Kalendarz historyczny
20 lipca
-
W Warszawie zmarł Zdzisław Sierpiński, polski dziennikarz, krytyk muzyczny, żołnierz AK, powstaniec warszawski; 1 sierpnia 1944 r. o godzinie 13:50 na Żoliborzu oddał pierwsze strzały powstania.
-
Wojciech Korfanty został zwolniony przez władze sanacyjne po trzech miesiącach uwięzienia na Pawiaku. Ciężko chory zmarł miesiąc później.
-
W Piasecznie pod Warszawą zmarł Włodzimierz Odojewski, pisarz, autor „Zasypie wszystko, zawieje…”, dziennikarz Radia Wolna Europa, nazywany był „polskim Sołżenicynem”.
-
W Atlancie rozpoczęły się XXVI Letnie Igrzyska Olimpijskie. Reprezentanci Polski zdobyli na nich 17 medali, w tym siedem złotych.
-
Stan wojenny: w Warszawie ogłoszono powstanie Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego (PRON).
-
Zmarł Józef Saski, ps. Katoda, żołnierz kompanii wydzielonej „Agat”, a później batalionu „Parasol”, uczestnik Akcji pod Arsenałem.
-
Amerykański lądownik Apollo 11 z astronautami Neillem Armstrongiem i Buzzem Aldrinem wylądował na Księżycu.
-
Na Sanie w Solinie oddano do użytku sztuczny zbiornik o powierzchni ponad 21 kilometrów kwadratowych.
-
W Warszawie zapadł wyrok ws. Jacka Kuronia i Karola Modzelewskiego, autorów „Listu otwartego do członków PZPR”, który wskazywał na konflikt pomiędzy klasą robotniczą a centralną biurokracją partyjną; Kuroń skazany został na 3 lata więzienia, a Modzelewski na 3 lata i 6 miesięcy pozbawienia wolności.
-
W Warszawie na Placu Teatralnym premier Józef Cyrankiewicz odsłonił Pomnik Bohaterów Warszawy (Nike).
-
Początek wizyty w Polsce radzieckiego kosmonauty Jurija Gagarina.
-
W Gdańsku urodziła się Grażyna Łobaszewska, wokalista jazzowa, wykonawczyni przeboju „Czas nas uczy pogody”.
-
W Warszawie na placu Bankowym, przemianowanym na pl. Dzierżyńskiego, odsłonięto pomnik Feliksa Dzierżyńskiego, autorstwa Zbigniewa Dunajewskiego. Jego demontaż 17 listopada 1989 stał się jednym z symboli upadku PRL.
-
W Legnicy urodziła się Anna Dymna, aktorka, od 1973 roku związana ze Starym Teatrem w Krakowie; odtwórczyni głównych ról w filmach „Kochaj albo rzuć”, „Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny”, „Tylko strach”. W 2003 roku założyła Fundację Mimo Wszystko; inicjatorka Krakowskiego Salonu Poezji.
-
W Warszawie urodziła się Anna Chodakowska, aktorka Teatru Narodowego, znana m.in. z roli Antygony w spektaklu Adama Hanuszkiewicza, filmu „Biały mazur”, serialu „W labiryncie” i interpretacji utworów poetyckich Edwarda Stachury.
-
Do Polski powrócił prymas August Hlond.
-
W Wilczym Szańcu niedaleko Kętrzyna na Mazurach doszło do nieudanego zamachu na Adolfa Hitlera. Bezpośrednim wykonawcą zamachu był 36-letni pułkownik hrabia Claus Schenk von Stauffenberg, który po zamordowaniu Hitlera planował wraz z innymi współspiskowcami przejąć władzę w III Rzeszy.
-
W Pińsku urodził się Andrzej Kondratiuk, reżyser, scenarzysta, aktor; reżyser takich filmów jak „Klub profesora Tutki”, „Hydrozagadka” i „Gwiezdny pył”; mąż aktorki Igi Cembrzyńskiej.
-
W Skolimowie pod Warszawą urodziła się Zofia Kuratowska, lekarz, polityk. Uczestniczka obrad okrągłego stołu, z ramienia opozycji przewodnicząca podzespołowi do spraw zdrowia. W latach 1989–1991 i 1993–1997 wicemarszałek Senatu. Współzałożycielka Unii Demokratycznej.
-
W Warszawie marszałek Józef Piłsudski powołał Kompanię Zamkową - pododdział piechoty Wojska Polskiego, który pełnił służbę wartowniczą w miejscu postoju prezydenta Polski oraz spełniał funkcje reprezentacyjne. Dziś te tradycje kontynuuje Batalion Reprezentacyjny WP.
-
W Moskwie zmarł na atak serca Feliks Dzierżyński, współpracownik Lenina, szef Wszechrosyjskiej Nadzwyczajnej Komisji do Walki z Kontrrewolucją, Sabotażem i Spekulacją (WCzK, Czeka), jeden twórców totalitarnego reżimu w sowieckiej Rosji; w czasie wojny polsko-bolszewickiej wszedł w skład Tymczasowego Komitetu Rewolucyjnego Polski utworzonego 30 lipca 1920 r. w Białymstoku, jego zadaniem miało być przekształcenie Polski w republikę socjalistyczną.
-
W Paryżu została utworzona Międzynarodowa Federacja Szachowa (FIDE). W 1966 roku na pamiątkę tego wydarzenia ustanowiono Międzynarodowy Dzień Szachów.
-
Urodził się Franciszek Walicki, dziennikarz muzyczny, uznawany za ojca polskiego big-beatu.
-
W Tuakau k. Auckland w Nowej Zelandii urodził się Edmund Hillary, himalaista; w 1953 r. wraz z Tenzingiem Norgayem dokonał pierwszego w historii wejścia na Mount Everest.
-
Urodził się Józef Bartosik, polski kapitan marynarki wojennej i brytyjski kontradmirał, oficer na ORP „Błyskawica”.
-
W Czerwińsku nad Wisłą urodziła się Loda Halama, tancerka, aktorka, gwiazda kabaretów dwudziestolecia międzywojennego, primabalerina teatru Wielkiego w Warszawie. Największą popularność przyniosły jej filmy „Kocha, lubi, szanuje” i „Manewry miłosne”.
-
W Warszawie urodziła się Hanna Ożogowska, pisarka, tłumaczka, autorka popularnych powieści dla młodzieży „Tajemnica zielonej pieczęci”, „Ucho od śledzia”, „Głowa na tranzystorach”.
-
W Krakowie urodził się Leopold Infeld, fizyk.
-
W Bielsku urodził się Emil Zegadłowicz, pisarz, poeta, założyciel grupy literackiej „Czartak”, autor powieści „Zmory”, „Motory”, i sztuk teatralnych, propagator sztuki ludowej.
-
W „Gazecie Warszawskiej” ukazał się tekst „Pieśni narodowej za pomyślność króla” autorstwa Alojzego Felińskiego, która stała się oficjalnym hymnem Królestwa Kongresowego. Dziś znana jest pod tytułem „Boże, coś Polskę”.
-
Pierwsze publiczne wykonanie „Pieśni Legionów Polskich” – utworu napisanego przez Józefa Wybickiego w lipcu 1797 r., podczas pobytu polskich żołnierzy w Reggio Emilia, który na cześć gen. Jana Henryka Dąbrowskiego nazwano „Mazurkiem Dąbrowskiego”.
-
W Sannikach w powiecie średzkim urodził się Ignacy Prądzyński, generał, uczestnik kampanii napoleońskich 1809 i 1812 r.; w czasie Powstania Listopadowego szef sztabu armii polskiej; autor projektu budowy Kanału Augustowskiego.
-
Pod Czarnym Ostrowem armia koronna dowodzona przez hetmanów Potockiego i Lubomirskiego pokonała oddziały siedmiogrodzkie i zmusiła Jerzego II Rakoczego do kapitulacji oraz podpisania traktatu pokojowego z Rzeczpospolitą.
-
Aleksander Jagiellończyk został wielkim księciem litewskim.
