> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz historyczny

6 września

  • Żołnierze biorą udział w akcji żniwnej, z lewej generał Stanisław Popławski. 1946 r. Fot. PAP/Chmielewski
  • Tablica upamiętniająca ofiary niemieckich zbrodni w szpitalu powstańczym przy ul. Tamka. Źródło: Wikimedia Commons

    Powstanie Warszawskie: Padły ostatnie punkty polskiego oporu na Powiślu. W szpitalu na rogu ulic Tamki i Smulikowskiego oddziały niemieckie zamordowały rannych powstańców oraz ich kapelana o. Michała Czartoryskiego.

  • W Bielawie zmarł Tomasz Knapik, lektor filmowy, radiowy i telewizyjny oraz wykładowca Politechniki Warszawskiej. Jego głos był jednym z najlepiej rozpoznawalnych w Polsce.

  • W Konstantynowie Łódzkim zmarł Andrzej Szymczak, w latach 1967–1984 bramkarz reprezentacji Polski w piłce ręcznej, brązowy medalista Igrzysk Olimpijskich w Montrealu (1976).

  • Odbyło się referendum, dotyczące wprowadzenia jednomandatowych okręgów wyborczych w wyborach do Sejmu, stosunku do dotychczasowego sposobu finansowania partii politycznych z budżetu państwa oraz interpretacji zasad prawa podatkowego w razie wątpliwości na korzyść podatnika. Z powodu frekwencji nieprzekraczającej 50% (wyniosła zaledwie 7,80%) wynik referendum nie był wiążący.

  • Janusz Morgenstern. Fot. PAP/K. Jarczewski

    W Warszawie zmarł Janusz Morgenstern, reżyser, scenarzysta, producent filmowy; zrealizował m.in. filmy „Do widzenia, do jutra”, „Jowita”, „Trzeba zabić tę miłość” oraz seriale „Stawka większa niż życie”, „Kolumbowie” i „Polskie drogi”.

  • W Łodzi zmarł Wojciech Bruszewski, reżyser, operator filmowy, fotograf, prekursor sztuki wideo w Polsce.

  • Wojciech Kołaczkowski. Fot. NAC. Źródło: Wikimedia Commons

    W Sarasocie na Florydzie zmarł płk Wojciech Kołaczkowski, as polskiego lotnictwa, w czasie II wojny światowej dowódca legendarnego Dywizjonu 303.

  • Archiwum Franciszki i Stefana Themersonów przekazane w 2015 r. do zbiorów Biblioteki Narodowej w Warszawie. Fot. PAP/M. Obara

    W Londynie zmarł Stefan Themerson, pisarz, filozof, kompozytor, fotografik, reżyser, twórca filmów awangardowych.

  • W Bernie uzbrojona grupa terrorystów, przedstawiających się jako członkowie Patriotycznej Armii Polskiej, zajęła budynek ambasady PRL.

  • Premiera filmu „Smuga cienia” w reżyserii Andrzeja Wajdy.

  • Eryk Lubos. Fot. PAP/Ł. Gągulski

    W Tarnowskich Górach urodził się Eryk Lubos, aktor, wystąpił w filmach „Boisko dla bezdomnych”, „Dom zły”, „Wenecja”, „Zabić bobra”, „Dzień kobiet”, „Stacja Warszawa”, „Drogówka”, „Taniec śmierci. Sceny z powstania warszawskiego”, a także w serialach „Ojciec Mateusz” i „1920. Wojna i miłość”.

  • Warszawskie Zakłady Telewizyjne wyprodukowały pierwsze polskie kolorowe telewizory marki Jowisz.

  • Jerzy Antczak. Fot. PAP/R. Guz

    Premiera filmu „Hrabina Cosel” w reżyserii Jerzego Antczaka.

  • Wizyta prezydenta Francji gen. Charlesa de Gaulle'a w Polsce. Warszawa, 09.1967. Fot. PAP/S. Czarnogórski

    Początek sześciodniowej wizyty w Polsce prezydenta Francji Charlesa de Gaulle`a.

  • Premiera filmu „Pociąg” w reżyserii Jerzego Kawalerowicza.

  • O. Maciej Zięba. Fot. PAP/A. Rybczyński

    We Wrocławiu urodził się Maciej Zięba, dominikanin, teolog, filozof, publicysta; w okresie PRL działacz opozycji, wiceprezes wrocławskiego Klubu Inteligencji Katolickiej, członek NSZZ „Solidarność”; w latach 1998–2006 prowincjał polskiej prowincji dominikanów; dyrektor Europejskiego Centrum Solidarności w Gdańsku (2007–2010).

  • Żniwa w gospodarstwie osadników na Ziemiach Zachodnich w województwie dolnośląskim. Dłużewo, 07.1947. Fot. PAP/CAF

    Dekret o ochronie i uregulowaniu własności osadniczych gospodarstw chłopskich na Ziemiach Odzyskanych – na jego mocy rolnicy stawali się właścicielami prowadzonych gospodarstw.

  • Krzysztof Orzechowski. Fot. PAP/S. Rozpędzik

    W Toruniu urodził się Krzysztof Orzechowski, aktor, reżyser teatralny, w latach 1999–2016 dyrektor Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie.

  • Warszawskie getto - Umschlagplatz: załadunek Żydów do wagonów kolejowych. Źródło: Wikimedia Commons

    Początek ostatniego etapu wielkiej akcji likwidacyjnej w warszawskim getcie: z tzw. kotła na Miłej do obozu zagłady w Treblince Niemcy wywieźli do 12 września 1942 r. ok. 50 tys. ludzi.

  • Litewski policjant prowadzący grupę żydowskich robotników. Wilno, 1941 r. Źródło: Wikimedia Commons/Bundesarchiv

    Niemcy utworzyli w Wilnie getto.

  • Marszałek Edward Rydz-Śmigły. Fot. NAC

    Naczelny Wódz marszałek Edward Śmigły-Rydz wydał rozkaz strategicznego odwrotu na tzw. przedmoście rumuńskie. Rumunia ogłosiła neutralność w wojnie polsko-niemieckiej. Tego samego dnia Niemcy zajęli Kraków.

  • Rozpoczęto formowanie Robotniczej Brygady Obrony Warszawy.

  •  Jerzy Bińczycki na planie filmu "Noce i dnie". Fot. PAP/CAF/W. Rozmysłowicz

    W Witkowicach na przedmieściach Krakowa urodził się Jerzy Bińczycki, aktor, przez wiele lat związany ze Starym Teatrem w Krakowie; w pamięci widzów zapisał się jako Bogumił Niechcic w ekranizacji „Nocy i dni” Jerzego Antczaka, znany także z ról w filmach „Znachor” i „Pan Tadeusz”.

  • Na zamku Rambouillet pod Paryżem podpisana została polsko-francuska umowa dotycząca pożyczki na dozbrojenie polskiej armii.

  • Kazimierz Dłuski. Źródło: CBN Polona

    W Otwocku zmarł Kazimierz Dłuski, lekarz ftyzjatra, działacz socjalistyczny, współzałożyciel i pierwszy prezes Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego (TOPR).

  • Michał Grażyński. Źródło: NAC

    Michał Grażyński mianowany został wojewodą śląskim.

  • I wojna światowa: początek I bitwy nad Jeziorami Mazurskimi, w której wojska niemieckie pod dowództwem gen. Paula von Hindenburga pokonały armię rosyjska gen. Pawła von Rennenkampfa.

  • W Moskwie urodził się Edward Hartwig, fotograf, współzałożyciel i członek honorowy Związku Polskich Artystów Fotografików.

  • Anarchista polskiego pochodzenia Leon Czolgosz strzelał do prezydenta USA Williama McKinleya, który zmarł z powodu odniesionych ran.

  • W Paryżu zmarł Józef Szermentowski, malarz.

  • Powstanie Styczniowe: Klęska powstańców w bitwie pod Batorzem na Lubelszczyźnie; w czasie walk poległ płk Marcin Borelowski-Lelewel.

  • Gen. Józef Sowiński. Źródło: BN Polona

    Powstanie Listopadowe: Początek szturmu wojsk rosyjskich feldmarszałka Iwana Paskiewicza na Warszawę; w czasie walk z wojskami rosyjskimi na Woli zginął gen. Józef Sowiński.

  • Insurekcja Kościuszkowska: zakończyło się nieudane rosyjsko-pruskie pierwsze oblężenie Warszawy.

  • Sejm Czteroletni przyjął uchwałę o niepodzielności ziem Rzeczypospolitej.

  • Teatr Stanisławowski w Starej Pomarańczarni w Łazienkach Królewskich. Fot. PAP/J. Morek

    W Łazienkach Królewskich w Warszawie uroczyście otwarto Teatr Stanisławowski.

  • W Łowiczu zmarł Jan Stefan Wydżga, arcybiskup gnieźnieński, prymas Polski (1677–1685).