> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz historyczny

29 kwietnia

  • Od lewej: Krzysztof Wyszkowski, Joanna Duda-Gwiazda i Andrzej Gwiazda. 2007 r. 29 IV 1978 r. A. Gwiazda, K. Wyszkowski i A. Sokołowski podpisali deklarację Komitetu Założycielskiego WZZ Wybrzeża. Fot. PAP/B. Zborowski

    W Gdańsku powstał Komitet Założycielski Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża, głównym działaczami WZZ byli Andrzej Gwiazda, Anna Walentynowicz, Krzysztof Wyszkowski i Bogdan Borusewicz.

  • Albert Forster przed Najwyższym Trybunałem Narodowym w Gdańsku. 05.04.1948. Fot. PAP/CAF

    Najwyższy Trybunał Narodowy w Gdańsku skazał na karę śmierci Alberta Forstera, niemieckiego nazistowskiego zbrodniarza, pełniącego w latach 1939–1945 funkcję namiestnika prowincji Gdańsk-Prusy Zachodnie; wyrok przez powieszenie wykonano w 1952 r. w więzieniu na warszawskim Mokotowie.

  • W Warszawie zmarł dyrygent Kazimierz Kord, wieloletni dyrektor naczelny i artystyczny Filharmonii Narodowej w Warszawie, znany z kierowania wieloma orkiestrami symfonicznymi na całym świecie.

  • W Warszawie zmarł Wojciech Zagórski – aktor teatralny i filmowy, zagrał w wielu filmach i serialach takich jak „Janosik”, ‘Chłopi”, „Ballada o Januszku”, „Konopielka”, „Brunet wieczorową porą”, „Pułkownik Kwiatkowski”.

  • Wiesław Chrzanowski. Fot. PAP/S. Pulcyn

    W Warszawie zmarł Wiesław Chrzanowski, prawnik, żołnierz AK, uczestnik Powstania Warszawskiego; w 1948 r. aresztowany przez władze komunistyczne za próbę „obalenia siłą ustroju Polski Ludowej”, skazany na osiem lat więzienia; w latach 1989–1994 przewodniczący Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego; minister sprawiedliwości (1991), marszałek Sejmu (1991–1993), senator (1997–2001).

  • Waldemar Baszanowski. 1969 r. Fot. PAP/CAF

    W Warszawie zmarł Waldemar Baszanowski, dwukrotny mistrz olimpijski w podnoszeniu ciężarów – w Tokio (1964) i Meksyku (1968), pięciokrotny mistrz świata i sześciokrotny mistrz Europy.

  • Ryszard Matuszewski. Fot. PAP/A. Rybczyński

    W Warszawie zmarł Ryszard Matuszewski, historyk literatury, krytyk literacki, eseista, tłumacz, autor podręczników.

  • Aktorka Maja Komorowska jako Idalia Dobrowolska na planie filmu „Cwał” w reżyserii Krzysztofa Zanussiego. Fot. PAP/W. Rozmysłowicz

    Premiera filmu „Cwał” w reżyserii Krzysztofa Zanussiego.

  • W Stoczni Gdańskiej z Lechem Wałęsą spotkali się kandydaci na posłów i senatorów z ramienia Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”.

  • Sejm uchwalił ustawę o Trybunale Konstytucyjnym.

  • Prof. Karol Estreicher. Fot. PAP/CAF/Archiwum

    W Krakowie zmarł prof. Karol Estreicher, historyk sztuki, dyrektor Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego.

  • W Warszawie urodził się Mateusz Kusznierewicz, żeglarz, mistrz olimpijski z Atlanty (1996) i brązowy medalista igrzysk w Atenach (2004); wielokrotny mistrz świata i Europy.

  • Sejm przyjął ustawę o przekazywaniu gospodarstw rolnych na własność państwa w zamian za rentę oraz ustawę o rentach dla inwalidów wojennych i rodzin po poległych żołnierzach.

  • Paweł Deląg. Fot. PAP/M. Obara

    W Krakowie urodził się Paweł Deląg, aktor, wystąpił m.in. w filmach „Szamanka”, „Ciemna strona Wenus” i „Quo vadis”.

  • Stanisław Oślizło, kapitan Górnika Zabrze w 1970 r., zdobywca bramki w meczu finałowym PZP. Fot. PAP/CAF/Archiwum

    W Wiedniu w finałowym meczu Pucharu Zdobywców Pucharów Górnik Zabrze przegrał z Manchesterem City 1:2.

  • Otwarcie kawiarni „Czytelnika” przy ul. Wiejskiej w Warszawie.

  • Powstało Centralne Archiwum Filmowe; przemianowane  w 1970 r. na Filmotekę Polską, w 1987 r. na Filmotekę Narodową.

  • Jan A.P. Kaczmarek. Fot. PAP/A. Grygiel

    W Koninie urodził się Jan Andrzej Paweł Kaczmarek, kompozytor, autor muzyki do ponad pięćdziesięciu filmów, laureat Oscara za muzykę do filmu „Marzyciel”.

  • Premiera filmu „Gromada” w reżyserii Jerzego Kawalerowicza.

  • Stanisława Celińska. Fot. PAP/A. Rybczyński

    W Warszawie urodziła się Stanisława Celińska, aktorka, wystąpiła m.in. w filmach „Krajobraz po bitwie”, „Nie ma róży bez ognia”, „Noce i dnie”, „Panny z Wilka”, „Pieniądze to nie wszystko”, a także w serialach „Alternatywy 4”, „Bulionerzy” i „Mamuśki”.

  • Aleksander Wolszczan w Centrum Astronomii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika k. Torunia, głębi radioteleskop. Fot. PAP/W. Szabelski

    W Szczecinku urodził się Aleksander Wolszczan, astronom, badacz pulsarów – gwiazd neutronowych, odkrywca pierwszych planet spoza Układu Słonecznego.

  • Tadeusz Borowski. Fot. PAP/CAF/Reprodukcja

    Z więzienia na Pawiaku wywieziono do KL Auschwitz 107 kobiet i 420 mężczyzn; wśród nich m.in. Tadeusza Borowskiego, poetę, prozaika.

  • Mjr Marian Pisarek. Fot. Imperial War Museums. Źródło: Wikimedia Commons

    Podczas lotu bojowego nad kanałem La Manche zginął mjr Marian Pisarek, pilot, as myśliwski, dowódca 1. Polskiego Skrzydła Myśliwskiego.

  • Rita Gorgonowa. Fot. NAC

    Sąd Okręgowy w Krakowie skazał na osiem lat więzienia Ritę Gorgonową, guwernantkę, pracującą u znanego lwowskiego architekta Stanisława Zaremby, oskarżoną o zamordowanie jego 17-letniej córki Lusi; sprawa Rity Gorgonowej była jednym z najsłynniejszych procesów sądowych II RP.

  • W Warszawie urodził się Waldemar Kazanecki, kompozytor, pianista; autor muzyki do kilkuset filmów, m.in. „Hrabiny Cosel”, „Nocy i dni” oraz serialu telewizyjnego „Czarne chmury”.

  • Gerard Cieślik (C) w czasie meczu eliminacyjnego mistrzostw świata Polska - ZSRR (2:1). Chorzów, 20.10.1957. Fot. PAP/CAF/Z. Matuszewski

    W Hajdukach Wielkich, obecnie dzielnica Chorzowa, urodził się Gerard Cieślik, piłkarz, wielokrotny reprezentant Polski, zawodnik Ruchu Chorzów.

  • Gdynia 1926 r. Widok na port i miasto z Kamiennej Góry. Fot. PAP/CAF

    Z udziałem prezydenta Stanisława Wojciechowskiego i premiera Władysława Sikorskiego odbyło się w Gdyni uroczyste otwarcie „Tymczasowego Portu Wojennego i Schroniska dla Rybaków”.

  • Obraz Jana Matejki „Konstytucja 3 Maja 1791”. Fot. PAP/Reprodukcja/J. Grelowski

    Sejm RP uchwalił ustawę ustanawiającą 3 maja świętem narodowym.

  • W Łodzi zmarł Izrael Poznański, przemysłowiec, właściciel warsztatów tkackich w Łodzi; nazywany ostatnim, po Ludwiku Geyerze i Karolu Scheiblerze, łódzkim „królem bawełny”.

  • Józef Bliziński. Źródło: CBN Polona

    W Krakowie zmarł Józef Bliziński, komediopisarz.

  • Ks. Stanisław Brzóska. Źródło: Wikimedia Commons

    Na Podlasiu władze carskie aresztowały księdza Stanisława Brzóskę, generała i naczelnego kapelana Powstania Styczniowego.

  • W Słucku urodził się Witold Jodko-Narkiewicz, działacz socjalistyczny, współzałożyciel i członek władz PPS; jeden z założycieli Komisji Tymczasowej Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych (1912).

  • Św. Piotr Klawer. Źródło: CBN Polona

    W Loosdorf w Austrii urodziła się Halka Ledóchowska, misjonarka, klawerianka, pisarka; założycielka Sodalicji św. Piotra Klawera (klawerianki); beatyfikowana w 1975 r.

  • Powstanie poznańskie: pruski gen. Friedrich von Colomb, nie czekając na polityczne rozwiązania, zaatakował polski obóz w Książu, który zdobył po zaciętym boju; w walce z przeważającymi siłami pruskimi poległo kilkuset powstańców, razem z dowódcą mjr. Florianem Dąbrowskim.

  • Książę Adam Czartoryski. Źródło: Wikimedia Commons

    W Paryżu założono Towarzystwo Literackie Polskie, w późniejszym okresie znane jako Towarzystwo Historyczno-Literackie. Prezesem Towarzystwa został książę Adam Jerzy Czartoryski.

  • Aleksander II. Źródło: CBN Polona

    W Petersburgu urodził się przyszły car Aleksander II Romanow, panujący w latach 1855–1881.

  • W Budlewie w okolicach Bielska Podlaskiego urodził się Jakub Falkowski, pijar, pedagog, założyciel i rektor Instytutu Głuchoniemych w Warszawie.

  • Śmierć Stefana Potockiego nad Żółtymi Wodami - obraz Juliusza Kossaka. Źródło: Wikimedia Commons

    Powstanie Chmielnickiego: początek bitwy nad Żółtymi Wodami, w której armia kozacko-tatarska pokonała wojska polskie dowodzone przez Stefana Potockiego.