewers” i „Ziarno prawdy”.
-
W Moskwie zmarł Siemion Timoszenko, sowiecki marszałek; w 1939 r. w czasie agresji Związku Sowieckiego na Polskę dowódca Frontu Ukraińskiego; ludowy komisarz obrony ZSRS w latach 1940–1941.
-
W Krakowie zmarł Bolesław Drobner, działacz socjalistyczny, członek PPS i PZPR, pierwszy powojenny prezydent Wrocławia, poseł na Sejm PRL, trzykrotny marszałek-senior.
-
Premiera filmu Wandy Jakubowskiej „Koniec naszego świata”.
-
W Londynie zmarła Aleksandra Piłsudska z domu Szczerbińska – działaczka niepodległościowa PPS i POW, żona marszałka Józefa Piłsudskiego od 1921 r., działaczka polskiej emigracji niepodległościowej po drugiej wojnie światowej; w 1992 r. jej prochy sprowadzono na Cmentarz Powązkowski w Warszawie.
-
Zmarł Paul Landowski, francuski rzeźbiarz polskiego pochodzenia, syn powstańca styczniowego, autor m.in. pomnika Chrystusa Odkupiciela w Rio de Janeiro.
-
W Warszawie urodził Andrzej Fidyk, reżyser i scenarzysta filmów dokumentalnych, autor m.in. „Defilady” i „Snu Staszka w Teheranie”, wieloletni kierownik Redakcji Filmów Dokumentalnych TVP 1, autor programu „Czas na dokument”.
-
Niemieckie zarządzenie o utworzeniu w Kielcach żydowskiego getta.
-
W Krakowie urodził się Marek Piestrak, reżyser, scenarzysta; twórca filmów „Test pilota Pirxa”, „Wilczyca”, „Klątwa Doliny Węży”, a także serialu telewizyjnego „Przyłbice i kaptury”.
-
W Gnieźnie urodził się Mieczysław Porębski, krytyk i historyk sztuki, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, więzień niemieckich obozów Gross-Rosen i Sachsenhausen.
-
W Krakowie otwarty został „Park Gier Klubu Sportowego Cracovia”. Na inaugurację rozegrano mecz piłkarski pomiędzy Cracovią a Pogonią Lwów.
-
W Żółkwi urodził się Zbigniew Burzyński, pilot, konstruktor balonowy, rekordzista świata i dwukrotny zdobywca pucharu Gordona Benetta.
-
W Szczercu pod Lwowem urodził się gen. Stanisław Maczek, dowódca 1. Polskiej Dywizji Pancernej, wsławionej walkami pod Falaise podczas inwazji sił alianckich w Normandii w 1944 r. i wyzwoleniem holenderskiej Bredy.
-
W Warszawie urodził się Tadeusz Kotarbiński – filozof, logik, etyk, twórca prakseologii, czyli teorii sprawnego działania.
-
W Moskwie zmarł Henryk Wieniawski, wirtuoz skrzypiec, kompozytor wykorzystujący w twórczości motywy poloneza, mazurka czy kujawiaka; jego najsłynniejsze kompozycje to m.in. Polonez D-dur, Polonez A-dur, Koncert skrzypcowy d-moll, Fantazja faustowska, Scherzo-tarantela, Etiudy, Wariacje; patron organizowanego od 1935 r. Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. Henryka Wieniawskiego.
-
W Warszawie zmarł Antoni Brodowski, malarz, przedstawiciel klasycyzmu.
-
Powstanie Listopadowe: ofensywa wojsk polskich, zwycięskie bitwy pod Wawrem i Dębem Wielkim.
-
W Warszawie zmarł Antoni Tyzenhauz, podskarbi nadworny litewski, starosta grodzieński; zarządca litewskich ekonomii króla Stanisława Augusta Poniatowskiego; założyciel licznych manufaktur, które okazały się jednak nieopłacalne.
-
Na zamku Stolpen koło Drezna zmarła Anna Konstancja Cosel, hrabina, faworyta Augusta II Mocnego, króla Polski i elektora Saksonii; więziona w Stolpen od 1716 r.; bohaterka powieści Józefa Ignacego Kraszewskiego „Hrabina Cosel”, sfilmowanej w 1968 r. przez Jerzego Antczaka, tytułową rolę zagrała w filmie Jadwiga Barańska.
-
Wycofujące się wojska mongolskie spaliły Kraków. Ocalały tylko kościół św. Andrzeja i zamek na Wawelu. Zginęło około 3 tysięcy mieszkańców.