> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz historyczny

8 stycznia

  • Władysław Koba. Źródło: IPN

    W Jarosławiu urodził się Władysław Koba, harcerz, oficer Legionów, uczestnik kampanii polskiej 1939 r., członek AK i WiN; zamordowany przez władze komunistyczne na zamku w Rzeszowie w styczniu 1949 r.

  • O. Maksymilian Maria Kolbe. Fot. PAP/CAF/Reprodukcja

    W Zduńskiej Woli urodził się Rajmund Kolbe, imię zakonne Maksymilian Maria, franciszkanin, misjonarz, założyciel klasztorów w Niepokalanowie i Nagasaki, redaktor katolickich pism; zamordowany w 1941 r. w niemieckim obozie KL Auschwitz; w 1982 r. kanonizowany przez papieża Jana Pawła II.

  • W Pułtusku zmarł Roman Staniewski, jeden z ostatnich członków oddziału likwidatorów AK i Oddziału Dyspozycyjnego „Anatol” w Związku Odwetu, w czasie Powstania Warszawskiego walczył w szeregach „Miotły”. Przeszedł szlak bojowy: Wola - Stare Miasto - kanały - Śródmieście Północ - Śródmieście Południe - Górny Czerniaków - Śródmieście Południe.

  • W Warszawie zmarł Stanisław Szwarc-Bronikowski, podróżnik, publicysta, filmowiec.

  • W Łodzi zmarła Jadwiga Żukowska, scenarzysta i reżyserka filmów dokumentalnych.

  • W Paryżu zmarł François Mitterand, francuski polityk socjalistyczny, prezydent Republiki w latach 1981–1995.

  • W Warszawie zmarł Bohdan Lachert, architekt, przedstawiciel nurtu modernistycznego, autor m.in. projektów kamienic pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na warszawskim Żoliborzu, osiedla Muranów Południowy, gmachu PKO w Warszawie.

  • Osiedle mieszkaniowe w dzielnicy Ursynów. Warszawa, 09.1980. Fot. PAP/J. Morek

    Na warszawskim Ursynowie uroczyście przekazano klucze mieszkańcom pierwszego bloku na ul. Puszczyka 5.

  • Adam Wysocki. Fot. NAC

    W Warszawie zmarł Adam Wysocki, śpiewak, członek przedwojennego Chóru Dana, więzień Pawiaka oraz niemieckich obozów Auschwitz i Sachsenhausen, śpiewak Operetki Warszawskiej.

  • Małgorzata Foremniak. Fot. PAP/R. Pietruszka

    W Radomiu urodziła się Małgorzata Foremniak, aktorka, wystąpiła m.in. w filmach „Stara baśń”, „Zmruż oczy”, „Quo vadis” oraz w serialu „Na dobre i na złe”.

  • Zbigniew Cybulski. Fot. Fot. PAP/CAF/Arch.

    We Wrocławiu w tragicznym wypadku zginął Zbigniew Cybulski, wybitny aktor, w historii polskiego kina zapisał się rolami w filmach „Popiół i diament” Andrzeja Wajdy, „Salto” Tadeusza Konwickiego, „Do widzenia, do jutra” i „Jowita” Janusza Morgensterna, „Rękopis znaleziony w Saragossie” i „Jak być kochaną” Wojciecha Jerzego Hasa.

  • Red. nacz. Zespołu Redakcyjnego Zeszytów Historycznych Jacek Krawczyk podczas uroczystości wręczenia nagród „Kustosz Pamięci Narodowej”. Warszawa, 16.06.2009. Fot. PAP/J. Turczyk

    Instytut Literacki w Paryżu rozpoczął wydawanie „Zeszytów Historycznych”.

  • Charles de Gaulle. Fot. PAP/J. Morek

    Generał Charles de Gaulle został prezydentem Francji.

  • W Nysie urodził się Roman Wójcicki, piłkarz, wielokrotny reprezentant Polski, brązowy medalista Mistrzostw Świata w Hiszpanii w 1982 r.

  • Sejm uchwalił ustawę o zniesieniu izb aptekarskich i upaństwowieniu aptek.

  • Bp Czesław Kaczmarek. Fot. PAP/CAF/Reprodukcja

    W Warszawie biskup Czesław Kaczmarek został aresztowany przez funkcjonariuszy Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego pod zarzutem szpiegostwa na rzecz USA oraz Watykanu, „faszyzacji życia społecznego”, nielegalnego handlu walutami oraz kolaboracji; po sfingowanym procesie trafił do więzienia na 13 lat; niektóre źródła określają datę aresztowania na 20 stycznia.

  • Siedziba RWPG w Moskwie. Fot. PAP/PAI/G. Rogiński

    W Moskwie zakończyła się konferencja, na której utworzono Radę Wzajemnej Pomocy Gospodarczej (RWPG).

  • Gen. Tadeusz Kutrzeba. Źródło: CAW

    W Londynie zmarł gen. Tadeusz Kutrzeba, w latach 1928–1939 komendant Wyższej Szkoły Wojennej; w czasie kampanii 1939 r. dowódca Armii „Poznań”, stojący na czele wojsk polskich w bitwie nad Bzurą.

  • Kadr z filmu „Zakazane piosenki”. Fot. PAP/CAF

    W warszawskim kinie „Palladium” odbyła się premiera filmu „Zakazane piosenki” w reżyserii Leonarda Buczkowskiego.

  • W Nyeri w Kenii zmarł Robert Baden-Powell, brytyjski wojskowy, twórca ruchu skautowego.

  • Józef Beck. Fot. NAC

    W Warszawie na Zamku Królewskim minister spraw zagranicznych Józef Beck spotkał się z prezydentem Ignacym Mościckim i marszałkiem Edwardem Śmigłym-Rydzem, których ostrzegł przed wojną z Niemcami; politycy zdecydowali nie ustępować niemieckim żądaniom terytorialnym.

  • Alicja Bobrowska. Fot. PAP/CAF/Archiwum

    We Włodzimierzu Wołyńskim urodziła się Alicja Bobrowska, aktorka, pierwsza powojenna Miss Polonia.

  • W Tupelo w stanie Missisipi urodził się Elvis Presley, piosenkarz, aktor, nazywany królem rock and rolla; do jego największych przebojów należały piosenki „Love Me Tender”, „Always On My Mind”, „It's Now Or Never” czy „Blue Suede Shoes”.

  • Rolą Adolfa we „Włamaniu” Adama Grzymały-Siedleckiego w warszawskim teatrze Polskim zadebiutował Mieczysław Milecki.

  • Jan Szancenbach. Fot. PAP/J. Bednarczyk

    W Krakowie urodził się Jan Szancenbach, malarz, pedagog, przedstawiciel koloryzmu.

  • Ryszard Bacciarelli. Fot. NAC

    W Młocku-Kopaczach urodził się Ryszard Bacciarelli, aktor teatralny i filmowy.

  • W Warszawie urodziła się Małgorzata Lorentowicz (właśc. Jadwiga Lorentowicz), aktorka teatralna i filmowa, Radczyni w „Weselu” Andrzeja Wajdy (1972).

  • Bronisław Pawlik. Fot. NAC

    W Krakowie urodził się Bronisław Pawlik, jeden z najpopularniejszych polskich aktorów, niezapomniany Rzecki z serialu „Lalka”, znany również z ról w filmach „Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz”, „Miś”, a także seriali „Stawka większa niż życie”, „Chłopi”, „Kariera Nikodema Dyzmy”, „Zmiennicy” i „Alternatywy 4”.

  • Banknot o nominale 250 000 marek polskich z 1923 r. Fot. PAP/T. Gzell

    Inflacja w Polsce osiągnęła apogeum, kurs dolara: 10 mld 250 mln marek polskich.

  • „Historia powszechna – wiek XVIII” Emanuela Rostworowskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN)

    W Krakowie urodził się Emanuel Rostworowski, historyk dziejów nowożytnych, autor m.in. podręcznika akademickiego „Historia powszechna – wiek XVIII”.

  • Panorama Wilna. 1925 r. Fot. NAC

    Wybory do Sejmu Orzekającego na Wileńszczyźnie – tzw. Sejmu Wileńskiego.

  • Thomas Woodrow Wilson. Źródło: Wikimedia Commons

    Prezydent Stanów Zjednoczonych Thomas Woodrow Wilson w orędziu do Kongresu przedstawił program pokojowy, znany jako 14 punktów Wilsona. 13. punkt dotyczył kwestii powstania niepodległej Polski.

  • W Lozannie utworzono Komitet Generalny Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce, którego prezesem został Henryk Sienkiewicz.

  • W Łodzi urodził się Henryk Chmielewski, bokser, złoty medalista mistrzostw Europy w Mediolanie (1937); olimpijczyk z Berlina.

  • W Paryżu zmarł Paul Verlaine, poeta francuski, tworzący w duchu impresjonizmu literackiego.

  • W Płocku urodził się Julian Leszczyński, ps. Leński, działacz komunistyczny, sekretarz generalny KC KPP (1929-1937); aresztowany w Związku Sowieckim i oskarżony o działalność agenturalną; rozstrzelany w 1937 r.

  • Kornel Makuszyński. Fot. PAP/CAF/Reprodukcja

    W Stryju urodził się Kornel Makuszyński, pisarz, felietonista, autor popularnych książek dla dzieci i młodzieży: „120 przygód Koziołka Matołka”, „O dwóch takich, co ukradli księżyc”, „Szatan z siódmej klasy”, „Awantura o Basię” i „Szaleństwa panny Ewy”.

  • W Jerez de la Frontera urodził się Miguel Primo de Rivera, generał; w latach 1923–1930 sprawował w Hiszpanii władzę dyktatorską.

  • Portret Jana Andrzeja Morsztyna. 1690 r. Źróło: Wikimedia Commons

    W Paryżu zmarł Jan Andrzej Morsztyn, poeta epoki baroku; podskarbi wielki koronny (1668–1683) i przywódca stronnictwa profrancuskiego; w opozycji wobec Jana III Sobieskiego; oskarżony o zdradę stanu, emigrował do Francji.

  • Zmarł Tomasz Zamoyski, kanclerz wielki koronny.

  • Jan Łaski. Źródło: NAC

    W Pińczowie zmarł Jan Łaski, działacz reformacyjny, kalwiński teolog, humanista.