Kalendarz historyczny
28 czerwca
-
W Warszawie w czasie insurekcji doszło do krwawych rozruchów; z inspiracji jakobinów warszawski lud zaatakował więzienia i dokonał samosądu nad targowiczanami; powieszono m.in. biskupa wileńskiego Ignacego Massalskiego oraz kasztelana przemyskiego Antoniego Czetwertyńskiego.
-
Sejm w Lublinie uchwalił akt realnej unii polsko-litewskiej.
-
Urzędujący prezydent Andrzej Duda z wynikiem 43,50% zwyciężył w pierwszej turze wyborów prezydenckich. Do drugiej tury wszedł razem z Rafałem Trzaskowskim (30,46%).
-
W Krakowie zmarła Barbara Janina Zientarska, działaczka opozycji demokratycznej w okresie PRL, redaktorka czasopism tzw. drugiego obiegu. W jej domu znajdowała się drukarnia, w której powstawały druki bezdebitowe. W 2012 r. odznaczona przez prezydenta Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
-
W Krakowie zmarł ks. Józef Tischner, katolicki duchowny, filozof, teolog, pisarz; autor książek „Świat ludzkiej nadziei”, „Etyka Solidarności”, „Myślenie według wartości”, „Nieszczęsny dar wolności” oraz „Historii filozofii po góralsku”.
-
Premiera filmu „Pograbek” w reżyserii Jana Jakuba Kolskiego.
-
W Budapeszcie podpisano porozumienie, na mocy którego rozwiązano istniejącą od 1949 r. Radę Wzajemnej Pomocy Gospodarczej (RWPG).
-
W Poznaniu odsłonięto Pomnik Ofiar Czerwca 1956.
-
Na Stadionie X-lecia w Warszawie władze komunistyczne zorganizowały wiec poparcia dla I sekretarza KC PZPR Edwarda Gierka.
-
Premiera filmu „Wiosna, panie sierżancie” w reżyserii Tadeusza Chmielewskiego.
-
W Poznaniu otwarto halę widowiskowo-sportową Arena.
-
Papież Paweł VI specjalną bullą zatwierdził nową organizację kościelną na Ziemiach Zachodnich i Północnych, uzyskanych przez Polskę po II wojnie światowej.
-
W Warszawie urodził się Michał Znaniecki, reżyser teatralny, dramaturg, scenograf, pedagog.
-
W Warszawie urodził się Maciej Szczęsny, piłkarz, grający na pozycji bramkarza, trener, komentator sportowy; reprezentant Polski, zawodnik m.in. Legii Warszawa, Widzewa Łódź, Polonii Warszawa i Wisły Kraków – w barwach każdego z tych klubów zdobywał mistrzostwo Polski (z Legią Warszawa dwukrotnie).
-
W Ostródzie urodziła się Maria Ciunelis, aktorka, scenarzystka.
-
W Gorzowie Wielkopolskim urodził się Marek Jurek, działacz opozycji demokratycznej, współzałożyciel Ruchu Młodej Polski, członek władz krajowych NZS; parlamentarzysta; współtwórca ZChN i jeden z jego liderów; członek KRRiT (1995–2001); w 2001 r. współzałożyciel Przymierza Prawicy, a po jego zjednoczeniu z PiS – wiceprezes PiS; marszałek Sejmu w latach 2005–2007; założyciel i prezes Prawicy Rzeczypospolitej (2007); europoseł (2014–2019).
-
W Poznaniu doszło do robotniczych protestów, które przerodziły się w trwające trzy dni walki uliczne, do ich stłumienia władze komunistyczne użyły wojska; śmierć poniosło co najmniej 58 osób, rannych zostało ok. 600.
-
W Gdyni utworzono Muzeum Marynarki Wojennej.
-
Sejm uchwalił ustawę o powszechnej elektryfikacji wsi i osiedli.
-
W Gdańsku rozpoczęła działalność Opera Bałtycka.
-
Dekret KRN o odpowiedzialności karnej za odstępstwo od narodowości w latach 1939–1945.
-
Krajowa Rada Narodowa powołała Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej: premierem został Edward Osóbka-Morawski, wicepremierami Władysław Gomułka i Stanisław Mikołajczyk, pełniący również funkcję ministra rolnictwa.
-
W Sankt Valentin w Austrii urodził się Ryszard Krynicki, poeta, tłumacz, wydawca.
-
W Pruszkowie urodził się Adam Zieliński, prawnik, sędzia, prof. Uniwersytetu Warszawskiego, w latach 1996–2000 Rzecznik Praw Obywatelskich.
-
W Poznaniu urodził się Alfred Miodowicz, przewodniczący Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych (OPZZ) w latach 1984–1991, członek Biura Politycznego KC PZPR (1986–1989).
-
Na Wawelu złożone zostały prochy Juliusza Słowackiego, przeniesione z cmentarza Montmarte w Paryżu.
-
Rozporządzenie prezydenta RP o powołaniu przedsiębiorstwa Polskie Lasy Państwowe.
-
Stanowisko premiera RP objął Artur Śliwiński.
-
Powstała Międzynarodowa Organizacja Pracy.
-
W Pałacu Wersalskim państwa zwycięskiej koalicji podpisały Traktat Pokojowy z Niemcami – najważniejszy z układów kończących I wojnę światową, w której zginęło około 9 mln żołnierzy, a około 20 mln zostało rannych; w imieniu Polski pod traktatem podpisy złożyli Roman Dmowski i Ignacy Paderewski.
-
W Sarajewie od kul serbskiego zamachowca zginął austriacki następca tronu arcyksiążę Franciszek Ferdynand wraz z małżonką; wydarzenie to stało się bezpośrednią przyczyną wybuchu pierwszej wojny światowej.
-
W Krakowie urodził się Leon Kruczkowski, prozaik, dramaturg, publicysta; członek Krajowej Rady Narodowej, KC PZPR i Rady Państwa; od 1947 r. poseł na Sejm; prezes Związku Literatów Polskich (1946–1956); autor powieści „Kordian i cham”, „Pawie pióra” oraz dramatów „Niemcy” i „Pierwszy dzień wolności”.
-
W Zurychu urodził się Kazimierz Sikorski, kompozytor, teoretyk muzyki, pedagog.
-
W Maziarni koło Chełma urodził się Stanisław Brzozowski, filozof, publicysta, pisarz, krytyk literacki i teatralny; autor „Legendy Młodej Polski” i „Płomieni”.
-
Sejm Księstwa Warszawskiego przekształcił się w Konfederację Generalną Królestwa Polskiego, która ogłosiła wskrzeszenie Polski i przyłączenie do niej prowincji zabranych.
-
Pod Połonką wojska dowodzone przez hetmana wielkiego litewskiego Pawła Jana Sapiehę oraz wojewodę ruskiego Stefana Czarnieckiego pokonały rosyjskie wojska księcia Iwana Chowańskiego.
-
Powstanie Chmielnickiego: początek trzydniowej bitwy wojsk polskich z armią kozacko-tatarską pod Beresteczkiem.