Kalendarz historyczny
15 lutego
-
Pożar katedry poznańskiej wywołany ostrzałem radzieckiej artylerii. Największe szkody poniosły fasada, dach oraz hełmy wież. Zapaliły się też organy oraz część wyposażenia, jednak sklepienia świątyni się nie zawaliły. Niemiecki garnizon Poznania skapitulował osiem dni później.
-
W Otwocku urodziła się Irena Sendler, działaczka społeczna, w czasie niemieckiej okupacji szefowa wydziału dziecięcego Rady Pomocy Żydom „Żegota”; uratowała setki dzieci żydowskich, wywożąc je z warszawskiego getta i ukrywając w polskich rodzinach, sierocińcach oraz klasztorach; odznaczona medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.
-
W Warszawie zmarł były pięściarz wagi ciężkiej Grzegorz Skrzecz, medalista mistrzostw świata i Europy, pięciokrotny mistrz Polski. W 1980 r. uczestniczył w igrzyskach olimpijskich w Moskwie.
-
We Wrocławiu zmarł Józef Zapędzki, dwukrotny mistrz olimpijski (Meksyk 1968, Monachium 1972) w konkurencji pistoletu szybkostrzelnego, wielokrotny medalista mistrzostw świata i mistrzostw Europy.
-
W Warszawie zmarł Zdzisław Najder, historyk literatury, światowej sławy autorytet w dziedzinie twórczości Josepha Conrada, działacz opozycji w okresie PRL, w latach 1982–87 dyrektor Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa.
-
Podczas Zimowych Igrzysk Olimpijskich w Soczi złote medale dla Polski zdobyli: Zbigniew Bródka w biegu łyżwiarskim na 1500 m i Kamil Stoch w konkursie skoków narciarskich na dużej skoczni.
-
W Niemczech zmarła Karin Stanek, jedna z najpopularniejszych piosenkarek lat 60., znana z przebojów „Jedziemy autostopem” i „Chłopiec z gitarą”.
-
W Warszawie zmarł Antoni Heda, „Szary”, żołnierz ZWZ, AK i WiN, dowódca akcji rozbicia więzień w Starachowicach (1943) i Kielcach (1945), więzień stalinowski, skazany na karę śmierci zamienioną na dożywocie, zwolniony w 1956 roku.
-
Janusz Kochanowski został zaprzysiężony na urząd Rzecznika Praw Obywatelskich.
-
W Warszawie zmarł Wacław Korabiewicz, lekarz na „Darze Pomorza”, podróżnik, literat, autor m.in. „Kajakiem do minaretów”, „Eskulapa w Etiopii” i „Rapsodu o głowie hetmana”.
-
Podczas spotkania prezydentów Polski – Lecha Wałęsy, Czech – Vaclava Havla i Węgier – Jozsefa Antala, powstała Grupa Wyszehradzka – porozumienie Węgier, Czech i Polski w celu koordynowania działań związanych z reformami ustrojowymi i gospodarczymi oraz kwestiami integracji z Europą.
-
Sejm przyjął ustawę o ustanowieniu 11 listopada Narodowego Święta Niepodległości.
-
W Warszawie zmarł Stefan Matyjaszkiewicz, operator filmowy, autor zdjęć do filmów „Ewa chce spać”, „Złoto”, „Jak być kochaną”, „Lalka”, „Kopernik”.
-
Premiera filmu „Nadzór” w reżyserii Wiesława Saniewskiego.
-
W Buffalo (USA) zmarł Zbigniew Seifert, skrzypek jazzowy.
-
W Rotundzie PKO w Warszawie u zbiegu ul. Marszałkowskiej i Alei Jerozolimskich doszło do tragicznego w skutkach wybuchu gazu. W jego wyniku śmierć poniosło 49 osób, a ponad 110 zostało rannych.
-
Premier Piotr Jaroszewicz ogłosił cofnięcie grudniowych podwyżek cen. Władze poinformowały także o podwyżce najniższych płac.
-
W Montrealu zmarł Rafał Malczewski, malarz, literat, taternik, syn malarza Jacka Malczewskiego.
-
Premiera filmu „Gangsterzy i filantropi” w reżyserii Jerzego Hoffmana i Edwarda Skórzewskiego.
-
Sejm uchwalił ustawy o Sądzie Najwyższym i o obywatelstwie polskim, uzyskanie obywatelstwa innego państwa powodowało utratę obywatelstwa polskiego.
-
Ukazało się pierwsze wydanie pisma dla dzieci „Miś”.
-
W Moskwie podpisano umowę pomiędzy Polską i ZSRS o wymianie obszarów przygranicznych; Polska uzyskała część rejonu drohobyckiego w Bieszczadach (480 km kw.), oddając w zamian stronie sowieckiej analogiczny obszar Lubelszczyzny (Bełz, Krystynopol), na którym znajdowały się złoża gazu ziemnego i węgla kamiennego.
-
W Gdańsku urodziła się Jadwiga Jankowska-Cieślak, aktorka; wystąpiła m.in. w filmach „Sam na sam”, „Trzeba zabić tę miłość”, „Stan wewnętrzny”, „300 mil do nieba”, „Rysa”; nagrodzona Złotą Palmą w Cannes za rolę w węgierskim filmie „Inne spojrzenie” (1982).
-
Premiera filmu „Skarb” Leonarda Buczkowskiego, pierwszej polskiej powojennej komedii.
-
W trakcie walk o Poznań, w wyniku ostrzału sowieckiej artylerii spłonęła archikatedra św. Apostołów Piotra i Pawła. Ocalały jedynie kaplice i wypalone wnętrze.
-
Początek drugiej bitwy o Monte Cassino, w której wziął udział korpus nowozelandzki oraz jednostki hinduskie; pomimo wsparcia artylerii i lotnictwa, które przed atakiem zrzuciło na wzgórze klasztorne 576 ton bomb, również i to natarcie nie przyniosło powodzenia.
-
W niemieckim obozie Auschwitz zamordowany został Józef Noji, lekkoatleta, biegacz długodystansowy, 10-krotny mistrz Polski, uczestnik igrzysk olimpijskich w Berlinie.
-
Do niemieckiego obozu Auschwitz dotarł transport Żydów, aresztowanych przez gestapo w Bytomiu, wszystkich zgładzono tuż po przywiezieniu do obozu; był to początek masowych transportów Żydów do Auschwitz.
-
Pierwszy zrzut cichociemnych do Polski: w nocy z 15 na 16 lutego z Wielkiej Brytanii wystartowała brytyjska załoga z trzema polskimi skoczkami na pokładzie, po ponad 11 godz. locie spadochroniarze zostali zrzuceni nie jak planowano pod Włoszczową w Kieleckiem, ale na Śląsku Cieszyńskim pod Skoczowem.
-
W Grodźcu pod Będzinem urodził się Cezary Chlebowski, historyk, publicysta, autor m.in. książki „Pozdrówcie Góry Świętokrzyskie”.
-
Nadawanie na fali 442 metrów rozpoczęła rozgłośnia Polskiego Radia w Krakowie.
-
W Warszawie urodziła się Maria Homerska, aktorka znana m.in. z filmów „Czarne skrzydła”, „Wierna rzeka” i serialu „Noce i dnie”.
-
Bunt II Brygady Legionów Polskich pod dowództwem Józefa Hallera wywołany postanowieniami traktatu brzeskiego; przejście frontu pod Rarańczą.
-
W Petersburgu urodził się Aleksander Dzwonkowski, aktor, odtwórca m.in. ról Felusia Piwko w filmie „Kapelusz pana Anatola” Jana Rybkowskiego, doktora Kadrylla w serialu „Niesamowite przygody Marka Piegusa” i Dyndalskiego w „Zemście” Aleksandra Fredry w reżyserii Jana Świderskiego.
-
W Łodzi urodziła się Ida Braunerówna, rzeźbiarka związana z grupą „Jung Idysz”, uczennica Oskara Kokoschki, więźniarka niemieckiego obozu Auschwitz-Birkenau.
-
W Rzejowicach koło Radomska urodził się Mieczysław Norwid-Neugebauer, współzałożyciel polskiego harcerstwa, oficer Legionów Polskich, generał WP.
-
W Krzemieńczuku na Ukrainie urodził się Konrad Krzyżanowski, malarz.
-
W Warszawie urodził się Samuel Goldflam, internista, neurolog, działacz społeczny.
-
W Brzozowie pod Pszczyną zmarł Władysław Wężyk, literat, podróżnik, uczestnik Powstania Listopadowego, autor „Podróży po starożytnym świecie” – opisu podróży po Egipcie, Turcji, Palestynie, Syrii, Grecji i Włoszech.
-
We Lwowie odbyła się prapremiera „Ślubów panieńskich” Aleksandra Fredry.
-
W Krakowie urodził się Faustyn Juliusz Cengler, rzeźbiarz, autor licznych nagrobków, część z nich zachowała się na Cmentarzu Powązkowskim.
-
W Hrynkiszkach pod Kownem urodził się Polikarp Girsztowt, lekarz, wydawca, chirurg, założyciel i redaktor „Gazety Lekarskiej”, profesor Szkoły Głównej i Uniwersytetu Warszawskiego, uczestnik Powstania Styczniowego.
-
W Romanowie na Wołyniu urodził się Ignacy Feliks Dobrzyński, pianista, kompozytor, dyrygent i pedagog.
-
W Żelechowie zmarł Ignacy Wyssogota Zakrzewski, prezydent Warszawy, jeden z organizatorów insurekcji w stolicy w 1794 r.
-
W Warszawie zmarł Józef Szymanowski, poeta, krytyk literacki, uczestnik „obiadów czwartkowych” króla Stanisława Augusta, w czasie Insurekcji Kościuszkowskiej przewodniczący Wydziału Sprawiedliwości Rady Najwyższej Narodowej, autor m.in. „Listów o guście”.
-
W Toruniu urodził się Fryderyk Skarbek, ekonomista, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, pisarz i publicysta; założył Instytut dla Dzieci Moralnie Zaniedbanych, zorganizował i był pierwszym prezesem Dyrekcji Ubezpieczeń; jako referendarz Rady Stanu Królestwa Polskiego był inicjatorem budowy więzienia przy ul. Pawiej w Warszawie; napisał „Dzieje Księstwa Warszawskiego”, był też autorem powieści obyczajowej „Pan Antoni”.
-
W katedrze na Wawelu wielki książę litewski Jagiełło, wraz z braćmi, przyjął chrzest.
-
W czasie walk o Kapitol zginął papież Lucjusz II; jego następcą został opat rzymskiego klasztoru cystersów Bernard Aganelli de Montemago, który przyjął imię Eugeniusza III.