> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz dat

2008

  • Edward Kłosiński. Fot. PAP/G. Michałowski

    W Warszawie zmarł Edward Kłosiński, operator filmowy, autor zdjęć do filmów „Barwy ochronne”, „Człowiek z marmuru”, „Pestka” i „Vinci”.

  • W Warszawie zmarła Danuta Mancewicz, aktorka teatralna, filmowa i dubbingowa, korepetytor dykcji.

  • W Łodzi zmarła Jadwiga Żukowska, scenarzysta i reżyserka filmów dokumentalnych.

  • W Warszawie zmarł Henryk Alber, gitarzysta jazzowy, kompozytor, autor muzyki do piosenki „Zaproście mnie do stołu”.

  • W Warszawie zmarł Mieczysław Widaj, w latach 1946–1956 członek władz Wojskowego Sądu Rejonowego, a następnie Naczelnego Sądu Wojskowego, odpowiedzialny za ponad 100 wyroków śmierci na żołnierzy i działaczy podziemia niepodległościowego.

  • Justyna Kreczmarowa. Fot. PAP/CAF

    W Warszawie zmarła Justyna Kreczmarowa, aktorka teatralna i filmowa.

  • W katastrofie wojskowego samolotu CASA w Mirosławcu zginęło 16 wysokiej rangi oficerów Sił Powietrznych oraz czterech członków załogi.

  • Prezydent Lech Kaczyński ogłosił trzydniową żałobę narodową w związku z katastrofą lotniczą pod Mirosławcem.

  • Stefan Meller. Fot. PAP/T. Gzell

    W Warszawie zmarł Stefan Meller, historyk, dyplomata; ambasador RP we Francji i w Rosji, minister spraw zagranicznych (2005–2006); wykładowca historii, prorektor Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie.

  • W Warszawie zmarł Hubert Drapella, scenarzysta i reżyser, autor filmów „Historia jednego myśliwca”, „Soból i panna” oraz popularnych seriali „Pan Samochodzik i templariusze” i „Znak orła”; żołnierz harcerskiego batalionu „Parasol”, uczestnik Powstania Warszawskiego.

  • Arseniusz Romanowicz. Fot. PAP/CAF/Z. Matuszewski

    W Warszawie zmarł Arseniusz Romanowicz, architekt, główny projektant dworców kolejowych Warszawa Centralna i Warszawa Wschodnia.

  • W Haverford koło Filadelfii zmarł Frank Piasecki, amerykański konstruktor lotniczy polskiego pochodzenia, znany przede wszystkim jako twórca śmigłowców dwuwirnikowych o układzie podłużnym.

  • Antoni Heda "Szary" podczas otwarcia i poświęcenia Muzeum Pamięci Narodowej w budynku b. więzienia na kieleckim Zamkowym Wzgórzu, w 50. rocznicę rozbicia więzienia UB w Kielcach. 1995 r. Fot. PAP/J. Mazur

    W Warszawie zmarł Antoni Heda, „Szary”, żołnierz ZWZ, AK i WiN, dowódca akcji rozbicia więzień w Starachowicach (1943) i Kielcach (1945), więzień stalinowski, skazany na karę śmierci zamienioną na dożywocie, zwolniony w 1956 roku.

  • W Toruniu zmarła prof. Maria Jaczynowska, historyczka, badaczka dziejów starożytnego Rzymu.

  • Gustaw Holoubek. Fot. PAP

    W Warszawie zmarł Gustaw Holoubek, aktor, reżyser, ikona polskiego teatru; od 1996 r. dyrektor artystyczny warszawskiego Teatru Ateneum; jedną z największych jego ról była kreacja Gustawa-Konrada w „Dziadach” w reż. Kazimierza Dejmka (1967) w Teatrze Narodowym; wystąpił m.in. w filmach „Pętla”, „Gangsterzy i filantropii”, „Prawo i pięść”, „Marysia i Napoleon”, „Sanatorium pod Klepsydrą”, „Lawa”, a także serialu „Królewskie sny” oraz ekranizacji „Mistrza i Małgorzaty”.

  • Narodowe Archiwum Cyfrowe

    Rozpoczęło działalność Narodowe Archiwum Cyfrowe.

  • W Londynie zmarł Antoni Pospieszalski, eseista, filozof, działacz emigracyjny; żołnierz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, cichociemny; wieloletni redaktor polskiej sekcji BBC.

  • W Paryżu zmarła Alina Margolis-Edelman, polska lekarka, działaczka humanitarna, przez ćwierć wieku związana z misjami Lekarzy Świata; uczestniczka powstania w getcie warszawskim; żona Marka Edelmana, jednego z dowódców powstania w warszawskim getcie; po marcu 1968 r. we Francji.

  • Sejm uchwalił ustawę „o ratyfikacji Traktatu z Lizbony zmieniającego Traktat o Unii Europejskiej i Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, sporządzonego w Lizbonie dnia 13 grudnia 2007 r.”, upoważniającą prezydenta do dokonania ratyfikacji.

  • W Warszawie zmarł Ludwik Hass, historyk, działacz polityczny związany z ruchem trockistowskim, autor wielu prac z historii ruchu robotniczego i masonerii.

  • W Warszawie zmarł Jerzy Krasowski, aktor, reżyser teatralny; w latach 1983–1990 dyrektor Teatru Narodowego w Warszawie.

  • W Waszyngtonie zmarł Andrzej Pomian, historyk, pisarz emigracyjny; w czasie II wojny światowej działacz niepodległościowy, szef Wydziału Propagandy Komendy Głównej Armii Krajowej.

  • We Wrocławiu zmarł Wojciech Dzieduszycki, aktor, śpiewak, działacz kulturalny; na początku 2006 r. przyznał się do współpracy z SB w latach 1949–1972.

  • Witold Woyda. Fot. PAP/CAF

    W Nowym Jorku zmarł Witold Woyda, szermierz, zdobywca dwóch złotych medali na igrzyskach olimpijskich w Monachium w 1972 r. – w turnieju indywidualnym i drużynowym.

  • Irena Sendlerowa. Źródło: Wikimedia Commons

    W Warszawie zmarła Irena Sendlerowa, działaczka społeczna, w czasie II wojny światowej szefowa wydziału dziecięcego Rady Pomocy Żydom „Żegota”; udzieliła pomocy 2,5 tys. dzieci żydowskich, wywożąc je z warszawskiego getta i ukrywając w polskich rodzinach, w sierocińcach oraz klasztorach.

  • Zmarł Roman Wapiński, historyk, wieloletni wykładowca Uniwersytetu Gdańskiego, autor biografii Władysława Sikorskiego, Ignacego Paderewskiego i Romana Dmowskiego, a także książek „Narodowa Demokracja 1893–1939”, „Świadomość polityczna w II Rzeczypospolitej” i „Pokolenia II Rzeczypospolitej”.

  • W Warszawie zmarł Ryszard Kulesza, piłkarz, trener; w latach 1978–1980 selekcjoner piłkarskiej reprezentacji Polski, a następnie m.in. reprezentacji Tunezji (1981–1983).

  • W Gliwicach zmarł Józef Szaflik, historyk, profesor Uniwersytetu Warszawskiego.

  • Lechosław Goździk. Fot. PAP/J.Turczyk

    W Świnoujściu zmarł Lechosław Goździk, przywódca strajków w warszawskiej FSO w 1956 r.

  • W Paryżu zmarł Yves Saint-Laurent, projektant mody.

  • Tadeusz Kotz. Źródło: Wikimedia Commons

    W Collingwood w Kanadzie zmarł płk Tadeusz Kotz (Tadeusz Koc), pilot, pułkownik Wojska Polskiego; w czasie II wojny światowej m.in. dowódca Dywizjonu 303 (1943–1944).

  • Polska siatkarka Agata Mróz. Fot. PAP/EPA

    We Wrocławiu zmarła Agata Mróz-Olszewska, siatkarka, wielokrotna reprezentantka Polski, dwukrotna mistrzyni Europy (2003, 2005).

  • Wystartował kanał informacyjny Polsat News.

  • W Austrii i Szwajcarii rozpoczęły się XIII Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej; po raz pierwszy w historii uczestniczyła w nich reprezentacja Polski.

  • Robert Kubica. Fot. PAP/B. Zborowski

    W Montrealu Robert Kubica jako pierwszy Polak wygrał wyścig Formuły 1 – Grand Prix Kanady.

  • W Warszawie zmarł Piotr Łazarkiewicz, reżyser, scenarzysta.

  • W Warszawie zmarł Marian Glinka, aktor, trzykrotny mistrz Polski w kulturystyce.

  • Józef Szajna. Fot. PAP/J. Paszkowski

    W Warszawie zmarł Józef Szajna, scenograf, reżyser teatralny, scenarzysta, teoretyk teatru, malarz i grafik; więzień KL Auschwitz, gdzie dwukrotnie trafił do bloku śmierci, i obozu w Buchenwaldzie; doświadczenia obozowe i wojenne obecne są w całej jego twórczości; międzynarodowe uznanie przyniosły mu „Reminiscencje” – niemy spektakl teatralny, poświęcony pomordowanym w czasie niemieckiej okupacji artystom krakowskiej ASP.

  • Wieńczysław Gliński. Fot. NAC

    W Warszawie zmarł Wieńczysław Gliński, aktor, przez wiele lat związany z Teatrem Polskim w Warszawie oraz Teatrem Narodowym; wystąpił m.in. w filmach „Kanał”, „Kapelusz pana Anatola”, „Orzeł”, „Romans Teresy Hennert”; żołnierz Armii Krajowej, więzień niemieckich obozów koncentracyjnych.

  • Krystyna Kersten. Fot. PAP/CAF/P. Kopczyński

    W Warszawie zmarła prof. Krystyna Kersten, historyk, publicystka, profesor Instytutu Historii PAN, autorka prac dotyczących najnowszej historii Polski, m.in. „Między wyzwoleniem a zniewoleniem. Polska 1944–1956”.

  • Jerzy Koenig. Fot. PAP/T. Gzell

    W Warszawie zmarł Jerzy Koenig, krytyk teatralny, publicysta; w latach 1961–1962 kierownik literacki Teatru Narodowego, a w latach siedemdziesiątych – Teatru Dramatycznego w Warszawie; od 1982 r. przez 14 lat kierował pracami Teatru Telewizji; autor tekstów „Rekolekcje teatralne”, dwutomowej „Antologii dramatu”.

  • Bronisław Geremek. Fot. PAP/J. Turczyk

    W wypadku samochodowym zginął Bronisław Geremek, historyk, opozycjonista, minister spraw zagranicznych RP; autor wielu prac dotyczących historii średniowiecza, członek Komitetu Obrony Robotników, internowany w stanie wojennym, kawaler Orderu Orła Białego i francuskiej Legii Honorowej.

  • Halina Wyrodek. Fot. PAP/J. Bednarczyk

    W Krakowie zmarła Halina Wyrodek, aktorka, piosenkarka, gwiazda „Piwnicy pod Baranami”.

  • Prezydent RP Lech Kaczyński (2L), prezydent Ukrainy Wiktor Juszczenko, prezydent Litwy Valdas Adamkus i prezydent Estonii Toomas Hendrik Ilves podczas wiecu przed parlamentem Gruzji. Tbilisi, 12.08.2008. Fot. PAP/R. Pietruszka

    Prezydent Lech Kaczyński wraz z przywódcami Ukrainy i państw bałtyckich udał się do Tbilisi. Celem wizyty było zamanifestowanie międzynarodowego poparcia dla Gruzji, która została najechana przez Rosję. Wieczorem przed parlamentem Gruzji wygłosił przemówienie, w którym ostrzegł przed rosyjskim imperializmem i ekspansjonizmem.

  • Anna Świderkówna. Fot. PAP/P.Supernak

    W Warszawie zmarła prof. Anna Świderkówna, papirolog, znawczyni kultury antycznej, w tym pism Starego i Nowego Testamentu, autorka „Rozmów o Biblii”; uczestniczka Powstania Warszawskiego.

  • W Warszawie sekretarz stanu USA Condoleezza Rice i minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski podpisali umowę w sprawie lokalizacji w Polsce elementów amerykańskiej tarczy antyrakietowej. W 2009 r. strona amerykańska zmieniła plany w sprawie tarczy antyrakietowej i zrezygnowała z rozmieszczenia w Polsce i Czechach stacjonarnej tarczy antyrakietowej. Do planów jej budowy powrócono w 2016 r., po agresji Rosji na wschodnią Ukrainę.

  • W USA bank inwestycyjny Lehman Brothers ogłosił upadłość, co rozpoczęło kryzys finansowy na całym świecie.

  • Prof. Józef Wolski. Fot. PAP/PAI/B. Różyc

    W Krakowie zmarł Józef Wolski, historyk starożytności, aresztowany przez Gestapo podczas Sonderaktion Krakau w listopadzie 1939 r.; po zwolnieniu z obozu w 1942 r. podjął działalność w tajnym nauczaniu; po wojnie powrócił do pracy na UJ, pracował także na Uniwersytecie Łódzkim i Uniwersytecie Wrocławskim, który przyznał mu doktorat honoris causa.

  • Zmarł Dariusz Siatkowski, aktor filmowy, znany z roli Pawła w komedii Romana Załuskiego „Kogel mogel”.

  • Krzysztof Zaleski. Fot. PAP/A. Rybczyński

    W Warszawie zmarł Krzysztof Zaleski, reżyser teatralny, scenarzysta, aktor; wystąpił m.in. w filmach „Indeks”, „Szansa” i „Matka królów”; od 2007 r. dyrektor i redaktor naczelny Programu 2 Polskiego Radia.

  • Zmarł Witold Pograniczny, dziennikarz muzyczny, jeden z pierwszych redaktorów Programu III Polskiego Radia.

  • Barack Obama został wybrany prezydentem USA.

  • Mieczysław F. Rakowski. Fot. PAP/T. Gzell

    W Warszawie zmarł Mieczysław F. Rakowski, dziennikarz, w latach 1958–1982 redaktor naczelny tygodnika „Polityka”; od 1975 do 1990 r. członek KC PZPR; poseł na Sejm (1972–1989); premier PRL (1988–1989) i ostatni I sekretarz KC PZPR.

  • Stanisław Różewicz. Fot. PAP/J. Turczyk

    W Warszawie zmarł Stanisław Różewicz, reżyser filmowy i teatralny, scenarzysta, kierownik artystyczny Zespołu Filmowego „Tor” (1967–1968; 1972–1980); autor m.in. filmów „Wolne Miasto” i „Westerplatte”. Brat poety Tadeusza Różewicza.

  • Zmarł Andrzej Braun, poeta, pisarz, reportażysta, żołnierz Armii Krajowej.

  • Zmarł Janusz Christa, rysownik, twórca komiksów „Kajko i Kokosz”.

  • Jan Machulski. Fot. PAP/M. Trembecki

    W Warszawie zmarł Jan Machulski, aktor, reżyser teatralny, pedagog; założyciel i dyrektor Teatru Ochoty w Warszawie; jego najsłynniejszą filmową kreacją była rola kasiarza Henryka Kwinto w komediach kryminalnych „Vabank” i „Vabank II, czyli Riposta”.

  • W Krakowie zmarł Jerzy Goliński, aktor, reżyser teatralny, pedagog; w latach 1990–1992 dyrektor naczelny i artystyczny Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie.

  • Przygotowania do podniesienia sarkofagu gen. Władysława Sikorskiego w krypcie św. Leonarda na Wawelu. Kraków, 24.11.2008. Fot. PAP/J. Ruciński

    Na wniosek śledczych z Instytutu Pamięci Narodowej w krypcie katedry wawelskiej dokonano ekshumacji zwłok gen. Władysława Sikorskiego, której celem miało być wyjaśnienie okoliczności śmierci premiera RP w katastrofie gibraltarskiej.

  • W Oksfordzie zmarła Helena Wolińska, stalinowska prokurator wojskowa; jej wydania Polsce żądał pion śledczy IPN, oskarżając ją o bezprawne aresztowanie w latach 50. ponad 20 osób, w tym gen. Augusta Emila Fieldorfa „Nila”.

  • Kondukt z trumną ze szczątkami gen. Władysława Sikorskiego przed Katedrą Wawelską. Kraków, 26.11.2008. Fot. PAP/J. Bednarczyk

    W katedrze wawelskiej odbył się ponowny (po ekshumacji) pogrzeb gen. Władysława Sikorskiego.

  • Premiera filmu „Mała Moskwa” w reżyserii Waldemara Krzystka.

  • W Warszawie zmarł Władysław Ślesicki, reżyser oraz scenarzysta filmów dokumentalnych i fabularnych, m.in. „W pustyni i w puszczy” (1973).

  • W Krakowie zmarła Zofia Jarema, reżyserka teatralna, scenografka, współzałożycielka krakowskiego Teatru Laki, Maski i Aktora Groteska.

  • Otwarto nowy gmach Opery Krakowskiej.

  • W Poznaniu zmarł Wacław Wilczyński, ekonomista, publicysta, żołnierz AK, podharcmistrz Szarych Szeregów.

  • W Izabelinie pod Warszawą zmarł Maciej Kuroń, kucharz, dziennikarz, prezenter popularnych programów o tematyce kulinarnej, syn Jacka Kuronia.