Kalendarz historyczny
24 lipca
-
Zmarł Jacek Kalabiński, dziennikarz, korespondent prasowy w USA, dziennikarz Radia Wolna Europa i BBC, tłumacz przemówienia Lecha Wałęsy w amerykańskim Kongresie.
-
W Puławach urodził się Jerzy Harasymowicz, poeta, związany ze środowiskiem pisma „Współczesność”, piewca kultury łemkowskiej; autor tomu „Zielnik”, „Wesele rusałek”, „Zimownik”.
-
W Otwocku zmarł Zbigniew Gostomski, malarz, artysta współczesny, twórca artystycznych eksperymentów, fotografik, profesor ASP w Warszawie, uczestnik i twórca happeningów, aktor teatru Tadeusza Kantora „Cricot 2”, współzałożyciel Galerii Foksal.
-
W Poraju w pow. myszkowskim zmarł Janusz Gniatkowski, piosenkarz.
-
Sejm RP uchwalił ustawę o podziale terytorialnym państwa, wprowadzającą podział na 16 województw i przywracającą instytucję powiatu.
-
W Warszawie zmarł Jerzy Toeplitz, krytyk filmowy, historyk kina, pedagog.
-
Po raz ostatni ukazała się gazeta „Świat Młodych”; było to wydawane od 1949 roku, jedno z najpopularniejszych pism dla młodzieży w czasach PRL.
-
W Miami zmarł Isaac Bashevis Singer, pisarz żydowski tworzący w języku jidysz; autor m.in. powieści „Rodzina Muszkatów”, „Sztukmistrz z Lublina”, „Szosza”, „Meszuge”; jego liczne opowiadania opisujące nieistniejący już świat polskich Żydów odznaczają się kunsztem narratorskim, i wnikliwym portretowaniem postaci; laureat literackiej Nagrody Nobla w 1978 r.
-
Sejm PRL znowelizował ustawę związkową, zgodnie z którą poddano ściślejszej kontroli związki zawodowe.
-
W Warszawie zmarł Edward Stachura, poeta, prozaik, tłumacz; autor powieści „Cała jaskrawość”, „Siekierezada”, szkicu literackiego „Fabula rasa” i poematu „Kropka nad Ypsylonem”.
-
Premiera filmu „Wodzirej” w reżyserii Feliksa Falka.
-
W Penley w Wielkiej Brytanii zmarł Adam Pragier, działacz PPS, ekonomista, prawnik.
-
W Fabryce Samochodów Ciężarowych w Lublinie rozpoczęła się seryjna produkcja samochodu dostawczego Żuk.
-
W Lidzbarku Warmińskim urodził się Zbigniew Mikołejko, filozof religii, eseista.
-
W Wałbrzychu zmarł Konstanty Skirmunt, członek Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu, minister spraw zagranicznych (1921–1922), poseł na Sejm; w latach 1929–1934 ambasador RP w Londynie.
-
W Warszawie powstał Instytut Badań Literackich (IBL), placówka naukowa zajmująca się badaniem historii i teorii literatury, historii kultury, dokumentacją literacką i leksykografią. Od 1952 r. IBL działa w strukturach Polskiej Akademii Nauk.
-
Początek procesu członków PPS – Bolesława Gałaja i sześciu kobiet – oskarżonych o przynależność do Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość.
-
Odezwa płk. Jana Rzepeckiego do byłych żołnierzy AK, wzywająca ich do legalnej pracy i walki politycznej.
-
Wojska 1. Frontu Białoruskiego zajęły Lublin.
-
W Lesie Grabińskim k. Iwonicza-Zdroju funkcjonariusze gestapo i ukraińskiej formacji SS rozstrzelali 72 Polaków, przetrzymywanych wcześniej w więzieniu w Jaśle.
-
Załoga niszczyciela ORP Orkan uratowała 37 rozbitków z zatopionego niemieckiego okrętu podwodnego U-459 i brytyjskiego lotnika z samolotu rozbitego podczas ataku na u-boota.
-
Premier Węgier Pal Teleki w depeszy do Adolfa Hitlera odmówił poparcia dla planowanej niemieckiej inwazji na Polskę, tłumacząc, że „nie może przedsięwziąć żadnej akcji militarnej przeciw Polsce ze względów moralnych".
-
Wszedł w życie tzw. pakt Brianda-Kelloga (nazywany też paktem paryskim), postulujący wyrzeczenie się wojny jako instrumentu polityki narodowej.
-
Zmarł Edward Słoński, poeta, więzień Cytadeli, żołnierz Legionów Polskich, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej.
-
W Warszawie urodził się Andrzej Konic, reżyser, aktor filmowy i teatralny; reżyser seriali „Stawka większa niż życie”, „Czarne chmury”, „Pogranicze w ogniu” oraz wielu spektakli Teatru Telewizji.
-
W Kielcach urodziła się Krystyna Skuszanka, reżyserka teatralna, w latach 1983–1990 wraz z mężem Jerzym Krasowskim prowadziła Teatr Narodowy w Warszawie.
-
W Wilnie urodził się Bernard Ładysz, śpiewak operowy, aktor filmowy; bas-baryton Opery Warszawskiej i Teatru Narodowego, niezapomniany Skołuba w „Strasznym dworze” Stanisława Moniuszki.
-
Wojna polsko-bolszewicka: powstał Rząd Obrony Narodowej pod przewodnictwem Wincentego Witosa.
-
Sejm RP uchwalił ustawę o Policji Państwowej.
-
Pod Krechowcami, niedaleko Stanisławowa, wchodzący w skład Dywizji Strzelców Polskich 1. pułk ułanów płk. Bolesława Mościckiego stoczył z wojskami niemieckimi całodzienny bój, skutecznie osłaniając odwrót wojsk rosyjskich.
-
W Warszawie urodził się Stanisław Wohl, operator, scenarzysta i reżyser; współzałożyciel i wieloletni wykładowca PWSF w Łodzi; autor scenariusza filmu „Strachy” i serialu „Czterej pancerni i pies”.
-
W Olszanie k. Kijowa urodził się Jerzy Różycki, matematyk, kryptolog; w 1933 r. wraz z Marianem Rejewskim i Henrykiem Zygalskim złamał kod niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma.
-
W Warszawie urodził się Aleksander Żabczyński, aktor, uczestnik kampanii 1939 r., oficer Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, ranny w bitwie pod Monte Cassino; gwiazda kina międzywojennego.
-
W Sankt Petersburgu zmarła Maria Szymanowska, pianistka, kompozytorska.
-
W Węglewie w Wielkopolsce urodził się Jakub Jasiński, poeta, satyryk, bajkopisarz, autor utworów politycznych o charakterze rewolucyjnym; w czasie powstania kościuszkowskiego przywódca insurekcji w Wilnie, a następnie dowódca korpusu na froncie; zginął w 1794 r. dowodząc jednym z odcinków obrony warszawskiej Pragi.
-
Parlament szwedzki pozbawił Zygmunta III Wazę praw do tronu szwedzkiego, kończąc w ten sposób polsko-szwedzką unię personalną.
-
Król Polski Zygmunt I Stary wydał w Toruniu edykt zakazujący przywożenia do kraju pism luterańskich i zakaz publicznego głoszenia zasad nowego wyznania.
-
W salach krakowskiego Collegium Maius odbyły się pierwsze wykłady uniwersyteckie.
-
W Starym Sączu zmarła Kinga, zwana również Kunegundą, księżniczka węgierska, księżna krakowska i sandomierska, kanonizowana w 1999 r.
-
Podczas zjazdu w Merseburgu doszło do ataku na orszak Bolesława Chrobrego. Domniemanym zleceniodawcą zamachu był cesarz Henryk II.