> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz historyczny

7 grudnia

  • Bunt więźniów w Zakładzie Karnym w Czarnem, fot. PAP/CAF/W. Szabelski

    Sejm uchwalił amnestię, która nie objęła jednak recydywistów. W rezultacie w więzieniach w Czarnem, Goleniowie, a dzień później też Nowogardzie doszło do buntu osadzonych. Największy zasięg i najbardziej dramatyczny przebieg przybrał on w Czarnem, gdzie zginęło sześć osób.

  • Henryk Floyar-Rajchman. Fot. NAC

    W Warszawie urodził się mjr Henryk Floyar-Rajchman (do 1917 Reichman), działacz niepodległościowy, polityk, dyplomata, żołnierz. We wrześniu 1939 r. wraz z płk. Ignacym Matuszewskim kierował zakończoną sukcesem akcją ewakuacji polskiego złota do Francji.

  • W Warszawie zmarła aktorka filmowa i teatralna Katarzyna Łaniewska, znana szerokiej publiczności m.in. z seriali "Plebania", "Czterdziestolatek" i "Gruby". Artystka była związana m.in. z warszawskimi teatrami: Polskim, Dramatycznym, Narodowym i Ateneum.

  • Józef Kowalski. Fot. PAP/L. Muszyński

    W Tursku w województwie lubuskim w wieku 113 lat zmarł kapitan Józef Kowalski, ostatni żyjący żołnierz wojny polsko-bolszewickiej. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej, biorąc udział w jej najważniejszych bitwach - warszawskiej i pod Komarowem.

  • Zmarł Andrzej Waksmundzki, twórca polskiej szkoły chromatografii i pionier techniki światłowodowej.

  • Ryszard Szymczak. Fot. PAP/CAF/Archiwum

    W Warszawie zmarł Ryszard Szymczak, piłkarz, mistrz olimpijski z Monachium (1972).

  • Amerykańska sonda kosmiczna „Galileo” dotarła na orbitę Jowisza.

  • W Szczecinie zmarł Andrzej May, aktor, reżyser teatralny, pedagog.

  • W Skolimowie zmarł Ludwik Pak, aktor, odtwórca roli Peresady w „Siekierezadzie” (1985) Witolda Leszczyńskiego i Zdzisława Dyrmana w „Misiu” (1980) w reżyserii Stanisława Barei.

  • W Deja na Majorce zmarł Robert Graves, angielski literat i badacz mitologii, autor „Mitów greckich” oraz „Ja, Klaudusz”.

  • Irena Tuwim. Źródło: Wikimedia Commons

    W Warszawie zmarła Irena Tuwim, siostra Juliana Tuwima, literatka, tłumaczka literatury dla dzieci, autorka najpopularniejszego polskiego tłumaczenia „Kubusia Puchatka”.

  • W Krakowie urodził się Robert Kubica, kierowca wyścigowy i rajdowy; w 2008 r. w Montrealu jako pierwszy Polak wygrał wyścig Formuły 1 – Grand Prix Kanady.

  • W hali warszawskiego „Torwaru” wystąpiła Tina Turner.

  • Wicepremier i przewodniczący Komisji Rządowej Mieczysław Jagielski (2L stoi) i przewodniczący Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego Lech Wałęsa (3L stoi) podpisują porozumienie kończące strajk w Stoczni Gdańskiej. Gdańsk 31.08.1980. Fot. PAP/CAF/Z. Trybek

    W Gdańsku odbyła się pierwsza publiczna projekcja filmu „Robotnicy `80”, przedstawiającego sierpniowy strajk w Stoczni Gdańskiej i rozmowy MKS z Komisją Rządową.

  • Realizacja filmu pt. Chłopi, według powieści Władysława Reymonta, w reżyserii Jana Rybkowskiego. Na zdjęciu od lewej: reżyser, aktorzy Ignacy Gogolewski (jako Antek Boryna) i Emilia Krakowska (jako Jagna). Fot. PAP/W. Rozmysłowicz

    Premiera filmu „Chłopi” w reżyserii Jana Rybkowskiego.

  • Willy Brandt i Józef Cyrankiewicz. Fot. PAP/Z.Matuszewski

    W Warszawie kanclerz Willy Brandt i premier Józef Cyrankiewicz podpisali układ o normalizacji stosunków pomiędzy PRL a RFN.

  • Według zakończonego Trzeciego Narodowego Spisu Powszechnego Polska miała 32 642 000 mieszkańców. 52,3 proc. z nich mieszkało w miastach.

  • W Szczecinie doszło do katastrofy tramwajowej, w której zginęło 15 osób, a około 150 zostało rannych; był to najtragiczniejszy wypadek tramwajowy w Polsce.

  • Papież Paweł VI i patriarcha Konstantynopola Atenagoras I wzajemnie znieśli ekskomuniki nałożone w 1054 roku, które wywołały wielką schizmę.

  • W Chełmży urodził się Andrzej Mierzejewski, kolarz, trzykrotny zwycięzca Tour de Pologne.

  • Grażyna Wolszczak. Fot. PAP/S.Leszczyński

    W Gdańsku urodziła się Grażyna Wolszczak, aktorka.

  • W Krakowie urodził się Zdzisław Kapka, piłkarz, srebrny medalista Mistrzostw Świata w 1974 roku.

  • Na mocy dekretu Rady Państwa zlikwidowano Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego. W jego miejsce utworzono Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Komitet do spraw Bezpieczeństwa Publicznego.

  • Jan Mazurkiewicz. Źródło: Wikimedia Commons

    Przed Rejonowym Sądem Wojskowym w Warszawie zakończył się proces oficerów Armii Krajowej. Głównym oskarżonym był płk Jan Mazurkiewicz „Radosław”, którego skazano na dożywocie, pozostałych na kary długoletniego więzienia.

  • Plan zdjęciowy filmu „Miasto nieujarzmione” na warszawskim Starym Mieście. Wrzesień 1948 r. Fot. PAP/CAF

    Premiera filmu „Miasto nieujarzmione” w reżyserii Jerzego Zarzyckiego.

  • Wojciech Weiss. Fot. NAC

    W Krakowie zmarł Wojciech Weiss, malarz, pedagog.

  • W Pomona w stanie Kalifornia urodził się Tom Waits, wokalista, kompozytor, poeta, aktor.

  • Jan Borysewicz. Źródło: IPN

    W nocy z 6 na 7 grudnia oddział AK pod dowództwem por. Jana Borysewicza ps. Mściciel odbił z rąk sowieckich, miasto Ejszyszki na Litwie. Z rozbitego aresztu NKWD uwolniono 34 więźniów, zniszczono dokumentację NKWD i miejscowej placówki prosowieckiego Związku Patriotów Polskich.

  • W Chicago podpisana została „Konwencja o międzynarodowym lotnictwie cywilnym”.

  • USS West Virginia storpedowany w ataku na Pearl Harbor. Źródło: Wikipedia commons

    Japoński atak na amerykańską bazę morską Pearl Harbor na Hawajach. W odpowiedzi na agresję Stany Zjednoczone wypowiedziały wojnę Japonii i rozpoczęły działania zbrojne na Pacyfiku.

  • Janusz Bukowski w roli zbójnika Wróblika na planie serialu „Janosik”. Fot. PAP/CAF/M. Sochor

    W Gorzycach pod Sandomierzem urodził się Janusz Bukowski, aktor.

  • Andrzej Czuma. Fot. PAP/R. Pietruszka

    W Lublinie urodził się Andrzej Czuma, prawnik, opozycjonista w PRL; współzałożyciel Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela (ROPCiO) w 1977 r.; minister sprawiedliwości i prokurator generalny (2009).

  • Jadwiga Smosarska jako Barbara Radziwiłłówna i Witold Zacharewicz jako Zygmunt August w jednej ze scen filmu „Barbara Radziwiłłówna”. Fot. NAC

    Premiera filmu Józefa Lejtesa „Barbara Radziwiłłówna” z Jadwigą Smosarską w roli tytułowej.

  • Doki amunicyjne składnicy materiałów wojennych na Westerplatte. Lata międzywojenne. Fot. NAC

    Decyzją Ligi Narodów Polska otrzymała prawo do obsadzenia półwyspu Westerplatte oddziałami wojskowymi.

  • W Ligocie urodził się Stanisław Wyganowski, ekonomista, urbanista, działacz samorządowy; uczestnik kampanii polskiej 1939 r., żołnierz Armii Krajowej; w latach 1990–1994 prezydent Warszawy.

  • Józef Piłsudski. Fot. PAP/Reprodukcja

    Rozkaz Naczelnego Wodza Józefa Piłsudskiego w sprawie jednolitości armii.

  • Feliks Dzierżyński został szefem Czeka – Wszechrosyjskiej Nadzwyczajnej Komisji do Spraw Walki z Kontrrewolucją i Sabotażem – policji politycznej w sowieckiej Rosji w latach 1917–1922, poprzedniczki NKWD i KGB.

  • I wojna światowa: Stany Zjednoczone wypowiedziały wojnę Austro-Węgrom.

  • Zmarł Antoni Kątski, kompozytor i pianista.

  • W Poznaniu urodził się Wiktor Marian Dega, lekarz i naukowiec, który utworzył pierwszą na świecie Katedrę Medycyny Rehabilitacyjnej.

  • W La Chenaie zmarł Ferdinand de Lesseps, francuski inżynier, przedsiębiorca, dyplomata; budowniczy Kanału Sueskiego (1859–1869) i inicjator budowy Kanału Panamskiego.

  • Antoni Pajdak. Fot. PAP/T. Michalak

    W Biskupicach urodził się Antoni Pajdak ps. „Traugutt”, „Okrzejski”, działacz niepodległościowy, żołnierz Legionów, polityk PPS; od 1943 r. zastępca Delegata Rządu na Kraj, od 1944 r. minister-członek Krajowej Rady Ministrów; jeden z aresztowanych w 1945 r. przez NKWD przywódców Polskiego Państwa Podziemnego; w Moskwie sądzony w odrębnym procesie i skazany na 5 lat pozbawienia wolności; po odbyciu kary zesłany do Krasnojarskiego Kraju, skąd powrócił w 1955 r.; współzałożyciel KOR; w 1977 r. w mieszkaniu Antoniego Pajdaka ogłoszono apel „Do społeczeństwa polskiego” i poinformowano o powstaniu Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela (ROPCiO). Zmarł 20 marca 1988 r.

  • W Paryżu urodził się Gabriel Marcel, filozof, pisarz.

  • Marian Falski. 1960 r. Fot. Muzeum Narodowe w Warszawie/PAP/W. Prażuch

    W Naczy koło Nowogródka urodził się Marian Falski, pedagog, działacz oświatowy, autor najpopularniejszego polskiego elementarza, sygnatariusz Listu 34.

  • W Paryżu rozstrzelany został marszałek Francji Michel Ney.

  • Portret Marii Walewskiej. Zbiory Muzeum w Wilanowie. Fot. PAP/PAI/T. Prażmowski

    W Kiernozi niedaleko Łowicza urodziła się Maria Walewska, hrabina, kochanka cesarza Napoleona Bonaparte; z ich związku narodził się syn Aleksander Walewski, przyszły minister spraw zagranicznych Francji.

  • W Warszawie urodził się Jan Chrzciciel Albertandi, ksiądz, biskup warszawski.

  • Na toruńskim rynku dokonano egzekucji burmistrza Jana Gotfryda Roesnera oraz dziewięciu innych protestanckich mieszczan, skazanych przez sąd kanclerski na śmierć w związku z tumultem religijnym, do którego doszło w Toruniu w lipcu 1724 r.

  • Krzysztof Opaliński. Źródło: CBN Polona

    Zmarł Krzysztof Opaliński, polityk, poeta, jeden z przywódców opozycji wobec króla Jana Kazimierza; dowodząc obroną Wielkopolski, skapitulował przed Szwedami pod Ujściem.

  • Barbara Radziwiłłówna. Źródło: CBN Polona

    W katedrze wawelskiej odbyła się koronacja Barbary Radziwiłłówny, drugiej żony króla Zygmunta II Augusta.

  • W Krakowie zmarł Bolesław V Wstydliwy, książę sandomierski i krakowski.

  • W Neapolu zmarł papież Innocenty IV.

  • (lub 8 grudnia) Zmarł Bolesław I Wysoki, książę śląski. Za jego czasów Śląsk rozwinął się gospodarczo.