Kalendarz historyczny
20 lutego
-
W niemieckim obozie koncentracyjnym Gross-Rosen zamordowany został harcmistrz Florian Marciniak, współzałożyciel i Naczelnik Szarych Szeregów (1939–1943).
-
W Rzeszowie urodził się Mieczysław Boruta-Spiechowicz, generał WP, dowódca 5 Dywizji Piechoty Armii Polskiej w Związku Sowieckim (1941–1942), następnie dowódca I Korpusu Polskiego w Wielkiej Brytanii (1943–1945). Jeden z założycieli w 1977 r. Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela (ROPCiO).
-
W Rzymie zmarł prof. Stanisław Grygiel, filozof i filolog, publicysta katolicki bliski przyjaciel i współpracownik św. Jana Pawła II. W latach 1980–1983 był dyrektorem Polskiego Instytutu Kultury Chrześcijańskiej.
-
Zmarł prof. Mieczysław Chorąży, pionier nowoczesnej onkologii, powstaniec warszawski, nauczyciel kilku pokoleń lekarzy, kawaler Orderu Orła Białego.
-
Szef MON Tomasz Siemoniak przekazał Fundacji Rodziny Józefa Piłsudskiego przedmioty będące wyposażeniem dworku marszałka w Sulejówku, wywiezione z niego w 1947 r.
-
W Zakopanem zmarł Józef Uznański, przewodnik tatrzański w czasie II wojny światowej kurier ZWZ-AK, po wojnie ratownik górski, jeden z pierwszych ratowników pracujących z psem specjalnie przeszkolonym do odnajdowania ofiar lawin.
-
Podczas XXI Zimowych Igrzysk Olimpijskich w Vancouver Adam Małysz zdobył srebrny medal w konkursie na dużej skoczni.
-
W Warszawie zmarł Lucjan Wolanowski, dziennikarz PAP, reporter, pisarz, podróżnik, autor m.in. książek: „Klejnot Korony. Reporter w Hongkongu w godzinach zarazy”, „Dalej niż daleko”, „Poczta do Nigdy - Nigdy”, „Upał i gorączka”, „Westchnienie za Lapu – Lapu”.
-
W Skolimowie zmarł Jerzy Passendorfer, reżyser, scenarzysta; twórca filmów „Zamach”, „Ostatnie dni”, „Kierunek Berlin”, „Barwy walki” oraz serialu „Janosik”.
-
W Krakowie zmarł Jan Józef Szczepański, pisarz, tłumacz, scenarzysta filmowy, reporter, wieloletni prezes Związku Literatów Polskich; uczestnik kampanii 1939 r., oficer AK; autor m.in. powieści „Portki Odysa”, „Polska jesień”, „Pojedynek”, „Ikar”, „Wyspa”; opowiadań „Dzień bohatera”, „Motyl”, „Za przełęczą”, „Trzy czerwone róże”, „Historyjki” oraz „Dziennika” obejmującego lata 1945–2002; do jego najbardziej znanych zbiorów reportaży należą „Zatoka Białych Niedźwiedzi”, „Trzy podróże” i „Przed nieznanym trybunałem”.
-
W Warszawie zmarł Jan Ciecierski, aktor, reżyser, autor pamiętników, znany m.in. z ról w filmach „Pierwsze dni”, „Aktorzy prowincjonalni”, „Dyrygent”.
-
Stan wojenny: wznowiono wydawanie tygodnika „Polityka”.
-
Rada Ministrów powołała Komitet do spraw Współpracy ze Związkami Zawodowymi. Na jego czele stanął wicepremier Mieczysław F. Rakowski.
-
W Siedlcach urodził się Artur Boruc, piłkarz, bramkarz reprezentacji Polski, uczestnik finałów mistrzostw świata (2006) i mistrzostw Europy (2008); zawodnik m.in. Legii Warszawa, Celticu Glasgow, Fiorentiny i Southampton FC.
-
We Wrocławiu zmarł Józef Mazur, fizyk, specjalista fizyki niskich temperatur, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego, kapitan lotnictwa i dowódca eskadry RAF, współautor systemu intensywnego rozpraszania mgły FIDO.
-
W Warszawie urodził się Bartosz Kizierowski, pływak, dwukrotny mistrz Europy, dwukrotny brązowy medalista mistrzostw świata.
-
Premiera filmu Stanisława Różewicza „Drzwi w murze” ze Zbigniewem Zapasiewiczem w roli głównej.
-
Premiera serialu telewizyjnego „Pan Samochodzik i templariusze”, zrealizowanego na podstawie powieści Zbigniewa Nienackiego.
-
W Myszkowie urodziła się Magdalena Cielecka, aktorka filmowa i teatralna; wystąpiła m.in. w filmach „Pokuszenie”, „Egoiści”, „Samotność w sieci”, „Zakochani”, „Katyń”, „Wenecja”, „Córki dansingu”.
-
W Krakowie powstał „Teatr STU”, założony przez Krzysztofa Jasińskiego.
-
W Madrycie zmarł Michał Waszyński, reżyser i scenarzysta filmowy; jeden z najpopularniejszych twórców międzywojennego kina polskiego; autor filmów „Jego ekscelencja subiekt”, „Pieśniarz Warszawy”, „Antek policmajster”, „Bohaterowie Sybiru”, „Znachor”, „Dybuk”, „Włóczęgi”, „Wielka droga”.
-
W Nairobi zmarł Eustachy Sapieha, ziemianin, dyplomata, minister spraw zagranicznych II RP, poseł na Sejm z list BBWR.
-
Pierwsze posiedzenie Sejmu PRL II kadencji: Aleksander Zawadzki objął stanowisko przewodniczącego Rady Państwa; misję utworzenia nowego rządu powierzono Józefowi Cyrankiewiczowi.
-
W Olszówce Dolnej koło Bielska-Białej urodził się Radosław Piwowarski, reżyser, scenarzysta; autor filmów „Yesterday”, „Kochankowie mojej mamy”, „Marcowe migdały”, „Pociąg do Hollywood” oraz serialu „Jan Serce”.
-
Rada Narodowa RP w Londynie podjęła jednomyślnie uchwałę, w której oświadczała „że integralność obszaru Rzeczypospolitej Polskiej w jej granicach z dnia 1 września 1939 r. oraz jej suwerenność są nienaruszalne i niepodzielne”.
-
W Poznaniu oddział składający się z żołnierzy AK i mieszkańców poznańskiego Chwaliszewa przeprowadził dywersyjno-sabotażową akcję „Bollwerk”; w jej wyniku podpalono niemieckie magazyny, w których spłonęły niemieckie mundury, żywność i broń.
-
W szpitalu więziennym Moabit w Berlinie, według innych źródeł w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen, zmarł ks. biskup Juliusz Bursche, teolog, działacz narodowy, superintendent Kościoła ewangelicko-augsburskiego w Polsce.
-
W Poznaniu urodziła się Emilia Krakowska, aktorka filmowa i teatralna, niezapomniana Jagna z serialu „Chłopi” Jana Rybkowskiego.
-
W Berdyczowie urodziła się Antonina Girycz, aktorka filmowa i teatralna, znana z ról w filmach „Katastrofa”, „Polowanie na muchy” oraz seriali „Czterdziestolatek” i „Dziewczyna z Mazur”.
-
W Poznaniu urodził się Józef Robakowski, artysta multimedialny, autor filmów, zapisów wideo, cykli fotograficznych, rysunków, instalacji; historyk sztuki, nauczyciel akademicki.
-
W Łańcucie urodził się Ryszard Marek Groński – satyryk, felietonista, poeta, autor książek „Nauka pływania dla topielców”, „Suche oczy”, „Jeż na kaktusie”.
-
Początek kilkudniowej wizyty premiera Prus Hermanna Goeringa w Polsce.
-
W Rząśniku koło Pułtuska urodził się Ryszard Kowalczyk, fizyk, nauczyciel akademicki. W październiku 1971 r. - w przeddzień akademii z okazji rocznicy powstania Milicji Obywatelskiej i Służby Bezpieczeństwa - wspólnie z bratem Jerzym wysadził w powietrze aulę Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu.
-
Na okręcie podwodnym „Żbik”, wybudowanym we Francji, podniesiona została polska bandera.
-
Sejm Wileński podjął uchwałę o przyłączeniu Wileńszczyzny do Polski, tym samym unieważnił traktat litewsko-bolszewicki z 1920 r.
-
Sejm RP podjął uchwałę, w której powierzał Józefowi Piłsudskiemu dalsze sprawowanie urzędu Naczelnika Państwa do czasu uchwalenia Konstytucji, ograniczając jednak bardzo poważnie jego władzę (tzw. Mała Konstytucja).
-
W Poznaniu zmarł Edward Likowski, arcybiskup gnieźnieński i poznański, prymas Polski.
-
W Warszawie urodził się Leon Pietraszkiewicz, aktor filmowy i teatralny, pedagog, znany z ról w filmach „Zakazane piosenki”, „Młodość Chopina”, „Gdzie jest trzeci król?”.
-
W Warszawie urodził się Leon Wójcikowski, tancerz, choreograf, solista Les Ballets Russes Sergiusza Diagilewa i baletu Anny Pawłowej, kierownik Polskiego Baletu Reprezentacyjnego, profesor warszawskiej PWST.
-
W Kalniku koło Kijowa urodził się Jarosław Iwaszkiewicz, poeta, prozaik, dramatopisarz, tłumacz i eseista; w PRL wieloletni prezes Związku Literatów Polskich, autor m.in. powieści „Sława i chwała”, „Czerwone tarcze”, „Kochankowie z Marony”, opowiadań „Panny z Wilka”, „Brzezina” oraz licznych wierszy, listów, wspomnień i biografii muzyków.
-
W Totmie w północnej Rosji urodził się Antoni Wiwulski, rzeźbiarz, architekt; autor Pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie i Pomnika Trzech Krzyży w Wilnie.
-
W Międzyrzecu Podlaskim urodził się Bolesław Hryniewiecki, botanik, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, współzałożyciel i wieloletni prezes Polskiego Towarzystwa Botanicznego, dyrektor Ogrodu Botanicznego UW.
-
Otwarto pierwszy odcinek Kolei Galicyjskiej – dwutorową trasę Kraków-Dębica.
-
W Warszawie urodził się Leon Barszczewski, fotograf, etnograf, dokumentalista kultury Azji Środkowej, pułkownik armii rosyjskiej.
-
W nocy z 20 na 21 lutego rozpoczęło się powstanie krakowskie, które zakończyło się utratą autonomii Krakowa; w listopadzie 1846 r. miasto wcielono do Austrii.
-
W Kielcach z inicjatywy Stanisława Staszica założona została Szkoła Akademiczno-Górnicza.
-
W Hermanowicach urodził się Maciej Bogusz Stęczyński, podróżnik, poeta, rysownik, znawca Tatr, autor m.in. albumów „Okolice Galicji” i „Tatry w dwudziestu czterech obrazach”.
-
W Dyneburgu zmarł Marcin Poczobutt-Odlanicki, matematyk, astronom, jezuita, rektor Szkoły Głównej Litewskiej (1780–1799), członek Towarzystwa Przyjaciół Nauk i brytyjskiej Królewskiej Akademii Nauk.
-
Po długotrwałym oblężeniu wojska napoleońskie zmusiły obrońców Saragossy do poddania miasta; w wyjątkowo krwawych i zaciekłych walkach brały udział trzy pułki Legii Nadwiślańskiej pod dowództwem płk. Józefa Chłopickiego.
-
W Warszawie zmarł Dominik Merlini, architekt włoskiego pochodzenia, od połowy XVIII w. działający w Polsce na dworze królewskim; prowadził m.in. budowę zespołu pałacowego w Łazienkach Królewskich, przebudowę Zamku Ujazdowskiego, zaprojektował także pałac w Jabłonnie i Królikarnię.
-
Przed kościołem bernardyńskim św. Anny w Warszawie margrabia Jerzy Fryderyk Hohenzollern w imieniu księcia Prus Albrechta Fryderyka Hohenzollerna złożył hołd lenny królowi Stefanowi Batoremu.
-
Na Wawelu odbyła się koronacja dziewięcioletniego Zygmunta II Augusta na króla Polski; został on koronowany „vivente rege” – za życia swojego ojca, króla Zygmunta I Starego.