> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz historyczny

15 lutego

  • Manifestacja przed siedzibą pierwszego rządu w niepodległej Polsce – Warszawa, 14 listopada 1918 r. Fot. CAW

    Sejm przyjął ustawę o ustanowieniu 11 listopada Narodowego Święta Niepodległości.

  • Ruiny klasztoru na Monte Cassino. Fot. PAP/CAF/Reprodukcja

    Początek drugiej bitwy o Monte Cassino, w której wziął udział korpus nowozelandzki oraz jednostki hinduskie; pomimo wsparcia artylerii i lotnictwa, które przed atakiem zrzuciło na wzgórze klasztorne 576 ton bomb, również i to natarcie nie przyniosło powodzenia.

  • W Warszawie zmarł były pięściarz wagi ciężkiej Grzegorz Skrzecz, medalista mistrzostw świata i Europy, pięciokrotny mistrz Polski. W 1980 r. uczestniczył w igrzyskach olimpijskich w Moskwie.

  • Józef Zapędzki. 1969 r. Fot. PAP/CAF/E. Wołoszczuk

    We Wrocławiu zmarł Józef Zapędzki, dwukrotny mistrz olimpijski (Meksyk 1968, Monachium 1972) w konkurencji pistoletu szybkostrzelnego, wielokrotny medalista mistrzostw świata i mistrzostw Europy.

  • Prof. Zdzisław Najder. Fot. PAP/J. Kamiński

    W Warszawie zmarł Zdzisław Najder, historyk literatury, światowej sławy autorytet w dziedzinie twórczości Josepha Conrada, działacz opozycji w okresie PRL, w latach 1982–87 dyrektor Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa.

  • Podczas Zimowych Igrzysk Olimpijskich w Soczi złote medale dla Polski zdobyli: Zbigniew Bródka w biegu łyżwiarskim na 1500 m i Kamil Stoch w konkursie skoków narciarskich na dużej skoczni. 

  • Karin Stanek. Fot. PAP/Matuszewski

    W Niemczech zmarła Karin Stanek, jedna z najpopularniejszych piosenkarek lat 60., znana z przebojów „Jedziemy autostopem” i „Chłopiec z gitarą”.

  • Antoni Heda "Szary" podczas otwarcia i poświęcenia Muzeum Pamięci Narodowej w budynku b. więzienia na kieleckim Zamkowym Wzgórzu, w 50. rocznicę rozbicia więzienia UB w Kielcach. 1995 r. Fot. PAP/J. Mazur

    W Warszawie zmarł Antoni Heda, „Szary”, żołnierz ZWZ, AK i WiN, dowódca akcji rozbicia więzień w Starachowicach (1943) i Kielcach (1945), więzień stalinowski, skazany na karę śmierci zamienioną na dożywocie, zwolniony w 1956 roku.

  • Janusz Kochanowski został zaprzysiężony na urząd Rzecznika Praw Obywatelskich.

  • W Warszawie zmarł Wacław Korabiewicz, lekarz na „Darze Pomorza”, podróżnik, literat, autor m.in. „Kajakiem do minaretów”, „Eskulapa w Etiopii” i „Rapsodu o głowie hetmana”.

  • Szczyt w Wyszehradzie: spotkanie prezydenta RP Lecha Wałęsy, prezydenta Czechosłowacji Vaclava Havla i premiera Węgier Józsefa Antalla. 15.02.1991. Fot. PAP/J. Morek

    Podczas spotkania prezydentów Polski – Lecha Wałęsy, Czech – Vaclava Havla i Węgier – Jozsefa Antala, powstała Grupa Wyszehradzka – porozumienie Węgier, Czech i Polski w celu koordynowania działań związanych z reformami ustrojowymi i gospodarczymi oraz kwestiami integracji z Europą.

  • W Warszawie zmarł Stefan Matyjaszkiewicz, operator filmowy, autor zdjęć do filmów „Ewa chce spać”, „Złoto”, „Jak być kochaną”, „Lalka”, „Kopernik”.

  • Premiera filmu „Nadzór” w reżyserii Wiesława Saniewskiego.

  • Gmach PKO w Warszawie po wybuchu. Fot. PAP/A. Urbanek

    W Rotundzie PKO w Warszawie u zbiegu ul. Marszałkowskiej i Alei Jerozolimskich doszło do tragicznego w skutkach wybuchu gazu. W jego wyniku śmierć poniosło 49 osób, a ponad 110 zostało rannych.

  • Zbigniew Seifert. Fot. PAP/M. Sochor

    W Buffalo (USA) zmarł Zbigniew Seifert, skrzypek jazzowy.

  • Piotr Jaroszewicz. Fot. PAP/PAI/J. Rosikoń

    Premier Piotr Jaroszewicz ogłosił cofnięcie grudniowych podwyżek cen. Władze poinformowały także o podwyżce najniższych płac. 

  • W Montrealu zmarł Rafał Malczewski, malarz, literat, taternik, syn malarza Jacka Malczewskiego.

  • Premiera filmu „Gangsterzy i filantropi” w reżyserii Jerzego Hoffmana i Edwarda Skórzewskiego.

  • Sejm uchwalił ustawy o Sądzie Najwyższym i o obywatelstwie polskim, uzyskanie obywatelstwa innego państwa powodowało utratę obywatelstwa polskiego.

  • Ukazało się pierwsze wydanie pisma dla dzieci „Miś”.

  • Jadwiga Jankowska-Cieślak. Fot. PAP/A. Rybczyński

    W Gdańsku urodziła się Jadwiga Jankowska-Cieślak, aktorka; wystąpiła m.in. w filmach „Sam na sam”, „Trzeba zabić tę miłość”, „Stan wewnętrzny”, „300 mil do nieba”, „Rysa”; nagrodzona Złotą Palmą w Cannes za rolę w węgierskim filmie „Inne spojrzenie” (1982).

  • Rynek w Krystynopolu. 1939–1945. Fot. NAC

    W Moskwie podpisano umowę pomiędzy Polską i ZSRS o wymianie obszarów przygranicznych; Polska uzyskała część rejonu drohobyckiego w Bieszczadach (480 km kw.), oddając w zamian stronie sowieckiej analogiczny obszar Lubelszczyzny (Bełz, Krystynopol), na którym znajdowały się złoża gazu ziemnego i węgla kamiennego.

  • Scena z filmu „Skarb” w reż. Leonarda Buczkowskiego: aktorzy Alina Janowska i Adolf Dymsza. Fot. PAP/CAF/Reprodukcja

    Premiera filmu „Skarb” Leonarda Buczkowskiego, pierwszej polskiej powojennej komedii.

  • W trakcie walk o Poznań, w wyniku ostrzału sowieckiej artylerii spłonęła archikatedra św. Apostołów Piotra i Pawła. Ocalały jedynie kaplice i wypalone wnętrze.

  • Józef Noji. Fot. NAC

    W niemieckim obozie Auschwitz zamordowany został Józef Noji, lekkoatleta, biegacz długodystansowy, 10-krotny mistrz Polski, uczestnik igrzysk olimpijskich w Berlinie.

  • Teren b. niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz-Birkenau. Fot. PAP/J. Bednarczyk

    Do niemieckiego obozu Auschwitz dotarł transport Żydów, aresztowanych przez gestapo w Bytomiu, wszystkich zgładzono tuż po przywiezieniu do obozu; był to początek masowych transportów Żydów do Auschwitz.

  • Szkolenie cichociemnych w Wielkiej Brytanii. Fot. NAC

    Pierwszy zrzut cichociemnych do Polski: w nocy z 15 na 16 lutego z Wielkiej Brytanii wystartowała brytyjska załoga z trzema polskimi skoczkami na pokładzie, po ponad 11 godz. locie spadochroniarze zostali zrzuceni nie jak planowano pod Włoszczową w Kieleckiem, ale na Śląsku Cieszyńskim pod Skoczowem.

  • Cezary Chlebowski. Fot. PAP/A. Urbanek

    W Grodźcu pod Będzinem urodził się Cezary Chlebowski, historyk, publicysta, autor m.in. książki „Pozdrówcie Góry Świętokrzyskie”.

  • Członkowie kuratorium Polskiego Radia w Krakowie. 1927 r. Fot. NAC

    Nadawanie na fali 442 metrów rozpoczęła rozgłośnia Polskiego Radia w Krakowie.

  • W Warszawie urodziła się Maria Homerska, aktorka znana m.in. z filmów „Czarne skrzydła”, „Wierna rzeka” i serialu „Noce i dnie”.

  • Józef Haller. Fot. NAC

    Bunt II Brygady Legionów Polskich pod dowództwem Józefa Hallera wywołany postanowieniami traktatu brzeskiego; przejście frontu pod Rarańczą.

  • Irena Sendler. Źródło: Wikimedia Commons

    W Otwocku urodziła się Irena Sendler, działaczka społeczna, w czasie niemieckiej okupacji szefowa wydziału dziecięcego Rady Pomocy Żydom „Żegota”; uratowała setki dzieci żydowskich, wywożąc je z warszawskiego getta i ukrywając w polskich rodzinach, sierocińcach oraz klasztorach; odznaczona medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.

  • Aleksander Dzwonkowski. Źródło: NAC

    W Petersburgu urodził się Aleksander Dzwonkowski, aktor, odtwórca m.in. ról Felusia Piwko w filmie „Kapelusz pana Anatola” Jana Rybkowskiego, doktora Kadrylla w serialu „Niesamowite przygody Marka Piegusa” i Dyndalskiego w „Zemście” Aleksandra Fredry w reżyserii Jana Świderskiego.

  • W Łodzi urodziła się Ida Braunerówna, rzeźbiarka związana z grupą „Jung Idysz”, uczennica Oskara Kokoschki, więźniarka niemieckiego obozu Auschwitz-Birkenau.

  • Mieczysław Norwid-Neugebauer. Fot. NAC

    W Rzejowicach koło Radomska urodził się Mieczysław Norwid-Neugebauer, współzałożyciel polskiego harcerstwa, oficer Legionów Polskich, generał WP.

  • Konrad Krzyżanowski. Źródło: CBN Polona

    W Krzemieńczuku na Ukrainie urodził się Konrad Krzyżanowski, malarz.

  • W Warszawie urodził się Samuel Goldflam, internista, neurolog, działacz społeczny.

  • W Brzozowie pod Pszczyną zmarł Władysław Wężyk, literat, podróżnik, uczestnik Powstania Listopadowego, autor „Podróży po starożytnym świecie” – opisu podróży po Egipcie, Turcji, Palestynie, Syrii, Grecji i Włoszech.

  • Aleksander Fredro. Źródło: CBN Polona

    We Lwowie odbyła się prapremiera „Ślubów panieńskich” Aleksandra Fredry.

  • W Krakowie urodził się Faustyn Juliusz Cengler, rzeźbiarz, autor licznych nagrobków, część z nich zachowała się na Cmentarzu Powązkowskim.

  • W Hrynkiszkach pod Kownem urodził się Polikarp Girsztowt, lekarz, wydawca, chirurg, założyciel i redaktor „Gazety Lekarskiej”, profesor Szkoły Głównej i Uniwersytetu Warszawskiego, uczestnik Powstania Styczniowego.

  • W Romanowie na Wołyniu urodził się Ignacy Feliks Dobrzyński, pianista, kompozytor, dyrygent i pedagog. 

  • Ignacy Wyssogota Zakrzewski. Źródło: Wikimedia Commons

    W Żelechowie zmarł Ignacy Wyssogota Zakrzewski, prezydent Warszawy, jeden z organizatorów insurekcji w stolicy w 1794 r.

  • W Warszawie zmarł Józef Szymanowski, poeta, krytyk literacki, uczestnik „obiadów czwartkowych” króla Stanisława Augusta, w czasie Insurekcji Kościuszkowskiej przewodniczący Wydziału Sprawiedliwości Rady Najwyższej Narodowej, autor m.in. „Listów o guście”.

  • W Toruniu urodził się Fryderyk Skarbek, ekonomista, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, pisarz i publicysta; założył Instytut dla Dzieci Moralnie Zaniedbanych, zorganizował i był pierwszym prezesem Dyrekcji Ubezpieczeń; jako referendarz Rady Stanu Królestwa Polskiego był inicjatorem budowy więzienia przy ul. Pawiej w Warszawie; napisał „Dzieje Księstwa Warszawskiego”, był też autorem powieści obyczajowej „Pan Antoni”.

  • Władysław Jagiełło; miedzioryt, autor: Benoit Farjat (1646-1724) Źródło: BN Polona

    W katedrze na Wawelu wielki książę litewski Jagiełło, wraz z braćmi, przyjął chrzest.

  • W czasie walk o Kapitol zginął papież Lucjusz II; jego następcą został opat rzymskiego klasztoru cystersów Bernard Aganelli de Montemago, który przyjął imię Eugeniusza III.