Kalendarz historyczny
7 listopada
-
Papież Pius XI nominował księdza Augusta Hlonda administratorem apostolskim w Katowicach, w części diecezji wrocławskiej, przyznanej Polsce w wyniku plebiscytu.
-
W Warszawie urodziła się Maria Skłodowska-Curie, autorka pionierskich prac z fizyki i chemii jądrowej, jedyna dotąd kobieta uhonorowana przez Szwedzką Akademię Nauk dwiema Nagrodami Nobla.
-
W Los Angeles zmarł Leonard Cohen, kanadyjski poeta, pisarz, piosenkarz, wykonawca takich piosenek jak „Hallelujah”, „Dance Me to the End of Love”, „I’m Your Man” i „Closing Time”.
-
W Warszawie zmarł Janusz Żełobowski, polski śpiewak operowy i operetkowy, solista Krakowskiego Teatru Muzycznego w latach 1957–1971, następnie do roku 2003 solista Operetki Warszawskiej. Był znany z ról w „Księżniczce czardasza”, „Baronie cygańskim”, „My Fair Lady”, „Ptaszniku z Tyrolu” i „Wesołej wdówce”.
-
W USA odbyły się wybory prezydenckie, w których zwyciężył George W. Bush.
-
Zmarł Andrzej Bączkowski, prawnik, minister pracy i polityki socjalnej w rządzie Włodzimierza Cimoszewicza.
-
W Pradze zmarł Alexander Dubček, przywódca komunistyczny z czasów „Praskiej wiosny”; w 1968 r. I sekretarz KPCz i główna postać reformatorskiego ruchu, propagującego „socjalizm o ludzkiej twarzy”; po interwencji wojsk Układu Warszawskiego w sierpniu 1968 r. odsunięty od władzy; w 1989 r. w wyniku „aksamitnej rewolucji” powrócił do życia politycznego i został wybrany przewodniczącym Zgromadzenia Federalnego, stanowisko to zajmował do czerwca 1992 r.
-
Z Polski ewakuowany został wraz z rodziną Ryszard Kukliński, oficer Sztabu Generalnego LWP, który przekazał CIA informacje o przygotowaniach do wprowadzenia stanu wojennego w Polsce oraz plany tej operacji, a także inne tajemnice Układu Warszawskiego. W 1984 r. Wojskowy Sąd Okręgowy w Warszawie skazał Kuklińskiego zaocznie za „dezercję i zdradę” na karę śmierci.
-
W Ciudad Juarez w Meksyku zmarł Steve McQueen, amerykański aktor, znany z ról w filmach „Siedmiu wspaniałych”, „Wielka ucieczka”, „Bullitt”, „Le Mans” i „Papillon”.
-
Premiera filmu „Lalka” w reżyserii Wojciecha Jerzego Hasa.
-
Premiera filmu „Matnia” w reżyserii Romana Polańskiego.
-
W Legnicy urodził się Tomasz Merta, historyk myśli politycznej, publicysta, ekspert ds. edukacji, od 2005 r. wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego oraz Generalny Konserwator Zabytków; zginął w katastrofie lotniczej pod Smoleńskiem 10 kwietnia 2010 r.
-
Zmarł prof. Stanisław Ossowski, socjolog, teoretyk kultury.
-
W NRD zaprezentowano model samochodu osobowego Trabant.
-
Na mocy porozumienia między rządem polskim a władzami radzieckimi Konstanty Rokossowski, radziecki dowódca, został marszałkiem Polski i ministrem obrony narodowej. Ta nominacja zapoczątkowała proces sowietyzacji polskiej armii.
-
W Nowym Sączu urodził się Jerzy Schejbal, aktor, pedagog; przez wiele lat związany z Teatrem Polskim we Wrocławiu; od 2012 r. jest aktorem Teatru Polskiego w Warszawie.
-
W Krakowie zmarł Julian Nowak, lekarz, mikrobiolog, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego; premier oraz minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego (1922); senator (1922–1927).
-
W Łodzi urodził się Witold Adamek, operator, reżyser, scenarzysta, autor zdjęć m.in. do filmu „Krótki film o miłości” Krzysztofa Kieślowskiego.
-
W Tokio powieszony został Richard Sorge, komunista niemiecki, sowiecki agent; w latach 30. „pod przykryciem” niemieckiego dziennikarza i członka NSDAP był szefem siatki wywiadowczej na terenie Japonii; zdobył m.in. informację o dacie niemieckiego ataku na ZSRS; aresztowany przez Japończyków w 1941 r.
-
W wyborach prezydenckich w USA zwyciężył urzędujący prezydent Franklin D. Roosevelt, którego wybrano na czwartą kadencję.
-
W Jastrzębiu Zdroju urodził się Krystian Lupa, reżyser teatralny, scenograf, grafik, autor teatralnych scenariuszy i adaptacji, tłumacz oraz pedagog.
-
Dekretem prezydenta RP gen. Władysław Sikorski powołany został na stanowisko Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych.
-
Urodził się Kazimierz Dziewanowski, reportażysta, autor scenariuszy filmowych, audycji radiowych i telewizyjnych.
-
W Filadelfii urodził się William Wharton, amerykański pisarz, malarz, autor powieści „Ptasiek”.
-
Proklamowano powstanie Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej. Twór określany również jako „rząd lubelski” oraz „rząd ludowy”. Była to rada ministrów pod przewodnictwem Ignacego Daszyńskiego, utworzona przez działaczy lewicy niepodległościowej.
-
Początek bolszewickiego przewrotu w Rosji.
-
W Warszawie otwarto Dom Towarowy Braci Jabłkowskich, najnowocześniejszy obiekt handlowy ówczesnej Warszawy.
-
W Mondovi w Algierii urodził się Albert Camus, francuski pisarz, dramaturg, eseista; laureat literackiej Nagrody Nobla w 1957 r.
-
Maria Skłodowska-Curie została laureatką Nagrody Nobla w dziedzinie chemii.
-
W Dyneburgu urodził się Stanisław Swianiewicz, ekonomista, prof. Uniwersytetu Wileńskiego; więzień sowiecki, cofnięty z transportu oficerów skierowanych do Katynia; autor głośnej książki „W cieniu Katynia” uważanej za jeden z najważniejszych dokumentów na temat zbrodni katyńskiej.
-
Urodził się Stanisław Kubicki, malarz i grafik, poeta i publicysta, przedstawiciel nurtu ekspresjonizmu w sztukach plastycznych i literaturze.
-
We wsi Iwanowka k. Jelizawetgradu urodził się Lew Trocki, rewolucjonista, działacz komunistyczny; w październiku 1917 r., stojąc na czele Piotrogrodzkiej Rady Delegatów Robotniczych i Żołnierskich kierował przewrotem bolszewickim; od 1919 r. w Biurze Politycznym RKP(b); pierwszy sowiecki komisarz spraw zagranicznych; jeden z organizatorów Armii Czerwonej; koordynator działań zbrojnych w okresie wojny domowej; twórca koncepcji „eksportu rewolucji na Zachód”, odegrał ważną rolę w wojnie polsko-bolszewickiej; po śmierci Lenina stopniowo odsuwany od władzy przez Stalina; w 1927 r. usunięty z partii, dwa lata później zmuszony do opuszczenia ZSRS; zamordowany w 1940 r. w Meksyku przez agenta NKWD.
-
We wsi Boczki pod Łowiczem urodził się Józef Chełmoński, malarz, przedstawiciel realizmu, autor obrazów „Odlot żurawi”, „Babie lato”, „Czwórka”, „Bociany”.
-
Zmarł Karol Marcinkowski, lekarz, społecznik, organizator życia gospodarczego w Wielkopolsce.
-
Urodził się Stanisław Tarnowski, hrabia, historyk literatury, krytyk literacki, publicysta i polityk. Był współautorem „Teki Stańczyka” i jednym z głównych ideologów konserwatyzmu galicyjskiego. Autor „Historii literatury polskiej”.
-
Wybuchło powstanie wielkopolskie. Ludność polska wystąpiła przeciwko Prusakom. 6 listopada 1806 roku do Poznania wjechali owacyjnie witany gen. Jan Henryk Dąbrowski oraz Józef Wybicki, którzy następnie przejęli władzę cywilną i wojskową w mieście. Dzień później, 7 listopada, Dąbrowski wydał odezwę do jego mieszkańców.
-
Kapitulacja polskiej załogi na Kremlu.
-
Papież Klemens VIII ogłosił świętym królewicza Kazimierza Jagiellończyka.
-
W Malborku zmarł Konrad von Erlichshausen, wielki mistrz zakonu krzyżackiego od 1441 r.; pochowany został w grobowcu w malborskiej kaplicy św. Anny.