28 LISTOPADA

• 1990 / 35 lat

  W Rzymie zmarł kardynał Władysław Rubin; w latach 1964-1980 delegat prymasa Polski Stefana Wyszyńskiego do opieki nad emigracją i uchodźstwem polskim, zaś w latach 1980-1985 prefekt watykańskiej Kongregacji dla Kościołów Wschodnich.

• 1920 / 105 lat

  Urodziła się Marta Straszna, Ślązaczka z Siemianowic, robotnica w tamtejszej hucie, zaangażowana przez Kazimierza Kutza do głównej roli w „Paciorkach jednego różańca” – filmu o dramatycznych losach Górnoślązaków w epoce Edwarda Gierka. 

• 2019 / 6 lat

  Do służby w Marynarce Wojennej weszła korweta patrolowa ORP „Ślązak”.

• 2011 / 14 lat

  W Zakopanem zmarł Paweł Komorowski, reżyser, twórca seriali „Przygody pana Michała”, „Syzyfowe prace”, a także filmu „Oko proroka”.

• 2011 / 14 lat

  Prezydenci Polski i Ukrainy Bronisław Komorowski i Wiktor Janukowycz wmurowali akt erekcyjny pod budowę polskiego cmentarza wojskowego w Bykowni pod Kijowem.

• 2008 / 17 lat

  Premiera filmu „Mała Moskwa” w reżyserii Waldemara Krzystka.

• 1989 / 36 lat

  Kanclerz RFN Helmut Kohl przedstawił dziesięciopunktowy program szybkiego zjednoczenia Niemiec.

• 1987 / 38 lat

  W Warszawie zmarł Stanisław Szenic, pisarz, varsavianista.

• 1982 / 43 lata

  W Krakowie odsłonięto pomnik Stanisława Wyspiańskiego.

• 1967 / 58 lat

  W warszawskiej FSO na Żeraniu wyprodukowano pierwszego Fiata 125p.

• 1965 / 60 lat

  W Warszawie otwarte zostało Muzeum Więzienia Pawiak.

• 1950 / 75 lat

  W Tenafly w stanie New Jersey urodził się Ed Harris, amerykański aktor, wystąpił w filmach „Apollo 13”, „Nixon”, „Twierdza”, „Truman Show”, „Pollock”, „Piękny umysł”, „Kopia mistrza”, „Niepokonani” oraz w filmach Agnieszki Holland „Zabić księdza” i „Trzeci cud”.

• 1948 / 77 lat

  W Warszawie urodziła się Agnieszka Holland, reżyserka, scenarzystka; autorka filmów „Aktorzy prowincjonalni”, „Gorączka”, „Samotna kobieta”, „Gorzkie żniwa”, „Zabić księdza”, „Europa, Europa”, „Całkowite zaćmienie”, „Tajemniczy ogród”, „W ciemności”, „Gorejący krzew”, „Pokot”.

• 1943 / 82 lata

  W Teheranie rozpoczęła się konferencja „Wielkiej Trójki”, w której uczestniczyli Winston Churchill, Franklin D. Roosevelt i Józef Stalin.

• 1942 / 83 lata

  W Mizoczu na Wołyniu urodził się Jonasz Kofta, poeta, dramaturg, satyryk, piosenkarz; autor tekstów do piosenek „Pamiętajcie o ogrodach”, „Jej portret”, „Wakacje z blondynką”, „Autobusy zapłakane deszczem” i „Samba przed rozstaniem”.

• 1937 / 88 lat

  W ramach Wielkiego Terroru Józef Stalin podpisał dekret o „oczyszczeniu” Komunistycznej Partii Polski na terenie Związku Sowieckiego.

• 1927 / 98 lat

  Rozwiązanie Sejmu i Senatu I kadencji.

• 1924 / 101 lat

  Arcybiskup lwowski Bolesław Twardowski poświęcił kaplicę na Cmentarzu Obrońców Lwowa.

• 1918 / 107 lat

  Józef Piłsudski, jako Tymczasowy Naczelnik Państwa, wydał dekrety o ordynacji wyborczej i wyborach do Sejmu Ustawodawczego.

• 1918 / 107 lat

  Naczelnik Państwa Józef Piłsudski powołał Polską Marynarkę Wojenną.

• 1908 / 117 lat

  W Teatrze Miejskim w Krakowie odbyła się prapremiera „Nocy Listopadowej” Stanisława Wyspiańskiego.

• 1908 / 117 lat

  W Brukseli urodził się Claude Levi-Strauss, antropolog, filozof.

• 1907 / 118 lat

  W Krakowie zmarł Stanisław Wyspiański, dramaturg, poeta, malarz, reformator teatru; autor „Wesela”, „Nocy Listopadowej”, „Wyzwolenia” i „Warszawianki”.

• 1899 / 126 lat

  Urodził się Mieczysław Kudelski, w czasie II wojny światowej współtwórca Organizacji Akcji Specjalnych "Osa". Najgłośniejszymi akcjami dywersyjnymi tej komórki (podlegała Armii Krajowej) były zamachy bombowe na dworcach w Berlinie, a w maju 1943 r. we Wrocławiu. Po tej ostatniej wpadł w ręce Niemców i został zamordowany w więzieniu przy Szucha.

• 1897 / 128 lat

  Cesarz Franciszek Józef I zdymisjonował hrabiego Kazimierza Badeniego ze stanowiska austriackiego premiera; Badeni funkcję prezesa Rady Ministrów sprawował w Wiedniu od września 1895 r.

• 1896 / 129 lat

  W Stryju urodził się Józef Koffler, kompozytor, muzykolog, publicysta.

• 1894 / 131 lat

  W Poznaniu urodził się Arkady Fiedler, podróżnik, pisarz; uczestnik Powstania Wielkopolskiego, żołnierz POW, w czasie II wojny światowej w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie; autor ponad 30 książek m.in. „Dywizjonu 303” i „Kanady pachnącej żywicą”.

• 1887 / 138 lat

  W Monachium urodził się Ernst Roehm, jeden z przywódców ruchu nazistowskiego; w latach 1930-1934 szef SA (Oddziałów Szturmowych NSDAP); zamordowany w 1934 r. w czasie "nocy długich noży".

• 1880 / 145 lat

  W Petersburgu urodził się Aleksander Błok, rosyjski poeta, symbolista, dramaturg.

• 1871 / 154 lata

  W Lublinie urodził się Andrzej Strug, właściwie Tadeusz Gałecki, pisarz, publicysta, działacz socjalistyczny i niepodległościowy.

• 1844 / 181 lat

  Otwarto pierwszy odcinek Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. Podróż z Warszawy do Pruszkowa zajęła 26 minut, a w drugą stronę - o sześć minut mniej.

• 1820 / 205 lat

  W Barmen, obecnie Wuppertal, urodził się Fryderyk Engels, niemiecki filozof społeczny, działacz rewolucyjny, współzałożyciel i jeden z przywódców I i II Międzynarodówki; współpracownik Karola Marksa, współtwórca marksizmu i „Manifestu komunistycznego”; autor prac „Położenie klasy robotniczej w Anglii” oraz „Pochodzenie rodziny, własności prywatnej i państwa”.

• 1757 / 268 lat

  W Londynie urodził się William Blake, poeta, malarz, mistyk.

• 1680 / 345 lat

  W Rzymie zmarł Giovanni Lorenzo Bernini, rzeźbiarz, malarz, architekt; jeden z najwybitniejszych twórców baroku.

• 1627 / 398 lat

  Pod Oliwą polska flota, dowodzona przez admirała Arendta Dickmanna, odniosła zwycięstwo nad szwedzkimi okrętami.

• 1561 / 464 lata

  W Wilnie zawarty został pakt dotyczący sekularyzacji państwa Zakonu Kawalerów Mieczowych oraz wcielenia Inflant do Polski i Litwy; mistrz Gotard Kettler złożył oznaki swej godności i jako świecki książę otrzymał w dziedziczne lenno Kurlandię i Semigalię.

• 1058 / 967 lat

  W Poznaniu zmarł Kazimierz I Odnowiciel, władca Polski w latach 1034–1058.