Kalendarz dat

1792

• 

  7.01

  W Rzymie urodził się Henryk Marconi, architekt, projektant wielu znanych warszawskich budynków, m.in. Hotelu Europejskiego oraz kościołów św. Boromeusza przy ul. Chłodnej i Wszystkich Świętych na Grzybowie.

• 27.01

  Sejm Wielki odebrał buławy hetmańskie przywódcom konfederacji targowickiej Stanisławowi Szczęsnemu Potockiemu i Sewerynowi Rzewuskiemu.

• 15.02

  W Toruniu urodził się Fryderyk Skarbek, ekonomista, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, pisarz i publicysta; założył Instytut dla Dzieci Moralnie Zaniedbanych, zorganizował i był pierwszym prezesem Dyrekcji Ubezpieczeń; jako referendarz Rady Stanu Królestwa Polskiego był inicjatorem budowy więzienia przy ul. Pawiej w Warszawie; napisał „Dzieje Księstwa Warszawskiego”, był też autorem powieści obyczajowej „Pan Antoni”.

• 

  29.02

  W Pesaro urodził się Gioacchino Rossini, włoski kompozytor, autor 39 oper, utworów orkiestrowych, kameralnych, pieśni.

• 

  16.04

  Ignacy Wyssogota Zakrzewski został wybrany na pierwszego konstytucyjnego prezydenta Warszawy.

• 18.04

  Na polecenie Sejmu Wielkiego dokonano ostatniej lustracji zbiorów Skarbca Koronnego na Wawelu. Zgromadzone pamiątki dziejów Polski przez cztery kolejne dni były prezentowane zwiedzającym.

• 

  27.04

  W Petersburgu przeciwnicy reform Sejmu Czteroletniego, pod hasłem obrony zagrożonej wolności, zawiązali konfederację przeciwko królowi Stanisławowi Augustowi i Konstytucji 3 Maja; przywódcy konfederacji uzgodnili z Katarzyną II, że po dotarciu do Polski, przy ochronie Rosjan, ogłoszą jej akt w Targowicy; dokument miał zostać wydany pod nieprawdziwą datą – 14 maja.

• 2.05

  W Warszawie na Woli założono cmentarz ewangelicko-augsburski.

• 

  3.05

  W Warszawie wmurowano kamień węgielny pod Świątynię Opatrzności Bożej.

• 

  14.05

  W Targowicy przeciwnicy reform Sejmu Czteroletniego, ze Stanisławem Potockim i Sewerynem Rzewuskim na czele, ogłosili zawiązanie konfederacji przeciwko Stanisławowi Augustowi i Konstytucji 3 maja; w rzeczywistości konfederację zawiązano 27 kwietnia 1792 r. w Petersburgu w uzgodnieniu z cesarzową Rosji Katarzyną II.

• 

  18.05

  Wojska rosyjskie przekroczyły granice Rzeczypospolitej – początek wojny w obronie Konstytucji 3 Maja.

• 

  20.05

  W Warszawie odbyła się uroczystość poświęcenia Cmentarza Powązkowskiego.

• 29.05

  Zawieszone zostały obrady Sejmu Wielkiego, które rozpoczęły się w październiku 1788 r.

• 1.06

  Zdymisjonowano dowódcę armii litewskiej księcia Ludwika Wirtemberskiego, któremu udowodniono zdradę i współpracę z Rosją.

• 16.06

  Z powodu wojny polsko-rosyjskiej przerwano trwające od kilku tygodni prace przy budowie Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie.

• 

  18.06

  Pod Zieleńcami wojska polskie dowodzone przez ks. Józefa Poniatowskiego pokonały wojska rosyjskie; dla uczczenia zwycięstwa król Stanisław August Poniatowski ustanowił Order Wojenny Virtuti Militari – najwyższe polskie odznaczenie wojskowe.

• 

  22.06

  Na wniosek króla Stanisława Augusta dla upamiętnienia zwycięstwa nad wojskami rosyjskimi pod Zieleńcami ustanowiony został Order Virtuti Militari, przyznawany za męstwo na polu bitwy; pierwsze odznaczenia otrzymało 44 żołnierzy, którzy wyróżnili się w bitwie pod Zieleńcami.

• 

  18.07

  Pod Dubienką wojska polskie dowodzone przez gen. Tadeusza Kościuszkę pokonały korpus rosyjski gen. Michaiła Kachowskiego.

• 

  20.07

  W Sannikach w powiecie średzkim urodził się Ignacy Prądzyński, generał, uczestnik kampanii napoleońskich 1809 i 1812 r.; w czasie Powstania Listopadowego szef sztabu armii polskiej; autor projektu budowy Kanału Augustowskiego.

• 

  23.07

  Król Stanisław August Poniatowski zgłosił akces do konfederacji targowickiej; przedstawił rosyjskie ultimatum na naradzie Straży Praw zwołanej w Zamku Królewskim; za jego przyjęciem opowiedziała się większość zebranych; po uzyskaniu zapewnienia o zachowaniu przez Rosję integralności terytorialnej Rzeczypospolitej, mając nadzieję na uratowanie przynajmniej części reform Sejmu Czteroletniego, król zdecydował o zakończeniu działań zbrojnych w wojnie z Rosją.

• 

  26.07

  Pod Markuszowem na Lubelszczyźnie doszło do ostatniego zwycięskiego dla wojsk dowodzonych przez księcia Józefa Poniatowskiego starcia w trakcie polsko-rosyjskiej wojny w obronie Konstytucji 3 maja.

• 11.12

  Rewolucja Francuska: Konwent Narodowy postawił w stan oskarżenia zdetronizowanego Ludwika XVI. 

• 16.12

  W Livorno urodził się Antonio Corazzi, włoski architekt, wybitny przedstawiciel późnego klasycyzmu; zaprojektował i zrealizował w Warszawie m.in. Pałac Staszica, Pałac Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu oraz budynek Teatru Wielkiego.