Kalendarz historyczny
5 lutego
-
Początek akcji likwidacyjnej w getcie białostockim. W ciągu ośmiu dni Niemcy wywieźli do obozu zagłady w Treblince 10 tys. ludzi, a 2 tys. zamordowali na miejscu.
-
W Krakowie urodził się Roman Ingarden, filozof, uczeń Edmunda Husserla, twórca krakowskiej szkoły filozoficznej, fenomenolog, badacz podstaw teorii literatury i estetyki opisowej, członek PAN, wieloletni wykładowca i profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego.
-
W Warszawie zmarł Wojciech Burszta, antropolog, kulturoznawca, eseista i krytyk kultury. Zajmował się badaniami z kręgu antropologii współczesności i kulturoznawstwa.
-
W Los Angeles zmarł Kirk Douglas, potomek polskich Żydów z Kresów dawnej Rzeczypospolitej, wybitny amerykański aktor, legenda złotej ery Hollywood, znany z takich filmów jak „Spartakus”, „Ostatni zachód słońca”, „Układ”, „Był sobie łajdak” oraz „Pasja życia”.
-
W Warszawie zmarła Maria Stypułkowska-Chojecka „Kama” – łączniczka i wywiadowca batalionu „Parasol” Armii Krajowej, uczestniczka wielu akcji zbrojnych AK, w tym udanego ataku na niemieckiego zbrodniarza Franza Kutscherę, dowódcę SS i policji w dystrykcie warszawskim; uczestniczka Powstania Warszawskiego.
-
W Warszawie zmarł Hubert Drapella, scenarzysta i reżyser, autor filmów „Historia jednego myśliwca”, „Soból i panna” oraz popularnych seriali „Pan Samochodzik i templariusze” i „Znak orła”; żołnierz harcerskiego batalionu „Parasol”, uczestnik Powstania Warszawskiego.
-
W Warszawie zmarła Michalina Wisłocka, ginekolog, cytolog i seksuolog, autorka pierwszych polskich popularnonaukowych książek dotyczących seksuologii, w tym poradnika „Sztuka kochania”, którego nakład liczył w sumie 7 mln egzemplarzy.
-
W Opolu zmarł Joachim Halupczok, kolarz, mistrz świata w indywidualnym wyścigu szosowym z Chambery (1989) i wicemistrz olimpijski z Seulu (1988) w drużynowym wyścigu szosowym.
-
Premiera filmu „Marcowe migdały” w reżyserii Radosława Piwowarskiego.
-
Z Paryża do Warszawy przyleciał szef tamtejszego Biura NSZZ „Solidarność” Seweryn Blumsztajn. Na lotnisku unieważniono mu paszport i nakazano natychmiastowy powrót do Francji.
-
Stan wojenny: w Świdniku na wezwanie władz „Solidarności” zaczęły się masowe spacery w porze nadawania Dziennika TV o 19.30. Z czasem do podobnej akcji przystąpili mieszkańcy innych miast.
-
W Londynie zmarł Tadeusz Bielecki, polityk narodowo-demokratyczny, działacz OWP, poseł na Sejm, prezes Stronnictwa Narodowego.
-
W Łodzi urodził się Piotr Trzaskalski, reżyser filmowy, scenarzysta, autor filmów „Edi”, „Mistrz” i „Mój rower”.
-
Dokonano oblotu samolotu szkolno-treningowego PZL TS-11 Iskra.
-
We włoskiej miejscowości Cortina d’Ampezzo zakończyły się VII Zimowe Igrzyska Olimpijskie. Polska zdobyła na nich jeden medal – brąz w kombinacji norweskiej wywalczył Franciszek Gąsienica Groń.
-
W Nowej Rudzie urodził się Krzysztof Tyniec, aktor, znany m.in. z telewizyjnego kabaretu Olgi Lipińskiej, także z seriali „Boża podszewka”, „Daleko od noszy”.
-
W Tczewie urodziła się Teresa Piotrowska, polityk, w latach 2014–15 minister spraw wewnętrznych.
-
Sejm wybrał Bolesława Bieruta prezydentem RP.
-
W Bartoszowinach na Kielecczyźnie urodził się Leszek Mądzik, scenograf, reżyser; założyciel i kierownik Sceny Plastycznej KUL; do jego najważniejszych spektakli należą m.in. „Kir”, „Powłoki”, „Źródło”.
-
W Przeworsku urodził się Marek Barbasiewicz, aktor teatralny i filmowy, znany m.in z filmu „Zabij mnie, glino”.
-
Alfred Fiderkiewicz został prezydentem Krakowa.
-
W Aszchabadzie urodził się Andrzej Wohl, aktor, reżyser, producent filmowy.
-
Wicepremier i minister skarbu Eugeniusz Kwiatkowski na posiedzeniu Komisji Budżetowej Sejmu przedstawił plan budowy Centralnego Okręgu Przemysłowego.
-
Podczas zjazdu Akcji Katolickiej w Krakowie powołano Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży.
-
We Lwowie urodziła się Krystyna Radzikowska, arcymistrzyni szachowa, 9-krotna mistrzyni Polski, uczestniczka pięciu olimpiad szachowych.
-
W Gnaszynie, dziś dzielnica Częstochowy, urodziła się Kalina Jędrusik, aktorka znana z ról w m.in. filmach „Upał”, „Lekarstwo na miłość”, „Ziemia obiecana”; także piosenkarka, która wylansowała przeboje: „Bo we mnie jest sex”, „Do ciebie szłam”, „Mój pierwszy bal”.
-
Dekretem papieża Benedykta XV w Polsce utworzone zostało Biskupstwo Polowe; pierwszym biskupem polowym mianowany został bp Stanisław Gall.
-
W Chochołowie urodził się Stanisław Frączysty, kurier tatrzański, żołnierz AK, więzień niemieckich obozów koncentracyjnych Auschwitz i Buchenwald.
-
W Łodzi urodziła się Grażyna Bacewicz, kompozytorka, skrzypaczka; skomponowała m.in. „IV kwartet smyczkowy” i „VII Koncert skrzypcowy”, za które otrzymała międzynarodowe nagrody.
-
W Warszawie na VII Zjeździe Polskiej Partii Socjalistycznej powołano Organizację Spiskowo-Bojową PPS, mającą na celu osłanianie manifestacji robotniczych oraz szkolenie kadr na wypadek wybuchu antyrosyjskiego powstania. W czerwcu 1906 r. została ona przemianowana na Organizację Bojową PPS.
-
W Stoku urodził się Ignacy Chrzanowski, historyk literatury, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, współzałożyciel Towarzystwa Polskiej macierzy Szkolnej, autor „Historii literatury niepodległej Polski”; zmarł w niemieckim obozie koncentracyjnym w Sachsenhausen w 1940 r.
-
W Dębinach koło Przasnysza urodził się Aleksander Kakowski, arcybiskup metropolita warszawski, kardynał, ostatni prymas Królestwa Polskiego.
-
W Czeluścinie w powiecie gostyńskim urodził się Jan Nepomucen Umiński, żołnierz, uczestnik Insurekcji Kościuszkowskiej, wojny polsko-austriackiej, kampanii rosyjskiej 1812 roku i Powstania Listopadowego, współzałożyciel Towarzystwa Literackiego w Paryżu.
-
Marszałek wielki koronny Franciszek Bieliński powołał w Ostrowie Wielkopolskim pierwszą zawodową straż pożarną na ziemiach polskich.